(Dân trí) - Với cây trái trĩu quả, đò ngang chở khách sang sông, người dân làm bánh, nuôi cá... Cồn Sơn (phường Bình Thủy, thành phố Cần Thơ) đưa du khách vào nhịp sống yên bình, đậm đà văn hóa nông thôn Nam Bộ.
Cồn Sơn rộng chỉ khoảng 70ha, nằm giữa sông Hậu mênh mông phù sa. Từ trung tâm Cần Thơ, du khách có thể di chuyển bằng đường bộ đến bến đò Cô Bắc, rồi lên thuyền sang cồn chỉ mất 10-15 phút. Chi phí đò dao động 10.000-20.000 đồng mỗi lượt.
Không có cầu lớn nối đất liền, sự cách trở nhỏ ấy vô tình trở thành "cánh cửa" giữ lại vẻ mộc mạc nguyên sơ mà nhiều điểm du lịch khác đã đánh mất.
Những hoạt động miệt vườn thú vị ở Cồn Sơn: Xem cá lóc bay, làm bánh ngọt (Video: Ngọc Đan Thanh).
Điều đặc biệt, Cồn Sơn không bán vé vào cổng. Du khách muốn đi dạo, chụp ảnh, hít thở không khí làng quê thì cứ thong thả trải nghiệm.
Chi phí chỉ phát sinh khi tham gia các hoạt động trải nghiệm, tùy chọn theo nhu cầu, từ vài chục nghìn đến vài trăm nghìn đồng mỗi người. Du khách có thể chọn tour nửa ngày khoảng 360.000 đồng hoặc tự túc tham quan.
Giữa năm 2019, tỷ phú người Anh Joe Lewis, chủ CLB Tottenham Hotspur, cùng cháu gái Carolyn Whitney Carter (Hoa hậu Quần đảo Virgin, Mỹ) khi ghé đến Cần Thơ đã chọn Cồn Sơn làm nơi du ngoạn và tham gia nhiều hoạt động trải nghiệm tại đây.
Trong chuyến đi, ông thích thú khi được thưởng thức các món bánh dân gian, tham gia các hoạt động sông nước thú vị và bày tỏ sự trân trọng trước lòng hiếu khách của người dân địa phương.
Trên cồn, mỗi gia đình là một “trạm du lịch nhỏ”. Nhà nào cũng có vườn trái cây, vài ao cá, chiếc cầu khỉ bắt ngang mương, bộ bàn thấp để tiếp khách dưới bóng cây và những món bánh dân gian được làm ngay trước mắt du khách.
Người lớn say mê nghe kể chuyện miệt vườn, trẻ nhỏ háo hức bắt cá, làm bánh, nướng cá lóc trui, đi cầu khỉ, hái trái cây chín và thưởng thức tại chỗ.
Tất cả hoạt động đều gắn với nông nghiệp bản địa, với những nghề truyền thống, với nhịp sống “tự cung tự cấp” mà du lịch là phần cộng thêm giúp nâng giá trị lao động của người dân.
Một trong những điểm thu hút tại Cồn Sơn là mô hình nuôi cá lồng bè trên sông Hậu. Bè cá Bảy Bon đã trở thành cái tên quen thuộc với du khách gần xa khi vừa đặt chân đến đây.
Còn gia đình ông Nguyễn Thành Tâm lại nổi tiếng với màn biểu diễn cá lóc bay và cá lóc bú bình. Những chú cá lớn phóng lên khỏi mặt nước mỗi khi được cho ăn tạo nên khoảnh khắc vừa vui nhộn vừa cho thấy sự thuần dưỡng kỳ công của người dân.
Ngoài cá lóc, nhiều hộ nuôi cá Koi, cá thát lát, cá bống tượng… phục vụ tham quan. Người dân không chỉ giới thiệu về loài cá, mà còn kể về quá trình nuôi, nguồn nước sông Hậu, mùa lũ, mùa khô, cùng những bí quyết để giữ cá khỏe và sạch.
Ẩm thực ở Cồn Sơn cũng không phải những thực đơn cầu kỳ, mà đậm đà phong vị miền Tây như cá lóc nướng trui chấm muối ớt, bánh xèo, bánh khọt giòn rụm cuốn rau vườn, lẩu cá linh bông điên điển hay các loại trái cây vừa hái xuống.
Bữa ăn thường được chuẩn bị tại nhà dân, phục vụ theo kiểu “gia đình” chứ không phải nhà hàng chuyên nghiệp. Chính sự chân thật đó tạo nên cảm giác thân thuộc khiến du khách cảm giác như về thăm nhà người quen ở quê.
Điều đáng quý nhất ở Cồn Sơn là cách người dân làm du lịch cộng đồng. Họ không chạy đua xây homestay (lưu trú tại nhà dân) hoành tráng, không thay vườn thành quán cà phê check-in.
Thay vào đó, họ giữ đất trồng cây, giữ ao nuôi cá, giữ nghề làm bánh, đón khách như người quen. Du lịch trở thành “cánh tay nối dài” của sản xuất nông nghiệp, là cách để người nông dân giới thiệu tài nguyên bản địa, gia tăng thu nhập nhưng không đánh mất bản sắc.
Chị Bé Bảy, người dân gắn bó với mô hình du lịch tại Cồn Sơn, cho biết: “Hồi xưa nhà chỉ dựa vào khu vườn và mấy ao cá, thu nhập bấp bênh. Từ ngày đón khách, mình có thêm nguồn sống, mà cũng thấy vui vì người ta thích nghe mình kể chuyện quê hương, thích ăn món mình làm”.
Chính vì vậy, Cồn Sơn trở thành một trong những điểm đến được đánh giá cao khi nhắc đến mô hình du lịch nông nghiệp - nông thôn ở đồng bằng sông Cửu Long.
Trong bối cảnh Chính phủ thúc đẩy Chương trình phát triển du lịch nông thôn giai đoạn 2021-2025, Cồn Sơn được xem như ví dụ tiêu biểu cho tư duy khai thác tài nguyên bản địa dựa trên cộng đồng.
Không cần chi phí đầu tư quá lớn, điều quan trọng nhất chính là bảo tồn hệ sinh thái nông nghiệp, tôn trọng môi trường tự nhiên và để cư dân địa phương làm chủ câu chuyện du lịch của chính mình.
Còn với du khách, chuyến đi đến Cồn Sơn không chỉ là hành trình “trốn phố”, mà còn là cơ hội tìm lại mạch nguồn văn hóa Nam Bộ.
Đó là tiếng mái chèo khua nước, tiếng cá quẫy dưới bè, tiếng trẻ con cười khi đi cầu khỉ, mùi khói rơm từ con cá lóc nướng hay giọng nói nhẹ nhàng của người miệt vườn mời khách ăn trái cây mới hái.
Nằm ở trung tâm đồng bằng sông Cửu Long, Cần Thơ sở hữu vị trí chiến lược về giao thông, kinh tế và du lịch. Sân bay quốc tế, các tuyến cao tốc, hệ thống cảng - bến tàu giúp thành phố trở thành đầu mối kết nối các tỉnh miền Tây với TPHCM và cả nước.
Thế mạnh lớn nhất của Cần Thơ nằm ở tài nguyên sông nước - miệt vườn, nơi nông nghiệp và du lịch hòa làm một.
Từ chợ nổi Cái Răng (Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia) đến Cồn Sơn, Cồn Khương, Làng du lịch Mỹ Khánh, Lung Cột Cầu... mọi trải nghiệm đều xoay quanh đời sống nông thôn và văn hóa bản địa như chèo xuồng, hái trái cây, tát mương bắt cá, làm bánh dân gian, nghe đờn ca tài tử giữa vườn cây...
Nhờ mô hình du lịch gắn với nông nghiệp, nông thôn, 10 tháng đầu năm nay, Cần Thơ đón 9,98 triệu lượt khách, tăng 25,83% so với cùng kỳ, với doanh thu đạt 8.670 tỷ đồng, tăng gần 25%, theo thông tin từ Sở Tài chính Cần Thơ.
Sau hợp nhất, thành phố có hơn 100 khu, điểm, vườn du lịch cùng 860 cơ sở lưu trú với hơn 14.500 phòng, mở rộng không gian du lịch thay vì bó hẹp theo từng địa phương như trước đây.
Nhờ đó, chuỗi hành trình của du khách hiện liền mạch hơn, từ bến Ninh Kiều - chợ nổi Cái Răng (Cần Thơ), đến các vườn sinh thái ở Hậu Giang trước đây, rồi tiếp tục khám phá du lịch tâm linh và sinh thái biển tại Vĩnh Châu, Cù Lao Dung, Trần Đề (Sóc Trăng cũ). Sự liên thông này giúp kéo dài thời gian lưu trú và tăng mức chi tiêu của du khách.
Bản sắc văn hóa Kinh - Hoa - Khmer cũng góp phần định hình sức hút của du lịch nông nghiệp. Ẩm thực Cần Thơ là sự giao hòa sinh động của ba cộng đồng với nhiều món đặc sản.
Các làng nghề truyền thống như hoa Phó Thọ - Bà Bộ, bánh tráng Thuận Hưng, đan lọp Thới Long đang được khôi phục và tích hợp vào tour du lịch nông thôn.
Những sản phẩm du lịch đặc thù của thành phố gồm du lịch sinh thái sông nước, du lịch văn hóa - lễ hội, du lịch cộng đồng và du lịch ẩm thực. Tất cả hướng đến mục tiêu tạo ra trải nghiệm chân thật, để du khách thấy rõ đời sống lao động của người miền Tây và giá trị bền vững của du lịch gắn với nông nghiệp, nông thôn.
