(Dân trí) - Cán bộ giải quyết thủ tục hành chính nhiều khi đã làm tròn vai, nhưng thủ tục vẫn "mắc". Ngay cả những phường xã có nhân lực và điều kiện vật chất tốt cũng không tránh khỏi điều này.

Ông Phạm Quang Thắng, phụ trách điểm Phục vụ hành chính công (PVHCC) phường Tây Hồ (Hà Nội) cho rằng, khối lượng công việc tăng không chỉ do dân số phường đông hơn sau khi sáp nhập, mà còn có phần vì hệ thống phần mềm dịch vụ công của thành phố hay trục trặc.
"Có thủ tục chỉ mất 5-10 phút, nhưng nếu phần mềm treo, người dân phải chờ nửa tiếng, thậm chí cả tiếng đồng hồ. Đặc biệt vào đợt cao điểm như mùa nhập học đại học tháng 9, lượng hồ sơ chứng thực tăng đột biến, cán bộ phải làm thêm giờ mới kịp trả kết quả cho sinh viên", ông Thắng cho biết.
Theo ông, một vướng mắc khác là quy trình nội bộ chưa được thống nhất toàn diện. Thành phố giao Trung tâm PVHCC công bố quy trình xử lý thủ tục hành chính, nhưng đến nay thành phố chưa ban hành quy trình đầy đủ.
"Việc công bố chi tiết và thống nhất quy trình là yếu tố mấu chốt để chúng tôi làm tốt nhiệm vụ tiếp nhận, xử lý hồ sơ cho người dân", ông Thắng nêu.

Đề cập vấn đề thẩm quyền trong quy trình, ông Thắng cũng cho biết, một số thủ tục nhạy cảm như khai tử hay đất đai thường dễ phát sinh bức xúc, nhưng đôi khi lại không thể làm nhanh.
"Hồ sơ khai tử là việc hệ trọng, người dân cần giải quyết ngay, nhưng hiện chỉ lãnh đạo UBND phường mới có thẩm quyền ký. Các đồng chí lãnh đạo không phải bao giờ cũng có mặt để ký nên có trường hợp người dân phải chờ đợi lâu", ông nêu thực tế.
Tại TPHCM, ông Phạm Văn Hương, Phó Giám đốc Trung tâm phục vụ hành chính công phường Cát Lái cũng nêu vướng mắc về thẩm quyền.
Dù HĐND thành phố đã thông qua việc ủy quyền cho công chức phường một số thủ tục, nhưng trên thực tế hồ sơ vẫn phải cần con dấu của UBND phường. Điều này khiến cán bộ vẫn phải chạy đi chạy lại nhiều lần, người dân phải chờ thêm 20-30 phút.
Trở lại Hà Nội, tại phường Từ Liêm, lãnh đạo phường thừa nhận dù cơ sở vật chất đã khá đầy đủ - từ máy tính, máy in, hệ thống xếp hàng tự động, ki ốt tra cứu thông tin đến bảng điện tử đánh giá sự hài lòng – thì vẫn gặp vướng mắc lớn ở phần mềm dịch vụ công.
Ông Nguyễn Thanh Bình, Chủ tịch UBND phường, cho biết việc thay đổi phần mềm trong thời gian qua đã khiến người dân khó khăn khi nộp hồ sơ trực tuyến. "Tỷ lệ nộp trực tiếp tăng, áp lực với công chức ở điểm PVHCC lớn hơn nhiều", ông nói.

Theo ông Bình, hệ thống dịch vụ công của thành phố hiện chưa hoàn thiện, quy trình giải quyết chưa được cập nhật đầy đủ, nhiều bước còn phức tạp. "Nhiều thủ tục điện tử, thành phần hồ sơ hiển thị trên hệ thống chưa đúng theo quy định, do thành phố chưa công bố kịp thời quy trình nội bộ", ông phân tích.
Bên cạnh đó, ông Bình cũng nêu vấn đề liên thông giữa các hệ thống vẫn còn hạn chế. "Hiện nay, Trung tâm Phục vụ hành chính công cấu hình ký số, tạo sổ và lấy số trên Hệ thống giải quyết thủ tục hành chính. Tuy nhiên, mỗi phường chỉ có một văn thư với một thiết bị ký số (token), trong khi khối lượng công việc quá lớn. Điều này dẫn đến việc ký số bị chậm, ảnh hưởng đến tiến độ xử lý hồ sơ của cả phường và thành phố", ông nói.


Tại Cao Bằng, bà Chu Phương Thanh, Phó Chủ tịch UBND xã, Giám đốc Trung tâm phục vụ hành chính công xã Hoà An cho rằng, thủ tục đăng ký cấp giấy chứng nhận sử dụng đất lần đầu, theo bộ thủ tục căn cứ luật và văn bản của tỉnh, các bước giải quyết nhiều và chưa thực sự sát với thực tế hồ sơ giải quyết tại xã, thậm chí có bước còn thừa.
Hồ sơ phải qua lãnh đạo xã, phòng rồi mới đến chuyên viên xem xét, thẩm định lại, trước khi qua văn phòng đăng ký đất đai.
Lãnh đạo xã nhiều việc, đôi khi không để ý kịp đến hồ sơ sẽ làm tốn thời gian, giảm thời gian của cán bộ xử lý, trong khi giới hạn thời gian xử lý hồ sơ chỉ 25 ngày. Bước hồ sơ qua lãnh đạo xã trước khi đến chuyên viên được xem là không thực sự cần thiết, trong khi lãnh đạo xã còn là người ký tá cuối cùng để ban hành.
Cũng liên quan đến thủ tục đăng ký cấp giấy chứng nhận sử dụng đất lần đầu, ông Ban Lê Thuỳ, Phó Giám đốc Trung tâm phục vụ hành chính công xã Hoà An cho rằng, quy trình thủ tục hành chính không có bước chuyển sang thuế để làm nghĩa vụ tài chính.

Nói cách khác, quy trình chưa bao hàm nộp thuế, chưa liên thông với thuế và việc nộp thuế tách riêng, có thể kéo dài 5 ngày, 10 ngày, từ đó ảnh hưởng chung tới tiến độ giải quyết thủ tục hành chính.
"Bên thuế không có nghĩa vụ tham gia vào phần nào trong quy trình thủ tục của chúng tôi, nhưng thực tế nhiều thủ tục phải tham gia thực hiện nghĩa vụ thuế. Nếu liên thông được với nhau sẽ giảm được nhiều thời gian", ông Thuỳ nói.
Tại xã Nam Tuấn, Cao Bằng, vướng mắc tại bước nộp thuế kể trên cũng đã ảnh hưởng lớn tới tiến độ giải quyết thủ tục cấp giấy sử dụng đất đai của xã. Theo Chủ tịch UBND xã Hoàng Văn Dũng, xã từng được xếp cao nhất tỉnh về mức độ hài lòng của người dân trong giải quyết thủ tục hành chính ở tháng đầu vận hành chính quyền địa phương hai cấp.
Tuy nhiên, với những vướng mắc liên quan việc nộp thuế cấp giấy chứng nhận sử dụng đất, thứ hạng của xã này đã tụt xuống thứ 2 trong tháng 8 và xuống thứ 9 trong tháng 9.


Ông Phạm Văn Hương, Phó Giám đốc Trung tâm phục vụ hành chính công phường Cát Lái, TPHCM cho hay sau khi vận hành chính quyền 2 cấp, biên chế ở Trung tâm có tổng cộng 11 cán bộ, công chức. Tuy nhiên, lực lượng này vẫn thiếu so với nhu cầu thực tế.
Nhiều cán bộ phải kiêm nhiệm nhiều đầu việc, như kế toán giờ phải đảm nhiệm luôn cả đầu việc của văn thư – lưu trữ. Một số bộ phận ở quầy thì vừa phải tiếp nhận hồ sơ, vừa phải trả kết quả cho người dân.
Cũng liên quan đến vấn đề nhân sự, một báo cáo của tỉnh Cà Mau mới đây lại cho biết, công chức của các phòng chuyên môn thuộc UBND cấp xã chưa đảm bảo đúng về chuyên môn nghiệp vụ và phải đồng thời đảm nhiệm nhiều đầu mối công việc khác nhau, dẫn đến một số công chức còn lúng túng, chất lượng sản phẩm tham mưu chưa cao.
Việc điều động công chức, viên chức chuyên môn, nghiệp vụ từ tỉnh về công tác hỗ trợ cho xã, phường chưa đáp ứng được nhu cầu địa phương.
Tại xã Chiềng Hoa, Sơn La, lãnh đạo xã cho hay, nhiều cán bộ vốn quen xử lý công việc chuyên môn ở cấp xã, chưa kịp cập nhật kiến thức ở các lĩnh vực trước đây thuộc thẩm quyền huyện, nên khi tiếp nhận nhiệm vụ mới còn lúng túng, những ngày đầu có một số thủ tục không giải quyết được.

Thực tế, có cán bộ đang làm ở một phòng chuyên môn này, nhưng sau sáp nhập lại sang phòng chuyên môn khác, trái lĩnh vực. Ví dụ, trước đây ở xã, cán bộ phụ trách lĩnh vực nông nghiệp, khi sáp nhập thì đảm nhận thêm chuyên môn của lĩnh vực khác như tài nguyên, môi trường, xây dựng…
"Khối lượng công việc tăng lên, nhiều kiến thức mới không thể bắt kịp, nên nhiều lúc cán bộ không biết giải thích với người dân thế nào cho hợp lý", ông Nguyễn Đình Công, Phó Chủ tịch UBND xã Chiềng Hoa, Giám đốc Trung tâm hành chính công chia sẻ.
Trao đổi với phóng viên Dân trí, ông Hoàng Thanh Bình, Phó Chủ tịch UBND, Giám đốc Trung tâm phục vụ hành chính công xã Kim Phú, Quảng Trị cũng cho biết, sau sáp nhập, khối lượng công việc tăng lên đáng kể trong khi một số cán bộ cấp xã chưa được đào tạo chuyên sâu về các lĩnh vực phức tạp như đất đai, xây dựng nên việc xử lý hồ sơ vẫn có những bối rối.
Bên cạnh những khó khăn trên, một vấn đề khác được báo cáo của UBND tỉnh Cà Mau nêu lên, đó là việc "các Phó Chủ tịch UBND cấp xã, phường kiêm nhiệm chức danh Giám đốc Trung tâm PVHCC đang đối mặt với tình trạng quá tải về khối lượng công việc, về lâu dài, có thể ảnh hưởng đến cả nhiệm vụ chuyên trách và chất lượng dịch vụ hành chính công".
Thiết kế: Tuấn Nghĩa