(Dân trí) - Ý thức tự vươn lên của người dân là yếu tố quyết định, đảm bảo tính bền vững của công tác giảm nghèo. Khát vọng vươn lên của người nghèo được khơi dậy từ những buổi đối thoại trực tiếp ở thôn, bản.
Năm 2025, tỉnh Nghệ An tập trung thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các chính sách giảm nghèo để cải thiện đời sống, tăng thu nhập cho người dân, hạn chế tái nghèo, đặc biệt là ở khu vực nông thôn, tạo điều kiện cho người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản, góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội.
Địa phương này cũng gắn các mục tiêu giảm nghèo bền vững với tiêu chí xây dựng nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, và các chính sách về an sinh xã hội để nâng cao kết quả chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững.
Cụ thể hóa mục tiêu kế hoạch năm, tỉnh Nghệ An phấn đấu giảm tỷ lệ hộ nghèo 1-1,5%, trong đó vùng miền núi giảm 2-3% hộ nghèo.
Tỉnh Nghệ An đã bố trí gần 500 tỷ đồng, trong đó hơn 336 tỷ đồng từ nguồn vốn chi thường xuyên để triển khai 7 dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững trên địa bàn.
Việc kết hợp giữa đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu với phát triển sinh kế, đào tạo nghề, truyền thông và huy động các nguồn lực xã hội đã tạo ra hiệu quả kép, không chỉ giúp người nghèo cải thiện đời sống vật chất mà còn nâng cao nhận thức, tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản, từng bước vươn lên thoát nghèo một cách bền vững.
Bên cạnh các chương trình, dự án hỗ trợ trực tiếp, Nghệ An đặc biệt chú trọng việc nâng cao ý thức tự lực vươn lên của người dân, coi đây là yếu tố quyết định đảm bảo tính bền vững của công tác giảm nghèo.
Tỉnh Nghệ An đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và nhân dân trong công tác giảm nghèo; phát huy mạnh mẽ truyền thống đoàn kết, tinh thần “tương thân, tương ái” đối với người nghèo.
Khơi dậy khát vọng vươn lên từ các cuộc đối thoại về giảm nghèo (Video: Hoàng Lam - Lữ Phú).
Song song với đó, tỉnh cũng có nhiều chính sách nhằm động viên, khuyến khích người nghèo vươn lên thoát nghèo, không trông chờ, ỷ lại vào sự giúp đỡ của nhà nước và xã hội.
Cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan được yêu cầu đẩy mạnh đổi mới phương pháp, đa dạng hóa hình thức tuyên truyền công tác giảm nghèo trong các ngành, các cấp. Cá nhân, tập thể, mô hình, kinh nghiệm hay trong giảm nghèo bền vững cũng đã được giới thiệu thông qua cơ quan báo chí, phương tiện truyền thông để nhân rộng.
Thực hiện Tiểu dự án 2 - Dự án 6 Truyền thông về giảm nghèo đa chiều thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, đến nay, Nghệ An đã tổ chức 139 lớp tập huấn truyền thông về giảm nghèo với 19.463 người tham gia.
Bên cạnh tổ chức xây dựng và thực hiện các sản phẩm truyền thông về giảm nghèo như phóng sự, tọa đàm, đối thoại, Pa nô, áp phích, tờ rơi.., các buổi đối thoại giảm nghèo cũng được triển khai đến từng địa phương cấp xã, xóm.
Thông qua dự án đã cung cấp đến người dân thông tin và thúc đẩy việc tiếp cận các chương trình, dịch vụ xã hội cơ bản về dạy nghề, việc làm, đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch và vệ sinh, thông tin, trợ giúp pháp lý, trợ giúp xã hội và bình đẳng giới.
Việc thực hiện dự án đã góp phần tăng cường truyền thông, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của toàn xã hội về công tác giảm nghèo đa chiều, bao trùm, bền vững nhằm khơi dậy tinh thần tự lực, tự cường vươn lên thoát nghèo của người dân và cộng đồng.
Chỉ tính riêng năm 2024, toàn tỉnh Nghệ An tổ chức 82 cuộc đối thoại về giảm nghèo với 10.024 người tham gia. Tại các buổi đối thoại, người dân sẽ được phổ biến, giải đáp thông tin cụ thể liên quan đến các chương trình, dự án, chủ trương, chính sách giảm nghèo.
Đây cũng là kênh thông tin để các cơ quan chức năng nắm bắt, tiếp nhận phản ánh, kiến nghị, vướng mắc liên quan đến việc triển khai chương trình giảm nghèo trên địa bàn, từ đó đề xuất cấp có thẩm quyền điều chỉnh phù hợp hơn với thực tế.
Trước khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, huyện Con Cuông cũ (Nghệ An) là địa phương có tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo cao.
Cụ thể, địa phương này có 2.546 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 13,88% và 3.153 hộ cận nghèo, tỷ lệ 17,19%. Công tác giảm nghèo luôn được lãnh đạo địa phương đặc biệt quan tâm, trong đó, Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững trên địa bàn đã được triển khai một cách sâu rộng, bao trùm và phát huy hiệu quả tích cực.
Hằng năm, huyện Con Cuông cũ ban hành kế hoạch tổ chức đối thoại chính sách giảm nghèo để triển khai Tiểu dự án 2 - Dự án 6 Truyền thông về giảm nghèo đa chiều. Các buổi đối thoại được tổ chức đến từng xã, mỗi xã 2 điểm, với sự tham gia của đại diện các hộ nghèo, cận nghèo, lãnh đạo các phòng, ban chuyên môn cấp huyện và cấp xã.
Bà Vi Thị Nguyệt, nguyên Trưởng phòng Lao động - Thương binh và Xã hội huyện Con Cuông cũ, cho biết để chương trình đối thoại đạt được hiệu quả cao, nội dung đối thoại đã được định hướng cụ thể, tránh dàn trải.
Các buổi đối thoại được tổ chức với hình thức cung cấp thông tin và hỏi - đáp, tập trung làm rõ các nội dung, chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo, giúp người dân hiểu rõ, chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng và nhà nước.
Thông qua các buổi đối thoại, giúp người dân tiếp cận và thụ hưởng các chính sách, cơ chế giảm nghèo, an sinh xã hội; chuyển đổi phương thức canh tác, sản xuất theo hướng khoa học, phát triển chuỗi giá trị...
Hộ gia đình anh Lô Văn Phim, chị Lô Thị Xin (bản Xằng, xã Lục Dạ, nay là xã Môn Sơn, tỉnh Nghệ An) được tiếp cận chương trình tín dụng ưu đãi dành cho hộ nghèo từ buổi đối thoại được tổ chức ngay tại địa phương.
“Ngày trước gia đình tôi nghèo, không có vốn sản xuất, vay thì sợ mang nợ, sợ làm không được. Biết đến chương trình cho vay của Ngân hàng Chính sách xã hội với lãi suất thấp, thời gian vay dài hơn, lại có thể chia nhỏ tiền vay trả theo kỳ hạn 6 tháng/lần, vợ chồng tôi thống nhất vay.
Nhờ được vay 100 triệu đồng để nuôi bò và trồng keo tràm phát triển kinh tế, gia đình tôi đã thoát nghèo, có tiền lo cho con ăn học", anh Phim nói.
Thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội, các hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ mới thoát nghèo tại xã Quỳ Hợp (Nghệ An) đã được tiếp cận đầy đủ các chính sách tín dụng ưu đãi của nhà nước.
Tính đến thời điểm hiện tại số dư nợ cho hộ nghèo, cận nghèo vay trên địa bàn là hơn 55,3 tỷ đồng. Đây là nguồn lực quan trọng để hộ nghèo, hộ khó khăn phát triển kinh tế, vươn lên trong cuộc sống.
Ông Vy Hoàng Hà, Phó Chủ tịch UBND xã Quỳ Hợp, nói: “Bên cạnh các dự án hỗ trợ trực tiếp, Dự án 6 của Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, đặc biệt là Tiểu dự án 2 Truyền thông về giảm nghèo đa chiều đã tạo chuyển biến rõ nét trong nhận thức và hành động của người dân, góp phần thực hiện hiệu quả mục tiêu giảm nghèo bền vững, xây dựng nền tảng để phát triển kinh tế - xã hội địa phương”.
Khi chính quyền 2 cấp đi vào vận hành, một số dự án Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững thuộc cấp huyện trước đây được bàn giao cho cấp xã. Chính quyền xã Quỳ Hợp đã xây dựng chương trình kế hoạch cụ thể để triển khai các nội dung liên quan thuộc thẩm quyền của mình, trong đó có xây dựng kế hoạch tổ chức các buổi đối thoại về giảm nghèo.
Trong 3 tháng kể từ khi mô hình chính quyền mới đi vào vận hành, xã Quỳ Hợp cũng như nhiều địa phương khác trong tỉnh liên tiếp gánh chịu các cơn bão số 3, số 5 và số 10, lũ quét và ngập lụt.
Điều này làm tăng nguy cơ tái nghèo cũng như ảnh hưởng đến việc triển khai các dự án Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững. Do vậy, cùng với sự nỗ lực các cấp, ngành, các buổi đối thoại về giảm nghèo sẽ được địa phương này sớm triển để khơi dậy quyết tâm, ý thức tự lực vượt lên gian khó của người dân.
