Chuyện hậu trường về 17 chuyến bay cùng Tổng thống Putin đến Việt Nam
(Dân trí) - "Có 5 chuyến chuyên cơ theo kế hoạch nhưng chúng tôi không biết chuyến nào chở Tổng thống Nga. Bí mật được giữ đến phút chót", lãnh đạo Đài Không lưu Nội Bài chia sẻ.
2h ngày 20/6, chiếc phản lực IL-96-300PU đỗ thẳng hàng với tấm thảm đỏ trải sẵn tại sân bay Nội Bài. Cửa máy bay hé mở, Tổng thống Nga Putin bước xuống cầu thang và bắt đầu chuyến thăm cấp Nhà nước đến Việt Nam.
"Từ khi điều phối chuyến bay hạ cánh đến khi ông Putin rời khỏi sân bay về khách sạn chỉ khoảng 15 phút. Nhưng để có được 15 phút ấy là cả một quá trình chuẩn bị công phu", ông Văn Đăng Thưởng, Đài trưởng Đài Không lưu Nội Bài, chia sẻ với phóng viên Dân trí về trải nghiệm đón chuyến bay chở Tổng thống Nga Vladimir Putin đến Hà Nội.
17 chuyến bay phục vụ Tổng thống
"Tôi đã công tác tại Đài kiểm soát không lưu Nội Bài từ năm 1995 và đã trải qua nhiều lần đón chuyên cơ của nguyên thủ nước ngoài. Nhưng đây là một lần hiếm hoi mà một nguyên thủ đến lúc gần 2h sáng" - ông Thưởng mở đầu câu chuyện.
Việc đón chuyến bay của Tổng thống Putin lần này được coi là nhiệm vụ chính trị quan trọng. Từ lãnh đạo Cục Hàng không, Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) cho đến kíp trực tại đài không lưu Nội Bài đều có sự chuẩn bị chu đáo.
"Phương án điều hành đã được chốt từ hơn 10 ngày trước. Kíp trực đêm hôm đó là lực lượng tinh nhuệ nhất với những kiểm soát viên giỏi nhất của đài không lưu Nội Bài", ông Thưởng nhấn mạnh.
Trước đó từ ngày 16/6, sân bay Nội Bài đã đón 5 chuyến bay tiền trạm chở xe chuyên dụng, trang thiết bị và nhân viên từ Nga sang. Những ngày sau, gần như hôm nào cũng có chuyến bay đến để phục vụ đoàn. Tổng cộng là 17 chuyến bay.
"Những lần hạ cánh trước tại Nội Bài, phía Nga thường cử thêm nhân viên lên đài không lưu để phối hợp. Nhưng lần này có lẽ họ đã tin tưởng nên không còn cử người tham gia. Khâu điều hành bay do nhân viên Việt Nam thực hiện hoàn toàn, cả nhân viên đánh tín hiệu đường băng (signalman) cũng là của chúng tôi", ông Thưởng nói.
Bí mật đến phút chót
Tối 19/6, trận mưa dông bất chợt khiến nhiều chuyến bay đến Nội Bài bị ảnh hưởng, 4 chuyến phải chuyển hướng hạ cánh. "Nhiều người đã lo lắng về việc thời tiết có thể ảnh hưởng đến chuyến bay của Tổng thống Putin, dự kiến hạ cánh vào 12h đêm hôm đó", ông Thưởng kể.
Tuy nhiên, mưa dông tan sớm và chuyến bay lùi giờ hạ cánh đến gần 2h sáng 20/6, nên thời tiết không còn ảnh hưởng nhiều. "Máy bay của ông Putin phải bay tránh mây một chút, nhưng không ảnh hưởng gì đến việc tiếp cận và hạ cánh", ông Thưởng nói.
Khi chiếc IL-96-300PU gần đến Nội Bài, kíp trực không lưu đã cho các chuyến bay khác giãn cách, vòng chờ để ưu tiên cao nhất cho chuyên cơ hạ cánh.
Theo ông Thưởng, kế hoạch bay được phía Nga giữ bí mật tuyệt đối đến phút chót. "Hãng hàng không Aeroflot thông báo sẽ có 5 chuyến bay chuyên cơ nhưng không cho biết Tổng thống Putin sẽ ngồi trên chuyến nào. Chỉ đến khi Tổng thống xuống khỏi máy bay, vào vị trí đón tiếp chúng tôi mới biết" - ông Thưởng giải thích.
Vai trò của kiểm soát viên không lưu là thông báo dẫn đường cho tất cả máy bay hoạt động trong không phận và điều phối các chuyến bay cất hạ cánh an toàn. Với chuyến bay chuyên cơ, việc ưu tiên luồng tuyến và đảm bảo an toàn bay càng khắt khe hơn.
"Điều hành những chuyến chuyên cơ chở nguyên thủ là vinh dự, nhưng cũng là trách nhiệm rất lớn lao. Đối với tôi, máy bay cất hạ cánh an toàn, không có sơ sót gì xảy ra đã là một niềm hạnh phúc trong nghề", ông Thưởng tâm sự.
Gần 12h đêm 20/6, chuyến bay chở Tổng thống Nga cất cánh rời khỏi Nội Bài. Lực lượng mặt đất rút khỏi hiện trường, trong khi các kiểm soát viên không lưu vẫn chăm chú với công việc không kém phần quan trọng: thông báo dẫn đường cho đến khi chiếc IL-96 chở nhà lãnh đạo Nga ra khỏi không phận Việt Nam.
"Chỉ khi máy bay rời khỏi vùng thông báo bay của Việt Nam, chúng tôi mới thở phào, chắc chắn mình đã hoàn thành nhiệm vụ", vị đài trưởng chia sẻ.
Chiếc chuyên cơ bay đi khuất khi đồng hồ điểm sang ngày mới. Sân bay cửa ngõ thủ đô trở lại với tiết tấu bay đêm, chậm rãi nhưng không ngơi nghỉ. Một chuyến bay của Korean Air đã chờ sẵn ở đầu đường băng để chuẩn bị cất cánh đi Seoul. Trên bầu trời, 4-5 chuyến khác sắp nối đuôi hạ cánh.
Các kiểm soát viên lại phục vụ những chuyến bay khác, không phải chở Tổng thống nhưng vẫn đòi hỏi sự tỉ mỉ và tập trung cao.
"Nghề của chúng tôi không được phép sai lầm...", vị đài trưởng nói.