Bảo Anh Taruki và nghệ sĩ Nhật hợp tác đưa Ghibli đến gần khán giả Việt

Là con trai của NSND Thái Bảo, nghệ sĩ saxophone Bảo Anh Taruki theo đuổi dòng nhạc bán cổ điển, với phong cách phối khí tinh tế và hiện đại. 

Gần đây, anh thu hút sự chú ý khi hợp tác cùng hai nghệ sĩ Nhật Bản là ca sĩ Sakura Shirakawa và nghệ sĩ accordion Ryoko Toriumi trong dự án thu âm 3 bản nhạc nổi tiếng từ các bộ phim hoạt hình Ghibli, gắn liền với ký ức tuổi thơ của nhiều thế hệ khán giả châu Á.

Hành trình âm nhạc gắn kết Việt - Nhật qua tiếng saxophone

Chia sẻ với phóng viên Dân trí, Bảo Anh cho biết, đây không chỉ là một dự án giao lưu nghệ thuật đơn thuần mà còn là hành trình kết nối 2 nền văn hóa âm nhạc Nhật - Việt qua 3 bản nhạc gắn liền với tuổi thơ của hàng triệu khán giả yêu phim hoạt hình Nhật Bản, đặc biệt là những tác phẩm của Studio Ghibli.

Ba bản nhạc được lựa chọn để thu âm và phát hành gồm: Kimi wo Nosete (Em mang theo anh) từ phim Laputa: Castle in the Sky; Sayonara no Natsu (Tạm biệt mùa hè) từ phim From Up on Poppy Hill; và Sora mo toberu hazu (Tôi muốn bay lên bầu trời xanh) - một ca khúc nổi tiếng tại Nhật. 

Hai bản đầu có sự kết hợp giữa tiếng saxophone, accordion và giọng hát nữ cổ điển của Sakura Shirakawa, trong khi Sora mo toberu hazu là bản hòa tấu không lời, do Bảo Anh trình diễn cùng nghệ sĩ accordion Ryoko Toriumi.

Tất cả 3 ca khúc đều được phối khí lại theo hướng bán cổ điển, giữ tinh thần nguyên bản nhưng thêm màu sắc mới thông qua sự pha trộn giữa hơi thở saxophone, chất liệu cổ điển Á Đông và âm thanh giàu hình ảnh từ accordion. Không chỉ là bản phối lại, dự án này như một bức tranh âm nhạc gợi nhớ tuổi thơ, đồng thời mở ra không gian giao thoa văn hóa đầy tinh tế giữa 2 quốc gia.

Bảo Anh Taruki không giấu được sự xúc động khi kể lại cơ duyên đưa anh đến với âm nhạc Nhật Bản. Nam nghệ sĩ bật mí, tất cả bắt đầu từ một lần tình cờ xem phim hoạt hình của hãng phim Ghibli từ khi còn nhỏ. Bộ phim để lại dấu ấn sâu sắc nhất đối với anh chính là Spirited Away.

Trong lần đầu tiên lắng nghe nhạc phim, đặc biệt là phần piano mộc mạc và giai điệu mang chiều sâu của các bản nhạc nền do Joe Hisaishi sáng tác, cậu bé Bảo Anh khi ấy đã bị "mê hoặc".

“Âm nhạc ấy không chỉ đẹp, mà còn đầy hình ảnh. Tôi nghe mà như thấy cả thế giới mở ra trước mắt. Dù chỉ là một bản nhạc không lời, nhưng nó khiến tôi nghẹn ngào. Tôi tin âm nhạc Nhật Bản có một thứ mà không phải âm nhạc nào cũng có: Sự tĩnh lặng làm lay động đến trái tim khán giả”, nam nghệ sĩ cho hay.

Kể từ đó, Bảo Anh bắt đầu sưu tầm nhạc phim Nhật, từ những bộ anime nổi tiếng cho đến các bản nhạc không lời mang màu sắc dân gian. Với anh, những bản nhạc ấy không đơn thuần là soundtrack (nhạc nền trong các bộ phim hay video game), mà là một kiểu giao tiếp giữa phim và tâm hồn người nghe.

Bảo Anh kể, âm nhạc Nhật Bản đã ảnh hưởng đến anh suốt hơn 20 năm trong hành trình nghệ thuật. Không chỉ riêng âm nhạc, văn hóa Nhật cũng tác động sâu sắc đến lối sống và tư duy sáng tạo. Từ sự chỉn chu, tính kỷ luật đến phong cách làm việc nghiêm túc… tất cả góp phần định hình nên con người và sự nghiệp hiện tại của anh.

“Người Nhật làm gì cũng có kế hoạch và chú trọng từng chi tiết nhỏ. Họ không lãng phí thời gian, luôn đúng giờ, làm hết sức mình. Tôi học được rất nhiều từ điều đó, kể cả trong công việc lẫn cuộc sống”, Bảo Anh Taruki nói.

Anh cũng tiết lộ, bản thân đặc biệt yêu thích ẩm thực Nhật, trong đó món ramen (một loại mì nổi tiếng của Nhật Bản) là lựa chọn yêu thích mỗi khi có dịp ghé thăm các quán ăn Nhật Bản. 

Không chỉ bị hấp dẫn bởi hương vị, Bảo Anh còn cảm thấy có sự đồng cảm tự nhiên với cách người Nhật thưởng thức nghệ thuật. Họ trầm lắng, kiệm lời, nhưng luôn dõi theo và lưu giữ âm thanh bằng trái tim. Điều đó khiến anh càng trân trọng những buổi biểu diễn tại Nhật, cũng như khát khao đưa âm nhạc của mình đến gần hơn với khán giả xứ sở hoa anh đào.

Vì thế, khi có cơ hội hợp tác cùng hai nghệ sĩ đến từ Nhật Bản là Sakura Shirakawa và Ryoko Toriumi, Bảo Anh gần như không do dự. Anh lựa chọn thể hiện lại 3 bản nhạc Nhật yêu thích để thể hiện bằng tiếng kèn saxophone - nhạc cụ anh đã gắn bó trong suốt hành trình làm nghề.

Dù không đặt tên chính thức cho sản phẩm hợp tác lần này, cả 3 nghệ sĩ đều coi đây là một chương khởi đầu cho những dự án nghệ thuật lớn hơn trong tương lai. 

Bảo Anh cũng tiết lộ, họ đã bàn bạc đến việc tổ chức một mini concert tại Hà Nội hoặc Tokyo, nơi khán giả có thể thưởng thức trọn vẹn phần trình diễn trực tiếp, kết hợp giao lưu và chiếu phim.

“Chúng tôi không muốn chỉ dừng lại ở việc phát hành online. Mỗi bản nhạc này đều xứng đáng được kể lại bằng ánh sáng sân khấu, bằng sự hiện diện thật. Và nếu được, tôi mong có thể mang cả không gian của Ghibli đến với khán giả Việt theo cách riêng biệt”, Bảo Anh bày tỏ.

Bảo Anh cũng thừa nhận rằng, ban đầu, anh khá lo lắng khi làm việc với hai nghệ sĩ đến từ Nhật Bản. Sự khác biệt về ngôn ngữ, thói quen giao tiếp và phong cách làm việc từng khiến anh e dè. Thế nhưng, điều khiến anh bất ngờ là mọi thứ lại diễn ra trơn tru hơn tưởng tượng rất nhiều.

“Có lẽ vì chúng tôi đều theo đuổi sự lắng đọng, đều yêu nhạc hơn yêu cái tôi”, Bảo Anh mỉm cười chia sẻ.

Khi được hỏi về điều đặc biệt nhất sau khi hoàn thành dự án, Bảo Anh nói: “Tôi thấy mình như được trở về thời thơ ấu, nhưng bằng đôi tai của người lớn. Giống như bạn đọc lại một cuốn sách từng đọc khi nhỏ, giờ bạn hiểu nó hơn, trân trọng nó hơn”.

Bảo Anh tin rằng, nghệ sĩ càng trưởng thành, càng nên tìm về những giá trị đơn sơ. “Tôi không cố gắng làm mới những bản nhạc của Ghibli. Tôi chỉ muốn kể lại câu chuyện ấy bằng tiếng kèn của mình. Mỗi người sẽ nghe ra một điều khác, và tôi trân trọng điều đó”, nam nghệ sĩ nói.

Bảo Anh cho biết, anh có dự định học tiếng Nhật trong thời gian tới. Việc thành thạo ngôn ngữ không chỉ hỗ trợ cho quá trình giao tiếp với các cộng sự, mà còn mở ra khả năng biểu diễn, sinh sống và sáng tạo nghệ thuật lâu dài tại Nhật Bản.

 “Tôi nghĩ mình sẽ di chuyển nhiều hơn giữa Việt Nam và Nhật Bản trong thời gian tới, nên học tiếng là điều chắc chắn phải làm”, Bảo Anh cho hay.

Khi nói về khán giả hai nước, Bảo Anh cho biết, họ có những điểm rất thú vị: “Khán giả Việt Nam tiếp nhận âm nhạc một cách lặng lẽ, rồi sau đó tự tìm hiểu và nghe đi nghe lại. Còn khán giả Nhật thì thường chủ động tìm kiếm thông tin, hỏi nhiều hơn. Cả hai cách tiếp nhận đều rất hay và khiến người nghệ sĩ cảm thấy được lắng nghe”.

Anh cũng nhận định, có nhiều sự tương đồng đáng kể giữa âm nhạc Nhật Bản và Việt Nam. Nhiều nghệ sĩ phối khí ở Việt Nam hiện nay đang học hỏi cách đặt hòa âm từ các nghệ sĩ Nhật. Họ rất giỏi trong việc tạo ra những cảm xúc tự nhiên, không cần kỹ xảo phô trương mà vẫn lay động lòng người.

Với Bảo Anh, Nhật Bản là một cột mốc quan trọng trong hành trình nghệ thuật của mình. Anh hy vọng sẽ được mang âm nhạc của mình biểu diễn thường xuyên tại Nhật, và quan trọng hơn, là có thể đưa những yếu tố văn hóa Việt Nam vào các sân khấu quốc tế.

“Tôi muốn kể câu chuyện của Việt Nam, bằng ngôn ngữ của âm nhạc, nhưng với tinh thần kỷ luật và thẩm mỹ của Nhật Bản. Đó là cách tôi đang đi”, anh nói.

Khi âm nhạc Việt Nam chạm đến ký ức tuổi thơ của nghệ sĩ Nhật

Sakura Shirakawa sinh năm 1986, được biết đến như một trong những giọng ca nữ trữ tình cổ điển nổi bật của Nhật Bản. Cô theo đuổi dòng nhạc chanson, tình ca Pháp và từng lưu diễn nhiều quốc gia như Pháp, Bỉ, Thái Lan, Malaysia. Gần hai thập kỷ gắn bó với sân khấu, Sakura vẫn giữ vững phong độ của một giọng ca soprano có màu sắc cổ điển hiếm gặp tại Nhật.

Cuối năm 2024, cô lần đầu tiên sang Việt Nam trong khuôn khổ một chương trình giao lưu văn hóa tại Hà Nội. Đây cũng là nơi cô gặp gỡ Bảo Anh - người mà cô sau này gọi là “nghệ sĩ có tâm hồn Á Đông chân thành và nhiều chiều sâu”.

“Lần đầu tiên tôi nghe tiếng saxophone của anh ấy là trong một bản nhạc cổ điển phối lại. Không ngờ một nghệ sĩ trẻ Việt Nam lại thể hiện được cảm xúc Nhật Bản như vậy. Tôi đã rất ngạc nhiên”, Sakura chia sẻ.

Sau đêm diễn đó, hai nghệ sĩ giữ liên lạc qua mạng xã hội. Trong những lần trò chuyện, cả hai phát hiện họ có chung niềm yêu thích với dòng nhạc của Ghibli - những bản nhạc không lời với giai điệu mộc mạc, sâu lắng, thường gợi lên hình ảnh thiên nhiên và nỗi nhớ.

Sakura kể: “Tôi đề xuất với Bảo Anh: Tại sao chúng ta không thử cùng nhau làm một điều gì đó nhỏ thôi, ví dụ như thu âm lại Sayonara no Natsu? Và cậu ấy đồng ý ngay”.

Trong khi đó, Sakura cho biết cô đã có kế hoạch quay lại Việt Nam vào đầu năm sau để tiếp tục thu âm thêm hai ca khúc khác cùng Bảo Anh.

 “Tôi hy vọng có thể mời cả dàn nhạc dây và quay một MV ngoài trời tại Hội An hoặc Đà Lạt. Tôi muốn mang hình ảnh Việt Nam vào âm nhạc của mình”, Sakura hào hứng nói.

Nếu như Sakura Shirakawa gắn bó với sân khấu bằng giọng hát, thì Ryoko Toriumi lại là nghệ sĩ accordion chuyên nghiệp, thường xuyên góp mặt tại các lễ hội văn hóa và bảo tàng âm nhạc tại Nhật.

Ryoko được biết đến rộng rãi trong cộng đồng yêu thích âm nhạc truyền thống. Cô cũng thường xuyên đồng hành biểu diễn cùng Sakura trong nhiều dự án nghệ thuật, góp phần làm giàu thêm màu sắc âm nhạc qua những buổi trình diễn đặc sắc và đầy chiều sâu.

Đối với dự án này, Ryoko cùng Bảo Anh thực hiện bản hòa tấu không lời ca khúc Sora mo toberu hazu  - một nhạc phẩm Rock ballad ở Nhật Bản ra đời từ những năm 1980, thường được sử dụng trong trường học và các lễ hội mùa hè.

Với Ryoko, điều thú vị nhất khi làm việc với Bảo Anh không phải là âm nhạc, mà là "cách 2 người xa lạ có thể tìm được nhịp thở chung khi cùng biểu diễn".

“Tôi không biết tiếng Việt và Bảo Anh không nói tiếng Nhật. Nhưng khi chúng tôi chơi bản nhạc đầu tiên, tôi nhìn vào ánh mắt và hiểu rằng: chúng tôi không cần phiên dịch. Âm nhạc đã dịch hộ rồi”, Ryoko nói.

Ryoko cũng cho biết, giai điệu của accordion khi kết hợp cùng saxophone tạo nên một sự hòa quyện khá lạ tai nhưng lại rất gợi mở và đầy cảm xúc. Cô cảm thấy rằng, âm nhạc không nhất thiết phải đi theo những khuôn mẫu phối khí cổ điển thông thường mới mang lại sự thăng hoa. Thay vào đó, sự kết hợp này như một buổi chiều hè dịu dàng trong ký ức, khi ánh nắng ấm áp hòa cùng tiếng động nhẹ nhàng, mang đến một không gian âm nhạc đầy màu sắc và riêng biệt.

Ảnh: Nguyễn Hà Nam