Sắp xếp tỉnh thành bước vào "trận tuyến cam go" yêu cầu chiến lược trăm năm

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà quán triệt tinh thần này khi kết luận hội nghị giao ban triển khai nhiệm vụ công tác tháng 3 của Bộ, sáng 11/3.

Tháng 2 ý nghĩa với "người Nội vụ"

Quán triệt các nội dung hội nghị, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh, từ tháng 2 đến nay, Bộ Nội vụ trải qua sự kiện hết sức ý nghĩa là việc hợp nhất với Bộ LĐ-TB&XH. Cuộc chuyển giao diễn ra suôn sẻ, thuận lợi, trong không khí vui vẻ, đoàn kết.

Sự kiện không chỉ đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong quá trình tinh gọn bộ máy hành chính mà còn tạo dấu ấn tích cực đối với tất cả các bộ, cơ quan ngang bộ và cơ quan thuộc Chính phủ.

Bộ trưởng đánh giá cao tinh thần làm việc của cán bộ, công chức, viên chức khi nhanh chóng thích ứng với mô hình tổ chức mới. Bà nhận định, không có khoảng cách giữa cán bộ hai bộ sau hợp nhất, thay vào đó là sự gần gũi, chia sẻ, phối hợp. Nhờ vậy, công việc diễn ra trôi chảy, không có khoảng trống về mặt pháp lý, đảm bảo đáp ứng các mục tiêu, yêu cầu đề ra.

Bộ trưởng nhấn mạnh, khối lượng công việc từ tháng 2 đến nay đã được hoàn thành 100%. Đây là một thành tựu nổi bật. Bộ Nội vụ đã tham mưu rất nhiều việc lớn liên quan đến việc sắp xếp, tổ chức bộ máy của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cũng như cơ quan chuyên môn của UBND các tỉnh, thành phố và cấp huyện. Đến thời điểm này, việc vận hành bộ máy mới từ ngày 1/3 nhìn chung diễn ra tốt đẹp trên phạm vi cả nước, đặc biệt tại các bộ, cơ quan lớn, sự ổn định đã được đảm bảo.

Ngoài ra, Bộ Nội vụ đã tham mưu cho Quốc hội nhiều dự án luật và nghị quyết quan trọng nhằm phục vụ công tác tổ chức, sắp xếp bộ máy hành chính. Đặc biệt, các lĩnh vực tiếp nhận từ Bộ LĐ-TB&XH như lao động - việc làm, chính sách đối với người có công, tiền lương, bảo hiểm xã hội… đã được triển khai nhanh chóng. Đội ngũ cán bộ mới hòa nhập tốt với công việc chung, thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, phối hợp nhịp nhàng, đồng bộ và thống nhất.

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng, một số đơn vị trực thuộc vẫn còn gặp khó khăn, cần nhanh chóng khắc phục để hoạt động ổn định, tạo điều kiện tốt nhất để cán bộ, công chức, viên chức yên tâm làm việc.

Một thách thức lớn hiện nay là tiến độ xây dựng các nghị định, văn bản hướng dẫn thực hiện luật liên quan đến tổ chức bộ máy. Thời gian còn lại rất ngắn, nếu không đẩy nhanh tiến độ, nhiều nghị định quan trọng có khả năng không kịp hoàn thành, ảnh hưởng đến nhiệm vụ của quý I.

Bộ trưởng nhấn mạnh tinh thần làm việc hiện nay của Chính phủ là nhanh chóng, quyết liệt. Các văn bản trình lên được xem xét, thông qua nhanh chóng nên nhất quyết phải tránh tình trạng trình đi trình lại. Do đó, các đơn vị liên quan cần tăng tốc, đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ theo đúng yêu cầu đề ra.

Đặt lợi ích quốc gia lên đầu khi sắp xếp bộ máy

Đối với nhiệm vụ trọng tâm của tháng 3 và quý 1 năm nay, Bộ trưởng chỉ rõ nhiều nhiệm vụ quan trọng cần triển khai.

Trước hết, Bộ trưởng giao Thứ trưởng Vũ Chiến Thắng chỉ đạo Văn phòng Bộ chủ trì, phối hợp với các đơn vị thuộc và trực thuộc để rà soát toàn diện các điều kiện làm việc của cán bộ, bao gồm nơi ở, bữa ăn trưa, trang thiết bị làm việc… Tất cả phải được đảm bảo đáp ứng yêu cầu tốt nhất, phục vụ hoạt động của các đơn vị một cách kịp thời và hiệu quả.

"Các đơn vị thuộc và trực thuộc nếu thiếu bất cứ điều kiện gì cần chủ động đề xuất ngay, lập danh mục cụ thể đưa lên để cần thiết là tổ chức ngay cuộc họp rà soát điều kiện làm việc. Tuyệt đối không để bất kỳ yếu tố nào ảnh hưởng đến việc thực thi công vụ của Bộ", Bộ trưởng quán triệt.

Nhiệm vụ quan trọng tiếp theo, theo Bộ trưởng, là tập trung vào các vấn đề trọng tâm, trọng điểm. Trong đó, ưu tiên hàng đầu là thống nhất nhận thức và tập trung tham mưu cho việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh, tổ chức lại đơn vị hành chính cấp xã, đồng thời kiện toàn chính quyền địa phương theo mô hình hai cấp một cách hiệu quả, trình cấp có thẩm quyền xem xét và quyết định triển khai.

Theo Bộ trưởng, đây là nhiệm vụ trọng đại, đầy thách thức và phức tạp, bởi việc này tác động trực tiếp đến toàn bộ người dân. Giai đoạn này cả nước mới thực sự bước vào "trận tuyến cam go", đòi hỏi đội ngũ cán bộ toàn ngành phải đồng lòng, thống nhất tư tưởng và nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác sắp xếp, tổ chức bộ máy.

"Quan điểm cốt lõi khi thực hiện việc sắp xếp bộ máy không chỉ đơn thuần là tinh gọn các đầu mối mà phải hướng tới mục tiêu lớn hơn là mở rộng không gian phát triển, tạo nền tảng, sức bật cho đất nước trong kỷ nguyên mới đồng thời đảm bảo tính ổn định lâu dài của hệ thống, tổ chức. Đây không phải là một sự thay đổi ngắn hạn để vài chục năm lại phải điều chỉnh, mà phải có tầm nhìn chiến lược trăm năm, thậm chí vài trăm năm", Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh.

Bộ trưởng nêu quan điểm việc sắp xếp đơn vị hành chính không chỉ đơn thuần là tinh giản bộ máy, mà còn phải đảm bảo phù hợp với lịch sử, văn hóa, truyền thống, tôn giáo, dân tộc, quốc phòng - an ninh. Đồng thời, quá trình này cần gắn kết chặt chẽ với các yếu tố địa chính trị, địa lý, địa kinh tế, địa văn hóa, nhằm tạo động lực phát triển bền vững và hỗ trợ lẫn nhau.

Theo Bộ trưởng, đến thời điểm này, việc sắp xếp, tổ chức bộ máy đã trở thành một xu thế không thể đảo ngược. Khi đã là xu thế, cần tính toán sao cho bộ máy vừa tinh gọn, vừa đảm bảo hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả. Mục tiêu đề ra bắt buộc phải gắn với quá trình cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, đặc biệt là tại đơn vị hành chính cấp xã.

Chính vì thế, việc xây dựng mô hình chính quyền hai cấp trở thành một nhiệm vụ cấp thiết, nhưng cũng là một thách thức lớn đối với Bộ khi phải tham mưu để giải quyết vấn đề này. Bộ trưởng khẳng định, đây là vấn đề mới chưa từng có tiền lệ nên có thể nảy sinh nhiều tranh luận và ý kiến trái chiều.

"Tuy nhiên, cần hiểu rằng đây là xu thế tất yếu phải theo. Nguyên tắc là lợi ích quốc gia, dân tộc phải được đặt lên hàng đầu. Công việc dù khó khăn, phức tạp đến đâu, toàn hệ thống cũng phải thống nhất một hướng và kiên trì thực hiện bằng được", nữ Bộ trưởng nói.

Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh rằng, hơn bao giờ hết "người Nội vụ" cần khẩn trương rà soát, hoàn thiện hệ thống thể chế, chính sách một cách đồng bộ, nhất quán. Thời gian còn lại không nhiều, do đó, trước mắt cần tập trung vào việc sửa đổi ba luật quan trọng: Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Việc làm và Luật Cán bộ, Công chức để đảm bảo sự liên thông, thống nhất.

Bộ trưởng yêu cầu các Thứ trưởng bám sát, hướng dẫn, đôn đốc chặt chẽ từng lĩnh vực phụ trách. Việc phối hợp giữa các đơn vị phải hiệu quả, rõ ràng, không để chậm trễ. Đây là nhiệm vụ nặng nề nhưng bắt buộc phải hoàn thành đúng hạn.

Một nhiệm vụ quan trọng khác được Bộ trưởng chỉ đạo là tổng rà soát, đánh giá toàn diện việc sắp xếp các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và các cơ quan chuyên môn của UBND cấp tỉnh.

Bộ trưởng giao Vụ Tổ chức - Biên chế khẩn trương soạn thảo công văn của Ban Chỉ đạo, yêu cầu các địa phương báo cáo đánh giá bước đầu trước ngày 15/3. Báo cáo cần nêu rõ tình hình tổ chức, hoạt động đã ổn định chưa, còn vướng mắc gì cần tháo gỡ. Đặc biệt khẩn trương hoàn thiện sửa đổi Nghị định 178.

"Nghị định 178 có hiệu ứng xã hội rất tốt, đặc biệt đối với đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Thời gian để cán bộ thực hiện các quyền lợi chỉ có 12 tháng, nếu chậm trễ dù chỉ một tháng, họ sẽ chịu nhiều thiệt thòi. Tuy nhiên, việc rà soát phải chặt chẽ, không phải ai cũng được nghỉ theo cơ chế này", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Người đứng đầu Bộ Nội vụ yêu cầu đánh giá tổng thể và đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp hợp lý đối với các vấn đề quan trọng như lao động, việc làm, chính sách người có công, tiền lương, đặc biệt là tình hình đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức sau khi sắp xếp đơn vị hành chính.

Về tiền lương, Bộ trưởng nhấn mạnh việc tính toán, đảm bảo liên thông khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính, bỏ cấp huyện, tổ chức lại cấp xã. Cục Tiền lương và Bảo hiểm xã hội phải nhanh chóng vào cuộc, tính toán phương án phù hợp.

Đối với chính sách lương tại các vùng đặc thù (vùng sâu, vùng xa), trước đây có phụ cấp riêng, nay khi tổ chức lại hành chính, cần dự báo trước tác động, đảm bảo bảng lương mới phù hợp. Việc này phải được thực hiện song song với tiến độ của Vụ Chính quyền địa phương để có phương án triển khai trước, tránh ảnh hưởng đến chế độ, chính sách của cán bộ, công chức, viên chức.

Gợi ý của Bộ trưởng

Bộ trưởng yêu cầu chú trọng công tác tổ chức Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc và triển khai thi đua, khen thưởng đối với các phong trào lớn tại các bộ, ngành, địa phương.

Về khen thưởng cho các địa phương, theo nữ Bộ trưởng, một số tỉnh có thể chưa chủ động đề xuất, nhưng sau khi sáp nhập, dù tỉnh đó vẫn tồn tại, tên gọi hành chính có thể thay đổi. Tuy nhiên, những địa phương này đã hoàn thành một sứ mệnh vô cùng to lớn, xứng đáng được trao tặng phần thưởng cao quý của Đảng, Nhà nước nhằm vinh danh đóng góp của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân địa phương.

Bộ trưởng đề nghị các đơn vị liên quan hướng dẫn, gợi ý cho các địa phương về việc đề xuất khen thưởng, đảm bảo tính trang trọng và ý nghĩa của sự kiện.

Về thời điểm khen thưởng, Bộ trưởng gợi ý có thể gắn với các ngày lễ lớn, đặc biệt là dịp 30/4. Hiện tại, cả nước vẫn còn 63 tỉnh, thành, do đó, việc triển khai cần gấp rút, đảm bảo đúng thời gian để những phần thưởng này có ý nghĩa trọn vẹn.

Nữ tư lệnh ngành cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc rà soát, đánh giá sâu và kỹ về vấn đề lao động, đặc biệt là lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam. Trên tinh thần thông thoáng, cởi mở nhất, theo Bộ trưởng, cần tạo điều kiện thuận lợi để thu hút lao động nước ngoài trong các lĩnh vực công nghệ cao, chíp bán dẫn.

"Có thể tạo ra một "biên giới phẳng" để thu hút lao động chất lượng cao, góp phần thúc đẩy sự phát triển khoa học công nghệ của Việt Nam. Những rào cản, khó khăn cần được tổng hợp, báo cáo, tham mưu để cấp thẩm quyền tháo gỡ. Các nước khác làm được, Việt Nam cũng phải làm được", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Năm 2025 là một năm đặc biệt với nhiều sự kiện trọng đại như kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Do đó, Bộ trưởng yêu cầu các cơ quan, đơn vị liên quan cần quan tâm hơn đến chính sách đối với người có công, gia đình chính sách, bảo đảm thực hiện tốt Chỉ thị 14 của Ban Bí thư.

Bộ trưởng yêu cầu ban hành văn bản hướng dẫn để các địa phương chủ động triển khai, đồng thời đề xuất cấp thẩm quyền trao tặng quà ý nghĩa cho người có công vào dịp 30/4-1/5.

Bộ trưởng giao nhiệm vụ chuẩn bị hội nghị triển khai cải cách hành chính trong quý II theo hình thức trực tuyến, gắn với việc công bố chỉ số cải cách hành chính và mức độ hài lòng của người dân đối với cơ quan hành chính nhà nước.

Các Thứ trưởng cần chỉ đạo sát sao, làm việc trực tiếp với các đơn vị để rà soát, phân loại nhiệm vụ theo từng tháng, đảm bảo hoàn thành công việc đúng tiến độ. Đặc biệt, Bộ trưởng yêu cầu tăng cường kỷ cương, kỷ luật công vụ, phát huy tinh thần trách nhiệm của "người Nội vụ" với phương châm "Đoàn kết - Kỷ cương - Chuyên nghiệp - Hiệu quả".

Về chuyển đổi số và liên thông dữ liệu, Bộ trưởng yêu cầu rà soát, đánh giá toàn diện công tác chuyển đổi số, đề xuất phương án tích hợp và liên thông dữ liệu với Trung tâm điều hành thông minh của Bộ Nội vụ. Việc đồng bộ dữ liệu là yêu cầu cấp thiết để nâng cao hiệu quả quản lý.

Sau cùng, Bộ trưởng yêu cầu chú ý năm 2025 cũng là thời điểm tập trung khối lượng lớn công tác xây dựng Đảng, trong đó có Đại hội Đảng bộ các cấp, Đại hội Đảng bộ Bộ Nội vụ và Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV.

Bộ trưởng giao Ban Tổ chức thành lập các tiểu ban, xây dựng kế hoạch tổng thể với phân công nhiệm vụ rõ ràng. Công tác chuẩn bị cần đảm bảo nguyên tắc rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm.