1. Dòng sự kiện:
  2. Đại hội thi đua yêu nước lần thứ XI

Điểm nghẽn gây khó triển khai thu nhập tăng thêm cho cán bộ ở TPHCM

Hằng T. Nguyễn

(Dân trí) - Theo đại biểu Quốc hội, TPHCM đang khó xác định tiền chi thu nhập tăng thêm cho cán bộ vì vướng cơ chế tính quỹ lương, do quy định mới dựa trên cải cách tiền lương chưa được triển khai.

Tại phiên thảo luận tổ chiều 3/12 về sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 98 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM, nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng thành phố đang gặp một số vướng mắc trong cách xác định quỹ lương để chi thu nhập tăng thêm cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động. 

Nghị quyết 98 của Quốc hội cho phép TPHCM thí điểm nhiều cơ chế, chính sách đặc thù nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Thành phố được mở rộng phân cấp, ủy quyền trong quản lý đầu tư, tài chính - ngân sách, thu hút nguồn lực; thí điểm mô hình phát triển đô thị, khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo; áp dụng cơ chế thu nhập tăng thêm và cải cách bộ máy hành chính. 

Đại biểu Nguyễn Thị Hồng Hạnh (TPHCM) cho rằng việc sửa đổi Nghị quyết 98 là cần thiết, bởi từ khi nghị quyết được ban hành đến nay, thực tiễn, pháp luật và nhu cầu phát triển của TPHCM đã thay đổi rất nhiều. Thành phố cũng thống nhất với nội dung Chính phủ trình và sẽ cùng Bộ Tài chính tiếp tục rà soát, hoàn thiện các điểm cần điều chỉnh.

Một trong những nội dung bà Hạnh đặc biệt lưu ý là cách xác định quỹ lương để tính thu nhập tăng thêm. Đây không phải chính sách mới nhưng đang vướng mắc trong thực thi, dẫn đến mỗi cơ quan hiểu một cách và áp dụng không thống nhất.

Điểm nghẽn gây khó triển khai thu nhập tăng thêm cho cán bộ ở TPHCM - 1

Đại biểu Nguyễn Thị Hồng Hạnh phát biểu chiều 3/12 (Ảnh: Quang Khánh).

Theo dự thảo, TPHCM được quyết định chi thu nhập tăng thêm với hai giới hạn: không vượt quá 1,8 lần lương ngạch, bậc, chức vụ và không vượt quá 0,8 lần quỹ lương cơ bản. Quy định "1,8 lần" kế thừa từ Nghị quyết 54, vốn cho phép thành phố sử dụng tổng quỹ lương - gồm lương theo hệ số, phụ cấp, tiền làm thêm giờ và các khoản đóng góp - để chi thu nhập tăng thêm.

Điểm vướng nằm ở giới hạn thứ hai. Bà Hạnh giải thích: khi xây dựng Nghị quyết 98, các bộ, ngành đề nghị đưa thêm giới hạn "0,8 lần quỹ lương cơ bản" nhằm chuẩn bị cho việc cải cách thang bảng lương theo Nghị quyết 27. Khi hệ thống lương mới vận hành, khái niệm "quỹ lương cơ bản" sẽ hoàn toàn khác hiện nay.

Tuy nhiên đến nay, việc triển khai cải cách lương theo Nghị quyết 27 chưa diễn ra. Hiện mới chỉ thống nhất tăng mức lương cơ bản, còn hệ thống thang bảng lương mới chưa áp dụng.

Vì vậy, TPHCM hiểu rằng trong thời gian chưa có thang bảng lương mới, việc xác định quỹ lương phải dựa trên lương hệ số và các khoản theo lương như hiện hành. Ngược lại, một số cơ quan có thẩm quyền cho rằng quỹ lương cơ bản chỉ gồm lương cơ bản, không tính phụ cấp, dẫn đến tổng số tiền làm căn cứ chi thu nhập tăng thêm bị thu hẹp đáng kể.

"Nếu chỉ tính lương cơ bản mà không tính phụ cấp, thì quỹ lương để chi thu nhập tăng thêm sẽ rất nhỏ", bà Hạnh nhấn mạnh.

Nghị quyết 27 được ban hành năm 2018, đặt mục tiêu áp dụng bảng lương mới từ 2021, nhưng phải lùi do dịch Covid-19 và yêu cầu sửa đồng bộ nhiều luật.

Giai đoạn 2019-2023, Chính phủ tập trung xây dựng vị trí việc làm, tinh giản biên chế và tạo nguồn cải cách.

Năm 2024-2025, Bộ Nội vụ và Bộ Tài chính hoàn thiện các nghị định về bảng lương, phụ cấp, định mức quỹ lương.

Theo kế hoạch, hệ thống tiền lương mới sẽ được triển khai từ 1/7/2026.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân cũng khẳng định cơ chế để xây dựng mức thu nhập tăng thêm cho cán bộ, công chức đang gặp trở ngại: "Giới hạn 0,8 lần quỹ lương cơ bản là quy định được thiết kế cho bối cảnh đã áp dụng hệ thống lương mới theo Nghị quyết 27. Nhưng khi Nghị quyết 27 chưa triển khai, thì cơ chế này không còn phù hợp".

Theo ông Ngân, nếu vẫn áp dụng mức 0,8 lần trong khi nền tảng cải cách lương chưa được ban hành, thì TPHCM không thể xác định đúng quỹ lương, từ đó dẫn đến rủi ro sai phạm, hoặc không đủ nguồn để chi thu nhập tăng thêm như mục tiêu ban đầu.

Ông đề nghị cho phép TPHCM tiếp tục áp dụng cách tính của Nghị quyết 54 - sử dụng tổng quỹ lương - để bảo đảm chi thu nhập tăng thêm đúng tinh thần Quốc hội đã cho phép.

Điểm nghẽn gây khó triển khai thu nhập tăng thêm cho cán bộ ở TPHCM - 2

Đại biểu Trần Hoàng Ngân phát biểu tại tổ chiều 3/12 (Ảnh: Quang Khánh).

Trên cơ sở đó, đại biểu Nguyễn Thị Hồng Hạnh kiến nghị bổ sung vào Nghị quyết 98 quy định rõ: "Khi chưa có hệ thống thang bảng lương mới theo Nghị quyết 27, TPHCM được tính thu nhập tăng thêm theo lương hệ số và các khoản theo lương, giống như cách làm từ Nghị quyết 54".

Bên cạnh đó, bà đề nghị chỉ khi có hệ thống lương mới, mới áp dụng mức "không vượt quá 0,8 lần quỹ lương cơ bản". 

Bà nhấn mạnh đây không phải chính sách mới, mà chỉ là xác định lại quan điểm ban đầu của Nghị quyết 98, nhằm thống nhất cách hiểu và tránh vướng mắc trong thực thi.