(Dân trí) - Làm trưởng xóm Trường Thành, xã Giao Hưng, Ninh Bình từ tháng 4/2022 đến nay, ông Mai Xuân Nam đã phát động người dân ủng hộ, đóng góp làm mới 5 con đường bê tông, 3 cây cầu trị giá hơn 8 tỷ đồng.
Hơn 3 năm giữ cương vị xóm trưởng xóm Trường Thành (xã Giao Hưng, tỉnh Ninh Bình), ông Mai Xuân Nam đã vận động nhân dân làm được 5 tuyến đường bê tông dài gần 8km, 3 cây cầu với tổng kinh phí hơn 8 tỷ đồng, góp phần đưa Trường Thành trở thành xóm nông thôn mới kiểu mẫu vào tháng 5/2024.
Sinh năm 1976, là người con của quê hương Trường Thành, ông Mai Xuân Nam luôn mang trong mình khát vọng góp phần xây dựng quê hương ngày càng đổi thay, khang trang, giàu đẹp.
Trước đây, xóm Trường Thành (trước là xóm Duyên Trường, xã Giao Nhân, huyện Giao Thủy, tỉnh Nam Định cũ) còn nhiều khó khăn như đường làng nhỏ hẹp, xuống cấp, nhà văn hóa xóm cũ kỹ, cảnh quan chưa đồng bộ.
Khi được nhân dân tín nhiệm bầu làm xóm trưởng xóm Duyên Trường cũ vào tháng 4/2022, ông Mai Xuân Nam đã bắt tay ngay vào việc đầu tiên là sửa chữa lại nhà văn hóa xóm.
“Việc nào dễ làm trước, khó làm sau”, ông Nam chia sẻ.
Với suy nghĩ đó, ông vận động người dân cùng chung tay đóng góp công sức, tiền của, sửa lại nhà văn hóa, lát lại sân, chỉnh trang khuôn viên, trồng cây xanh, lắp đặt các dụng cụ tập thể dục, thể thao,...
Sau gần một tháng nâng cấp, sửa chữa nhà văn hóa mới của xóm Trường Thành khang trang, sạch đẹp đã trở thành điểm sinh hoạt cộng đồng, nơi gắn kết tinh thần đoàn kết của bà con trong xóm đặc biệt là vào các dịp lễ, Tết.
Sau khi hoàn thiện nhà văn hóa, ông Mai Xuân Nam bắt tay vào nhiệm vụ lớn hơn là làm đường giao thông nông thôn.
Nhận thấy tuyến đường đi qua ba trường học của xã Giao Nhân cũ (trường mầm non, trường tiểu học, trường THCS) xuống cấp nghiêm trọng, gây khó khăn cho việc đi lại của học sinh và người dân, ông tổ chức họp dân, bàn phương án, rồi kêu gọi bà con chung tay giúp đỡ để làm đường.
Chỉ sau 15 ngày phát động, toàn bộ tuyến đường dài hơn 400m, rộng 4m, được bê tông hóa hoàn chỉnh. Nhiều hộ dân tự nguyện hiến hàng trăm mét vuông đất, phá tường rào, chặt cây để mở rộng đường. Tuyến đường đầu tiên hoàn thành trong niềm vui của cả xóm, mở ra diện mạo mới và khơi dậy phong trào “Nhà nước và nhân dân cùng làm” ở Trường Thành.
Thành công của con đường đầu tiên là tiền đề để ông Nam tiếp tục vận động nhân dân làm thêm nhiều tuyến đường mới. Trong suốt quá trình ấy, ông luôn giữ vững phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”, đảm bảo công khai, minh bạch.
Trước mỗi dự án, ông trực tiếp khảo sát tuyến đường, họp dân khu vực liên quan để lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của bà con.
Sau khi thống nhất được tâm nguyện của người dân, ông xây dựng phương án cụ thể và bắt đầu kêu gọi sự đóng góp, ủng hộ của nhân dân trong và ngoài xã.
Để tạo niềm tin, ông bắt đầu kêu gọi từ chính gia đình, người thân và bạn bè của mình. Khi có những người đầu tiên hưởng ứng, vị xóm trưởng nhờ thông báo rộng rãi trên hệ thống loa truyền thanh xã, nêu rõ tên những người ủng hộ, số tiền cụ thể.
“Người nhiều thì tiền triệu, người ít thì năm chục, một trăm tất cả đều là tấm lòng của bà con”, ông Nam kể.
Nhờ cách làm minh bạch và chân thành, phong trào nhanh chóng lan rộng. Nhiều người dân xa quê nghe tin cũng gọi điện về ủng hộ, góp phần giúp các công trình hoàn thành nhanh chóng, tiết kiệm và hiệu quả.
Khi đã có kinh phí, ông Mai Xuân Nam cùng chi ủy xóm thành lập ban kiến thiết làm đường, gồm những người có uy tín trong khu dân cư. Ban này chịu trách nhiệm thu, chi, mua vật liệu, thuê máy móc, giám sát thi công,...
“Tôi không cầm tiền, không trực tiếp quản lý tài chính. Toàn bộ số tiền người dân ủng hộ đều do ban kiến thiết nắm giữ, còn tôi và chi ủy xóm chỉ quyết định chủ trương sử dụng”, ông Mai Xuân Nam nói và khẳng định tất cả các khoản thu - chi tại mỗi công trình đều được công khai hàng ngày để người dân nắm rõ.
Khi số tiền huy động đủ để thi công, ông lập tức tạm dừng nhận ủng hộ, tránh dư thừa, đảm bảo sử dụng đúng mục đích.
Cách làm minh bạch, dân chủ ấy đã giúp người dân tin tưởng tuyệt đối. Trong hơn 3 năm, ông cùng bà con làm được 5 con đường bê tông tại xóm Trường Thành, tổng chiều dài hơn 8km, 3 cây cầu với kinh phí hơn 8 tỷ đồng và tất cả đều từ nguồn xã hội hóa.
"100% các tuyến đường tại xóm Trường Thành đến nay được bê tông hóa. Trong 5 tuyến chúng tôi hoàn thành trong 3 năm qua, tuyến dài nhất khoảng 3km, còn tuyến ngắn khoảng 400m", ông Nam vui mừng nói.
Những con đường mới không chỉ giúp người dân đi lại thuận tiện, mà còn mở ra hướng phát triển mới cho kinh tế, văn hóa và môi trường. Ngoài vấn đề về đường giao thông nông thôn, ông Nam còn vận động các hộ dân chỉnh trang hàng rào, trồng hoa ven đường, tạo cảnh quan “sáng - xanh - sạch - đẹp”.
Hàng tuần xóm đều duy trì dọn vệ sinh môi trường, thu gom rác thải, khơi thông cống rãnh.
Đồng thời ông cũng tích cực khuyến khích bà con chuyển đổi cây trồng, vật nuôi, áp dụng tiến bộ kỹ thuật để nâng cao thu nhập. Nhờ đó, đời sống người dân ngày càng cải thiện, tình làng nghĩa xóm thêm gắn bó.
Nhìn lại hành trình hơn ba năm qua, ông Mai Xuân Nam khiêm tốn cho biết: “Tôi chỉ là người khơi gợi, còn chính bà con mới là người làm nên diện mạo Trường Thành hôm nay”.
5 con đường bê tông, hơn 8 tỷ đồng xã hội hóa không chỉ là những con số ấn tượng mà còn là minh chứng cho tấm lòng và tinh thần trách nhiệm của một người cán bộ cơ sở dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì dân.
Từ một vùng quê còn nhiều khó khăn, Trường Thành nay đã trở thành xóm nông thôn mới kiểu mẫu xanh hơn, sạch hơn, văn minh hơn.
Đến nay, 100% các tuyến đường trong xóm được trồng cây bóng mát hoặc trồng hoa, cây cảnh. 100% các trục đường chính của xóm có hệ thống chiếu sáng được xây dựng riêng biệt.
98% các hộ đều thực hiện cải tạo vườn, chỉnh trang hàng rào khuôn viên nhà bằng cây xanh hoặc các loại vật liệu khác gọn ghẽ, ngay ngắn, không gây cản trở giao thông. 100% các hộ đã thực hiện phân loại rác sinh hoạt tại nguồn.
Thu nhập bình quân đầu người của xóm Trường Thành năm 2024 là gần 90 triệu đồng/năm. Tính đến hết năm 2024, xóm Trường Thành không còn nợ đọng trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu.
Ông Mai Xuân Nam cho biết thêm, để xây dựng mô hình nông thôn mới kiểu mẫu thông minh, xóm đã triển khai lập 2 nhóm Zalo của cộng đồng dân cư xóm Trường Thành và nhóm Zalo của công an khu vực xóm.
Cả hai nhóm Zalo này đều hoạt động hiệu quả, đặc biệt trong công tác tuyên truyền, phổ biến các đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước; cảnh báo người dân về các dấu hiệu, thủ đoạn lừa đảo công nghệ cao trên không gian mạng được người dân hưởng ứng và tham gia nhiệt tình.
Với những thành tích nổi bật vào tháng 5/2024, xóm Trường Thành chính thức được công nhận “Xóm nông thôn mới kiểu mẫu”, là phần thưởng xứng đáng cho nỗ lực của cả cộng đồng.
"Nếu suy nghĩ về vấn đề kinh tế chắc chắn không bao giờ tôi đảm đương cương vị xóm trưởng, tất cả chỉ vì màu cờ sắc áo của quê hương, vì làng xóm phát triển, đoàn kết. Khi quyết định giữ cương vị xóm trưởng tôi luôn tự nhủ với bản thân vấn đề kinh tế chỉ dựa vào phụ cấp, nếu được một nghìn mình hưởng một nghìn còn lại mọi vấn đề kinh tế khác tôi quyết không động chạm đến.
Những ngày đầu làm xóm trưởng mức trợ cấp hàng tháng của tôi chỉ là 1,58 triệu đồng/tháng", ông Mai Xuân Nam bộc bạch.
Ông Trần Văn Thanh, Phó giám đốc Trung tâm Hành chính công xã Giao Hưng (tỉnh Ninh Bình) nhìn nhận, trong những năm qua diện mạo của xóm Trường Thành đã có những thay đổi rất lớn trở nên khang trang, sạch đẹp hơn.
Để có được điều này là nhờ công sức rất lớn của ông Mai Xuân Nam.
"Kể từ khi nhận chức xóm trưởng ông Mai Xuân Nam luôn tích cực trong công tác, là một người quyết đoán, "dám nghĩ, dám làm" và được nhân dân tin tưởng.
Chính vì thế chỉ trong hơn 3 năm giữ chức xóm trưởng diện mạo của xóm Trường Thành đã thay đổi rõ rệt, hơn 8km đường giao thông nông thôn được làm mới cùng với 3 cây cầu tổng trị giá hơn 8 tỷ đồng là minh chứng rõ rệt", ông Trần Văn Thanh khẳng định.
Theo PGS.TS Nguyễn Trọng Phúc, nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng, chủ trương xây dựng nông thôn mới bắt đầu từ Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 5/8/2008 của Hội nghị lần thứ 7, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X, với nội dung chính là về nông nghiệp, nông dân, nông thôn.
Nghị quyết này nhấn mạnh mục tiêu nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân nông thôn, phát triển kinh tế nông thôn, và xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội ở nông thôn.
Đối với nông thôn, lúc đó chúng ta đưa ra khái niệm nông thôn mới với 19 tiêu chí mà Chính phủ công bố và từ đó bắt đầu vào việc xây dựng nông thôn mới trên cả nước.
PGS.TS Nguyễn Trọng Phúc nhìn nhận, quá trình xây dựng nông thôn mới chúng ta đã xem xét đến đặc trưng từng vùng miền, được cụ thể hóa vào các vùng miền cho phù hợp.
Việc xây dựng nông thôn mới có mục đích chính là tăng cường đẩy mạnh phát triển nông nghiệp, phát triển mạnh mẽ nông nghiệp - nông thôn về trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản toàn diện, năng suất cao, hiệu suất mang lại lớn để góp phần nâng cao đời sống của người dân.
Ngoài phát triển về nông nghiệp chương trình nông thôn mới còn thúc đẩy phát triển các ngành nghề ở nông thôn.
Ông đánh giá, về mặt chính trị, chương trình nông thôn mới xây dựng nông thôn ổn định, vững chắc, bền vững và phát huy được quyền làm chủ của nông dân trong việc xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở vững mạnh và đặc biệt là việc xây dựng chính quyền 2 cấp hiện nay.
Về xã hội, việc xây dựng nông thôn mới tạo nền tảng xã hội vững chắc, đoàn kết, thân ái, chia sẻ với nhau trong làng xóm, tình làng nghĩa xóm đoàn kết trong các vùng nông thôn.
Chương trình nông thôn mới cũng xây dựng đời sống văn hóa ở nông thôn gắn liền với xây dựng thôn, xóm, làng xã điển hình về văn hóa để tạo ra đời sống văn hóa, tinh thần lành mạnh, tốt đẹp, xóa bỏ các hủ tục lạc hậu, văn hóa xấu độc.
Về vấn đề an ninh trật tự của nông thôn mới cũng được xây dựng an toàn, tránh các tệ nạn xâm nhập vào nông thôn.
"Việc đưa công an chính quy về xã là một trong những quyết định vô cùng đúng đắn để từ đó an ninh trật tự tại các thôn, xã đảm bảo hơn.
Nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu xây dựng hệ thống điện, đường, trường trạm ngày càng phát triển. Bên cạnh đó, chương trình nông thôn mới cũng giúp nhà cửa được xây dựng vững chắc, khang trang hơn, thay đổi diện mạo của nông thôn", PGS.TS Nguyễn Trọng Phúc nói.
Ông nhìn nhận, sau hơn một thập kỷ triển khai, chương trình nông thôn mới đã chứng minh tính đúng đắn, lâu dài và hiệu quả bền vững của chủ trương này.
“Nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu không chỉ là chương trình kinh tế - xã hội, mà còn là minh chứng sinh động cho sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân", PGS.TS Nguyễn Trọng Phúc nhấn mạnh.
Ông cho rằng, xây dựng nông thôn mới là quá trình lâu dài, bền bỉ, không chỉ là nhiệm vụ của Đảng và Nhà nước mà là sự nghiệp của toàn dân.
Khi người dân thực sự làm chủ, nông thôn Việt Nam sẽ ngày càng giàu đẹp, văn minh, hiện đại nhưng vẫn giữ được bản sắc truyền thống tốt đẹp của dân tộc.
