Rào cản cần gỡ ở các thị trường tiếp nhận lượng lớn lao động Việt
(Dân trí) - Quyền Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước Vũ Trường Giang nêu các thách thức tại Nhật, Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc), Đức... những nước tiếp nhận số lượng lớn lao động Việt sang làm việc.
Lãnh đạo Cục Quản lý lao động ngoài nước nêu thực tế khó khăn này tại hội nghị gặp gỡ, đối thoại với các doanh nghiệp đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, do Bộ Nội vụ tổ chức sáng 30/10.
Thị trường tiếp nhận nhân lực lớn nhất
Quyền Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước Vũ Trường Giang nhấn mạnh, năm 2025 là năm bản lề quan trọng đối với lĩnh vực đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Đây là năm đầu tiên nhiều nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị được ban hành tạo những trụ cột nền tảng, động lực mạnh mẽ đưa đất nước tiến lên trong kỷ nguyên mới.
Toàn cảnh hội nghị gặp gỡ, đối thoại với các doanh nghiệp đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng sáng 30/10 (Ảnh: Hải Long).
Sau 45 năm triển khai thực hiện, hàng triệu người lao động đã được đưa đi làm việc ở nước ngoài đem lại nguồn ngoại tệ không nhỏ cho phát triển kinh tế trong nước. Những năm gần đây, hoạt động đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài diễn ra trong bối cảnh thuận lợi và khó khăn luôn đan xen.
Tình trạng cạnh tranh lao động quốc tế ngày càng gay gắt khi nhiều quốc gia có uy tín trên thị trường lao động quốc tế như Philippines, Indonesia, Ấn Độ, Bangladesh… đẩy mạnh chính sách đưa lao động ra nước ngoài, tạo áp lực lớn đối với lao động Việt Nam.
Trong nước, việc đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài đang trải qua đợt rà soát tổng thể từ công tác quản lý đến việc tuân thủ pháp luật của người lao động và cộng đồng doanh nghiệp. Hoạt động này vừa đứng trước những thách thức, khó khăn cũng là động lực mạnh mẽ cho việc hoàn thiện, nâng cao hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp nói chung.
Cập nhật về tình hình hoạt động, lãnh đạo Cục Quản lý lao động ngoài nước thông tin, trong 10 tháng đầu năm 2025, cả nước đưa được hơn 120.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài, đạt 93,2% kế hoạch năm.
10 tháng đầu năm 2025, cả nước đưa được hơn 120.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài (Ảnh: Sơn Nguyễn).
Trong đó, Nhật Bản tiếp tục là thị trường tiếp nhận lao động Việt Nam lớn nhất, với hơn 55.000 người. Đứng thứ hai là Đài Loan (Trung Quốc) với hơn 47.000 lao động, tiếp theo là Hàn Quốc với gần 10.000 lao động. Ngoài các thị trường truyền thống và nhiều thị trường khác ở khu vực châu Âu như Đức, Rumani, Hungary, Nga... giữ ở mức ổn định.
Ước tính đến cuối năm 2025, tổng số lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài trong giai đoạn 2021-2025 đạt khoảng 636.000 người, tương đương 127,3% so với kế hoạch đề ra (500.000 người).
Hiện có khoảng 860.000 lao động Việt Nam đang làm việc ở nước ngoài, tập trung chủ yếu tại Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc), Hàn Quốc và một số quốc gia khu vực châu Âu.
Người lao động đi làm việc ở nước ngoài có thu nhập ổn định, cao hơn đáng kể so với mức thu nhập trong nước ở cùng ngành nghề và trình độ. Mỗi năm, lao động Việt Nam gửi về nước khoảng 6,5-7 tỷ USD, góp phần quan trọng vào nguồn ngoại tệ quốc gia, tăng tích lũy, đồng thời cải thiện đời sống của bản thân và gia đình.
Bộ Nội vụ đối thoại với doanh nghiệp đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài
Lao động bỏ trốn gây nhiều hệ lụy
Ngoài những kết quả đạt được, Quyền Cục trưởng Vũ Trường Giang thông tin, trong giai đoạn vừa qua, lĩnh vực đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài vẫn còn nhiều hạn chế và khó khăn.
Tại thị trường Nhật Bản, việc đồng yen sụt giá mạnh khiến thu nhập thực tế của người lao động giảm, không còn hấp dẫn như trước.
"Nhật Bản tuy đã bổ sung hàng loạt chính sách, mở thêm nhiều ngành nghề tiếp nhận mới nhưng quy định tuyển chọn phức tạp khiến lao động trong nước dù có nguyện vọng sang Nhật vẫn khó xác định mình thuộc nhóm ngành nào", ông Giang nêu thực tế.
Quyền Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước Vũ Trường Giang thông tin về kết quả thực hiện các chủ trương đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài (Ảnh: Hải Long).
Tại Hàn Quốc, khó khăn lớn nhất hiện nay là tình trạng lao động bỏ trốn, đặc biệt trong nhóm thuyền viên, do một số doanh nghiệp trả lương cao để lôi kéo lao động, gây cạnh tranh không lành mạnh.
Ngoài ra, tỷ lệ lao động xuất cảnh trong ngành đóng tàu còn thấp so với số đăng ký hợp đồng, bởi các công ty môi giới và chủ sử dụng Hàn Quốc thường "chào hàng" nhiều doanh nghiệp cùng một đơn hàng, rồi chọn đối tác Việt Nam nào trả phí tốt hơn.
Thị trường Đài Loan (Trung Quốc) cũng tồn tại tình trạng môi giới tràn lan, can thiệp sâu vào khâu tuyển chọn và chi phí, khiến chi phí đi làm việc bị đội lên cao. Trong hơn 500 doanh nghiệp đang hoạt động, vẫn còn một bộ phận doanh nghiệp năng lực yếu, cạnh tranh bằng cách chi hoa hồng cho môi giới để giành hợp đồng, rồi thu phí cao từ người lao động để bù lại.
Ngoài những khó khăn trên, theo lãnh đạo Cục Quản lý lao động ngoài nước, kỹ năng ngoại ngữ, tay nghề của lao động cũng là vấn đề đáng bàn. Một bộ phận người lao động chưa đáp ứng được yêu cầu của các thị trường tiếp nhận, đặc biệt là các nước phát triển, buộc doanh nghiệp phải đầu tư nhiều hơn cho đào tạo ngoại ngữ, kỹ năng và chuyên môn nghề nghiệp.
Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tiếp cận thông tin pháp luật di trú tại các thị trường mới ở châu Âu và châu Mỹ, khiến việc mở rộng thị trường lao động gặp không ít trở ngại.
