Cuốn nhật ký của người lính giải phóng trở về đất mẹ sau 56 năm lưu lạc

Sáng 5/3, ông Peter Mathews (cựu binh Mỹ) cùng người vợ có mặt tại gia đình ông Hà Huy Mỳ (62 tuổi, ở thôn Cao Thắng, xã Kỳ Xuân, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh) để thắp hương lên bàn thờ gia tiên và bàn thờ liệt sĩ Cao Văn Tuất. Ông Hà Huy Mỳ giới thiệu với vợ chồng ông Peter Mathews giấy chứng nhận huân chương và cuốn sổ nhận trợ cấp chế độ liệt sĩ gia đình đang lưu giữ như những hình ảnh về liệt sĩ Cao Văn Tuất.

Ông Peter Mathews tỏ ra rất xúc động và mong sự có mặt của mình sẽ giúp xoa dịu phần nào mất mát, nỗi đau của gia đình.

Sau khi thắp hương, vợ chồng ông Peter Mathews ngỏ ý muốn tặng gia đình hai bông hồng khô trong quả cầu thủy tinh. Hai bông hồng thủy tinh sau đó được dâng lên bàn thờ liệt sĩ.

Sau khi thắp hương, cuộc trò chuyện diễn ra giữa đại gia đình ông Hà Huy Mỳ. Cựu binh Mỹ nắm chặt tay bà Cao Thị Diếu (chị gái liệt sĩ Cao Văn Tuất) hỏi thăm sức khỏe. Tên bà Diếu trước đó được người lính Việt Nam ghi trong cuốn nhật ký.

Sau cuộc thăm nhà, viếng hương liệt sĩ tại gia đình, hai bên cùng tới trụ sở UBND xã Kỳ Xuân để thực hiện nghi lễ trao trả cuốn nhật ký.

Ông Peter Mathews bồi hồi vì 56 năm kể từ ngày rời chiến trường Tây Nguyên, ông mới quay lại Việt Nam. Ông đã trải qua chuyến bay kéo dài 22 giờ đồng hồ để đến đây. Dù rất mệt nhưng nghĩ tới sự kiện này, ông dường như quên hết chặng đường dài, thử thách. 

"Tôi nghĩ mọi người đều biết đến câu chuyện về cuốn nhật ký cũng như mong muốn của tôi. Ngày hôm nay, tôi đã thực hiện được tâm nguyện của mình. Trao trả cuốn nhật ký cho gia đình liệt sĩ Cao Văn Tuất, với tôi là sứ mệnh, cũng là trách nhiệm lớn", Peter Mathews phát biểu chia sẻ tại buổi lễ.

Ông Peter Mathews mong muốn thân nhân liệt sĩ Cao Văn Tuất là người đầu tiên tiếp nhận, chạm vào cuốn nhật ký. Ông run run mở túi nhựa để lấy cuốn nhật ký ra và đặt vào tay bà Cao Thị Nồng - em gái liệt sĩ Cao Văn Tuất.

Là người đầu tiên kết nối, hỗ trợ ông Peter Mathews trong hành trình tìm chủ nhân cuốn nhật ký, ông Trần Nhật Tân - Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Hà Tĩnh xúc động khi chứng kiến khoảnh khắc cuốn sổ trở về với chủ nhân thực sự sau nửa thế kỷ lưu lạc nơi cách nửa vòng trái đất.

Phát biểu tại buổi lễ, ông Phạm Quốc Bảo (76 tuổi, trú tại quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) - cựu Đại sứ đặc mệnh toàn quyền của Việt Nam tại Cộng hòa Bulgari, kiêm nhiệm Cộng hòa Macedonia - thực sự xúc động về cuộc hạnh ngộ mà theo ông là "có 1 không 2" này.

Ông nhớ lại, 58 năm trước, sư đoàn 3 Sao Vàng ra đời. Trong tiểu đoàn 8 của Sư đoàn có người lính Cao Văn Tuất. Đây là tiểu đoàn nổi tiếng với nhiều trận đánh ác liệt ở Quảng Ngãi. Ông Bảo khái quát về lịch sử chiến đấu anh dũng, vẻ vang của sư đoàn 3 Sao Vàng, trong đó có phần đóng góp của liệt sĩ Cao Văn Tuất. 

Ông Phạm Quốc Bảo trao tặng đại diện gia đình liệt sĩ Cao Văn Tuất huy hiệu của Sư đoàn 3 Sao Vàng và tặng cựu binh Peter Mathews cuốn sách về lịch sử Trung đoàn 22 của Sư đoàn 3 mà ông đã dày công hoàn thành.

Đại diện lãnh đạo huyện Kỳ Anh cũng có một món quà tặng ông bà Peter Mathews nhân sự kiện đặc biệt này. Đó là bó hoa và một chiếc nón bài thơ xứ Nghệ, cùng một cuốn sách.

Thân nhân liệt sĩ, cựu binh Peter Mathews và đại diện lãnh đạo địa phương cùng dâng hương, viếng các liệt sĩ tại đài tưởng niệm liệt sĩ xã Kỳ Xuân. Trên bia Tổ quốc ghi công, người cựu binh nhận ra tên liệt sĩ Cao Văn Tuất.

Hoàng Lam - Dương Nguyên - Xuân Sinh - Đức Hoàng