“Trăm khâu đổ đầu... cán bộ”, xã mới tìm cách thích nghi
(Dân trí) - Sau ngày nhập tỉnh, bỏ huyện, gộp xã, khối lượng công việc tại cấp cơ sở tăng mạnh, không ít xã, phường gặp khó vì các phòng chuyên môn phải kiêm nhiệm, phụ trách cùng lúc nhiều lĩnh vực khác nhau.
Sáng 3/10, tổ công tác của Bộ Nội vụ gồm Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế Mai Đức Thiện, chuyên viên chính Vụ Kế hoạch - Tài chính Nguyễn Thị Hoa có buổi làm việc với lãnh đạo các phường Vũng Tàu, Tam Thắng, Rạch Dừa, Phước Thắng, Phú Mỹ, Bà Rịa và các xã Long Hải, Hồ Tràm, Long Điền, Long Sơn, Hòa Hiệp về việc triển khai thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Dự buổi làm việc với tổ công tác, về phía Sở Nội vụ TPHCM có ông Phạm Thành Chung, Phó Giám đốc Sở và chuyên viên các phòng chuyên môn.
Buổi khảo sát đánh giá tình hình thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp tại phường Vũng Tàu sáng 3/10 (Ảnh: Nguyễn Vy).
Gộp xã, bỏ huyện, một công chức gánh ít nhất 3 lĩnh vực
Tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch UBND phường Rạch Dừa Trần Thị Xuân cho biết, sau 2 tháng vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, bên cạnh những thuận lợi, địa phương vẫn gặp không ít khó khăn, vướng mắc cần được tháo gỡ.
Theo đó, về thực trạng bố trí và năng lực đội ngũ công chức, UBND phường đã tiếp nhận và bố trí đủ số lượng cán bộ, công chức theo Quyết định của Sở Nội vụ (70 người). Phần lớn cán bộ, công chức được sắp xếp phù hợp với trình độ chuyên môn đào tạo.
Tuy nhiên, sau khi vận hành mới thấy khối lượng công việc tại phường tăng rất lớn, phạm vi quản lý mở rộng, đòi hỏi cao khi mỗi vị trí đảm nhận cần xử lý công việc nhanh, chính xác. Một bộ phận công chức, đặc biệt là những người lần đầu tiếp cận nhiệm vụ mới chưa kịp thích nghi, còn lúng túng trong việc giải quyết hồ sơ.
“Khoảng 80% khối lượng công việc của cấp huyện cũ, một phần nhiệm vụ cấp tỉnh cùng toàn bộ nhiệm vụ của các xã, phường cũ đã được chuyển giao cho xã mới. Trong khi đó, số lượng phòng chuyên môn giảm còn 1/4 so với trước đây.
Có phòng chuyên môn đảm nhiệm nhiệm vụ của 8 sở, ban ngành cùng lúc. Công chức có người đang đảm nhiệm ít nhất 3 lĩnh vực. Điều này gây áp lực rất lớn cho đội ngũ công chức ở phường”, vị lãnh đạo phường nói.
Đồng quan điểm, lãnh đạo UBND phường Bà Rịa trình bày nỗi lòng “trăm khâu đổ đầu cán bộ xã” khi địa phương tổ chức giải quyết thủ tục hành chính trên nền tảng số nhưng người dân chưa thực sự quan tâm.
Thực tế chỉ khoảng 40% người dân có thể tự làm thủ tục số hóa, còn lại cán bộ vừa phải lo tiếp nhận, trả hồ sơ, vừa phải làm thay người dân phần việc này, phải hướng dẫn kiểu “1 kèm 1”, công việc trở nên nặng nề hơn.
Ngoài ra, lãnh đạo UBND phường Bà Rịa cũng nêu một số bất cập khác như: trạm y tế hiện đã thuộc quyền quản lý của cấp xã, song cấp xã lại không có nguồn lực đủ chuyên môn để quản lý. Bên cạnh đó, 3 hội được nhà nước giao nhiệm vụ đến nay vẫn chưa có hướng dẫn về biên chế, nguồn kinh phí hoạt động…
Đại diện các xã, phường khác cũng chia sẻ những vướng mắc liên quan đến hạ tầng, cơ sở vật chất, máy móc thiết bị, hệ thống phần mềm dịch vụ công, quy trình thủ tục, thể chế, pháp luật…
Phó Giám đốc Sở Nội vụ TPHCM Phạm Thành Chung phát biểu tại buổi làm việc (Ảnh: Nguyễn Vy).
"Áo biên chế" cần may đo riêng cho mỗi xã, phường
Trước thực tế đó, đại diện UBND phường Rạch Dừa đề xuất Sở Nội vụ xem xét, báo cáo UBND TPHCM bố trí thêm nguồn nhân sự chuyên môn sâu cho cấp xã. Lực lượng này sẽ hỗ trợ các phòng chuyên môn trong việc xử lý khối lượng công việc lớn, đặc biệt ở các lĩnh vực quản lý nhà nước về đất đai, xây dựng, quy hoạch, tài chính, môi trường…
Lãnh đạo phường kiến nghị Sở Tài chính, Sở Nội vụ, Sở Xây dựng sớm cấp kinh phí và hướng dẫn ký hợp đồng thực hiện các công việc chuyên môn thuộc lĩnh vực Trật tự xây dựng, trật tự đô thị, quản lý Nhà nước và giải quyết thủ tục hành chính về đất đai, lĩnh vực văn hóa – xã hội…
Phó Chủ tịch UBND phường kỳ vọng các cơ quan chức năng sớm xem xét, bố trí Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công chuyên trách, không kiêm nhiệm chức danh Phó Chủ tịch UBND phường.
Tại buổi làm việc, lãnh đạo các phường khác cũng đề xuất các nội dung liên quan đến đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tăng cường ứng dụng dịch vụ công trực tuyến, giảm áp lực tiếp nhận hồ sơ trực tiếp. Các đơn vị cũng đặc biệt mong Bộ Nội vụ sớm nghiên cứu, ban hành hướng dẫn về tiêu chuẩn, cơ cấu tổ chức, định mức biên chế đối với các đơn vị hành chính cấp xã có quy mô dân số lớn (trên 100.000 dân), xã, phường có các yếu tố đặc thù…
Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Nội vụ) Mai Đức Thiện (Ảnh: Nguyễn Vy).
Kết luận buổi làm việc, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế Mai Đức Thiện nhấn mạnh, khi phân cấp, phân quyền nguyên tắc là “địa phương làm, địa phương quyết, địa phương chịu trách nhiệm”. Trong quá trình vận hành thực tiễn, địa phương cần tập trung ở 3 nhóm vấn đề: cơ chế, chính sách pháp luật; công tác chỉ đạo điều hành; năng lực và điều kiện thực tế tổ chức thực thi hoạt động công vụ.
“Hiện “chiếc áo biên chế” đang may cùng số đo chung cho tất cả phường, xã mà chưa chú trọng tính đặc thù. Ví dụ phường Tam Thắng và Vũng Tàu có thế mạnh về du lịch thì cần tăng cường thêm biên chế cho lĩnh vực này. Theo số liệu báo cáo, 96% công chức tại các phường đã bố trí đúng chuyên môn. Tuy nhiên, trên thực tế, địa phương vẫn ghi nhận khó khăn liên quan đến nhân sự cần được khắc phục thêm.
Ngoài ra, một số phần mềm liên thông trực tuyến hiện vẫn chưa đồng bộ, quy trình thực hiện còn nhiều bước, vẫn quá tải truy cập. Điều đó vừa gây áp lực với công chức thực thi, vừa ảnh hưởng đến sự thông suốt, hiệu năng của công việc vận hành”, ông Thiện nhận xét.
Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế khái quát, sau 3 tháng vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, các xã, phường đã duy trì tốt hoạt động, thể hiện rõ nỗ lực và khả năng thích ứng của bộ máy cơ sở. Ông cho biết, những vướng mắc về cơ chế, chính sách, pháp luật, tổ công tác ghi nhận chi tiết để báo cáo Bộ Nội vụ, sớm tìm giải pháp tháo gỡ căn cơ, giúp bộ máy chính quyền địa phương mới vận hành hiệu quả, đồng bộ hơn.
