Chàng trai người Dao "bị trộm 10 triệu đồng" và bước ngoặt thay đổi số phận

Tại đêm Gala Nhân ái 2024 tối 11/4, Lý Dào Quyên đã đến từ sớm, tham quan không gian triển lãm ảnh hành trình 20 năm nhân ái của báo Dân trí. 

Chàng sinh viên 24 tuổi người Dao từng bị móc trộm 10 triệu đồng đóng học, đã trưởng thành từ tình yêu thương của hành trình nhân ái báo Dân trí. 

Quyên lễ phép cúi chào, tặng hoa tri ân nhà báo Phạm Tuấn Anh - Tổng biên tập báo Dân trí. "Nếu không có báo Dân trí, việc học của em có lẽ đã dừng lại từ hai năm trước", Quyên, sinh viên năm cuối Đại học Mở Hà Nội, nói.

Chàng trai người Dao khiến cả bản làng tự hào vì đỗ Đại học

Lý Dào Quyên sinh ra trong một gia đình dân tộc Dao đỏ, thuộc hộ nghèo tại xã Vũ Nông (huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng). Xuất thân từ nghề nông, kinh tế gia đình gặp nhiều khó khăn, thu nhập chính chủ yếu dựa vào trồng trọt và chăn nuôi.

Học hết cấp 1, chị gái Quyên đã nghỉ học phụ giúp bố mẹ làm kinh tế, trao lại cơ hội học tập cho hai em.

Năm 10 tuổi, trong một lần theo lũ bạn bắt chim gần nhà, Quyên bị dòng điện cao thế giật phóng trúng người, rơi từ độ cao gần 10m xuống đất, ngất xỉu. Lúc sau, đứa trẻ tỉnh lại, cố gắng lết người, may mắn được hàng xóm phát hiện đưa đi cấp cứu.

Ca phẫu thuật năm ấy đã vĩnh viễn lấy đi cánh tay phải của Quyên. "Đến nay, em vẫn ám ảnh về điện, nỗi sợ hãi chưa bao giờ nguôi ngoai", em nói.

Từ đó, đứa trẻ học viết và sinh hoạt bằng tay trái. Ban đầu, mọi chuyện thật khó khăn, Quyên còn thêm tủi thân vì cơ thể không lành lặn. Lớn dần, em hiểu rằng hoàn cảnh không cho phép mình gục ngã. Chính từ những biến cố, em động viên bản thân vượt lên thoát khỏi nghịch cảnh.

Với chàng trai một tay người Dao, học tập là liều thuốc bổ tinh thần hữu hiệu nhất giúp em đứng dậy và bước qua những vấp ngã đầu đời.

Mỗi sáng, Quyên dậy sớm, đi bộ tới trường cách nhà 7km đường đồi núi. Những năm học cấp 2, nam sinh chưa từng nghĩ sẽ học đại học. Dân làng cũng cho rằng "học không hề quan trọng, sau rồi cũng sẽ về nhà dựng vợ gả chồng và làm nông".

Nhưng lên cấp 3, được cô giáo nhiệt tình giúp đỡ, Quyên thay đổi suy nghĩ, chọn "đi ngược chiều gió". Em nhận ra, đại học sẽ thay đổi con người mình, quyết tâm theo đuổi đến cùng con chữ, dù phải vượt qua nhiều rào cản.

Từ đó, Quyên dành mỗi buổi chiều cho việc học, chạy nước rút sát ngày thi. Nỗ lực 12 năm đèn sách và quyết tâm "đi ngược chiều gió" của chàng trai người Dao được đền đáp bằng kết quả thi THPT Quốc Gia đạt 22 điểm tại khối C. Với điểm số này, em trúng tuyển nguyện vọng 2 vào khoa Luật, Đại học Mở Hà Nội. Thời điểm đó, Quyên là một trong số ít người trong xóm được xuống Hà Nội học đại học.

"Cảm xúc dâng trào, em vui sướng và hạnh phúc. Em biết mình đã có cơ hội được đi học, nghĩa là có cơ hội đổi đời, có cơ hội hoàn thành giấc mơ luật sư. Được đi học là niềm vui và hạnh phúc nhất của em", Quyên nói.

Bố mẹ là những người đầu tiên mà Quyên chia sẻ niềm vui này. Nhưng cũng chính họ, lại trở thành nỗi buồn đối với em. Chàng trai hiểu rằng những khó khăn về kinh tế mà gia đình sẽ phải gánh khi mình đi học sẽ lớn như thế nào.

Nhưng ông Lý Phụ Châu (46 tuổi) đã nói với con trai: "Con phải học đại học". Ông Châu cùng vợ là bà Phùng Mùi Nái (48 tuổi) đã bán những đồ dùng có giá trị trong nhà, gom góp tiền cho con trai xuống Hà Nội nhập học.

"Bố mẹ chỉ có từng này tiền, con cứ cầm tạm đi trước, rồi có gì bố mẹ sẽ vay mượn thêm", Quyên xúc động nhớ lại lời dặn của bố mẹ. 

Ngày đầu đặt chân đến thủ đô, hành trang Lý Dào Quyên mang theo đơn giản là một bao gạo, một chiếc nồi cũ và 1,5 triệu đồng tiền mặt.

Trong buổi làm hồ sơ nhập học, tân sinh viên mới biết khoản tiền này không đủ. Nhờ sự kết nối của cộng đồng người Dao tại Hà Nội và các mạnh thường quân, em được giúp đỡ để bắt đầu hành trình mới.

Biết được hoàn cảnh cùng ý chí quyết tâm theo đuổi con đường đại học của chàng trai một tay, cộng đồng người Dao đã kêu gọi một khoản tiền nhỏ giúp Quyên chi trả học phí năm nhất và bàn bạc với nhà trường tạo điều kiện giảm phí sinh hoạt cho em.

Bước ngoặt cuộc đời

Tháng 10/2022, cuộc đời một lần nữa trêu đùa với chàng sinh viên người Dao. Biến cố ập đến khiến ước nguyện đổi đời của Quyên tưởng chừng đứt gánh giữa đường.

Trong một lần em về Cao Bằng thăm nhà, thương con trai sống ở Hà Nội vất vả, lại sắp tốt nghiệp, ông Châu vay ngân hàng chính sách xã hội của huyện 10 triệu đồng cho con đem theo đóng học.

Trên đường xuống Hà Nội, nam sinh bị kẻ gian lấy mất khoản tiền. Đứng giữa bến xe khách, em khóc nức nở, gọi điện về nhà báo tin. Bà Nái nghe vậy, tiếc tiền mà ngất xỉu, được đưa đi bệnh viện cấp cứu. Quyên đã tính thôi học để gia đình đỡ vất vả vì mình.

Thấy nam sinh nằng nặc đòi thôi học, về nhà chăm sóc mẹ, ông Bàn Tuấn Năng - Trưởng ban đại diện người Dao Việt Nam, đã động viên em tiếp tục học. Cộng đồng đã tìm chỗ ở tạm thời, hỗ trợ đồ ăn cho em. 

Cộng đồng người Dao sau đó gửi thư đến báo Dân trí, bày tỏ mong muốn kết nối, giúp đỡ Quyên tiếp tục nuôi dưỡng ước nguyện thay đổi số phận.

Sau bài viết "Chàng sinh viên người Dao bị móc mất 10 triệu đồng đóng học phí" trên báo Dân trí, Quyên nhận được rất nhiều sự chia sẻ và giúp đỡ của độc giả cùng các nhà hảo tâm. Qua tài khoản báo Dân trí, bạn đọc đã giúp đỡ nam sinh 753.980.896 đồng.

Qua tài khoản cá nhân và đường bưu điện, em còn được các nhà hảo tâm giúp đỡ khoảng 300 triệu đồng. Như vậy, Quyên đã được bạn đọc Dân trí và các nhà hảo tâm giúp đỡ hơn 1 tỷ đồng.

Đón nhận khoản tiền quá lớn, Quyên nói rất run. Sau khi trao đổi thống nhất cùng gia đình, em dành một phần để sửa nhà, một phần gửi tiết kiệm lo cho tương lai và một phần để làm từ thiện với mong muốn lan tỏa tấm lòng nhân ái tới nhiều người.

Ngoài số tiền 100 triệu ủng hộ qua Chương trình Nhân ái của báo Dân trí để xây dựng ký túc xá điểm trường bản Tông, trường Tiểu học Bình Chuẩn (huyện Con Cuông, tỉnh Nghệ An), Quyên cũng liên hệ với chính quyền địa phương xin ủng hộ khoảng 200 triệu đồng xây dựng cầu và đường ở tỉnh Cao Bằng quê hương. 

"Em đã từng nhận được lòng tử tế của mọi người, nên muốn cho đi sự tử tế đó, giúp đỡ những người khó khăn hơn mình, đúng với ý nghĩa của chương trình Nhân ái báo Dân trí. Bố mẹ và người thân rất ủng hộ việc làm này của em", Quyên nói.

Kiên định với sự tử tế và lòng nhân ái

Có mặt tại đêm Gala Nhân ái 2024, Lý Dào Quyên nói đây là "niềm vinh dự lớn trong cuộc đời".

"Sự nhân ái luôn là cầu nối con người giúp đỡ con người, để con người hướng tới nhau và hiểu nhau nhiều hơn", em nói.

Quyên đã kết thúc chương trình học tại Đại học Mở Hà Nội. Trong thời gian chờ xét tốt nghiệp, em muốn học thêm tiếng Anh, nghiên cứu học lên cao học để phát triển bản thân. Chàng sinh viên đứng khóc giữa bến xe khách năm nào, giờ đã trưởng thành và chững chạc hơn.

Với những khiếm khuyết của bản thân, Quyên nhận ra thật khó để trở thành một luật sư trong tương lai. Nhưng em vẫn chọn theo đuổi giấc mơ ngành luật, mong muốn làm việc trong ngành công chứng.  

Chàng trai người Dao cũng dự định để dành một khoản tiền thành lập quỹ học bổng cho học sinh nghèo và khó khăn ở địa phương, đặc biệt những trường hợp có khuyết điểm về cơ thể.  

Dù con đường phía trước còn nhiều khó khăn, nhưng Lý Dào Quyên kiên định với sự tử tế và lòng nhân ái của mình, bởi em biết "không có sự giúp đỡ năm đó của cộng đồng người Dao và báo Dân trí, thì chưa chắc đã có em của ngày hôm nay".