Lũ lụt lịch sử ở miền Trung: "Còn người là còn của"

Nhiều người dân ở khu vực phía Đông tỉnh Gia Lai (Bình Định cũ) vẫn chưa hết bàng hoàng khi nhìn lại cảnh tượng tan hoang sau trận lũ được cho là lớn nhất từ trước đến nay tại địa phương này.

Lũ lớn chưa từng thấy 

Ngày 21/11, khi nước lũ rút, hàng chục hộ dân tại các phường Quy Nhơn Bắc, Quy Nhơn Tây… đứng lặng giữa lớp bùn đất đặc quánh, nhìn quanh nhà ngổn ngang, tivi, tủ lạnh, bàn ghế phủ kín bùn. Chẳng ai muốn tin đó là sự thật.

Cùng nhiều gia đình sơ tán đến Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh Gia Lai, bà Nguyễn Thị Tám (60 tuổi, phường Quy Nhơn Bắc) ôm theo mấy túi đồ cứu trợ, ánh mắt đỏ hoe. Bà kể khu vực gia đình sống vốn là vùng trũng ven sông Hà Thanh, hàng năm có lũ cũng ngập nhưng chưa bao giờ lũ lại dâng nhanh và mạnh như lần này.

“Tưởng lụt như mọi năm, nhà tôi chỉ kê đồ lên cao chừng nửa mét. Đến rạng sáng 19/11, nước đã vào nhà 60cm rồi bất ngờ dâng ào ạt. Chỉ vài tiếng, khu dân cư nằm giữa mênh mông biển nước, tài sản bị cuốn trôi, chẳng còn cái gì… trắng tay rồi!”, bà Tám nghẹn lại.

Bà Tám cũng cho biết khi nước gần dâng lên gác lửng, gia đình đã sẵn sàng tâm thế đập cửa sổ thoát ra để lên mái nhà. Nhiều gia đình nhà thấp hơn trèo lên mái nhà trong đêm lạnh lẽo.

Dẫn chúng tôi đi xem mốc lũ năm 2013 đóng trên tường nhà, ông Đỗ Bình Thảo (70 tuổi, phường Quy Nhơn Bắc) cho biết trận lũ năm nay cao hơn mốc cũ gần một mét. Trong nhà ông, nước ngập hơn 2m, đồ đạc phần hư hỏng, phần bị cuốn trôi.

“Mấy năm nay tích góp được chút ít thì lũ cuốn sạch. Nhà sập, bò chết,… giờ không biết bắt đầu lại từ đâu. Mong nhà nước quan tâm hỗ trợ để bà con ổn định cuộc sống”, ông nói.

Cách đó không xa, nhà ông Huỳnh Văn Sơn (51 tuổi) cũng thiệt hại nặng. Xe máy, tủ lạnh, máy giặt, quạt điện đều ngập nước, bùn đất bám đầy. Hai con bò bị chết và nhiều tài sản bị cuốn trôi.

“Lũ ập đến nhanh quá, mình chạy còn không kịp, nói gì cứu tài sản. May còn giữ được mạng, thôi xem như của đi thay người, còn người là còn của”, ông Sơn nói như tự trấn an trước thiệt hại rất lớn về tài sản.

Vượt biển chia sẻ mất mát đến bà con làng chài

Cùng ngày, khi sóng biển tạm lặng sau nhiều ngày biển động mạnh, đoàn công tác phường Quy Nhơn (Gia Lai) đã vượt biển tới làng chài Hải Minh để trao nhu yếu phẩm, động viên người dân đang bị cô lập do lũ lớn, sạt lở núi. Đây là khu vực bị cô lập sau nhiều ngày do thời tiết xấu, sóng biển lớn.

Tại hiện trường sạt lở, nhiều ngôi nhà bị đất đá vùi lấp, trong đó đau lòng nhất là trường hợp gia đình anh Trần Văn Tri (32 tuổi).

Vụ sạt lở bất ngờ khiến mẹ anh tử vong, còn cha anh may mắn được cứu ra khỏi đống đổ nát.

“Tôi mới đi ra kiểm tra ghe thì người dân gọi bảo nhà sập rồi. Chạy về ba mẹ bị vùi lấp. Chỉ cứu được cha, còn mẹ nằm sâu dưới đất. Nhờ bà con và bộ đội biên phòng đào bới mới đưa được mẹ ra”, anh Tri nghẹn giọng nói.

Nhà cửa bị phá hủy hoàn toàn, không còn nơi để lo hậu sự nên gia đình phải đưa linh cữu về chùa quàn tạm. Chính quyền phường Quy Nhơn đã gửi lời chia buồn và cho biết sẽ hỗ trợ gia đình dựng lại nhà ở.

Đoàn công tác của Đảng ủy phường Quy Nhơn đã trao hàng chục suất quà tới người dân, Hải đội Biên phòng 2 - lực lượng đang túc trực hỗ trợ cứu hộ. Gia đình có người tử vong được hỗ trợ 5 triệu đồng, người bị thương 3 triệu đồng. Riêng gia đình anh Tri tiếp tục nhận thêm hỗ trợ từ các mạnh thường quân đi cùng đoàn.

Ông Nguyễn Đức Toàn, Chủ tịch UBND phường Quy Nhơn, cho biết chính quyền sẽ xem xét phương án bảo đảm an toàn, hạn chế nguy cơ sạt lở tái diễn.

Theo ông Nguyễn Tuấn Thanh, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Gia Lai, đây là trận lũ có mực nước cao nhất từ trước đến nay, vượt mức năm 2009, gây thiệt hại nghiêm trọng.

Thiệt hại ban đầu ước tính hơn 1.000 tỷ đồng. Hàng nghìn nhà dân ngập sâu, nhiều tuyến đường bị xói lở, cầu cống hư hỏng, hàng trăm ha hoa màu chìm trong biển nước.

Bộ Tài chính cũng đã quyết định hỗ trợ tỉnh Gia Lai 2.000 tấn gạo để cấp cho các hộ dân bị ảnh hưởng, bảo đảm ổn định cuộc sống.

Sở Nông nghiệp và Môi trường đề xuất phân bổ hơn 158 tỷ đồng để hỗ trợ ba nhóm chính: lương thực, hỗ trợ tiền mặt và khắc phục hạ tầng nông nghiệp.

Theo đề xuất, hơn 1.264 tấn gạo sẽ được cấp cho 28.100 người phải sơ tán; mỗi nhân khẩu nhận 15 kg/tháng trong 3 tháng. Ngoài ra, 9.600 hộ nghèo, cận nghèo và khó khăn có nhà bị ngập sâu sẽ được hỗ trợ 2 triệu đồng/hộ/tháng trong 3 tháng, tổng kinh phí hơn 57 tỷ đồng.

Tình người trong lũ dữ

Trong nhiều câu chuyện cứu người trong lũ, trường hợp của ông Nguyễn Văn Đáng (72 tuổi, trú tại phường Quy Nhơn Đông) khiến người nghe thót tim. Giữa lúc nước lũ chảy xiết, các chiến sĩ công an, quân đội cùng lực lượng địa phương dùng ca nô vượt lũ dữ cứu được vợ chồng ông ra ngoài an toàn.

“Nước lũ rất lớn, ngập gần nóc nhà, vợ chồng bị ngâm nước lũ nhiều giờ, người lạnh cóng. Nếu lực lượng cứu hộ đến chậm 10-15 phút có khi vợ chồng tôi đã không qua khỏi”, ông Đáng xúc động nói.

Khi nước lũ vừa rút, nhiều đoàn thiện nguyện trong và ngoài tỉnh nhanh chóng đưa nhu yếu phẩm tới hỗ trợ người dân. Lực lượng công an, quân đội huy động phương tiện, nhân lực tiếp cận các khu vực còn bị cô lập để chuyển cơm, nước uống đến từng hộ.

Cầm túi quà từ thiện, bà Huỳnh Thị Mận (64 tuổi, trú tại tổ 1, khu vực 8, phường Quy Nhơn Bắc), xúc động chia sẻ: “Từ hôm lũ tới nay chỉ ăn qua loa, nước dâng cao, điện, nước cắt hết, có bếp gas cũng không có chỗ kê và nước sạch cũng không có nên phải ăn mì tôm sống".

Chứng kiến cảnh người dân quê hương oằn mình chống chọi lũ lớn, anh Trương Vũ Tàu (40 tuổi, trú tại thôn Kiên Long, xã Bình An, tỉnh Gia Lai) cùng một số bạn bè vận động bà con quyên góp hỗ trợ người dân vùng lũ.

“Từ miền Bắc đến miền Trung, ở đâu có thiên tai nặng anh em chúng tôi đều vận động mọi người cùng nhau hỗ trợ kinh phí để giúp đỡ người dân trong lúc hoạn nạn. Vì vậy, chẳng lẽ khi quê chịu ảnh hưởng chúng tôi lại đứng ngoài”, anh nói.