Cầu đường sắt qua sông Hương 3 lần liên tiếp "chèn đá" chống chọi lũ lớn
(Dân trí) - Trong 3 đợt nước trên sông Hương dâng cao gây lũ lụt lớn cho thành phố Huế, ngành đường sắt đã phải điều các đoàn tàu chở đá ra giữ cầu Dã Viên và Bạch Hổ, tránh nguy cơ bị cuốn trôi.
Cầu đường sắt Bạch Hổ và Dã Viên chạy song song với cầu đường bộ Dã Viên, bắc qua sông Hương nối liền 2 phường Phú Xuân và Thuận Hóa, nằm ở góc Tây Nam của di tích Kinh thành Huế.
Theo các tài liệu ghi lại, công trình có kết cấu bằng thép, xây dựng khi tuyến đường sắt Huế - Quảng Trị được thiết lập năm 1908.
Theo nhiều nhà nghiên cứu, tên chính thức của cả 2 đoạn cầu đường sắt này được gọi là Dã Viên vì nó băng qua cồn đất nhỏ cùng tên ở giữa sông Hương.
Tuy nhiên, người dân địa phương quen gọi đoạn dài hơn (gần 308m), nối sang bờ Bắc sông Hương là Bạch Hổ vì nằm gần cầu đường bộ trùng tên, được xây dựng từ thời vua Gia Long (hay cầu Lợi Tế, nay là Kim Long, bắc qua sông đào Kẻ Vạn).
Trong công trình biên khảo Kinh thành Huế, nhà nghiên cứu Phan Thuận An lý giải: “Vì 2 phần của nó được cồn Dã Viên nối tuyến với nhau, cho nên ngay từ đầu, người ta đã đặt tên cho nó là cầu Dã Viên. Nhưng đầu phía bắc của nó ở quá gần cầu Bạch Hổ cũ cho nên từ lâu, nhiều người đã gọi nhầm cầu Dã Viên là cầu Bạch Hổ".
Trong các ngày 27-28/10, khi nước lũ sông Hương dâng cao, ngành đường sắt đã điều các đoàn tàu chở đá ra án ngữ trên công trình có tuổi đời hơn 117 năm này.
Chiều tối 29/10, cơ quan quản lý tiếp tục điều hai đoàn tàu trở lại cầu khi mưa lũ tiếp diễn.
Từ ngày 31/10, đường sắt Bắc - Nam thông tuyến, các đoàn tàu hoạt động bình thường.
Vào lúc 14h ngày 3/11, ngành đường sắt lại phải phong tỏa, ứng cứu cầu Bạch Hổ và Dã Viên lần thứ 3 khi nước lũ dâng cao trở lại.
Nước lũ mang theo cây cối, rác cuốn vào trụ cầu đường sắt Bạch Hổ.
Theo cơ quan chức năng, việc điều tàu chống trôi cầu là giải pháp khẩn cấp, thường được áp dụng trong những đợt mưa lũ lớn để bảo vệ các công trình trọng yếu, bảo đảm an toàn cho tuyến đường sắt quốc gia.
Giải pháp điều tàu hàng lên để tăng tải trọng, chống trôi cầu từng được áp dụng với cầu đường sắt sông Thương ở Bắc Ninh trong đợt mưa bão Matmo hồi đầu tháng 10.
Bên cạnh bố trí tàu hàng gia tải, ngành đường sắt tổ chức các kíp trực theo dõi sát mọi động thái của cầu cũng như mực nước sông Hương để có phương án xử lý kịp thời.
Theo dự báo của cơ quan khí tượng thủy văn, do ảnh hưởng của bão Kalmaegi, các ngày 6-8/11, trên địa bàn thành phố Huế có mưa to, mưa rất to. Tổng lượng mưa cả đợt phổ biến 150-300mm, có nơi trên 500mm.
Mưa lớn kéo dài có khả năng khiến nước trên sông Hương dâng cao trở lại, tiếp tục đe dọa sự an toàn của cầu đường sắt Bắc - Nam.
Cận cảnh 2 đoạn cầu đường sắt Dã Viên và Bạch Hổ.
Theo các tư liệu, khi mới xây dựng, cầu có màu đen, sau đó được sơn trắng như hiện tại.
Trong thời kỳ chiến tranh, cầu từng hai lần bị đánh gãy vào các năm 1946 và xuân Mậu Thân 1968.
Thân cầu được xây dựng hoàn toàn bằng thép.
Do tác động của thời tiết, phần đầu của nhiều thanh tà vẹt bằng gỗ trên cầu đường sắt Bạch Hổ đã có dấu hiệu xuống cấp, mục nát.
Ngành đường sắt đã sử dụng những thanh tà vẹt bằng chất liệu mới thay thế cho các vị trí hư hỏng, xuống cấp.
Theo ngành đường sắt, trong hơn một thế kỷ tồn tại, cầu đã trải qua nhiều đợt tu sửa. Đến cuối thập niên 1990, cầu xuống cấp trầm trọng.
Trong giai đoạn 1998-2000, cầu đường sắt Dã Viên và Bạch Hổ trải qua đợt cải tạo lớn, do chính phủ Nhật Bản tài trợ.
Theo tìm hiểu của phóng viên, có giai đoạn, cầu Dã Viên và Bạch Hổ phục vụ cho cả ô tô lẫn tàu hỏa lưu thông. Hai bên có lối đi dành cho phương tiện thô sơ.
Ngày nay, trên công trình chỉ còn một lối đi cho phương tiện thô sơ nằm ở phía hạ lưu sông Hương, được chia làm 2 làn và có lan can ngăn cách.
