Con dâu chia sẻ về “hồi môn” đặc biệt của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh

"Của hồi môn" đặc biệt

 Ngày 3/12, tại Hà Nội, gia đình Đại tướng Nguyễn Chí Thanh đã trao tặng nhiều tài liệu, tư liệu quý về Đại tướng Nguyễn Chí Thanh tới Trung tâm Lưu trữ Quốc gia III. Các tài liệu, tư liệu là sách, bút tích, video… chứa đựng nhiều nội dung, giá trị ý nghĩa về một vị tướng huyền thoại.

Bà Đặng Thị Minh Ngọc, con dâu Đại tướng Nguyễn Chí Thanh, chia sẻ, từ lâu gia đình đã có ý thức gìn giữ những kỷ vật, bút tích, sách, ảnh của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh.

Đại tướng Nguyễn Chí Thanh ra đi đột ngột năm 1967, khi mới 53 tuổi. Năm ấy, cả gia đình bà vẫn sinh sống trong ngôi nhà số 34 phố Lý Nam Đế.

Đến năm 1986, gia đình Đại tướng trả lại ngôi nhà cho Tổng cục Chính trị làm trụ sở Hội Cựu Chiến binh Việt Nam. Ngày rời đi, gia đình mang theo một chiếc rương lớn, bên trong chiếc rương là sách vở, ảnh, thư từ, quần áo của Đại tướng. Những kỷ vật ấy được gìn giữ suốt nhiều năm, gia đình mang theo ngay cả khi còn phải ở nhờ, chưa có nhà cửa.

“Chúng tôi vẫn nói rằng đó là “của hồi môn” mà cha mẹ để lại cho anh chị em chúng tôi. Bên cạnh đó, gia đình cũng gìn giữ rất nhiều sách vở, kỷ vật từ chiếc giường, khay bút, tấm chăn… của Đại tướng”, bà Ngọc nói.

Đại tướng Nguyễn Chí Thanh có 4 người con gồm 3 con gái và 1 con trai út là Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh.

Theo bà Ngọc, sinh thời, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh là một người con rất hiếu thuận. Mồ côi cha từ năm 8 tuổi, không có nhiều thời gian gần gũi với cha mình nhưng chồng bà luôn tìm mọi cơ hội để tìm hiểu về những việc cha làm, đọc về ông và tìm kiếm tư liệu, hình ảnh về ông ở bất cứ nơi đâu có thể.

“Cha mẹ chồng mất khi chồng tôi còn rất nhỏ. Khi trưởng thành, anh học xong sĩ quan ở Nha Trang rồi tình nguyện sang Campuchia. Chính những di sản của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh, những cuốn sách, tư liệu, dấu mốc lịch sử đã tiếp thêm động lực, dẫn dắt con trai trong sự nghiệp”, bà Ngọc chia sẻ.

Sau này, khi đến tuổi nghỉ hưu Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh càng quyết tâm phải làm một điều gì đó để lưu giữ và lan tỏa những giá trị của người cha huyền thoại cùng một thế hệ vàng - thế hệ những học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh để lại. Gia đình đã tự bỏ kinh phí để xây dựng 2 bảo tàng tư nhân tại Hà Nội và Huế.

“Các anh chị em tôi cùng nhau gom đất mua đất ở Huế và Hà Nội rồi lên ý tưởng thiết kế. Tất cả đều do gia đình tự làm, trong đó anh Vịnh là người trực tiếp thiết kế. Tôi cũng tham gia viết các bài giới thiệu, xây dựng nội dung, giúp khách tham quan hiểu hơn về những giá trị mà chúng tôi cố gắng gìn giữ”, con dâu Đại tướng Nguyễn Chí Thanh cho hay.

Cũng theo bà Đặng Thị Minh Ngọc, nguồn tài liệu gia đình trao tặng cho Trung tâm Lưu trữ Quốc gia III đã được sàng lọc xác minh và trưng bày tại Bảo tàng Nguyễn Chí Thanh ở Huế và Hà Nội, được công chúng đón nhận và các vị lãnh đạo Đảng, Nhà nước đánh giá cao trong mỗi dịp ghé thăm.

Từ nền tảng tư liệu vững chắc ấy, gia đình bà hy vọng việc trao tặng cho Trung tâm Lưu trữ Quốc gia III sẽ giúp nhiều người tiếp cận kho tư liệu về Đại tướng một cách chính thống. “Tôi mong những bạn đang tìm hiểu về lịch sử sẽ nhìn thấy ở đây một nguồn tư liệu chuẩn xác, để hiểu hơn về Đại tướng Nguyễn Chí Thanh và cả thế hệ của ông”, bà nói.

Bà Nguyễn Thanh Hà - con gái Đại tướng Nguyễn Chí Thanh ký và trao tặng Trung tâm Lưu trữ Quốc gia III bộ tài liệu về cha mình (Ảnh: Nguyễn Ngoan - Hồng Anh).

Bà Trần Việt Hoa, Giám đốc Trung tâm Lưu trữ Quốc gia III, cho biết, bộ tư liệu này đã được gia đình Đại tướng cẩn thận tuyển chọn, phân loại và số hóa trong thời gian dài, với mong muốn Trung tâm có thể sử dụng ngay cho công tác trưng bày, nghiên cứu và giáo dục lịch sử.

Bộ tài liệu số hóa lần này bao gồm 740 file ảnh với nội dung phong phú về các chủ đề: Bình Trị Thiên, Việt Bắc; Đảng sau 1954; Công - nông nghiệp sau 1954; công tác xây dựng quân đội; hoạt động đối ngoại; các sự kiện tại miền Nam; hình ảnh đời sống gia đình Đại tướng; cũng như hệ thống tư liệu về Lễ tang Đại tướng. Bên cạnh đó còn có 10 video phim với tổng thời lượng 2h22 và 971 trang tài liệu giấy đã được scan.

“Sau khi tiếp nhận, đơn vị sẽ tiến hành lập phông lưu trữ cá nhân Đại tướng Nguyễn Chí Thanh, bao gồm tài liệu giấy, ảnh, băng, đĩa, hiện vật… để quản lý một cách khoa học, hệ thống và phục vụ hiệu quả cho công tác nghiên cứu, trưng bày và giáo dục lịch sử”, bà Hoa nói.

Theo bà Hoa, việc khai thác và trích dẫn sẽ luôn tuân thủ đầy đủ quy định của Luật Lưu trữ và ghi rõ nguồn từ gia đình Đại tướng.

Bà Hoa chia sẻ, trước khi có buổi trao tặng hôm nay, đại diện gia đình đã nhiều lần đến Trung tâm để trao đổi, làm việc và lựa chọn tư liệu, thể hiện sự tin tưởng tuyệt đối vào công tác bảo quản và phát huy giá trị của Trung tâm.

“Việc tiếp nhận bộ tài liệu số hóa quý giá lần này được xem là dấu mốc đặc biệt, góp phần làm phong phú hơn nguồn tư liệu về lịch sử kháng chiến, quá trình xây dựng đất nước. Chúng tôi cam kết thực hiện các hoạt động nhằm phát huy đầy đủ giá trị của các tài liệu lưu trữ, phục vụ hiệu quả cho nghiên cứu, trưng bày và giáo dục truyền thống”, bà Hoa cho hay.

Giám đốc Trung tâm Lưu trữ Quốc gia III, cũng bày tỏ ấn tượng đối với công tác trưng bày, lưu trữ tài liệu tại Bảo tàng Nguyễn Chí Thanh ở Huế và Hà Nội. Bà cho rằng cách sắp xếp công phu, chỉn chu và khoa học tại đây đã giúp người xem hiểu sâu sắc hơn về cuộc đời, sự nghiệp và tư tưởng của Đại tướng. “Tôi rất mong có dịp sớm trở lại thăm bảo tàng”, bà nói.

Bà Hoa kỳ vọng trong thời gian tới, gia đình Đại tướng sẽ tiếp tục phối hợp với Bảo tàng và Trung tâm Lưu trữ Quốc gia III, cũng như với các cơ quan truyền thông để lan tỏa rộng rãi những tư liệu này, góp phần quan trọng trong tuyên truyền lịch sử, hun đúc lòng tự hào dân tộc và tri ân những con người đã có nhiều cống hiến cho Tổ quốc.

Đại tướng Nguyễn Chí Thanh (tên thật Nguyễn Vịnh). Ông sinh ngày 1/1/1914 tại thôn Niêm Phò, xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền (cũ), Thừa Thiên Huế. Xuất thân trong một gia đình nông dân nghèo, ông sớm bộc lộ tư chất thông minh, ham học nhưng phải nghỉ học từ nhỏ để đỡ đần gia đình.

Ông tham gia cách mạng từ năm 1934, gia nhập Đảng Cộng sản Đông Dương năm 1937 và lần lượt giữ các chức vụ Bí thư Chi bộ, Bí thư Tỉnh ủy Thừa Thiên.

Giai đoạn 1938-1943, ông nhiều lần bị thực dân Pháp bắt giam tại các nhà lao Huế, Lao Bảo, Buôn Ma Thuột. Sau khi được trả tự do năm 1945, ông được bầu làm Bí thư Khu ủy Khu IV và dự Quốc dân Đại hội ở Tân Trào, nơi ông được đặt bí danh Nguyễn Chí Thanh và được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương.

Từ sau Cách mạng Tháng Tám, ông giữ nhiều trọng trách quan trọng. Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ II năm 1951, ông được bầu vào Bộ Chính trị. Năm 1959, ông được phong quân hàm Đại tướng. Từ năm 1960, ông tiếp tục tham gia Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị và Ban Bí thư.

Giai đoạn 1961-1964, ông phụ trách Ban Công tác Nông thôn Trung ương, phát động nhiều phong trào thi đua trong hợp tác xã, góp phần quan trọng vào ổn định sản xuất nông nghiệp ở miền Bắc.

Từ năm 1965, ông được điều vào chiến trường miền Nam, giữ chức Bí thư Trung ương Cục và Chính ủy Quân Giải phóng miền Nam. Ông đề ra chiến thuật đánh áp sát với phương châm nổi tiếng “Nắm thắt lưng địch mà đánh”, góp phần quan trọng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.

Đại tướng Nguyễn Chí Thanh qua đời ngày 6/7/1967 tại Hà Nội do nhồi máu cơ tim, hưởng thọ 53 tuổi, khi đang chuẩn bị báo cáo với Chủ tịch Hồ Chí Minh về tình hình chiến trường miền Nam. Ông nhận Huy hiệu 30 năm tuổi Đảng ngay trước khi mất.

Tên ông được đặt cho nhiều đường phố, trường học trên cả nước. Hiện nay, hai bảo tàng tại Hà Nội và Huế đang lưu giữ, trưng bày hệ thống tư liệu đồ sộ về cuộc đời và sự nghiệp của Đại tướng.