Siết khí thải phương tiện tại TPHCM, tài xế đăng kiểm xe thế nào?

TPHCM đang yêu cầu các trung tâm đăng kiểm trên địa bàn chuẩn bị hạ tầng, thiết bị để đáp ứng yêu cầu kiểm định khí thải ô tô theo lộ trình Chính phủ vừa ban hành (Quyết định 43/2025).

Theo lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam, việc xây dựng cơ sở dữ liệu về kết quả kiểm định khí thải phương tiện là rất cần thiết để các địa phương giám sát xe ra vào vùng phát thải thấp bằng camera thông minh.

Xác định mức khí thải từ khâu đăng kiểm

Sau khi Quyết định 43/2025 được ban hành, Bộ Xây dựng đã có văn bản chỉ đạo Cục Đăng kiểm và Sở Xây dựng các địa phương rà soát hoạt động kiểm định khí thải ô tô, đôn đốc các trung tâm đăng kiểm kiện toàn trang thiết bị và cập nhật quy chuẩn theo lộ trình mới.

Trao đổi với phóng viên Dân trí, ông Nguyễn Tô An, Phó cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam, cho biết, cơ quan này sẽ hướng dẫn các trung tâm đăng kiểm phương pháp kiểm tra khí thải theo lộ trình mới, đồng thời đôn đốc trung tâm kiện toàn máy móc, thiết bị để đo khí thải theo từng mức quy định.

Quyết định 43/2025 đưa ra lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải với ô tô theo năm sản xuất. Lộ trình này yêu cầu xe theo từng niên hạn phải đáp ứng một mức khí thải nhất định (theo thang đo khí thải từ mức 1 đến 5, tương đương Euro 1 đến Euro 5). Lộ trình cũng xác định yêu cầu khắt khe hơn với ô tô lưu thông ở TPHCM và Hà Nội.

Theo lãnh đạo Cục Đăng kiểm, việc kiểm định khí thải ô tô trong tương lai không đơn thuần là "đạt" hay "không đạt". Trạm đăng kiểm phải đảm bảo kiểm định được khí thải theo từng mức, đồng thời thể hiện mức khí thải này trong giấy chứng nhận kiểm định và tem đăng kiểm. Đơn cử, xe đạt khí thải mức 1, 2, 3... sẽ được thể hiện rõ trên tem.

"Chúng tôi sẽ đảm bảo phương tiện sau mỗi lần kiểm định phải có thông tin về mức khí thải. Còn việc phương tiện đó có thể lưu thông ở đâu thì tùy theo chính sách của các địa phương. Ví dụ, có xe sau khi đăng kiểm không đảm bảo mức khí thải để chạy ở Hà Nội, TPHCM nữa, có thể đưa về các địa phương khác để sử dụng", ông Tô An chia sẻ.

Đồng thời, Cục Đăng kiểm sẽ đảm bảo cơ sở dữ liệu về mức khí thải của từng xe được cập nhật vào hệ thống dữ liệu quốc gia và dữ liệu của công an, CSGT. Các địa phương cũng có thể sử dụng dữ liệu này để kiểm soát khí thải phương tiện ra vào vùng phát thải thấp (LEZ).

Theo lãnh đạo Cục Đăng kiểm, việc xây dựng cơ sở dữ liệu về kết quả kiểm định khí thải phương tiện là rất cần thiết để có thể giám sát xe ra vào vùng LEZ bằng camera thông minh. 

"Ví dụ, ô tô đi vào vùng LEZ, camera chỉ cần quét biển số là biết xe đó đang đạt mức khí thải bao nhiêu, mức đó có được vào vùng LEZ hay không. Vùng LEZ đó yêu cầu khí thải ô tô mức 4, mà xe đi vào chỉ đạt mức 3 thì sẽ bị cảnh báo hoặc xử phạt", lãnh đạo Cục Đăng kiểm chia sẻ.

Cơ sở đăng kiểm tại TPHCM có sẵn sàng?

Trao đổi với phóng viên Dân trí, đại diện Trung tâm Đăng kiểm 50-02S (Sở Xây dựng TPHCM) cho biết, các trang thiết bị kiểm định khí thải tại đơn vị đáp ứng được việc kiểm định khí thải ô tô theo Quyết định 43/2025 của Chính phủ.

Thiết bị đo lường tại trung tâm đang áp dụng là thiết bị mới, theo tiêu chuẩn nước ngoài. Các thiết bị này cho ra kết quả chính xác về từng mức khí thải theo tiêu chuẩn Euro.

Nhiều năm làm trong lĩnh vực đăng kiểm, đại diện trung tâm 50-02s cho rằng, chỉ những xe quá cũ, không bảo trì thì mới rớt đăng kiểm. Việc siết quy chuẩn khí thải nhằm hạn chế xe quá cũ, không đảm bảo chất lượng gây ô nhiễm môi trường.

“Có những xe được sản xuất từ năm 2000, khi đo khí thải vẫn đạt và chạy bình thường. Những xe trước năm 2016 nếu được bảo dưỡng tốt thì khí thải cũng tương đương xe đời mới. Trung tâm không cần nâng cấp hay mua sắm thêm thiết bị, vẫn thực thi được Quyết định 43/2025 của Chính phủ về khí thải”, đại diện Trung tâm Đăng kiểm 50-02S cho hay.

Trong khi đó, đại diện Trung tâm Đăng kiểm 50-07V (Cục Đăng kiểm Việt Nam) cho biết, thiết bị tại trung tâm đáp ứng việc kiểm định khí thải đạt hoặc không đạt. Tuy nhiên, trung tâm cần đánh giá lại để xem thiết bị có thể cho ra kết quả chính xác từng mức khí thải hay không.

"Đơn vị đang chờ hướng dẫn từ Cục Đăng kiểm Việt Nam. Khi nào đánh giá xong các thiết bị mới biết được có cần mua sắm, nâng cấp hay không", đại diện trung tâm 50-07V chia sẻ.