Lão nông "rồ" bỏ hàng chục tỷ đồng tạo giống trái cây quê, được giá khó tin

Tại xã Cù Lao Dung (TP Cần Thơ), câu chuyện về ông Trần Văn Phục (50 tuổi) và 4 người bạn đồng sáng lập Công ty TNHH Sân Tiên đang thu hút sự chú ý. Họ cùng nhau nghiên cứu, tìm hướng đi bền vững cho thương hiệu mận hồng Sân Tiên, một bước đi được đánh giá là táo bạo nhưng đầy tiềm năng.

Ông Phục không phải là người xa lạ với những quyết định đột phá trong nông nghiệp. Khoảng năm 2013, ông đã mạnh dạn chuyển đổi 3ha đất trồng mía, cây nông sản chủ lực tại huyện Cù Lao Dung (nay thuộc TP Cần Thơ), sang trồng nhãn Ido. Quyết định này đã mang lại thành công đáng kể, giúp ông Phục có cuộc sống sung túc.

Tuy nhiên, trước sự thay đổi của thị trường và nhu cầu ngày càng cao về nông sản sạch, ông Phục lại tiếp tục trăn trở tìm hướng đi mới. Cơ duyên đến vào khoảng năm 2018-2019, khi một cây mận trong vườn của ông đột biến, cho ra giống mận thơm ngọt, mọng nước.

Sau 3 lần lai tạo, đến năm 2021, ông Phục đã thành công nhân giống mận hồng Sân Tiên. Lần này, ông cùng nhóm bạn đầu tư hàng chục tỷ đồng trên diện tích 46ha để trồng mận theo hướng hữu cơ, với tầm nhìn xa hơn là xây dựng các mô hình du lịch sinh thái.

Ông Phục chia sẻ: "Nông nghiệp không thể làm manh mún nữa. Chúng tôi xây dựng một chuỗi giá trị trong đó lấy việc sản xuất mận sạch làm trung tâm, lộ trình lâu dài sẽ phát triển thêm hướng du lịch, sẽ có những homestay hoặc bungalow để khách đến tham quan vườn mận và nghỉ dưỡng tại đây.

Mô hình này ngay từ đầu đã định hướng là nông nghiệp kết hợp du lịch, trong du lịch không có nền tảng nông nghiệp sẽ không vững chắc và ngược lại nếu nông nghiệp không có du lịch sẽ không giàu. Hai yếu tố này cộng hưởng sẽ mang đến giá trị bền vững và nguồn thu tốt, mặt khác còn giải quyết việc làm cho lao động địa phương".

Mận giá cao "khủng" nhưng cung vẫn không đủ cầu

Với định hướng rõ ràng và kinh nghiệm lâu năm, ông Phục đã đăng ký bảo hộ giống mận hồng Sân Tiên để bảo vệ bản quyền và sở hữu trí tuệ. Đây là bước đi quan trọng để khẳng định thương hiệu trên thị trường nông sản.

Quá trình sản xuất mận được ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến, từ hệ thống tưới nước nhỏ giọt theo mô hình Israel (đặt ống âm dưới lòng đất để tăng tuổi thọ hệ thống) đến việc giảm phân hóa học, thay thế bằng phân hữu cơ. Mỗi trái mận đều được bao bọc hai lần để cách ly hoàn toàn với thuốc bảo vệ thực vật.

Để đảm bảo chất lượng và tạo lợi thế cạnh tranh, ông Phục còn đầu tư kho lạnh đạt chuẩn 12 độ C, hệ thống rửa trái cây bằng nước sạch, quy trình phân loại và đóng gói chuyên nghiệp. Đặc biệt, mỗi lô hàng đều trải qua kiểm nghiệm định kỳ các chỉ tiêu hóa chất tăng trưởng, đất, nước với chi phí hơn 100 triệu đồng/lần, đảm bảo sự minh bạch và an toàn tuyệt đối.

Hiện tại, với 11.000 gốc mận trên 46ha, mận hồng Sân Tiên đã cho 2 vụ quả. Với quy trình sản xuất sạch được chứng nhận hướng hữu cơ, mận hồng Sân Tiên có giá bán lên tới 230.000 đồng/kg. Mặc dù giá cao, ông Phục khẳng định "cung không đủ cầu".

Mỗi năm, mận hồng Sân Tiên có thể thu hoạch 3 vụ, năng suất đạt khoảng 20 tấn/ha. Trái mận to (4-5 trái/kg), màu hồng đậm bắt mắt, thơm tự nhiên, giòn, ngọt, ráo nước, thuận tiện cho vận chuyển. Hiện mận hồng Sân Tiên đã có mặt tại các cửa hàng trái cây cao cấp và thực phẩm sạch ở Hà Nội, TPHCM.

Số hóa trên từng trái mận

Dù quy trình sản xuất bài bản, ông Phục thẳng thắn thừa nhận khâu quản lý thời gian thu hoạch vẫn còn là khuyết điểm. Việc ước lượng sản lượng đã dẫn đến sai sót trong báo cáo với khách hàng, ảnh hưởng đến uy tín công ty.

Ông Phục chia sẻ: "Đây là bài học rất lớn đối với công ty, với số lượng hàng chục hecta như thế này, không thể nào quản lý bằng cách ước lượng nữa mà phải quản lý số trên từng trái mận. Nghĩa là từ lúc cây ra hoa mình đã phải theo dõi, lưu dữ liệu lại, mỗi giai đoạn sinh trưởng của cây mận mình đều cập nhật trên máy tính đến khi gần thu hoạch thì kiểm tra sau đó chào hàng trên các sàn thương mại điện tử.

Ngoài ra, trên mỗi trái mận tôi sẽ làm mã vạch, khách mua họ chỉ cần quét mã vạch sẽ biết nguồn gốc xuất phát ở đâu, do ai trồng, bón phân, cách ly như thế nào. Quy trình này rất khó nhưng bắt buộc mình phải làm vì để khách ăn trái mận có giá mấy trăm nghìn đồng một kilogam nhưng vẫn đáng tiền".

Trong tương lai gần, công ty sẽ xây dựng nhà xưởng đạt chuẩn HACCP, hoàn thiện chuỗi khép kín từ sản xuất đến tiêu thụ. Ngoài trái cây tươi, ông Phục đang nghiên cứu phát triển các sản phẩm chế biến từ mận hữu cơ như mận sấy dẻo, nước ép, rượu mận và trà hoa mận.

Ông Kim Quang Vinh, Chủ tịch Hội Nông dân xã Cù Lao Dung, đánh giá cao ông Phục là tấm gương nông dân sản xuất giỏi điển hình của địa phương. Mô hình của ông không chỉ phát triển nông nghiệp bền vững mà còn tạo việc làm cho hàng chục lao động địa phương, minh chứng cho sự cố gắng không ngừng và tư duy đột phá của ông.