Trao đổi với Dân trí về chủ đề xuất ngoại của cầu thủ Việt Nam, chuyên gia bóng đá người Anh, Steve Darby đã có những chia sẻ thẳng thắn về nội tại cũng như cơ hội của Huỳnh Như và Quang Hải tại môi trường châu Âu.

Xin chào ông Steve Darby, cảm ơn ông vì đã tham gia cuộc trò chuyện với Dân trí. Chủ đề chúng tôi muốn đề cập là câu chuyện xuất ngoại của cầu thủ Việt Nam. Đầu tiên dù là nữ cầu thủ Việt Nam đầu tiên xuất ngoại, Huỳnh Như đang đạt được thành tích rất ấn tượng. Sau 16 lần ra sân trên mọi đấu trường, cô đã ghi được 6 bàn thắng và thực hiện 3 đường kiến tạo cho đồng đội lập công. Theo ông, vì sao Huỳnh Như có thể thi đấu tốt đến như vậy tại châu Âu?

- Đầu tiên tôi cảm thấy mừng cho cô ấy. Tôi đã xem bàn thắng tuyệt vời của Huỳnh Như trên cả Instagram và YouTube. Rõ ràng cô gái này đã có được sự ổn định trên đất Bồ Đào Nha. Điều này đến từ hai lý do.

Thứ nhất, Huỳnh Như là một cô gái đầy tự tin và mạnh mẽ. Thứ hai, cô ấy cũng có một hệ thống tốt hỗ trợ xung quanh để nhanh chóng hòa nhập với môi trường mới.

Không khó nhận ra cầu thủ Việt Nam chưa thành công khi đi xa và gặp các vấn đề như ngôn ngữ, phong vị ẩm thực và nỗi nhớ nhà da diết. Nhưng Huỳnh Như đã trở thành tấm gương tuyệt vời cho những cầu thủ khác, để tất cả nhận ra rằng muốn vươn lên ở môi trường ngoại quốc, bạn cần tinh thần vững vàng.

Nếu Huỳnh Như đã thể hiện được năng lực tại châu Âu, liệu cô ấy có đủ tài năng và bản lĩnh để ghi dấu ấn tại World Cup 2023?

- Cần nhìn vào thực tế rằng có một khoảng cách rất lớn giữa bóng đá cấp CLB và World Cup. Huỳnh Như tài năng và rõ ràng là người giàu ý chí, nhưng cô ấy sẽ phải đối đầu với những cầu thủ chuyên nghiệp hàng đầu, những cầu thủ đang thi đấu khoảng 40 trận mỗi năm ở các giải đấu mạnh nhất.

Tôi thì hy vọng cô ấy sẽ thi đấu tốt và được các đội bóng ở giải đấu cao hơn như Tây Ban Nha, Pháp hay Anh chiêu mộ.

Từ thành công của Huỳnh Như, ông đánh giá thế nào về việc xuất ngoại là hướng đi mới đầy cơ hội cho những cầu thủ nữ? Với việc xuất ngoại, phải chăng họ không chỉ phát triển sự nghiệp mà còn cải thiện thu nhập, điều các cầu thủ nữ luôn thiệt thòi so với các đồng nghiệp nam?

- Tôi nghĩ việc các cầu thủ nữ thử thách bản thân bằng việc xuất ngoại sẽ tạo động lực lớn và thành công của cầu thủ đầu tiên là yếu tố sống còn. Craig Johnstone (cựu tuyển thủ Australia và Liverpool) đã mở đường cho những người Australia ở Anh và hàng trăm cầu thủ đã tiếp bước ông.

Tôi không biết mức lương của Huỳnh Như tại Lank FC nhưng tôi đoán sẽ cao hơn những gì cô ấy được nhận ở Việt Nam. Nếu cô ấy dành vài năm trong sự nghiệp để thi đấu ở nước ngoài thì đó sẽ là sự chuẩn bị tuyệt vời cho cuộc sống của cô sau này.

Khác với thành quả Huỳnh Như đạt được, Quang Hải đang gặp nhiều khó khăn tại Pau FC. Thời gian qua, tiền vệ sinh năm 1997 chỉ được vào sân một phút trong trận đấu với Annecy. Tiếp đó, cầu thủ này không được ra sân một phút nào khi gặp Paris FC và Bordeaux (thậm chí không còn trên trong danh sách đăng ký ở trận gặp Paris FC). Gần đây, Quang Hải và một số đồng đội đã bị HLV Didier Tholot điều xuống đội Pau FC B thi đấu ở giải hạng 5 Pháp. Tuy nhiên, ngay cả cơ hội nhỏ nhoi ấy, Quang Hải cũng không thể tận dụng được. Tại sao Huỳnh Như thành công ở Bồ Đào Nha còn Quang Hải lại không thành công cách đó không xa?

- Không thể so sánh hai cầu thủ khác nhau tại hai môi trường khác nhau. Tuy nhiên, tôi thực sự tin rằng truyền thông đã biến Quang Hải thành một cầu thủ khác xa bản chất của cậu ấy.

Ví dụ điển hình nhất là việc bị gán cho biệt danh ngớ ngẩn Messi Việt Nam. Quang Hải là cầu thủ rất tài năng, đặc biệt so với trình độ bóng đá Việt Nam và Đông Nam Á. Nhưng cậu ấy còn khoảng cách rất xa để vươn tới trình độ châu Á hoặc bóng đá chuyên nghiệp châu Âu.

Quang Hải sẽ phải học được rằng cậu ấy phải tham gia phòng ngự chẳng khác gì tấn công tại châu Âu. Cậu ấy phải chạy dài hơn rất nhiều và thay đổi hoàn toàn lối sống bản thân để đạt được mục tiêu ấy. Lối sống ở đây gồm ăn uống, nghỉ ngơi đúng cách và tập luyện chăm chỉ mỗi ngày.

Tôi ngưỡng mộ sự dũng cảm của cậu ấy khi đến Pháp thi đấu. Bất kể kết quả như thế nào, cậu ấy sẽ trở lại với tư cách một cầu thủ giỏi và mạnh mẽ hơn. Nhưng bất cứ ai mơ mộng cậu ấy sẽ ghi bàn vào lưới Paris Saint Germain đều quá ngây thơ.

Các phương tiện truyền thông Việt Nam đã bơm thổi cậu ấy quá nhiều và bây giờ đang tìm kiếm lý do để chứng minh cậu ấy không phải là ngôi sao.

Dự đoán của ông về Quang Hải đã đúng. Dường như cầu thủ này đang mất luôn cơ hội vốn đã ít ỏi tại Pau FC khi trở về Việt Nam tham dự AFF Cup. Theo ông, tình thế của Quang Hải tại Pau FC ra sao và anh ta cần làm gì để thoát khỏi bế tắc?

- Đó là quyết định điên rồ khi triệu tập tuyển thủ trở về tại giải đấu không thực sự quan trọng. Đội tuyển Việt Nam phải hướng tới Asian Cup và vòng loại World Cup 2026. Cậu ấy đã bỏ lỡ chuyến tập huấn tại Pháp và luôn thường trực nguy cơ chấn thương khi thi đấu tại AFF Cup. Ngoài ra, khi cậu ấy vắng mặt tại Pau FC, những cầu thủ khác sẽ cố gắng thế chỗ cậu ấy.

Với những khó khăn như vậy, theo ông Quang Hải nên trở về Việt Nam thi đấu hay tiếp tục chơi bóng ở nước ngoài, nhưng sẽ chọn môi trường gần gũi về trình độ và văn hóa hơn?

- Tùy cậu ấy! Nếu cậu ấy muốn trở thành một cầu thủ giỏi và chuyên nghiệp hơn thì cậu ấy phải ở lại Pháp và làm việc chăm chỉ để giữ vị trí. Trở về Việt Nam là lựa chọn dễ dàng.

Quang Hải không phải là trường hợp đầu tiên của bóng đá Việt Nam gây thất vọng khi ra nước ngoài thi đấu. Hầu hết các cầu thủ xuất ngoại đều không để lại nhiều dấu ấn. Vấn đề ở đây là gì? Cầu thủ Việt Nam chưa đủ trình độ hay không thể hòa nhập?

- Châu Âu là một nền văn hóa rất khác với Việt Nam. Một cầu thủ thi đấu ở nước ngoài phải thích nghi với văn hóa của quốc gia mà anh ta đang lưu trú. Học ngôn ngữ, làm quen món ăn địa phương và thôi nhớ về mẹ!

Thật khó khăn khi trở thành một cầu thủ ngoại quốc nhưng điều đó có thể đáng giá cả về chuyên môn và tài chính. Cầu thủ Việt Nam đủ kỹ thuật nhưng quan trọng nhất là tâm lý liệu đã đủ vững vàng?!

Theo ông đánh giá, những cầu thủ Việt Nam nào đủ trình độ ra nước ngoài thi đấu và nên ra nước ngoài thi đấu để phát triển sự nghiệp?

- Để bóng đá Việt Nam cải thiện và đạt được vị thế cao hơn, những cầu thủ giỏi nhất phải chuyển sang thi đấu ở các giải đấu nước ngoài như Hàn Quốc hay Nhật Bản. Tôi đã thấy sự tiến bộ vượt bậc của hai tuyển thủ Thái Lan là Theerathon và Teerasil Dangda, kể từ khi họ sang Nhật Bản thi đấu.

Về mặt văn hóa, các cầu thủ sẽ dễ dàng thích nghi với sự chuyên nghiệp hơn trong một nền văn hóa châu Á gần gũi hơn.

Những cầu thủ tôi nghĩ nên xuất ngoại là Đặng Văn Lâm, Quế Ngọc Hải, Nguyễn Hoàng Đức, Đỗ Hùng Dũng và Nguyễn Tiến Linh. Nếu tiếp tục thi đấu trong nước, điều cần thiết là những cầu thủ này phải thi đấu nhiều trận hơn. Những tuyển thủ bóng đá Việt Nam cần phải thi đấu hơn 40 trận mỗi năm.

Câu hỏi cuối cùng, ông kỳ vọng gì từ HLV Philippe Troussier, ứng cử viên số một dẫn dắt đội tuyển Việt Nam?

- Tôi nghĩ đó là một quyết định tuyệt vời vì Troussier không chỉ là huấn luyện viên giỏi mà ông ấy còn có kinh nghiệm làm việc tại châu Á với Nhật Bản và đã gắn bó với bóng đá Việt Nam trong một thời gian trong công tác đào tạo cầu thủ trẻ.

Việc này sẽ tiết kiệm rất nhiều thời gian trong việc HLV thích nghi với lối sống của người Việt Nam và ông ấy cũng sẽ hiểu về văn hóa bóng đá, bao gồm phương tiện truyền thông mạnh mẽ tạo ra dư luận, sự can thiệp từ giới chức thể thao (có vẻ như ít hơn trước đây) và tình trạng nhũng nhiễu diễn ra ở V-League.

Để Việt Nam tiến bộ phải có mặt sân tốt hơn, khoa học thể thao phát triển hơn và giáo dục lối sống cho giới trẻ ngày càng văn minh hơn. Hành vi bôi trơn lãnh đội để đưa cầu thủ vào V-League của các nhà môi giới phải dừng lại. Chất lượng ngoại binh cũng cần được nâng cao. Và các cầu thủ Việt Nam, đặc biệt các tiền đạo, cần cải thiện trình độ.

Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi!

Nội dung: Khải Hưng

Thiết kế: Thủy Tiên