Công nghiệp hỗ trợ được Tỉnh ủy, HĐND và UBND tỉnh Bình Định quan tâm chỉ đạo. Một trong những nhiệm vụ giải pháp trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh khóa XX là: "Bổ sung cơ chế, chính sách thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu công nghiệp, tăng nhanh tỷ trọng công nghiệp chế biến, chế tạo với hàm lượng khoa học công nghệ cao, tăng tỷ lệ nội địa hóa; ưu tiên phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp xanh, công nghiệp hỗ trợ...".

Theo Sở Công Thương tỉnh Bình Định, tính đến nay, trên địa bàn tỉnh có 21 doanh nghiệp đang sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ, với tổng vốn đăng ký đầu tư 4.411 tỷ đồng, tổng diện tích xây dựng nhà máy 55ha.

Một số doanh nghiệp lớn có thể kể đến như: Công ty TNHH MTV Hoa Sen Nhơn Hội - Bình Định, sản xuất thép phục vụ ngành cơ khí chế tạo với tổng vốn đầu tư 3.600 tỷ đồng, công suất 430.000 tấn/năm, diện tích nhà máy gần 21ha; Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Xây dựng Thiên Phát sản xuất ván ghép thanh phục vụ ngành chế biến gỗ nội, ngoại thất với tổng vốn đầu tư 100 tỷ đồng, công suất 25.000 m3/năm, diện tích nhà máy 10,5ha.

Đến nay, có 10 doanh nghiệp đang triển khai 10 dự án sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ với tổng vốn đăng ký đầu tư 57.444 tỷ đồng, tổng diện tích xây dựng nhà máy 478ha.

Ông Ngô Văn Tổng, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Bình Định, cho hay, Bình Định có đầy đủ các điều kiện cơ sở hạ tầng, thuận lợi cho việc đầu tư phát triển sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ.

Thời gian qua, tại Bình Định, hạ tầng kỹ thuật liên tục được đầu tư, cải thiện, nhất là giao thông gồm quốc lộ 1A, quốc lộ 19, Cảng biển Quy Nhơn, Cảng hàng không Phù Cát… đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc thu mua nguyên liệu, tiêu thụ sản phẩm cũng như xuất khẩu sang các nước.

Hiện nay, phần lớn các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ đều đầu tư vào các khu - cụm công nghiệp nên thuận lợi trong việc xử lý môi trường, tổ chức quản lý sản xuất tập trung; góp phần tăng tỷ lệ lấp đầy diện tích đất công nghiệp trên địa bàn tỉnh.

"Các chính sách phát triển công nghiệp hỗ trợ ở Trung ương nói chung và tỉnh nói riêng đã góp phần thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế công nghiệp theo đúng định hướng; đã xác định các sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ưu tiên phát triển phù hợp với tiềm năng, lợi thế của tỉnh như: chế biến gỗ, may mặc, da giày, thức ăn chăn nuôi, chế tạo máy và cơ khí…", ông Ngô Văn Tổng chia sẻ.

Tuy nhiên, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Bình Định nhìn nhận, việc phát triển công nghiệp hỗ trợ tại địa phương vẫn còn một số khó khăn, tồn tại nhất định.

Số lượng các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ trên địa bàn tỉnh còn khiêm tốn so với số lượng các doanh nghiệp sản xuất các sản phẩm hoàn chỉnh. Do đó, năng lực sản xuất của các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ trên địa bàn tỉnh chưa đáp ứng đủ nhu cầu của các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm hoàn chỉnh.

"Các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ trên địa bàn tỉnh chủ yếu là các doanh nghiệp nhỏ và vừa, do đó, thường không có đủ nguồn vốn đầu tư vào các hoạt động nghiên cứu và phát triển, mua sắm máy móc thiết bị, chế tạo thử nghiệm sản phẩm. Hiện nay, việc cung cấp các dịch vụ kiểm định, thử nghiệm, chứng nhận chất lượng các sản phẩm công nghiệp hỗ trợ cho các doanh nghiệp vẫn còn nhiều hạn chế, chưa có đầu mối hỗ trợ cụ thể", ông Ngô Văn Tổng cho hay.

Ngoài ra, phần lớn lao động tại các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ là lao động phổ thông, được đào tạo trong quá trình tập sự tại doanh nghiệp là chủ yếu. Tỷ lệ lao động qua đào tạo, đặc biệt là lao động có kỹ năng đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp rất thấp và luôn trong tình trạng khan hiếm. Trình độ của đội ngũ quản lý, lãnh đạo doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ còn hạn chế…

Theo Sở Công Thương tỉnh Bình Định, địa phương đang thu hút các ngành công nghiệp hỗ trợ phục vụ ngành chế biến gỗ, may mặc, da giày, điện - điện tử, chế tạo máy và cơ khí,…

Trong thời gian qua, trên địa bàn tỉnh đã thu hút được các doanh nghiệp đầu tư sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ, nhất là Nhà máy thép Hoa Sen - Nhơn Hội, Công ty TNHH MTV Hoa Sen Bình Định, tạo động lực phát triển các ngành công nghiệp khác của tỉnh.

Hiện nay, đã thu hút dự án sản xuất ván ép các loại phục vụ ngành chế biến gỗ của Công ty CP Tekcom Central với tổng vốn đầu tư 980 tỷ đồng, Khu liên hợp gang thép Long Sơn với tổng vốn đầu tư 56.257 tỷ đồng, dự án sản xuất gia công bộ phận phụ tùng ô tô, phụ tùng động cơ, phụ tùng phanh, phụ tùng máy móc hạng nặng của Công ty TNHH HANSHIN METAL VINA với tổng vốn đầu tư 120 tỷ đồng…

Thời gian tới, tại Bình Định, một số dự án về công nghiệp hỗ trợ đi vào hoạt động như: nhà máy sản xuất và chế biến gỗ của Công ty CP Tekcom Central sản xuất ván ép các loại phục vụ ngành chế biến gỗ nội, ngoại thất, dự kiến hoạt động quý I/2026; nhà máy sản xuất gia công bộ phận phụ tùng ô tô, phụ tùng động cơ, phụ tùng phanh, phụ tùng máy móc hạng nặng phục vụ sản xuất, lắp ráp ô tô dự kiến hoạt động quý III/2026…

"Khi các dự án sản xuất công nghiệp đi vào hoạt động, ngoài việc thúc đẩy tăng chỉ số sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh, còn tạo động lực để thúc đẩy phát triển công nghiệp hỗ trợ của các ngành mà dự án đó đi vào hoạt động, góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập cho người lao động. Bên cạnh đó, thu hút các doanh nghiệp đối tác trong chuỗi cung ứng đến và tìm hiểu cơ hội đầu tư tại Bình Định, góp phần phát triển công nghiệp hỗ trợ của tỉnh", lãnh đạo Sở Công Thương cho hay.

Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Bình Định thông tin thêm, để tạo điều kiện thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ, tỉnh áp dụng khung chính sách ưu đãi đầu tư của Chính phủ như: ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp, miễn thuế nhập khẩu đối với hàng hóa nhập khẩu để tạo tài sản cố định, miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, thuế sử dụng đất…

Bên cạnh đó, UBND tỉnh Bình Định ban hành quy định chính sách hỗ trợ phát triển công nghiệp hỗ trợ đối với các sản phẩm công nghiệp có thế mạnh của tỉnh như: ngành chế biến gỗ, đá, thức ăn chăn nuôi, ngành cơ khí chế tạo và các ngành khác…

Cùng với đó, để tạo điều kiện thuận lợi trong phát triển công nghiệp hỗ trợ trên địa bàn tỉnh Bình Định, Sở Công Thương đã đề xuất Bộ Công Thương, hỗ trợ địa phương tham gia đề án thí điểm đầu tư các cụm công nghiệp tập trung theo mô hình cụm liên kết ngành sản xuất các nguyên phụ liệu quan trọng ngành may mặc. Hiện nay, Bình Định có tổng công suất 150 triệu sản phẩm may mặc/năm với số lao động 35.000 người.

Tỉnh cũng kiến nghị Bộ Công Thương, đưa tỉnh vào chương trình phát triển cơ khí trọng điểm quốc gia, định hướng thu hút đầu tư các nhà máy sản xuất chế tạo máy cơ khí và phụ tùng; tham gia chuỗi sản phẩm phát triển ngành công nghiệp cơ khí.

Ngoài ra, hỗ trợ Bình Định trong phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ phục vụ các ngành công nghiệp chủ lực của tỉnh và các tỉnh trong khu vực như chế biến gỗ, đá, thủy sản, may mặc...

Lãnh đạo Sở Công Thương tỉnh Bình Định cho hay, trong quy hoạch tỉnh Bình Định thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, tỉnh hướng tới phát triển công nghiệp hỗ trợ phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, xu hướng phát triển của quốc gia và của thế giới.

Theo đó, ưu tiên các ngành công nghiệp như: điện tử, cơ khí trọng điểm, sản xuất linh kiện ô tô, dệt may, da giày, chế biến gỗ, hóa chất và dược phẩm, công nghiệp công nghệ cao; phát triển công nghiệp hỗ trợ trên cơ sở lợi thế cạnh tranh của tỉnh, nhằm thu hút đầu tư, tham gia ngày càng sâu rộng vào mạng lưới sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu trong các lĩnh vực này.

Lãnh đạo Sở Công Thương lưu ý, việc phát triển công nghiệp hỗ trợ phải hài hòa, bền vững giữa các ngành công nghiệp. Trong đó, lấy phát triển chiều sâu làm trọng tâm, với các ưu tiên đột phá để tạo ra các mũi nhọn cho phát triển công nghiệp, đảm bảo phát triển bền vững và thân thiện môi trường.

Thời gian tới, cùng với việc điều chỉnh, bổ sung cơ chế, chính sách thu hút đầu tư, hỗ trợ doanh nghiệp, tỉnh Bình Định cũng ưu tiên thu hút các dự án lớn, đặc biệt từ nguồn vốn FDI, có hàm lượng công nghệ cao, thân thiện với môi trường, có suất đầu tư trên một đơn vị diện tích lớn…

Nội dung: Doãn Công

Thiết kế: Thủy Tiên