(Dân trí) - Sau gần 3 tháng, chính quyền địa phương 2 cấp đi vào hoạt động cơ bản ổn định, thông suốt, không có vướng mắc phát sinh lớn. Nhiều khó khăn từ thời điểm vận hành đã được giải quyết, khắc phục.
Là công chức Văn hóa - Xã hội của phường Hồng Hà, phường lớn nhất Hà Nội (hơn 126.000 dân), chị Lê Thị Ngoan đã quen với những giờ làm việc hết công suất, những ngày tan sở trời đã tối mịt từ khi vận hành bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp.
Chính quyền địa phương 2 cấp vận hành cơ bản ổn định, thông suốt (Video: Phạm Tiến).
Trước đây, chị là công chức phụ trách mảng Văn hóa - Xã hội của phường Tứ Liên cũ, lo địa bàn 18.000 dân. Nay, số dân cư trên địa bàn được giao tăng lên gấp nhiều lần. Cùng với địa bàn dân cư mở rộng, các đầu việc mà chị phải đảm nhiệm cũng lớn hơn rất nhiều, từ mảng lao động đến toàn bộ công việc của lĩnh vực y tế, giáo dục, nội vụ, văn hóa, thông tin…
Theo công chức này, lĩnh vực văn hóa - xã hội vốn đã có nhiều thủ tục được chuyển từ cấp huyện cũ về phường. Từ các thủ tục kiểm tra cửa hàng, cấp giấy phép an toàn vệ sinh thực phẩm đến quy trình thành lập nhóm trẻ, trường mới trên địa bàn… giờ đều do cán bộ phường tiếp nhận.
Để giải quyết thủ tục mà người dân đến làm trực tiếp và trực tuyến (online) được nhanh chóng, nữ công chức ăn trưa vội vàng và có thể kéo dài giờ làm việc đến 20h. Mỗi công chức đều thay đổi tác phong làm việc “làm hết việc chứ không hết giờ” để giải quyết thủ tục hành chính cho người dân tốt hơn.
Hiện nay, việc giải quyết thủ tục hành chính đã được số hóa. Nhiều thủ tục công dân có thể nộp hồ sơ online và chờ ngày nhận kết quả tại phường, giúp giảm tải đáng kể áp lực công việc cho công chức phường.
Tuy nhiên, chị Ngoan vẫn hi vọng hệ thống ngày càng cải tiến, vận hành trơn tru, thống nhất để hỗ trợ đắc lực, rút ngắn thời gian xử lý thủ tục cho công chức, cũng như giúp người dân sớm được xử lý, giải quyết việc cần thiết.
Chính quyền địa phương 2 cấp tạo đột phá từ những ngày đầu vận hành
Có nhu cầu công chứng một số giấy tờ, công dân Bùi Thị Tuyết (68 tuổi) đến phường Bạch Mai (Hà Nội) nộp hồ sơ. Ngay từ khi bước chân vào trụ sở, bà Tuyết đã mỉm cười hài lòng vì Trung tâm Phục vụ hành chính công rộng rãi, sạch sẽ.
Sau khi bấm lấy số thứ tự, nữ công dân cho biết mọi người ngồi chờ đợi rất trật tự, văn minh. Chỉ trong thời gian ngắn, bà được cán bộ phường hỗ trợ hoàn tất các công đoạn công chứng giấy tờ.
Thời gian tới, bà mong muốn các thủ tục hành chính ngày càng giản đơn, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân, doanh nghiệp.
Là 1 trong 34 cán bộ của Bộ Nội vụ tăng cường về địa phương hỗ trợ vận hành mô hình chính quyền mới, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính Nguyễn Thanh Bình đã tích cực nắm bắt tình hình vận hành bộ máy 2 cấp tại tỉnh Phú Thọ với 148 xã, phường, dân số lên đến hơn 4 triệu người.
Theo Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính, các văn bản hướng dẫn của Sở Nội vụ cho cấp xã, phường nhằm vận hành chính quyền mới tương đối đầy đủ. Về cơ bản, chính quyền địa phương 2 cấp vận hành ổn định, song thực tế vẫn có những phát sinh, vướng mắc.
Có về cơ sở, vị Phó Vụ trưởng mới tận thấy, trải nghiệm việc “anh em trên Bộ đã vất vả, dưới địa phương, cán bộ, công chức còn vất vả hơn”. Những ngày ngồi làm việc trực tiếp tại trụ sở Sở Nội vụ, ông cho biết, các phòng, ban đều kết thúc giờ làm việc rất muộn. Nhiều phòng 20-21h vẫn sáng đèn, mỗi cán bộ vẫn miệt mài giải quyết công việc.
Bên cạnh việc vận hành chính quyền địa phương 2 cấp bước đầu ổn định, thông suốt, phục vụ người dân và doanh nghiệp tốt hơn, các địa phương cũng gặp những khó khăn nhất định liên quan đến việc thiếu cán bộ, công chức dẫn đến tình trạng quá tải công việc, công nghệ thông tin áp dụng chưa đồng bộ…
Tuy nhiên, các địa phương luôn có những sáng kiến để giải quyết thủ tục hành chính, phục vụ người dân tốt hơn. Điển hình như phường Cửa Nam (Hà Nội) đã đưa robot AI vào phục vụ người dân tại điểm hành chính một cửa. Đây là phường đầu tiên trên địa bàn thành phố ứng dụng robot AI trong giải quyết thủ tục hành chính. Robot AI có khả năng giao tiếp, hỗ trợ tư vấn, đón tiếp, hướng dẫn người dân lấy số thứ tự, quét mã QR tra cứu thông tin và chỉ đường đến đúng quầy làm thủ tục…
Bên cạnh đó, mô hình "Chính quyền thân thiện" được triển khai đồng bộ tại các xã, phường của Hải Phòng với phong cách làm việc mới trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với dân. Chính quyền cơ sở trở thành điểm tựa hỗ trợ, hướng dẫn và đồng hành cùng người dân trong giải quyết thủ tục.
Điều này thể hiện qua nhiều mô hình, cách làm hiệu quả trong giải quyết thủ tục hành chính ở các địa phương được áp dụng như: Mô hình xây dựng nhóm cộng đồng mạng Zalo, mạng xã hội về Trung tâm Phục vụ hành chính công tại phường An Phong, Hải Phòng với chuyên mục “Hỏi đáp, tư vấn online các thủ tục hành chính giải quyết tại Trung tâm Phục vụ hành chính công phường An Phong, thành phố Hải Phòng".
Bên cạnh đó là mô hình “Ngày không viết” của xã An Khánh. Khi người dân có yêu cầu, công chức tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của xã sẽ viết hộ các loại giấy tờ, hồ sơ, trừ một số thủ tục hành chính đặc thù theo quy định pháp luật không được viết hộ…
Còn tại tỉnh Thái Nguyên, Giám đốc Sở Nội vụ Nguyễn Quốc Hữu cho biết, để khắc phục tình trạng thiếu cán bộ, công chức cơ sở, UBND tỉnh Thái Nguyên ban hành công văn liên quan đến tăng cường nguồn nhân lực cho các xã, phường.
Theo đó, các sở, ngành và đơn vị sự nghiệp trực thuộc UBND tỉnh được chỉ đạo bố trí khoảng 5% công chức, viên chức từ các sở, ngành xuống tăng cường tại xã, phường.
"Đặc biệt, chúng tôi đã điều động, biệt phái, ưu tiên nhân lực trẻ, trình độ đại học trở lên, chuyên ngành công nghệ thông tin, đất đai, xây dựng, tài chính… tăng cường về cấp xã nhằm khắc phục thiếu hụt nhân lực và nâng cao hiệu quả chính quyền địa phương 2 cấp", ông Hữu cho hay.
Giám đốc Sở Nội vụ Thái Nguyên thông tin thêm, công chức, viên chức biệt phái cần có thời gian công tác còn ít nhất 10 năm, với sự ưu tiên đặc biệt dành cho cán bộ trẻ.
Địa phương này cũng bố trí cán bộ có chuyên ngành đang thiếu hụt tại cơ sở như: Kế toán, kiểm toán, tài chính; công nghệ thông tin, tin học, máy tính; đất đai; xây dựng, giao thông; luật.
Ngoài ra, Sở này còn phối hợp với Đại học Thái Nguyên nghiên cứu phương án cử sinh viên có học lực tốt và chuyên ngành phù hợp (như kế toán, kiểm toán, tài chính; công nghệ thông tin, tin học, máy tính; đất đai; xây dựng, giao thông; luật) đi thực tập tốt nghiệp cuối khóa tại các xã, phường, đặc biệt là các xã vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn của tỉnh.
Đến nay, cấp xã đã tiếp nhận 238 cán bộ từ các cơ quan, đơn vị của tỉnh. Riêng trong tháng 7, tháng 8, tỉnh đã thực hiện điều động đối với 158 người, trong đó có 43 chuyên ngành kế toán, 20 chuyên ngành về chuyển đổi số, 7 chuyên ngành địa chính, 8 chuyên ngành xây dựng; còn lại là các chuyên môn khác.
Song hành với các tỉnh thành, rất nhiều bộ ngành, địa phương khác cũng tích cực tăng cường cán bộ giỏi chuyên môn, nghiệp vụ về hỗ trợ cấp xã vận hành chính quyền mới.
Tại cuộc họp của Chính phủ mới đây về tình hình triển khai thực hiện và vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, việc triển khai mô hình chính quyền địa phương mới tiếp tục đạt nhiều kết quả quan trọng, thể hiện rõ chủ trương, quyết sách đúng đắn của Đảng và Nhà nước; quyết tâm chính trị cao, sự chỉ đạo sâu sát của Trung ương, địa phương và sự đồng thuận của nhân dân.
Nhiều khó khăn, vướng mắc từ thời điểm vận hành chính quyền địa phương 2 cấp đã được giải quyết, khắc phục như: Các vướng mắc về thẩm quyền khi thực hiện phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền; khắc phục cơ bản các sự cố về hệ thống công nghệ thông tin,...
Liên quan đến việc tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính, hạ tầng công nghệ và chuyển đổi số, Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho hay, 3.139 Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã và Trung tâm Phục vụ hành chính công một cấp (Hà Nội, Quảng Ninh) đã vận hành ổn định, cơ bản thông suốt.
Điều này thể hiện qua tỷ lệ tiếp nhận và trả hồ sơ trực tuyến cho người dân sau hơn 2 tháng (1/7–15/9) khoảng 6,6 triệu hồ sơ, xử lý đúng hạn là 91%; hơn 3 triệu giao dịch thanh toán trực tuyến với tổng số tiền giao dịch là 1,7 nghìn tỷ đồng.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết, điều cốt lõi nhất khi vận hành chính quyền địa phương 2 cấp là gần dân, sát dân, phục vụ nhân dân tốt hơn, tiếp đó mục tiêu lớn hơn cả là kiến tạo, phát triển và phục vụ nhân dân.
