Kinh tế Việt Nam 2024 dưới góc nhìn của các chuyên gia

Diễn đàn kinh tế vĩ mô lần thứ 12 do Đại học Ngân hàng TPHCM (HUB) tổ chức, có sự đồng hành truyền thông của báo Dân trí.

Diễn đàn bắt đầu bằng báo cáo kinh tế vĩ mô do PGS.TS Nguyễn Đức Trung, Hiệu trưởng Đại học Ngân hàng TPHCM (HUB) trình bày. Ông điểm lại các dấu mốc của kinh tế Việt Nam, thế giới năm 2023 với các diễn biến bất ngờ, nhưng cũng nhiều điểm sáng.

Việc Ngân hàng Nhà nước 4 lần điều chỉnh giảm các mức lãi suất điều hành, tăng trưởng tín dụng 2023 ở mức 13,5%, tuy chưa đạt như kỳ vọng, nhưng thuộc top cao của thế giới, đã tạo động lực cho năm 2024.

PGS.TS Nguyễn Đức Trung gợi mở giải pháp tăng xúc tiến thương mại, nhân rộng mô hình TPHCM (ngày hội livestream bán hàng, ngày hội mua sắm và giải trí trực tuyến), duy trì giảm thuế VAT 2% không chỉ 6 tháng 2024… để thúc đẩy tăng trưởng chi tiêu; thực hiện chiến lược "bay cùng đại bàng" trong thu hút FDI, tiếp tục phát huy thành công trong giải ngân đầu tư công 2023 để thúc đẩy đầu tư.

Ông chia sẻ các giải pháp thúc đẩy xuất khẩu, bằng cách hướng mạnh hơn nữa tới những thị trường khả quan về tăng trưởng kinh tế như Ấn Độ thay vì tập trung vào châu Âu, Mỹ. Ở lĩnh vực dịch vụ, cần dồn lực vào các thành phố trọng điểm có khả năng phát triển mạnh du lịch, đảm bảo các yếu tố thuận lợi như cảng biển, sân bay, hạ tầng giao thông…

Chia sẻ tại diễn đàn, TS Võ Trí Thành đánh giá, giai đoạn khó khăn nhất của thị trường tài chính tiền tệ trong nước đã qua, nhưng vẫn còn một số thách thức về lãi suất, lạm phát, tỷ giá, nợ xấu, niềm tin của người dân vào thị trường tài chính.

Điểm sáng nhất là đầu tư công 2023, khi hoàn thành 95% kế hoạch đầu tư công, giải ngân 386.000 tỷ đồng, với nhiều dự án lớn khánh thành năm 2023. Trong sản xuất, xuất khẩu nông nghiệp chuyển biến tích cực; thị trường bất động sản có dịch chuyển nhưng khá chậm, cần nhiều giải pháp hơn trong kích cầu, hỗ trợ doanh nghiệp… để bức tranh chung có chuyển biến tích cực hơn trong 2024.

GS.TS. Nguyễn Khắc Quốc Bảo - Phó giám đốc Đại học Kinh tế TPHCM đề cập những gam màu tươi sáng cho nền kinh tế 2024, trong bối cảnh xu hướng lạm phát của thế giới sẽ giảm, mặt bằng giá cả đi xuống.

Nhiều chỉ báo cho thấy tổng cầu kinh tế tế giới và Việt Nam sẽ tốt hơn. Sự phục hồi của du lịch; chuyển biến tích cực của đầu tư công. Dư địa cho việc mở rộng chính sách tiền tệ còn nhiều. Những chính sách quyết liệt để tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản… góp phần giúp thị trường phục hồi, nhà đầu tư và dòng tiền quay lại nhiều hơn trong 2024.

Chia sẻ góc nhìn về thị trường xuất khẩu, GS.TS Nguyễn Trọng Hoài - Tổng biên tập Tạp chí Nghiên cứu Kinh tế và Kinh doanh Châu Á ( JABES) - Đại học Kinh tế TPHCM - đánh giá, xuất khẩu đã phục hồi, TPHCM là điểm sáng trong hoạt động xuất khẩu 2023.

Tuy nhiên, theo ông, xuất khẩu của Việt Nam vẫn phụ thuộc thị trường truyền thống (châu Âu, Mỹ), các đối tác từ Ấn Độ, Hàn Quốc, Nhật Bản… rất tiềm năng, các doanh nghiệp cân nhắc tái cấu trúc thị trường xuất khẩu để gia tăng cơ hội trên thị trường thế giới.

GS. TS Sử Đình Thành -  Giám đốc Đại học Kinh tế TPHCM đề xuất cần chú trọng đổi mới sáng tạo, phát triển khoa học kỹ thuật 4.0, chuẩn bị nguồn lực đón "đại bàng" trong lĩnh vực công nghệ, chip bán dẫn, kỳ vọng 2030 có 50.000 kỹ sư giỏi tay nghề đón "đại bàng" trong lĩnh vực này. Để có mô hình kinh tế đổi mới, sáng tạo, hàm lượng công nghệ cao, theo ông, cần có chính sách mạnh mẽ, dài hạn hơn, để mô hình tăng trưởng thay đổi rõ rệt.

TS. Trần Anh Tuấn - Trưởng Ban đổi mới quản lý doanh nghiệp TPHCM, Đại biểu quốc hội - đánh giá cao thành công của Việt Nam trong 2023 trong bối cảnh thế giới diễn biến phức tạp. Theo đó, lãi suất trong nước kiểm soát tốt, tỷ giá trồi sụt nhưng nhìn chung ổn định.

Đầu tư thành lập doanh nghiệp có tăng nhưng tổng vốn đầu tư trên 1 doanh nghiệp giảm đến một nửa, dòng tiền đưa vào nền kinh tế còn chậm… Do đó, theo ông, cần cải thiện các chính sách để vốn đưa vào nền kinh tế nhanh hơn, qua đó kích cầu hiệu quả nền kinh tế.

Diễn đàn "Kinh tế Việt Nam vượt những cơn gió ngược" quy tụ các nhà khoa học, chuyên gia kinh tế ở cả 3 miền Bắc, Trung, Nam, hiện làm việc tại các trường đại học, tổ chức uy tín. Nhiều diễn giả từng là thành viên tư vấn của Thủ tướng Chính phủ về các chính sách điều hành kinh tế.

Diễn đàn còn thu hút nhiều lãnh đạo các hiệp hội; ngân hàng; doanh nghiệp; nhà khoa học, giảng viên, nghiên cứu viên tại các trường đại học khối kinh tế ở TPHCM.

Các chia sẻ và tham luận tại hội thảo là cơ sở để tham mưu cho Ngân hàng Nhà nước, cơ quan ban, bộ ngành của Chính phủ trong xây dựng, điều hành chính sách; các ngân hàng, doanh nghiệp có thêm thông tin, lên chiến lược kinh doanh ứng phó kịp thời với điều kiện bấp bênh của kinh tế thế giới, hướng đến phát triển bền vững.