Sự trở lại ngoạn mục của tỷ phú giàu nhất Hồng Kông Lý Gia Thành

Ngày 24/2, tạp chí Forbes nổi tiếng đã chính thức công bố danh sách thường niên 50 người giàu có nhất Hồng Kông. Trong khi nền kinh tế Hồng Kông đã hồi phục ấn tượng với tốc độ tăng trưởng lên tới 6,4% trong năm 2021 nhờ vào đà tăng trưởng xuất khẩu và tiêu dùng nội địa, tuy nhiên những biện pháp kiểm soát dịch bệnh chặt chẽ vẫn có những ảnh hưởng không nhỏ tới chỉ số chứng khoán Hang Seng, vốn đã giảm 16% trong vòng 12 tháng qua. Trong bối cảnh như vậy, tổng tài sản của 50 người giàu nhất Hồng Kông đã có sự sụt giảm nhẹ từ 331 tỷ USD xuống còn 328 tỷ USD, tại thời điểm báo cáo được công bố.

Trong danh sách năm nay, hơn một nửa cái tên góp mặt chứng kiến khối tài sản của mình tăng lên trong suốt thời gian qua. Đây là năm thứ hai liên tiếp, tỷ phú Lý Gia Thành đứng ở vị trí đầu tiên với giá trị tài sản ước tính lên tới 36 tỷ USD. Xếp sau ông là tỷ phú Lý Triệu Cơ, người sáng lập nên tập đoàn bất động sản Henderson Land.

Cho dù đã chính thức thôi giữ chức chủ tịch CK Hutchison Holdings và CK Asset Holdings hồi tháng 5/2018, tỷ phú Lý Gia Thành vẫn đảm nhiệm vai trò cố vấn cấp cao tại hai doanh nghiệp này. Và cũng không vì thế, ông đánh mất đi vị thế của mình là một trong những doanh nhân được tôn trọng và có sức ảnh hưởng lớn nhất tại châu Á.

Giai đoạn khó khăn

Giai đoạn 2019-2020 là một khoảng thời gian không hề dễ dàng đối với tỷ phú Lý Gia Thành.

Những cuộc biểu tình, bắt đầu trong năm 2019 và kéo dài sang năm 2020, và sau đó là dịch bệnh Covid-19 đã ảnh hưởng rất lớn tới hoạt động kinh doanh của CK Hutchison Holdings và CK Asset Holdings.

Lợi nhuận của hai doanh nghiệp nói trên, hiện đang được điều hành bởi Victor Li- người con cả của ông, đã sụt giảm mạnh trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 nhăm nhe đẩy nền kinh tế toàn cầu rơi vào suy thoái. Sự bất ổn trên thị trường tài chính, tiền tệ và dầu mỏ chính là những thử thách mà các tập đoàn này phải đối mặt khi họ hoạt động trên nhiều lĩnh vực, tại nhiều khu vực khác nhau từ châu Á, châu Âu tới châu Mỹ.

Trong khi đó, hoạt động của trụ sở chính tập đoàn tại Hồng Kông cũng bị ảnh hưởng nhiều từ làn sóng biểu tình ủng hộ dân chủ. Chính hai điều trên đã khiến hoạt động du lịch tại trung tâm tài chính châu Á bị tê liệt hoàn toàn, khiến những lĩnh vực như bán lẻ và lưu trú tụt dốc không phanh.

CK Asset cho biết trong quý đầu tiên của năm 2020, doanh thu từ thị trường bất động sản Hồng Kông đã giảm sút nghiêm trọng, nguyên nhân xuất phát từ hoạt động kinh doanh lưu trú và giải trí bị ngưng trệ. Giá trị thị trường của những khoản đầu tư vào thị trường bất động sản cũng quay đầu đi xuống.

CK Hutchison thông báo lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh cảng biển của công ty sụt giảm tới 20%. Công suất bốc dỡ hàng hóa cũng giảm xuống từ 7% đến 8%. Phân khúc bán lẻ của doanh nghiệp này, bao gồm chuỗi siêu thị ParkNShop, chuỗi cửa hàng điện tử Fortress, chuỗi phòng khám chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp Watsons và hệ thống cửa hàng nước hoa cao cấp ICI Paris cũng không nằm ngoài xu hướng giảm điểm.

"Mọi lĩnh vực đều đang rất khó khăn trong bối cảnh hiện tại", ông Victor Li - CEO của CK Hutchison chia sẻ trong một cuộc họp cổ đông. "Chúng ta là một trong những doanh nghiệp mạnh mẽ nhất trên thế giới", ông nói.

Trong bối cảnh bất ổn kinh tế cũng như chính trị tăng cao, giá cổ phiếu của hai công ty trên cũng đã bắt đầu một giai đoạn giảm điểm sâu, kéo dài từ năm 2019 tới cuối năm 2020.

Nhận thấy giá cổ phiếu của CK Asset Holdings and CK Hutchison Holdings giảm xuống, Lý Gia Thành và con trai là ông Victor Li đã bỏ ra khoảng 674,5 triệu USD để mua lại cổ phiếu của hai tập đoàn này.

Lý Gia Thành là người rất mát tay trong việc thu mua những tài sản khi giá trị của chúng chưa cao. Tuy nhiên, trong lần mua lại cổ phiếu này, mọi thứ diễn ra không hề suôn sẻ.

Dù được mua vào với khối lượng lớn, giá cổ phiếu của CK Asset cũng như CK Hutchison liên tục giảm trong quãng thời gian sau đó. Giá cổ phiếu của hai tập đoàn này luôn nằm trong xu hướng giảm điểm trong năm 2020, và đều chạm đáy vào tháng 10/2020. Tại thời điểm đó, giá cổ phiếu của hai tập đoàn này chỉ bằng một nửa so với mức đỉnh đạt được trong năm 2018.

Sự trở lại ngoạn ngục

Theo danh sách những người giàu nhất Hồng Kông năm 2020 của Forbes, phong trào biểu tình kéo dài, bên cạnh đó là mối quan hệ căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc đã khiến tài sản của nhiều tỷ phú có biến động lớn. Trong khi có 24 tỷ phú chứng kiến khối tài sản của mình tăng lên, thì cũng có đến 22 tỷ phú phải chứng kiến điều ngược lại.

Nổi bật nhất có lẽ chính là trường hợp của tỷ phú Lý Gia Thành, người nắm giữ danh hiệu người giàu nhất Hồng Kông trong suốt hai thập kỷ, khi ông bị tỷ phú Lý Triệu Cơ "vượt mặt". Với khối tài sản trị giá 30,4 tỷ USD, ông Lý Triệu Cơ chỉ nhỉnh hơn ông Lý Gia Thành đúng 1 tỷ USD. Tỷ phú Lý Gia Thành lần đầu tiên đứng thứ 2 trong danh sách này với khối tài sản trị giá 29,4 tỷ USD.

Tình hình bất ổn chính trị và đại dịch Covid-19 đã khiến tình hình kinh doanh của các doanh nghiệp của tỷ phú Lý Gia Thành rơi vào thế khó.

CK Hutchison Holdings Ltd, tập đoàn kinh doanh đa lĩnh vực của tỷ phú Lý Gia Thành công bố mức sụt giảm lợi nhuận trong năm 2020 lên tới 27%, bắt nguồn từ đà giảm của giá dầu, khí đốt và nhiên liệu khi dịch bệnh Covid-19 kéo tụt nhu cầu các mặt hàng này. Lợi nhuận trong năm 2020 của tập đoàn này là 3,75 tỷ USD, thấp hơn nhiều so với 5,1 tỷ USD lợi nhuận trong năm 2019.

CK Asset, một doanh nghiệp bất động sản lớn tại Hồng Kông, đồng thời cũng tham gia một số lĩnh vực khác như cho thuê máy bay, cơ sở hạ tầng,... cho biết lợi nhuận của công ty trong năm 2020 đã sụt giảm 32,5% xuống chỉ còn gần 2,5 tỷ USD.

Có thời điểm, tài sản của ông sụt giảm xuống ngưỡng 21,7 tỷ USD trong năm 2020, theo ghi nhận của Bloomberg.

Thế nhưng ông đã có sự quay trở lại ngoạn ngục trong năm 2021 và gần đây nhất là năm 2022 với tư cách là người giàu có nhất Hồng Kông.

Có được điều này là nhờ vào khoản đầu tư sớm của ông vào Zoom Video Communications Inc. Năm 2013, ông Lý Gia Thành lần đầu tiên đầu tư vào ứng dụng họp trực tuyến này. Hiện ông đang nắm giữ khoảng 8,5% cổ phần của Zoom, với giá trị tương đương khoảng 11 tỷ USD.

Zoom đã có một năm 2020 thành công rực rỡ khi đại dịch Covid-19 khiến hàng loạt các văn phòng làm việc và trường học phải đóng cửa. Tính đến ngày 31/7/2020, công ty công bố doanh số trong 3 tháng gần nhất với tốc độ tăng trưởng tới 355%. Kết quả khả quan này đã giúp đẩy giá cổ phiếu của công ty tăng tới 41% chỉ vài ngày sau đó.

Bước sang năm 2021, với việc tình hình dịch bệnh đã có phần lắng xuống, lĩnh vực kinh doanh bán lẻ và cảng biển đã phục hồi nhanh chóng tại các thị trường trọng điểm của CK Hutchinson. Lợi nhuận 6 tháng đầu năm của tập đoàn này đã tăng trưởng ấn tượng 41%.

Theo đó, tập đoàn này công bố lợi nhuận ròng 6 tháng đầu năm ở mức 2,4 tỷ USD. Tổng doanh thu của tập đoàn cũng tăng tới 12% lên ngưỡng hơn 27 tỷ USD.

Hơn một nửa lợi nhuận của CK Hutchinson tới từ thị trường châu Âu, vốn phục hồi mạnh mẽ trong năm 2021 sau đại dịch Covid-19, trong khi đó, 19% tới từ thị trường Trung Quốc đại lục và các thị trường ngoài Hồng Kông khác.

Chính sự thành công trong khoản đầu tư vào Zoom, và sự phục hồi mạnh mẽ của các doanh nghiệp mà ông đang quản lý đã giúp Lý Gia Thành quay trở lại vị trí số 1 quen thuộc của mình trong danh sách những người giàu nhất Hồng Kông trong năm 2021 và gần nhất là danh sách mới được cập nhật trong năm 2022.

"Tôi không hề may mắn"

Khi được hỏi về việc ông có coi mình là một người may mắn hay không, ông đã trả lời: "Không, tôi không hề may mắn. Tôi đã làm việc chăm chỉ để đạt được những mục tiêu mà chính tôi đã đặt ra cho bản thân mình".

Với xuất phát điểm vô cùng bình dị của mình, ông chính là tấm gương sáng về bản chất đạo đức và khả năng thích ứng một cách linh hoạt của mình. Thông qua quá trình làm việc chăm chỉ, và với tính cách đạo đức tốt đẹp của mình, ông đã tự tay xây dựng nên một đế chế kinh doanh lừng lẫy.

Sinh ra vào năm 1928 tại tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc, gia đình của ông đã chạy nạn tới Hồng Kông vào năm 1940 trong giai đoạn chiến tranh Trung- Nhật diễn ra ác liệt. Ông đã buộc phải bỏ học khi còn rất trẻ sau khi cha của ông qua đời và công việc đầu tiên của ông là trong một nhà máy nhựa. Lúc đó, ông vừa tròn 15 tuổi. Tuy nhiên, đây lại là quãng thời gian giúp ích cho ông rất nhiều trên con đường trở thành một doanh nhân vĩ đại.

"Giây phút đau đớn nhất của tuổi thơ tôi đó là việc chứng kiến những gì cha tôi phải trải qua và rồi ông ấy mất vì căn bệnh lao quái ác. Bản thân tôi cũng bị lây nhiễm", ông chia sẻ trong một bài phỏng vấn với Forbes vào năm 2010.

"Gánh nặng nghèo khó, cảm giác bất lực và sự cô độc đã đè nặng lên trái tim tôi, khiến tôi luôn tự nhủ rằng điều gì là động lực sống. Liệu thay đổi số phận một con người là điều có thể? Liệu cơ hội thành công có tăng lên nếu thông qua quá trình lập kế hoạch tỉ mỉ?", ông chia sẻ với tạp chí Forbes.

Sau đó, ông đã quyết tâm gây dựng nên một công ty nhựa của riêng mình - Cheung Kong Industries vào năm 1950. Cái tên "Cheung Kong" được lấy cảm hứng từ dòng sông Dương Tử tại Trung Quốc, phản ánh lòng tin của vị doanh nhân này tinh thần đoàn kết và sức mạnh tổng hợp.

Công ty niêm yết trên sàn chứng khoán Hồng Kông vào năm 1972, trước khi phát triển thành một đế chế kinh doanh lớn, hoạt động tại hơn 50 quốc gia trên toàn thế giới, với 300.000 người lao động. Các lĩnh vực hoạt động chính của tập đoàn bao gồm bất động sản, viễn thông, vận tải và bán lẻ.

Ông cũng nắm quyền điều hành cảng container lớn nhất thế giới - Cảng Hutchison và hệ thống chăm sóc sức khỏe và làm đẹp lớn nhất châu Á - Watsons.

Tất cả hoạt động kinh doanh của tỷ phú Lê Gia Thành được tập trung hóa tại hai doanh nghiệp chính vào năm 2015: CK Hutchison và CK Asset Holdings. Hai công ty trên có tổng vốn hóa thị trường lên tới hơn 80 tỷ USD.

Trong sự nghiệp lẫy lừng của mình, Lý Gia Thành từng có thời gian giữ cương vị người giàu nhất Hồng Kông trong vòng 2 thập kỷ, theo Forbes. Trong nhiều năm, ông thậm chí còn vươn lên là người giàu nhất châu Á.

Khả năng gây dựng một doanh nghiệp bình thường thành một đế chế kinh doanh đồ sộ đã mang lại cho ông biệt danh "siêu nhân" tại Hồng Kông. Nhiều người còn ví von ông là Warren Buffett của châu Á. Ông cũng là người góp công lớn giúp đưa Hồng Kông trở thành một trung tâm kinh tế và tài chính lớn của châu Á như ngày hôm nay.

Trong thời gian gần đây, tỷ phú Lý Gia Thành còn tham gia hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp mới trong khu vực. Ông là một trong những nhà đầu tư đầu tiên vào Razer, một công ty chuyên sản xuất phần cứng video trò chơi.

Cũng giống như tỷ phú Warren Buffett, tỷ phú Lý Gia Thành là một con người vô cùng giản dị, luôn mặc trên mình những bộ quần áo không hề đắt tiền. Điểm minh chứng rõ ràng nhất về sự giản dị của Warren Buffett đó chính là chiếc điện thoại gập Samsung ông thường sử dụng thay vì chạy theo những mẫu điện thoại thông minh mới nhất. Còn đối với Lý Gia Thành, đó chính là chiếc đồng hồ đeo tay.

Trong suốt nhiều thập kỷ qua, ông luôn xuất hiện với chiếc đồng hồ Seiko trị giá vỏn vẹn 50 USD. Chỉ trong thời gian gần đây, ông mới chuyển qua sử dụng một chiếc đồng hồ thương hiệu Citizen trị giá 500 USD vì sự tiện lợi cộng với thời gian pin kéo dài. "Tôi không cần phải quá cẩn thận, không giống như những người đeo trên tay những chiếc đồng hồ trị giá hàng chục ngàn USD", ông chia sẻ trong một bài phỏng vấn với Bloomberg vào năm 2016.

Và cũng giống như tỷ phú Warren Buffett, Lý Gia Thành là một nhà thiện nguyện nổi tiếng. Ông cam kết sẽ ủng hộ 1/3 khối tài sản của mình cho công tác từ thiện. Ông cũng sáng lập nên quỹ từ thiện Lý Gia Thành vào năm 1980.

Nhờ vào sự chăm chỉ, một lối sống đạo đức mẫu mực, Lý Gia Thành từ hai bàn tay trắng đã gây dựng nên một đế chế kinh doanh hàng đầu châu Á cũng như toàn thế giới. Những ai đã có cơ hội gặp ông đều nhận định ông là một người khiêm tốn, luôn sống một lối sống giản dị, phản ánh rõ những giá trị truyền thống của người Trung Quốc.