(Dân trí) - Vượt qua vòng bảng AFF Cup 2024 một cách thuyết phục, đội tuyển Việt Nam đang vươn mình để trở lại vị thế "ông lớn" của bóng đá Đông Nam Á.
Dưới thời HLV Park Hang Seo, đội tuyển Việt Nam trải qua kỷ nguyên huy hoàng khi trở thành thế lực thống trị bóng đá Đông Nam Á. Sau kỳ tích giành ngôi á quân giải U23 châu Á 2018, "Những chiến binh sao vàng" tiếp tục lọt vào bán kết Asian Games.
Chiến công của lứa đội tuyển trẻ là bản lề để đội tuyển quốc gia giành chức vô địch AFF Cup 2018, là đại diện duy nhất của khu vực Đông Nam Á lọt vào vòng loại thứ ba World Cup 2022 khu vực châu Á, bên cạnh thành tích giành Huy chương vàng môn bóng đá nam hai kỳ SEA Games liên tiếp vào các năm 2019 và 2022.
Tuy nhiên, thời gian gần đây, đội tuyển Việt Nam đã chững lại và bị soán ngôi. Trong quy mô khu vực, Thái Lan tái chiếm ngôi đầu bằng chức vô địch hai kỳ AFF Cup gần đây nhất. Ở tầm vóc châu lục, Indonesia hiện là đại diện duy nhất của Đông Nam Á góp mặt tại vòng loại World Cup 2026.
Sau những thất bại, những hoài nghi về tuyển Việt Nam đã xuất hiện. Tuy nhiên, riêng ở trình độ khu vực, "hào kiệt bóng đá Việt" thời nào cũng có.
Tháng 9 năm nay, CLB Công an Hà Nội tiếp đón vị khách Lion City Sailors trên sân Hàng Đẫy tại giải Asean Club Championship. Chứng kiến trận đấu ở cấp CLB này, ký giả Gabriel Tan của ESPN, cây bút uy tín nhiều năm theo dõi bóng đá Đông Nam Á nói riêng và châu Á nói chung đã tường thuật về trận đấu như sau: "Leo Artur tỏa sáng rực rỡ với 3 bàn thắng, mở tỷ số ở phút 30 và ghi thêm hai bàn sau đó, bao gồm một pha sút xa tuyệt đẹp để hoàn tất cú hat-trick.
Tuy vậy, Nguyễn Đình Bắc và Lê Văn Đô cũng gây ấn tượng không kém khi lần đầu tiên được đá chính tại giải đấu và đều ghi bàn, góp phần vào màn trình diễn thăng hoa của đội nhà.
Có thể dễ dàng cho rằng mối đe dọa lớn nhất của CLB Công an Hà Nội (CAHN) sẽ đến từ Nguyễn Quang Hải, ngôi sao của bóng đá Việt Nam thời hoàng kim. Tuy nhiên, thay vì vậy, chính Đình Bắc và Văn Đô mới là những người thực sự gây rối loạn cho hàng thủ của Sailors.
Dù xuất phát ở các vị trí biên, hai cầu thủ này thường xuyên di chuyển vào trung lộ; sự hoán đổi vị trí liên tục của họ với Artur và Quang Hải khiến đội khách hoàn toàn mất phương hướng. Điều này tạo điều kiện để các hậu vệ cánh như Vũ Văn Thanh và Jason Pendant dâng cao hỗ trợ tấn công…".
Gabriel Tan còn đưa ra dự liệu "một số tài năng trẻ của đất nước này đang chứng minh lý do bóng đá Việt Nam tiếp tục là thế lực đáng gờm".
Nếu người Việt nào đó, dẫu là chuyên gia hay cây bút dạn dày kinh nghiệm, dùng lăng kính soi chiếu từ cấp CLB để đưa ra dự liệu tương tự về tương lai của nền bóng đá nước nhà, người ấy sẽ bị đám đông chế giễu là quá lạc quan, quá ngây thơ hoặc thậm chí… chẳng biết gì về bóng đá…
Văn Đô và Đình Bắc, hai tài năng gây ấn tượng với ký giả của ESPN không tham dự AFF Cup 2024 vì HLV Kim Sang Sik có những phương án tin cậy hơn. Tất nhiên, Văn Đô và Đình Bắc đều còn trẻ và tương lai cho cả hai tại đội tuyển quốc gia (ĐTQG) luôn rộng mở. Sự vắng mặt của bộ đôi này chỉ chứng minh bóng đá Việt Nam luôn đầy rẫy tài năng.
Sau khi vòng bảng khép lại, dự liệu của Gabriel Tan đã đúng phần nào. Đội tuyển Việt Nam giành ngôi đầu bảng B. Sau 4 trận đấu, "Những chiến binh sao vàng" giành 3 chiến thắng, 1 trận hòa, có được 10 điểm, đạt hiệu số +9 (ghi 11 bàn thắng và nhận 2 bàn thua).
Kết quả ấy gây dựng niềm tin nơi người hâm mộ trên hành trình tái khẳng định vị thế trên đấu trường khu vực.
Tại giải đấu đầu tiên dẫn dắt đội tuyển Việt Nam, HLV Kim Sang Sik cũng dần định hình đấu pháp và nhân sự. Trong các trận đấu, vị chiến lược gia người Hàn Quốc tiếp tục duy trì sử dụng sơ đồ 3 trung vệ (dựa trên hai biến thể 3-4-3 và 3-5-2) như những người tiền nhiệm.
Bộ khung đội hình chính thức phần nào được xác định. Trong khung gỗ là thủ thành Nguyễn Filip, ba trung vệ lần lượt là Đỗ Duy Mạnh (lệch trái), Nguyễn Thành Chung (trung tâm) và Bùi Tiến Dũng (lệch phải).
Cánh trái Nguyễn Văn Vĩ đang thể hiện là gương mặt đáng tin nhất trong khi cánh đối diện, HLV Kim Sang Sik vẫn tùy vào từng cục diện và đối thủ để luân phiên sử dụng Vũ Văn Thanh, Trương Tiến Anh hoặc Hồ Tấn Tài.
Ở hàng tiền vệ, "máy quét" Doãn Ngọc Tân được tin dùng, với 3 trận liên tiếp đá chính và chỉ vắng mặt ở trận đấu cuối vòng bảng để đảm bảo thể chất. Nguyễn Hoàng Đức và Quang Hải luân phiên đá cặp với tiền vệ của CLB Thanh Hóa. Đến trận gặp Myanmar, bộ đôi này mới được bố trí đá cặp với nhau ngay từ đầu.
Trên hàng công, với những gì Nguyễn Xuân Son thể hiện, rõ ràng tiền đạo gốc Brazil chắc chắn một suất đá chính. Bài toán đặt ra là Xuân Son sẽ sát cánh bên cạnh ai.
Nếu muốn khai thác triệt để khả năng cầm trịch, tạo đột biến của Hoàng Đức và Quang Hải, đội tuyển Việt Nam phải sử dụng sơ đồ 3-5-2. Tiến Linh là cái tên phù hợp nhất để đá cặp cùng Xuân Son.
Thực tế trong những phút cuối trận thắng Myanmar, bộ đôi này đã tìm thấy nhau trong 2 bàn thắng ấn định tỷ số. Đây cũng là phương án sắp xếp đội hình tận dụng tối ưu cầu thủ đẳng cấp nhất của "Những chiến binh sao vàng".
Tuy nhiên, trong cách dụng binh của HLV Kim Sang Sik, điều dễ thấy nhà cầm quân này không cố định vào một phương án mà tùy cơ ứng biến. Ngay cả vị trí trung vệ thòng vốn là yết hầu của đội bóng, bên cạnh Thành Chung, ông Kim vẫn sử dụng Bùi Hoàng Việt Anh, cầu thủ luôn đem đến sự an tâm.
Ngoài ra, Phạm Xuân Mạnh được sử dụng thường xuyên ở vị trí trung vệ lệch phải; Châu Ngọc Quang, Nguyễn Hai Long, Lê Phạm Thành Long được trao cơ hội ở trung tuyến; trong khi Bùi Vĩ Hào, Phạm Tuấn Hải, Đinh Thanh Bình liên tục xuất hiện trên hàng công mỗi khi đội tuyển Việt Nam sử dụng sơ đồ 3 tiền đạo.
Đáng tiếc Văn Toàn lại dính chấn thương và phải vắng mặt ở bán kết.
Nhìn chung, HLV Kim Sang Sik khá linh động trong việc sử dụng con người và sơ đồ chiến thuật. Tuy nhiên, mảng miếng tấn công của đội tuyển Việt Nam chưa hẳn lớp lang, nhuần nhuyễn và biến hóa cho lắm.
Thế nên trong cả 4 trận đấu vòng bảng, "những chiến binh sao vàng" đều không thể ghi bàn trong hiệp 1 và nhiều thời điểm "bí" ý tưởng xuyên phá hàng thủ đối phương.
Những bàn thắng/chiến thắng của đội tuyển Việt Nam đều in đậm dấu ấn ngôi sao, hay nói cách khác là khoảnh khắc tỏa sáng của những cầu thủ biết cách tạo đột biến. Trong trận gặp Lào, thế bế tắc được khai thông bằng cú vô lê cháy lưới của Hai Long, sau đó Tiến Linh định đoạt kết quả bằng bản năng sát thủ.
Chiến thắng trước Indonesia, Quang Hải là tác giả bàn thắng duy nhất trong tình huống bùng nổ quen thuộc. Trận đấu thoát thua phút cuối trước Philippines lại đến từ tình huống dàn xếp đá phạt góc. Và trước Myanmar, Nguyễn Xuân Son đơn giản là sự khác biệt lớn.
Với sự hiện diện của tiền đạo gốc Brazil, "điểm nghẽn" trên hàng công đội tuyển Việt Nam cơ bản được giải quyết. Tốc độ, khả năng càn lướt, đột phá, dứt điểm của chân sút này đơn giản là ở đẳng cấp khác biệt so với trình độ Đông Nam Á.
Tất nhiên, đội tuyển Việt Nam không nên quá phụ thuộc vào Xuân Son. HLV Kim Sang Sik cần xây dựng được phương án dàn xếp tấn công để Quang Hải, Hoàng Đức hay Tiến Linh thể hiện được giá trị. Thực tế ở vòng bảng, ngay cả trận gặp Myanmar, những cầu thủ này vẫn tỏa sáng bên cạnh Xuân Son, như cái cách các nội binh của CAHN tỏa sáng bên cạnh Leo Artur. Đó là điều đáng ghi nhận trong cách dùng người của vị chiến lược gia Hàn Quốc.
AFF Cup 2024 đã bị hoài nghi về sức hấp dẫn khi nhiều ĐTQG không triệu tập đội hình mạnh nhất. Mặc dù vậy, khi trả lời phỏng vấn Dân trí, chuyên gia lão làng Steve Darby đã đưa ra quan điểm:
"Tôi không nghĩ giải đấu đã mất đi sức hút và vẻ hào nhoáng đối với người hâm mộ. Có lẽ, chủ nghĩa dân tộc chính là sức hút lớn nhất đối với khán giả. Người hâm mộ Đông Nam Á không hề ngây thơ, họ biết rằng đội tuyển nước mình sẽ không vô địch World Cup hay thậm chí là Asian Cup (mặc dù tôi nghĩ điều này đang ngày càng gần hơn).
Vì vậy, việc giành chiến thắng ở một giải đấu như AFF Cup là một trải nghiệm hiếm hoi và đầy thú vị".
Đánh giá của cựu HLV trưởng đội tuyển nữ Việt Nam đang ngày càng chính xác, với những cơn sốt vé kéo từ Jalan Besar đến Việt Trì. Tại Jalan Besar, nơi Singapore sẽ tiếp đón đội tuyển Việt Nam trong trận bán kết lượt đi ngày 26/12, hàng dài người xếp hàng chen chúc xung quanh sân vận động để mong muốn có được tấm vé vào sân.
Giá vé vào sân được niêm yết lần lượt là 49, 35 và 24 Dollar Singapore (SDG, tương đương 920.000, 657.000 và 450.000 đồng). Do nhu cầu vé tăng cao, những kẻ đầu cơ đang bán vé với giá hơn gấp đôi trên chợ đen. Một chiếc vé hạng nhất có giá 49 SDG được nâng giá lên tới hơn 100 SDG (gần 2 triệu đồng).
Tại Việt Nam, VFF cũng phải công bố hết vé chưa đầy một giờ sau thông báo bán vé trận bán kết lượt về ngày 29/12. Điều đáng nói, không phải chờ đến bán kết mới xảy ra tình trạng sốt vé. Cả hai trận đấu vòng bảng của đội tuyển Việt Nam, sân vận động Việt Trì đều sốt vé và mọi khán đài đều đông kín người hâm mộ.
Điều đó chứng tỏ người hâm mộ không bỏ rơi đội tuyển và đội tuyển cũng không phụ lòng người hâm mộ. Những bữa tiệc giàu cảm xúc vẫn còn trước mắt.