Thị trường vàng xuất hiện "chợ đen": Chuyên gia nói người mua nên cẩn trọng

Sau hơn một tháng bất động tại vùng giá 74,98-76,98 triệu đồng/lượng (mua - bán), giá mua, bán vàng miếng SJC từ giữa tháng 7 bắt đầu có sự điều chỉnh. Mở phiên 25/7, các doanh nghiệp lớn niêm yết giá vàng miếng SJC tại 77,5-79,5 triệu đồng/lượng (mua - bán).

Giá thu mua vàng miếng hiện cao hơn 2,5 triệu đồng so với một tuần trước đó. Vàng trong nước tăng đồng pha với giá vàng thế giới, hiện cao hơn thế giới 5,5-6 triệu đồng/lượng, tùy thời điểm.

Từ đầu tháng 6, nhà điều hành tiền tệ tăng cung vàng miếng ra thị trường thông qua việc bán vàng trực tiếp cho 4 ngân hàng quốc doanh và Công ty SJC. Ban đầu, các ngân hàng và Công ty SJC bán vàng trực tiếp tại các điểm giao dịch.

Tuy nhiên, các đơn vị này chuyển sang bán online (cho phép người mua đặt mua trên website, nhận vàng tại chi nhánh), thay vì trực tiếp tại các điểm bán của họ. Việc này nhằm giảm tải tình trạng tụ tập xếp hàng dài chờ đợi trước các phòng giao dịch, chi nhánh.

Dù thế, như khảo sát của phóng viên Dân trí, việc mua vàng vẫn không hề dễ dàng. Người đặt mua trực tuyến phải đối diện với tình trạng mở kênh đăng ký vài phút là hết lượng bán mỗi ngày. Nhiều người mua vàng cũng bày tỏ lo ngại về nguồn gốc, chất lượng trước các giao dịch tại thị trường "chợ đen".

Thị trường "chợ đen" xuất hiện

Chị Thùy Dương (Hoàng Mai, Hà Nội) nói có nhu cầu mua 2 lượng vàng miếng SJC để trả nợ. Thế nhưng, nhiều ngày nay chị không thể đặt mua vàng trực tuyến từ 4 ngân hàng quốc doanh cũng như từ Công ty SJC.

Khách hàng này bị tình trạng báo lỗi hệ thống ở thời điểm đầu ngày, khó khăn khi đăng nhập đặt trước mua vàng của các ngân hàng. Vài phút sau khi mở cửa, hệ thống các ngân hàng cũng kín chỗ, thông báo ngừng đặt trước. Chị Dương cũng đi nhiều cửa hàng kinh doanh vàng lớn trên địa bàn Hà Nội cũng không mua được vàng miếng. 

Chưa kể, chị cũng tìm hiểu tại một số hội nhóm mua, bán vàng trên mạng xã hội. Theo đó, nhiều cá nhân rao bán vàng giá 80-82 triệu đồng/lượng, cao hơn niêm yết 1,5-3 triệu đồng. Ngoài ra còn có nhiều tin rao nhận đặt chỗ mua vàng hộ giá 200.000-800.000 đồng cho một lần đặt thành công.

Trong phiên họp báo của Ngân hàng Nhà nước mới đây, ông Đào Xuân Tuấn, Vụ trưởng Vụ Quản lý ngoại hối (Ngân hàng Nhà nước), chia sẻ về tình trạng nhiều người không thể đăng ký mua vàng online tại 4 ngân hàng lớn, liên tục bị thông báo hết chỗ.

Ông thừa nhận đúng là có hiện tượng này và hiện đơn vị này đã có chỉ đạo tới các ngân hàng để có điều chỉnh phù hợp. Ông Tuấn cũng thông tin, theo phản ánh những ngày gần đây có những người đặt lệnh mua nhưng không đến lấy, cho thấy nhu cầu có mức độ nhất định.

Về hiện tượng có những người mua bán suất mua vàng, Ngân hàng Nhà nước đã làm việc với cơ quan công an để đấu tranh tình trạng này và các cơ quan chức năng đang tiến hành xử lý.

Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước cũng cảnh báo giá vàng thế giới được dự báo sẽ tiếp tục biến động nên sẽ ảnh hưởng đến giá vàng trong nước. Người dân cần hết sức thận trọng trong việc mua bán vàng. 

Phó thống đốc Đào Minh Tú, cho biết trước đây vàng miếng SJC có thời điểm cao bất hợp lý, chênh lệch rất lớn với giá vàng thế giới. Ngân hàng Nhà nước đã tổ chức 9 phiên đấu thầu vàng miếng, tuy nhiên không có tác động như mong đợi. 

Sau đó, Ngân hàng Nhà nước đã chuyển sang hình thức bán vàng trực tiếp cho người dân thông qua 4 ngân hàng lớn và Công ty SJC. Giải pháp này bước đầu đã phát huy hiệu quả, đưa chênh lệch về mức phù hợp. 

"Tuy nhiên, đây là giải pháp trước mắt. Về lâu dài, Ngân hàng Nhà nước và các bộ ngành sẽ có chính sách mới để quản lý thị trường vàng hiệu quả, trên nguyên tắc sửa lại Nghị định 24, nhưng vấn đề là sửa sao để đảm bảo thông thoáng cho nền kinh tế", Phó Thống đốc nói. 

Nhà đầu tư nên cẩn trọng khi giao dịch tại thị trường "chợ đen"

Khuyến cáo đến người mua vàng, ông Nguyễn Quang Huy - CEO Khoa Tài chính - Ngân hàng, Trường Đại học Nguyễn Trãi - nhận định nhà đầu tư và người dân cần thận trọng vì giá vàng thế giới hay trong nước đều đang ở vùng đỉnh kỷ lục trong nhiều năm qua, nên cần phân tích, tìm hiểu, đánh giá rủi ro, tránh các quyết định cảm tính. 

Trong thời gian tới, giá vàng thế giới có thể tiếp cận vùng đỉnh 2.500-2.600 USD/ounce, nhưng về yếu tố kỹ thuật đây là vào vùng "quá mua" nên sẽ có những nhịp điều chỉnh giảm mạnh.

Chuyên gia đánh giá, giá vàng hiện nay vẫn trong vùng nhạy cảm. Nhà đầu tư cần cân đối danh mục của mình sang một số kênh khác như tiền gửi tiết kiệm, chứng khoán, bất động sản phân khúc chung cư. Tránh phụ thuộc chỉ đầu tư vào kênh vàng. 

Khi giao dịch trên thị trường chợ đen, đặc biệt là vàng nhẫn, người mua vàng cần lưu ý về chất lượng vàng và tính thanh khoản. Một số trường hợp, vàng mua tại cửa hàng nào thì chỉ nên bán ở cửa hàng đó, nếu bán khác thương hiệu giá vàng thu mua sẽ không cao, thấp hơn nhiều so với giá mua ở cửa hàng ban đầu. 

Chuyên gia cũng lưu ý về việc không tránh khỏi tình trạng vàng bị hao hụt, vàng giả, pha trộn, không đảm bảo tỷ lệ chất lượng. Người dân thực sự có nhu cầu mua vàng thì nên cân nhắc kỹ khi giao dịch tại thị trường này. Còn trường hợp mua để đầu tư, đầu cơ thì nên hạn chế vì có nhiều rủi ro tiềm ẩn.

Vì sao giá vàng biến động sau hơn một tháng bất động?

Ông Huy nhận định, giá vàng miếng SJC biến động trong hơn một tuần nay được tác động bởi nhiều nguyên nhân.

Thứ nhất, giá vàng thế giới đang tăng bởi các yếu tố hỗ trợ như Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) được kỳ vọng sẽ cắt giảm lãi suất vào tháng 9 tới đây. Do đó, khi chính sách thắt chặt tiền tệ được nới lỏng, chuyển dần sang hỗ trợ sẽ kích thích phát triển kinh tế, đẩy giá các tài sản sẽ tăng lên, trong đó có giá vàng.

Thứ hai, xung đột địa chính trị giữa Nga - Ukraine, và tại Trung Đông cũng ngày càng dâng cao, do đó nhà đầu tư phải tìm đến vàng như là kênh trú ẩn rủi ro. Giá vàng có xu hướng tăng khi nhu cầu nắm giữ tăng. Các ngân hàng trung ương các quốc gia trên thế giới vẫn mua vào tích trữ vàng để tránh rủi ro.

Mới đây, Ấn Độ cũng có động thái giảm thuế nhập khẩu đối với vàng trang sức, không loại trừ khả năng quốc gia này sẽ tăng cường nhập khẩu vàng trong bối cảnh nhu cầu trong nước tăng lên.

Chưa kể đến việc, Trung Quốc mua ròng vàng trở lại sau nhiều tháng tạm "bất động". Tổng cầu vàng thế giới dự kiến sẽ tăng, có khả năng phá ngưỡng trong thời gian tới.

Đánh giá biểu đồ kỹ thuật trong 5 năm trở lại đây, ông Huy cho rằng vàng đang ở vùng đỉnh của mọi thời đại. Do vậy, về yếu tố kỹ thuật, vàng sẽ có vài nhịp điều chỉnh để cân bằng thị trường.

Theo ông, giá vàng trong nước vẫn liên thông với vàng thế giới, sau hơn một tháng ổn định, hiện giá vàng thế giới đã tăng mạnh thì giá vàng SJC trong nước cũng sẽ điều chỉnh đồng pha với thế giới.

Tuy nhiên, giá vàng còn chịu sự tác động từ chính sách điều tiết vĩ mô của Ngân hàng Nhà nước cũng như điều chỉnh Nghị định 24 về quản lý thị trường vàng.

Nhìn chung, việc quản lý của nhà điều hành tiền tệ và các cơ quan liên quan điều mang tính tích cực nhằm bình ổn thị trường vàng, điều tiết dòng tiền theo hướng đa dạng kênh đầu tư, hướng dòng tiền vào sản xuất kinh doanh, ông Huy nhận định.