Chuyên gia phân tích tính khả thi mục tiêu tăng trưởng 10%/năm của TPHCM

Sáng 13/8, UBND TPHCM tổ chức hội nghị lấy ý kiến chuyên gia, nhà khoa học, trí thức tiêu biểu góp ý dự thảo văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030. Hội nghị có sự tham dự và chủ trì của Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Văn Được, Phó bí thư Thành ủy TPHCM Đặng Minh Thông, Giám đốc Sở Tài chính Nguyễn Công Vinh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển thành phố Trương Minh Huy Vũ.

Chủ tịch UBND TPHCM cho biết, đây là đại hội đầu tiên của thành phố mới sau sáp nhập, với vị thế, tâm thế và dư địa phát triển mới. Với việc sáp nhập TPHCM, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu, TPHCM mới có diện tích tăng hơn gấp 3 lần trước đây, đi kèm với không gian phát triển, dư địa phát triển dựa trên lợi thế của từng vùng.

“3 vùng chức năng là cấu phần của đô thị với khu vực TPHCM trước đây là trung tâm tài chính công nghệ cao; khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu phát triển kinh tế biển, dịch vụ, năng lượng sạch, cảng biển, dầu khí; khu vực Bình Dương là thủ phủ của công nghiệp công nghệ cao. Đặc khu Côn Đảo sẽ là thiên đường du lịch nghỉ dưỡng”, Chủ tịch UBND TPHCM thông tin.

TPHCM cần bám sông, hướng biển

Góp ý đầu tiên tại hội nghị, TS Trần Du Lịch cho rằng, công tác xây dựng dự thảo Báo cáo Chính trị của TPHCM thời gian qua đã được thực hiện gấp rút, tích hợp các Báo cáo Chính trị trước đó của cả 3 tỉnh, thành trước sáp nhập. Dự thảo Báo cáo Chính trị của TPHCM cũng đánh giá rõ nét thành tựu 5 năm qua, chỉ rõ yếu kém, tồn tại.

Vị chuyên gia góp ý, về nội dung nhận định tình hình các địa phương, dự thảo Báo cáo Chính trị cần bổ sung cụ thể hơn về đặc điểm của Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Dương trước sáp nhập. TS Trần Du Lịch nhấn mạnh, 2 khu vực này còn rất nhiều yếu tố năng động, sáng tạo cần đưa vào văn kiện để tiếp tục phát huy.

“Cần bổ sung yếu tố phát huy truyền thống, năng động, sáng tạo của TPHCM và người dân thành phố, sự tin tưởng của nhân dân với sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, đặc biệt trong giai đoạn đại dịch Covid-19. Đồng thời, thành phố cần chỉ ra hạn chế, rút kinh nghiệm các vấn đề liên quan dự án chậm trễ, lãng phí, nhiều dự án vẫn đang bị thanh tra để tránh lặp lại”, TS Trần Du Lịch nói.

Vị chuyên gia cho rằng, với cơ sở về lợi thế không gian phát triển và thế mạnh địa - kinh tế, TPHCM cần tập trung phát triển siêu đô thị đa trung tâm, bám sông, hướng biển trong kỷ nguyên mới. Ông nhấn mạnh, đây là thời cơ để TPHCM nâng cao vị trí, vai trò và vươn tầm quốc tế.

Trên cơ sở lợi thế không gian phát triển và thế mạnh địa - kinh tế, cần tập trung phát triển siêu đô thị đa trung tâm, bám sông - hướng biển trong kỷ nguyên mới. Đây là thời cơ để TPHCM nâng cao vị trí, vai trò và vươn tầm quốc tế.

Về các chỉ tiêu kinh tế nhiệm kỳ mới, TS Trần Du Lịch cho rằng, việc đặt mục tiêu tăng trưởng 10% thể hiện quyết tâm chính trị và khát vọng. Tuy nhiên, thành phố cần nâng mục tiêu lên 10,5-11% để thể hiện sự quyết tâm, tinh thần tiên phong trong kỷ nguyên mới.

“Thành phố cần bổ sung nội dung liên kết phát triển với Đồng Nai và Tây Ninh. TPHCM, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương và Đồng Nai nằm trong “tứ giác phát triển”, trong đó Đồng Nai giữ vai trò kết nối quan trọng đối với vùng”, TS Trần Du Lịch gợi ý.

Cơ sở để tăng trưởng 10% mỗi năm

Tại hội nghị, các chuyên gia, nhà khoa học đã đặt ra nhiều ý kiến liên quan mục tiêu tăng trưởng 10% mỗi năm trong giai đoạn 2025-2030, đạt mức thu nhập bình quân đầu người (GRDP) 14.000-15.000USD/người vào năm 2030 được nêu trong dự thảo Báo cáo Chính trị của TPHCM. Theo các đại biểu dự họp, đây là mục tiêu thể hiện quyết tâm cao của thành phố, nhưng phụ thuộc nhiều yếu tố và địa phương sẽ gặp không ít thách thức để đạt được.

GS.TS Nguyễn Trọng Hoài, nguyên Phó hiệu trưởng Đại học Kinh tế TPHCM, nhận định, những điều này thể hiện khát vọng, tầm nhìn của thành phố. Tuy nhiên dưới góc nhìn khoa học, những khát vọng này cần dựa trên cơ sở để tránh gây khó khăn cho việc thực hiện.

“Thu nhập bình quân đầu người đạt 14.000-15.000USD/người là con số rất lý tưởng, nếu đạt được sẽ rất tuyệt vời. Nhưng xét bối cảnh hiện tại, 3 địa phương có mức thu nhập bình quân đầu người còn chưa đồng nhất. Dựa trên cơ cấu dân số từng địa phương, thành phố năm 2024 mới đạt GRDP 7.800USD, nếu năm 2025 thành phố tăng trưởng 8,5% mới đạt 8.200USD. Trong trường hợp tăng trưởng mức cao nhất 10% mỗi năm thì đến năm 2030 thành phố mới đạt GRDP là 13.000USD”, GS.TS Nguyễn Trọng Hoài phân tích.

Vị chuyên gia cho rằng, với việc đặt khoảng mục tiêu GRDP đầu người 14.000-15.000USD, thành phố có thể đặt khoảng tăng trưởng bình quân 5 năm tới 9-11%. Theo ông, trong trường hợp bối cảnh trong nước, quốc tế thuận lợi thì mục tiêu tăng trưởng 10% không khó đối với TPHCM, tuy nhiên, địa phương cần tính đến các kịch bản không khả quan.

Nguyên Phó hiệu trưởng Đại học Kinh tế TPHCM cũng đề xuất trong giai đoạn tới, thành phố cần chú trọng đào tạo nhân lực có kỹ năng công nghệ đáp ứng yêu cầu kỷ nguyên mới. Ngoài ra, dự thảo Báo cáo Chính trị của TPHCM cần nhấn mạnh đến phát triển kinh tế biển, phát triển ngành logistics theo hướng thông minh, hiện đại và các chỉ tiêu mới để phù hợp với bối cảnh phát triển khoa học công nghệ.

Góp ý về mục tiêu tăng trưởng 10% của TPHCM trong nhiệm kỳ mới, TS Vũ Thành Tự Anh, nguyên Giám đốc Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, nhìn nhận, đây là mục tiêu thể hiện khát vọng và quyết tâm chính trị của TPHCM. Tuy nhiên, mục tiêu này cần đi kèm với chính sách, phương án huy động, phân bổ nguồn lực cụ thể và tính toán đến tác động tới kinh tế vĩ mô.

“Tôi hiểu đây là mục tiêu mang tính khát vọng. Nhưng thành phố cần tính toán đến tác động tới kinh tế vĩ mô, quản lý tốt các rủi ro. Yếu tố quản lý rủi ro trong dự thảo báo cáo còn chưa rõ nét. Chúng ta muốn đi nhanh thì cần bộ thắng tốt, bảo hiểm tốt”, TS Vũ Thành Tự Anh góp ý.

Theo nguyên Giám đốc Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, TPHCM mới có lợi thế lớn về quy mô, sự đa dạng đặc điểm và khả năng bổ trợ giữa các khu vực. Lợi thế này chỉ có thể phát huy khi quản trị tốt, chiến lược tốt và có sự kết nối hiệu quả.

TS Vũ Thành Tự Anh cho rằng, thời gian tới, trụ cột phát triển của TPHCM vẫn là chuyển đổi số, phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và kinh tế tư nhân. Công nghiệp vẫn sẽ đóng vai trò quan trọng đối với cơ cấu kinh tế TPHCM, nhưng phải là công nghiệp công nghệ cao, không thâm dụng lao động, không đánh đổi môi trường; gắn với trí tuệ nhân tạo, khoa học công nghệ.