Ông Richard Harcus, người được biết đến là đại diện của Yaya Toure tại châu Á và có nhiều năm sinh sống, làm việc ở Việt Nam chia sẻ nhiều quan điểm xoay quanh hành trình của đội tuyển Việt Nam tại vòng loại thứ ba World Cup 2022. Ông cũng cho rằng, trình độ của V.League hiện tại chưa thể giúp đội tuyển Việt Nam tiến lên. Đó cũng là lý do mà ông hy vọng những cầu thủ giỏi Việt Nam cần ra nước ngoài chơi bóng, trong thời điểm mà V.League chưa phát triển tương xứng như kỳ vọng.  

Rất cảm ơn ông Richard Harcus đã đồng ý tham gia trò chuyện với Dân trí, xoay quanh hành trình của đội tuyển Việt Nam tại vòng loại thứ ba World Cup 2022. Ông có cảm thấy bất ngờ với những gì mà đội bóng của HLV Park Hang Seo làm được, trong lần đầu tiên góp mặt ở vòng loại thứ ba World Cup 2022? 

- Sẽ nhiều người bất ngờ đấy, nhưng thực ra tôi không bất ngờ với những gì mà đội tuyển Việt Nam đã làm được tại vòng loại thứ ba World Cup 2022 này đâu. Thậm chí, tôi còn có một chút thất vọng. Bởi tôi tin rằng với tiềm năng của Việt Nam, họ xứng đáng có nhiều điểm hơn nữa. Vấn đề trong 10 trận đấu vừa qua, đội tuyển Việt Nam mắc quá nhiều lỗi đến từ cá nhân. Điều đó khiến cho đội tuyển của các bạn mất đi điểm số đáng tiếc. Cá nhân tôi cũng cho rằng những quyết định không đúng của trọng tài đã ảnh hưởng đến một số trận đấu của tuyển Việt Nam. 

Dẫu sao thì sau vòng loại thứ ba World Cup 2022, tôi nhận thấy rằng HLV Park Hang Seo là một nhà cầm quân giỏi. Ông cũng có đội ngũ huấn luyện tốt hỗ trợ cho mình trong cả chiến dịch có thể xem là lịch sử của bóng đá Việt Nam. Nhưng tốt là chưa đủ. Tôi cho rằng nếu đội tuyển Việt Nam có một chuyên gia phân tích, đánh giá chi tiết đối thủ cũng như những sai lầm phát sinh trong các trận đấu, bao gồm cá nhân lẫn toàn đội thì sẽ tốt hơn. Thực tế thì tất cả các đội tuyển đều có một nhân vật phụ trách công việc ấy trong Ban huấn luyện. Nhưng tôi cho rằng ở đội tuyển Việt Nam, vai trò ấy (nếu có) cũng khá mờ nhạt. Vô hình trung, đó là bất lợi lớn của Việt Nam so với các đội tuyển khác trong bảng B. 

Cũng cần nói rõ ràng là tôi không có ý đổ lỗi cho bất cứ ai. Chỉ đơn giản là đội tuyển Việt Nam cần một vị trí như thế. Ngoại trừ Thái Lan, đa phần các đội từ CLB đến đội tuyển khác tại Đông Nam Á cũng đang khuyết vị trí ấy giống như Việt Nam thôi. Nên nhớ rằng, đây là vòng loại thứ ba World Cup - một mặt trận đẳng cấp cao mà mỗi đội tuyển cần phải có đầy đủ những chuyên gia, trợ lý cho từng nhiệm vụ, vị trí thiết yếu hỗ trợ cho HLV trưởng. 

Trở lại với toàn cục của vòng loại, tôi cho rằng bảng B đã diễn ra vô cùng căng thẳng. Australia và Nhật Bản chưa thể hiện được sức mạnh như kỳ vọng. Thậm chí, Australia còn có nguy cơ bị loại nếu như không thể vượt qua vòng play-off tranh vé vớt. Trong khi đó, Saudi Arabia, đội bóng mà Việt Nam đã chơi khá tốt trong cả lượt đi và về, đặc biệt là lượt về trên sân Mỹ Đình, đã kết thúc bảng đấu với vị trí số một. 

Căn cứ từ màn trình diễn của đội tuyển Việt Nam và những biến cố xảy ra ở bảng đấu, quan điểm của tôi là Việt Nam hoàn toàn có khả năng để xếp ở vị trí cao hơn tại bảng đấu. Vậy nên, tôi cảm thấy hơi buồn khi đội tuyển các bạn không thể có thêm điểm số và đứng ở một thứ hạng tốt hơn. 

Những cầu thủ nào trong đội hình Việt Nam khiến ông ấn tượng nhất? 

- Quang Hải đã có khởi đầu rất tuyệt vời với bàn thắng chóng vánh ngay trong trận mở màn gặp Saudi Arabia. Nhưng cá nhân tôi thì sau đó, Quang Hải đã không trình diễn được phong độ cao nhất theo đúng năng lực của anh ấy cũng như kỳ vọng từ người hâm mộ. Có thể tôi tham lam. Nhưng tôi muốn được chứng kiến những khoảnh khắc bùng nổ tựa như cú đá phạt dưới mưa tuyết của Quang Hải tại vòng chung kết U23 châu Á 2018. Tiếc là ở vòng loại thứ ba World Cup 2022, đa phần thì tôi không nhìn thấy được những phút giây tỏa sáng như thế nữa từ Hải "con".

Việc Quang Hải chơi không được như kỳ vọng có thể đến từ những áp lực từ sự quan tâm quá lớn của truyền thông và người hâm mộ. Bên cạnh đó, quá trình đàm phán hợp đồng và xác định tương lai sau khi rời Hà Nội FC cũng là nguyên nhân khiến Quang Hải bị phân tâm, từ đó không có được phong độ xuất sắc trên sân cỏ. 

Trong khi đó, Đỗ Hùng Dũng thì luôn làm tôi ấn tượng. Bất cứ trận đấu nào tôi theo dõi anh ấy thì đều có cảm giác như thế. Tương tự, Quế Ngọc Hải cũng luôn đem đến cho tôi một cảm giác tin cậy. Văn Thanh thì ngược lại. Đó là cầu thủ mà tôi rất thích. Nhưng đây không phải là giải đấu mà cậu ấy thể hiện được năng lực của mình. Một cái tên nữa mà tôi hơi tiếc nuối là Văn Lâm. Chấn thương đã khiến anh ấy lỡ dở với phần lớn thời gian thi đấu vòng loại thứ 3 World Cup 2022. Đến trận đấu với Nhật Bản, thủ môn này cũng chỉ ra sân ở 5 phút cuối. 

Còn với các gương mặt trẻ, tôi rất vui khi Thanh Bình có bàn đầu tiên cho đội tuyển Việt Nam. Nhìn chung, các cầu thủ đã nỗ lực để thi đấu tại vòng loại thứ ba World Cup lịch sử. Vì thế sau tất cả, tôi nghĩ rằng người hâm mộ Việt Nam hoàn toàn có thể tự hào về các cầu thủ Việt Nam. Hơn hết, họ vẫn còn trẻ và tương lai hứa hẹn vẫn đợi dàn cầu thủ này ở phía trước. 

Theo cá nhân ông, đâu là những điểm đáng khen và bên cạnh đó là những bài học mà Việt Nam cần phải rút ra, sau 10 trận đấu tại vòng loại thứ 3 World Cup 2022? 

- Chiến thắng trước Trung Quốc có thể xem là chiến tích lịch sử với bóng đá Việt Nam. Tôi từng nói rằng, nếu tuyển Việt Nam ghi bàn thắng sớm và không sợ Trung Quốc, thầy trò Park Hang Seo hoàn toàn có thể đánh bại đối thủ này chung cuộc. Điều đó cuối cùng cũng đã xảy đến đúng ngày Tết Nguyên Đán. Tuyển Việt Nam ghi bàn sớm, rồi tiếp tục ghi bàn, ghi bàn. Đó là điều không tưởng. Tôi không thể tin vào mắt mình nữa. Cảm xúc dạt dào ấy xóa nhòa nỗi buồn thất bại ở AFF Cup 2020. 

Nhưng song song với đó, tôi nghĩ một số quyết định không chính xác từ trọng tài cùng những khoảnh khắc cầu thủ Việt Nam mắc sai lầm dẫn đến bàn thua là một điểm trừ trong hành trình vòng loại thứ 3 World Cup 2022 này. Với tư cách một CĐV của đội tuyển Việt Nam, tôi cảm thấy buồn khi Việt Nam, một đội tuyển có thực lực lại để thua những bàn đơn giản như vậy. 

Thực tế thì ở 6 trận đấu của vòng loại thứ ba World Cup 2022 trong năm 2021, đội tuyển Việt Nam thi đấu không thành công khi không có được điểm nào. Nhưng bước sang năm 2022, ngoài trận thua 0-4 trước Australia, Việt Nam đã có 3 trận đấu đáng khen trước Trung Quốc, Oman và Nhật Bản. Thậm chí đội còn có 4 điểm. Đâu là lý do mà Việt Nam đã có sự thay đổi tích cực đến như vậy ở năm mới 2022, thưa ông? 

- (Cười) Nếu tôi biết chính xác câu trả lời thì tôi đã là tỷ phú rồi đấy. Quan điểm của tôi thì đơn giản thế này thôi, hãy nhìn trận đấu đầu tiên trong năm 2022 của đội tuyển Việt Nam, thầy trò Park Hang Seo thua 0-4 trước Australia. Trận đấu ấy xem như khép lại toàn bộ hy vọng làm nên được điều thần kỳ của Việt Nam ở mặt trận này. Điều đó dường như giúp các cầu thủ thoải mái hơn nhiều. Và khi trút bỏ áp lực liên quan đến tâm lý, chơi bóng như một thứ trải nghiệm tuyệt vời, đội tuyển Việt Nam dường như trở lại bản ngã. Họ thực sự chơi tốt đến rất tốt ở ba trận cuối cùng và giành được 4 điểm chung cuộc. 

- Liên quan đến khía cạnh cá nhân, sau vòng loại thứ ba World Cup 2022, nhiều chuyên gia cũng như giới mộ điệu đều tin rằng Quang Hải và Hoàng Đức đủ khả năng để xuất ngoại. Theo ông, đây có phải là thời điểm tốt để cả hai rời V.League và trải nghiệm môi trường bóng đá nước ngoài? 

Câu trả lời cũng đơn giản thôi. Tôi cũng như nhiều chuyên gia và người hâm mộ, tôi hoàn toàn tán đồng việc Quang Hải và Hoàng Đức xuất ngoại. Tầm cỡ của V.League không thể giúp cho đội tuyển Việt Nam tiến xa hơn. Chắc chắn trong tương lai, các CLB ở V.League cũng sẽ cần phải thay đổi và tiến lên, từ việc phát triển cầu thủ đến năng lực nội hàm của đội bóng. 

Tôi lấy ví dụ một vài đội bóng ở Việt Nam có tiềm lực để tiến xa hơn. HA Gia Lai là một điển hình. Họ có một hệ thống tốt để phát triển, một đội ngũ quản lý có tiềm năng, một sân vận động chất lượng, một HLV giỏi và có đẳng cấp cũng như hệ thống đào tạo từ cấp độ trẻ đến đội 1 ấn tượng. Tại sao các CLB khác ở Việt Nam không nhìn vào đó để tiến lên nhỉ? Hãy nghĩ đến đội tuyển Việt Nam sẽ được hưởng lợi và phát triển tốt ra sao nếu chân đế V.League ngày càng vững vàng và thăng tiến. 

Ngoài ra, trong lúc chúng ta chờ V.League tiến bộ thì đây là thời điểm cấp thiết để nhiều cầu thủ giỏi của Việt Nam tự nâng cao năng lực của mình bằng việc sang nước ngoài chơi bóng. Ở Scotland chúng tôi, những cầu thủ giỏi nhất đang chơi bóng ở Anh - giải đấu cao nhất trên thế giới. Cầu thủ Việt Nam có thể chưa đến được Anh chơi bóng. Nhưng Hàn Quốc, Nhật Bản hay một giải đấu vừa tầm ở châu Âu hoàn toàn là một gợi ý sáng sủa. Đến thời điểm này, một số cầu thủ Việt Nam đã xuất ngoại. Tôi tin rằng, nhiều trường hợp có năng lực cũng sẽ ra nước ngoài trong tương lai gần. Hãy nhìn xem Văn Hậu đã phát triển tốt thế nào dù chỉ trong thời gian ngắn ở Hà Lan. 

Nhưng tôi cũng cần phải nói thêm, các cầu thủ Việt Nam muốn thành công hơn khi xuất ngoại thì cũng cần phải đến một giải đấu phù hợp, một CLB thích hợp để tạo điều kiện tối đa cho cầu thủ phát triển khả năng. 

Cũng là một câu chuyện tương lai, HLV Park Hang Seo nói rằng có thể sau đây 4 năm nữa, ông sẽ không còn ở lại Việt Nam. Nếu đội tuyển Việt Nam thay đổi HLV trưởng, khi "phép màu" Park Hang Seo không còn nữa, liệu chúng tôi có thể một lần nữa lọt vào vòng loại thứ ba World Cup? 

- Tôi tin rằng ngay cả khi không có HLV Park Hang Seo, với tiềm năng sẵn có, đội tuyển Việt Nam vẫn có thể lọt vào vòng loại thứ ba World Cup. Nhưng tất nhiên, chúng ta cũng sẽ cần phải cẩn trọng cho phương án tìm kiếm người kế nhiệm. Việc chuyển đổi cần có một sự liền mạch. VFF cần tìm một HLV giống như ông Park, tức là hiểu rõ các cầu thủ, hiểu rõ văn hóa Việt Nam, hiểu rõ thách thức và kỳ vọng của bóng đá nước này. 

Quả thực, trở thành HLV trưởng đội tuyển Việt Nam là khát vọng và mơ ước của nhiều HLV. Vì thế, thay thế HLV Park Hang Seo trong tương lai có thể là nhiệm vụ khó khăn và áp lực, nhưng không phải là không thể. 

- Trở lại với hiện tại, vòng loại World Cup khép lại, V.League sẽ có quãng thời gian phải nghỉ gần 4 tháng. Dùng từ "phải nghỉ" bởi các CLB sẽ trải qua quãng thời gian rất dài không được chơi bóng. Liệu điều đó ảnh hưởng tiêu cực thế nào cho các cầu thủ Việt Nam? 

Hết sức vô lý. Đây là quyết định điên rồ. Đó cũng là lý do khiến tôi mong các cầu thủ Việt Nam cần phải sớm xuất ngoại để phát triển và hoàn thiện năng lực bản thân mình hơn trong thời gian V.League vẫn đang chậm tiến như lúc này. Sau những rắc rối vì đại dịch Covid-19 cùng sự sụp đổ của CLB Than Quảng Ninh, chúng ta lại trải qua một câu chuyện vốn chẳng hề giống bất cứ nền bóng đá nào trên thế giới. Việc V.League hoãn gần 4 tháng chỉ để nhường chỗ cho một số giải đấu theo tôi là thực sự điên rồ. Điều đó đẩy đa số các CLB, các cầu thủ vào tình thế vốn đã khó khăn lại càng bị dồn vào thế cùng cực để hy vọng gượng dậy. 

Thực sự, tôi tuy là người Scotland nhưng trong thâm tâm, tôi cảm giác mình là một phần của Việt Nam nói chung và của bóng đá Việt Nam nói riêng. Gia đình tôi sống và làm việc tại Việt Nam. Vì thế, tôi luôn đau đáu và trăn trở với những gì diễn ra với bóng đá ở đất nước của các bạn. Tôi hạnh phúc với thành tích mà bóng đá Việt Nam có được. Nhưng có những điều đi ngược lại với xu hướng phát triển bóng đá hiện đại, tôi cũng muốn được lên tiếng.

 - Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi.

 Nội dung: Tường Vy