(Dân trí) - Trước thềm giải U23 châu Á tại Qatar, chuyên gia Bae Ji Won đánh giá U23 Việt Nam sáng cửa tiến xa so với các đại diện Đông Nam Á.
Xin chào chuyên gia Bae Ji Won. Vòng chung kết U23 châu Á 2024 đã khởi tranh. Có lẽ nhắc đến giải đấu này, người hâm mộ bóng đá Việt Nam và cá nhân ông - thành viên ban huấn luyện đội tuyển U23 Việt Nam đã giành ngôi á quân giải đấu 2018 đều cảm thấy bồi hồi?
- Sau 6 năm, đồ thị phát triển của bóng đá Việt Nam đã vươn tới đỉnh cao để rồi tụt dốc không phanh trong vòng một năm qua. Như một mô hình xoắn ốc, dường như bóng đá Việt Nam đang ở điểm xuất phát tương đương. Dù vậy, chúng ta luôn cần hướng về phía trước với niềm hy vọng, nhất là khi một kỷ nguyên mới đã bắt đầu.
Theo ông, đội tuyển U23 Việt Nam có cơ hội để vượt qua vòng bảng hay không, so sánh cơ hội đi tiếp với các đội bóng khác ở khu vực Đông Nam Á thì như thế nào?
- Tôi cho rằng U23 Việt Nam đã có chút may mắn trong bốc thăm. Bởi lẽ phân tích các bảng đấu, Việt Nam có nhiều cơ hội tiến vào vòng đấu loại trực tiếp hơn so với các đội bóng Đông Nam Á khác.
U23 Indonesia và U23 Thái Lan đều nằm ở những bảng đấu khó nhằn. Indonesia nằm ở bảng A, cùng với chủ nhà Qatar, Australia và Jordan, những đội bóng mạnh và giàu truyền thống. Đánh giá một cách khách quan, Indonesia rất ít cơ hội để đánh bại Australia và Qatar, như vậy cửa đi tiếp rất hẹp.
Thái Lan cũng phải đương đầu Iraq, Saudi Arabia ở bảng C. Cả hai đội bóng này luôn đủ tiềm năng để góp mặt ở ít nhất bán kết hoặc chung kết giải U23 châu Á.
U23 Việt Nam nằm ở bảng D, bảng đấu tương đối thuận lợi hơn để vượt qua vòng bảng. Ngoại trừ Uzbekistan là đội bóng luôn đáng gờm ở các giải trẻ, chiếc vé còn lại là cuộc ganh đua giữa ba đội bóng còn lại: Kuwait, Malaysia và Việt Nam.
So sánh tương quan lực lượng, Malaysia có phần thua kém so với Việt Nam và Kuwait. Thế nên, trận đấu mở màn chạm trán Kuwait vào 22h30 ngày 17/4 cũng là trận đấu quan trọng nhất, mang ý nghĩa tiên quyết đến cơ hội đi tiếp của U23 Việt Nam.
Cho đến nay, Kuwait cũng chưa có kết quả ấn tượng nào tại giải U23 châu Á, vì vậy thầy trò Hoàng Anh Tuấn có cơ hội để giành 3 điểm. Và đến trận gặp Malaysia, đơn giản là Việt Nam không được để mất điểm.
Tất nhiên, chẳng có con đường nào dễ đi cả. U23 Việt Nam không được phép đánh giá thấp đối thủ và nỗ lực hết mình trong từng trận đấu. Mỗi kết quả, mỗi diễn biến có thể dẫn đến vô vàn kịch bản khôn lường khác nhau, buộc phải đưa ra những phương cách ứng phó khác nhau.
Chẳng hạn như trong trường hợp hòa Kuwait, cuộc chạm trán Uzbekistan lại mang ý nghĩa quan trọng. Do đó, U23 Việt Nam phải thật đoàn kết, tập trung cao độ và trang bị cho mình một ý chí chiến đấu thật mạnh mẽ.
Xin ông phân tích kỹ hơn về U23 Kuwait, đội bóng có thể nhận định là đối thủ cạnh tranh trực tiếp vị trí nhì bảng của U23 Việt Nam?
- Kuwait là đội bóng có lối chơi đặc trưng của người Ả-rập. Họ có phần thô bạo, quyết liệt hoặc tìm cách câu giờ khi có lợi thế. Dù vậy, nếu U23 Việt Nam có thể làm chủ cục diện trận đấu, cơ hội chiến thắng sẽ đến.
Trong quá khứ bóng đá Kuwait có thành tích khá đáng nể. Họ từng vô địch châu Á (Asian Cup) vào năm 1980 cũng như 10 lần đăng quang Gulf Cup. Tuy nhiên, bóng đá Kuwait đã đi xuống từ năm 2000. Đội bóng này từng thua Hàn Quốc 0-4 trong trận đấu cuối cùng của vòng loại World Cup 2006 và kết thúc ở vị trí cuối bảng.
Từ đó, Kuwait không còn giữ được vị thế không chỉ trên trường châu lục mà cả ở khu vực. Năm 2015, thậm chí bóng đá Kuwait bị Liên đoàn bóng đá thế giới (FIFA) cấm tham gia vào mọi giải đấu quốc tế trong vòng 2 năm. Lệnh cấm này đã ảnh hưởng rất lớn đến bóng đá Kuwait.
Trong vài năm trở lại đây, đội tuyển quốc gia Kuwait cũng không thể hiện được gì nhiều. Năm 2022, khi đăng cai các trận đấu vòng loại Asian Cup 2023, đội tuyển quốc gia (ĐTQG) nước này cũng chỉ thắng được đội bóng yếu nhất bảng Nepal nhưng đã thua cả Jordan (0-3) và Indonesia (1-2).
Kết quả là họ không giành được vé dự Asian Cup. Về đội tuyển U23 Kuwait, tại Asian Games 2023, đội bóng này cũng phải nhận thất bại kỷ lục 0-9 trước Hàn Quốc.
Trên bảng xếp hạng FIFA, Kuwait đang đứng thứ 137. Trong số những đội tuyển từng vô địch châu Á, Kuwait là cái tên duy nhất nằm ngoài top 100. Điều đó cho thấy bóng đá Kuwait đã sa sút tới mức nào. Vì lẽ đó, U23 Việt Nam đủ nền tảng để đánh bại Kuwait.
Sứ mệnh lấy lại niềm tin nơi người hâm mộ của bóng đá Việt Nam được trao cho HLV Hoàng Anh Tuấn. Ông đánh giá như thế nào về nhà cầm quân này? Có điểm tương đồng và khác biệt nào về phong cách làm việc lẫn triết lý bóng đá giữa HLV Hoàng Anh Tuấn so với HLV Troussier và HLV Park Hang Seo không?
- Tôi từng tham gia một cuộc hội thảo cùng HLV Hoàng Anh Tuấn khi còn ở VFF. Ấn tượng của tôi là ông ấy rất thông minh và làm việc một cách logic. Ông ấy am tường và biết cách vận dụng đấu pháp hữu hiệu.
Ông Tuấn cũng rất giỏi trong việc kết hợp nhuần nhuyễn các cầu thủ để tạo nên sự gắn kết và tinh thần đồng đội, trong đó từng tuyển thủ đều nhận thức rõ vị trí và vai trò của mình. Thực hiện được điều này không đơn giản.
Tôi cũng có thể cảm nhận được phần nào phong cách huấn luyện và triết lý bóng đá của HLV Hoàng Anh Tuấn qua tính cách và con người của HLV Hoàng Anh Tuấn. Ông ấy điềm đạm và tỉ mỉ lắm.
Giữa tôi và HLV Hoàng Anh Tuấn cũng có cuộc trao đổi về cách U23 Việt Nam cải thiện mọi mặt tại giải đấu năm 2018. Ông ấy muốn biết nhiều hơn về cách HLV Park Hang Seo quản lý đội bóng, bao gồm sử dụng chiến thuật, đội hình và cách dung hòa.
Tôi cũng được biết HLV Hoàng Anh Tuấn từng gặt hái thành công cùng các đội tuyển trẻ của Việt Nam. Giải U23 châu Á tại Qatar lần này sẽ là cơ hội lớn hơn để ông Tuấn tái khẳng định năng lực bản thân.
Giữa ông Park, ông Troussier và HLV Hoàng Anh Tuấn, mỗi người đều có phong cách và triết lý khác nhau. Điều quan trọng đối với HLV Hoàng Anh Tuấn bây giờ là lên kế hoạch và đạt được kết quả tốt.
Có lẽ vì kết quả tốt tại U23 châu Á 2018 nên năng lực của HLV Park Hang Seo mới được thừa nhận rộng rãi như vậy. Tôi hy vọng tuyển U23 Việt Nam và ông Tuấn cũng có kết quả đủ tốt.
Ông đã nói về việc chia sẻ kinh nghiệm quản lý U23 Việt Nam của HLV Park Hang Seo cho HLV Hoàng Anh Tuấn. Vậy ông có thể chia sẻ một chút cho độc giả Dân trí?
- Về phong cách, U23 Việt Nam tại giải U23 châu Á 2018 hướng đến sự ổn định của hệ thống phòng ngự và cân bằng của cả đội hình. Các phương án tấn công lẫn phòng ngự đều được lên kế hoạch chi tiết, tỉ mỉ và hiệu quả.
Trên mặt trận phòng ngự, bài toán đề ra là duy trì sự chặt chẽ nơi hàng thủ và bắt người thật chặt, luôn duy trì sự điềm tĩnh trong giữ bóng và triển khai tấn công qua các đường chuyền có ý đồ cụ thể.
Các cầu thủ được yêu cầu di chuyển nhiều để hỗ trợ cho hàng thủ lẫn hàng công từ giữa sân. Các tiền đạo phải tích cực tham gia phòng ngự và liên tục hoán đổi vị trí để tạo ra sự đa dạng chiến thuật. Ngoài ra, khuyến khích hai cầu thủ chạy cánh dâng cao theo hai hành lang để hỗ trợ tấn công.
Về định hướng chiến thuật, tùy thuộc vào từng đối thủ để điều chỉnh về mặt đấu pháp. Trước hết, tập trung vào sự ổn định của hàng phòng ngự và ngăn chặn đường lên bóng của đối phương. Yêu cầu các cầu thủ chạy cánh dâng cao tham gia tấn công khi có bóng và tiền vệ trụ hỗ trợ phòng ngự khi đối phương tổ chức phản công.
Tập trung phát triển tấn công từ tuyến tiền vệ. Các tiền đạo hoạt động cao độ để quấy phá hàng phòng ngự đối phương. Tổng quát lại, thu hẹp mọi khoảng không gian tới mức tối đa để hạn chế kẽ hở trong phòng ngự và lên bóng nhanh nhất có thể. Những vị trí được yêu cầu hoạt động rộng và tích cực di chuyển nhất là cầu thủ chạy cánh và tiền đạo biên.
Về đặc điểm chơi bóng của các cá nhân, hàng phòng ngự được tổ chức bởi ba trung vệ ăn ý và bổ sung tốt cho nhau. Trong đó, lối chơi phòng ngự thông minh của Trần Đình Trọng trong vai trò trung vệ thòng đã gây ấn tượng mạnh.
Hai trung vệ còn lại là Bùi Tiến Dũng và Duy Mạnh cũng thi đấu nổi bật với khả năng tranh chấp mạnh mẽ và kỹ năng phòng thủ toàn diện. Ở hai hành lang, Đoàn Văn Hậu và Vũ Văn Thanh đều làm tốt nhiệm vụ leo biên. Cặp tiền vệ Đức Huy - Xuân Trường đem đến sự ổn định về mặt thế trận và hỗ trợ phòng ngự hiệu quả.
Nhờ vậy, các tiền vệ tấn công/tiền đạo cánh là Quang Hải, Văn Toàn, Phan Văn Đức đã phát huy được khả năng tạo đột biến. Cuối cùng, trên hàng công, cách chơi bóng liều lĩnh, khó lường của Công Phượng hay Đức Chinh giúp phân tán hàng thủ đối phương.
Tóm lại, U23 Việt Nam dưới thời ông Park lấy phòng thủ làm trọng, phụ thuộc vào lối chơi của đối phương, nhưng nhờ sự chuẩn bị kỹ lưỡng về mặt chiến thuật bên cạnh kỹ năng và bản lĩnh của các cầu thủ, đã đạt được kết quả tuyệt vời, qua đó tạo ra cú hích cho bóng đá Việt Nam.
Về mặt lực lượng, ông đánh giá như thế nào về dàn cầu thủ trong tay HLV Hoàng Anh Tuấn tại giải năm nay?
- Hầu hết các thành viên đội tuyển U23 Việt Nam hiện nay là học trò của HLV Hoàng Anh Tuấn. Có thể nói họ lớn lên cùng ông Tuấn. Một số đã tham dự các giải như U17 hay U20 châu Á cùng ông Tuấn. Dưới sự dẫn dắt ấy, họ đã trưởng thành.
Sự gắn kết ấy rất quan trọng. Đôi khi cách bày binh bố trận được các cầu thủ triển khai nhanh chóng như thể mặc định trong đầu, vì giữa các cầu thủ đã có sự ăn ý với nhau, cũng như hiểu biết kỹ càng về ý đồ của HLV. Tất nhiên tinh thần đồng đội cực kỳ quan trọng, phải gắn kết với nhau mới thi đấu hiệu quả.
Những cầu thủ như Văn Tùng, Đình Bắc hay Văn Khang còn có kinh nghiệm thi đấu tại ĐTQG, thậm chí được thử lửa thường xuyên và phần nào thể hiện được khả năng. Đó là cơ sở để kỳ vọng những cầu thủ như vậy thể hiện được tài năng lẫn kinh nghiệm ở đấu trường U23.
Đặc biệt những cầu thủ trưởng thành từ sự dẫn dắt của HLV Hoàng Anh Tuấn có thể sẽ rất hiệu quả về mặt lối chơi, với sự hiểu biết đấu pháp và am tường tổ chức đội hình do ban huấn luyện đề ra. Dù sao đi nữa, yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến kết quả là tinh thần đồng đội và sự hòa hợp giữa các cầu thủ.
Nếu U23 Việt Nam thi đấu thành công tại giải đấu trước mắt, liệu chu kỳ thành công có trở lại với bóng đá Việt Nam như 6 năm về trước, sau chiến tích giành ngôi á quân U23 châu Á 2018?
- Trên lý thuyết, nếu U23 Việt Nam vượt qua vòng bảng với ngôi nhì bảng D, sau Uzbekistan, đối thủ tại vòng tứ kết sẽ là đội đứng đầu bảng C, có thể là Saudi Arabia hoặc Iraq. Và kể cả đứng đầu bảng D, đối thủ của U23 Việt Nam tại tứ kết đều rất mạnh.
Tất nhiên, mọi biến cố đều có thể xảy ra ở giải U23. Tuy nhiên, trước tiên U23 Việt Nam cần tập trung vào từng trận đấu ở bảng D, với mục tiêu giành vé vào tứ kết, đồng thời tạo ra khí thế lẫn sự thăng hoa về phong độ cho các vòng đấu tiếp theo.
Ngay từ vòng bảng, U23 Việt Nam cần đạt kết quả tốt nhất có thể trước Malsyaia và Kuwait. Sau đó nâng cao sĩ khí bằng cuộc đối đầu Uzbekistan. Nếu đã có kết quả tốt, chẳng cứ gì lại không nghĩ về kết quả tốt hơn.
Các trận đấu trong giải đấu có thể bị ảnh hưởng bởi diễn tiến và bầu không khí trong những ngày ấy. Và ý chí mạnh mẽ cùng tinh thần thi đấu quả cảm quyết định kết quả.
Khi vượt qua vòng bảng với niềm tin tăng lên, U23 Việt Nam sẽ chẳng dễ gì sụp đổ dù phải đương đầu bất cứ đối thủ nào. Nhớ lại năm 2018, đâu ai ngờ U23 Việt Nam lại tiến xa đến như vậy, thậm chí không hề kỳ vọng chúng tôi vượt qua vòng bảng. Dù vậy, bằng tinh thần chiến đấu không bỏ cuộc, chúng tôi đã đạt được kết quả tuyệt vời.
Theo ông đâu là những ứng cử viên vô địch hàng đầu tại giải U23 châu Á? Ngoài Nhật Bản, Hàn Quốc, Saudi Arabia hay chủ nhà Qatar, Uzbekistan cũng là cái tên đáng chú ý. Từng chạm trán đối thủ này ở trận chung kết U23 châu Á 2018, đâu là đặc điểm nổi bật của các cầu thủ Uzbekistan? Và ông đánh giá như thế nào về U23 Uzbekistan hiện tại?
- Tất nhiên các đội bóng đến từ nền bóng đá hùng mạnh như Hàn Quốc, Nhật Bản, Saudi Arabia hay Qatar đủ tiềm năng tranh đua ở mọi giải đấu tầm châu lục, trong đó có U23 châu Á.
Trong khi đó Uzbekistan luôn có đội hình đủ chất lượng để góp mặt ở vòng chung kết và tạo nên nhiều bất ngờ. Đội bóng này có nhiều ưu điểm mạnh mẽ, điển hình như thể chất vượt trội và tâm lý thi đấu ngang ngửa các đội bóng châu Âu.
Uzbekistan giảm nguy cơ thua trận bằng cách dồn ép đối phương bạo liệt, đồng thời tạo ra cơ hội ghi bàn bằng các tình huống xâm nhập nhanh và liều lĩnh. Ngay cả các đội bóng như Hàn Quốc hay Nhật Bản cũng gặp nhiều khó khăn khi đương đầu lối chơi mạnh mẽ và cứng rắn của đội bóng này.
Thay vì sử dụng những đường chuyền ngắn và phát triển bóng trình tự, chiến lược của Uzbekistan tập trung vào bóng dài, tranh chấp trên không. Nói cách khác, lối chơi của Uzbekistan là lối chơi của một đội bóng châu Âu. Đó là điều các đội bóng Đông Nam Á thường e ngại.
Dù vậy, lời cuối cùng, tôi hy vọng đội tuyển U23 Việt Nam sẽ tạo nên kết quả đáng chú ý. Tôi biết bầu không khí bóng đá đang rất trầm lắng sau kết quả tệ hại của đội tuyển Việt Nam. Một kết quả tốt của thầy trò HLV Hoàng Anh Tuấn sẽ đem đến niềm vui cho người hâm mộ và góp phần đưa bóng đá Việt Nam vượt qua khó khăn một lần nữa.
Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi!