Xiaomi - Samsung đổi ngôi: Từ uống rượu bồi tội đến hợp tác xe điện

Trong khuôn khổ Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC), Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có cuộc gặp gỡ đầy tiếng cười với Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae-myung.

Bên cạnh những phần thông tin trao đổi, hai vị lãnh đạo còn trao quà cho nhau.

Tổng thống Lee tặng Chủ tịch Tập một khay sơn mài nạm xà cừ và bàn cờ vây làm từ gỗ thủy tùng ở đảo Jeju. Trong khi đó, ông Tập Cận Bình tặng ông Lee Jae-myung hai chiếc điện thoại Xiaomi 15 Ultra. Chiếc smartphone cao cấp từ Xiaomi được trang bị màn hình do đối tác Hàn Quốc sản xuất.

Khi nhận phần quà, Tổng thống Hàn Quốc cầm chiếc điện thoại lên rồi mỉm cười: “Thông tin có được bảo mật tốt không?”. Chủ tịch Trung Quốc cũng vui vẻ đáp lại: “Vậy mời ngài kiểm tra xem có phần mềm gián điệp không?".

Món quà của Chủ tịch Tập cũng gợi nhớ đến câu chuyện uống rượu bồi tội của CEO Xiaomi Lei Jun trước Samsung cách đây 10 năm. Câu chuyện này đã được in trong cuốn tự truyện “Forward” và được Xiaomi chính thức phát hành.

Nhà sáng lập Xiaomi từng phải uống rượu bồi tội

Theo tự truyện Forward của Lei Jun, trong một lần đàm phán cách đây 10 năm, ông đã chủ động "uống rượu xin lỗi" phía Samsung để nối lại quan hệ hợp tác. Khi đó Xiaomi còn là một hãng điện thoại non trẻ trên thị trường. Quay lại năm 2015, sau 5 năm thành lập, Xiaomi đã đạt thành tích ấn tượng với doanh số 64,9 triệu chiếc smartphone và dẫn đầu thị trường Trung Quốc.

Là đối thủ cạnh tranh nhưng cũng là đối tác cung ứng màn hình, Samsung không hài lòng với sự trỗi dậy của Xiaomi. Sau một cuộc tranh cãi trong quá trình đàm phán, ban giám đốc Samsung chi nhánh Trung Quốc đã quyết định cắt nguồn cung màn hình AMOLED đối với Xiaomi. 

Tại thời điểm năm 2016, Samsung gần như độc quyền trên thị trường này khi chiếm 99% nguồn cung màn hình AMOLED toàn cầu. Điều đó cho phép họ có thể dễ dàng áp đặt quyền kiểm soát.

Việc Samsung cắt nguồn cung khiến Xiaomi rơi vào khủng hoảng đứt gãy chuỗi cung ứng. Chiếc Note 2 buộc phải chuyển sang dùng màn hình LG, dẫn đến hàng loạt lỗi nghiêm trọng như độ sáng yếu và màu sắc không chuẩn. 

Khi đó, CEO Lei Jun đã nhiều lần liên hệ nhưng không được ban giám đốc Samsung chi nhánh Trung Quốc tiếp đón. Ông buộc phải gọi điện thẳng đến số điện thoại cá nhân của vị giám đốc kia để xin bay đến Thâm Quyến gặp mặt trực tiếp xin lỗi.

Ngay chiều hôm sau, CEO Xiaomi đã bay đến Thâm Quyến và uống hết 5 chai rượu vang để bồi tội cùng ban lãnh đạo Samsung.

Trong bữa ăn, nhà sáng lập Xiaomi nhiều lần quàng vai vị giám đốc kia, nói: "Chúng tôi đã làm sai và thái độ đó không thể đại diện cho Xiaomi". 

Cùng ngày, ông còn phải nhờ cậy CEO Lu Weibing của Gionee, nhà sáng lập Chen Mingyong của OPPO và hai nhà cung ứng thân thiết khác để chuyển lời xin lỗi tới lãnh đạo cấp cao Samsung.

Thậm chí, CEO Xiaomi còn phải đích thân bay sang trụ sở Samsung tại Hàn Quốc vài lần để bày tỏ sự hối lỗi. Vài tháng sau, Samsung mới đồng ý cung cấp lại màn hình AMOLED cho Xiaomi, nhưng kèm theo điều kiện khắc nghiệt là phải đợi thêm 2 năm nữa vì "hợp đồng khách hàng đặt trước đã kín chỗ".

Vị thế độc tôn của Samsung dần biến mất

Tuy nhiên, Samsung đã không thể duy trì được vị thế độc tôn của mình quá lâu. Cách ứng xử cứng rắn trong đàm phán của Samsung khi đó đã khiến hàng loạt thương hiệu lớn, bao gồm Xiaomi, Huawei và Apple dần tìm giải pháp thay thế. Các hãng Trung Quốc bắt đầu hỗ trợ đối tác sản xuất màn hình nội địa như BOE và CSOT, giúp ngành công nghiệp này phát triển nhanh chóng.

Đến năm 2024, thị phần màn hình AMOLED do Trung Quốc sản xuất đã chiếm gần 50% toàn cầu, vượt qua mức 43% của Samsung. Chi phí sản xuất rẻ và tính cạnh tranh của các hãng Trung Quốc đã khiến màn hình AMOLED của Samsung dần mất ưu thế. Đến nay, không còn nhiều hãng điện thoại nội địa Trung Quốc sử dụng màn hình từ Samsung.

Tập đoàn Hàn Quốc không chỉ thất thế về màn hình mà còn bị các hãng Trung Quốc cạnh tranh gay gắt trong nhiều lĩnh vực khác như bán dẫn, đóng tàu và thiết bị gia dụng. Đặc biệt, Samsung đang tụt hậu đáng kể trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), trong khi các đối thủ Trung Quốc như Huawei, Xiaomi và Alibaba liên tục ra mắt các ứng dụng AI. 

Cổ phiếu Samsung Electronics ước tính từng giảm gần một phần ba trong 2024 (theo Reuters). Điều đó buộc Chủ tịch Lee Jae Yong phải họp chấn chỉnh và thừa nhận tập đoàn đang trong giai đoạn "sống còn" vì đã bỏ lỡ xu thế AI.

Trái ngược với tình cảnh của Samsung, hoạt động kinh doanh của Xiaomi lại ngày càng tốt hơn. Hiện tại, tổng doanh số bán smartphone của Xiaomi đứng thứ ba thế giới. Mảng xe điện của hãng đã bán được hơn 200.000 chiếc. Doanh thu và giá cổ phiếu cũng liên tục phá kỷ lục.

Giờ đây, sau 10 năm, CEO Lei Jun đã không còn phải nhún nhường trước Samsung. Thậm chí vào đầu năm nay, chính Chủ tịch Lee Jae Yong của Samsung phải đích thân sang thăm nhà máy xe điện của Xiaomi để mở đường tìm kiếm cơ hội hợp tác giữa hai bên trong lĩnh vực này. 

Giới truyền thông Trung Quốc đã mô tả sự đổi ngôi quyền lực này qua bức ảnh chụp chung giữa hai vị lãnh đạo. CEO Lei Jun nở nụ cười tự nhiên, còn Chủ tịch Lee Jae Yong lại có một nụ cười ngại ngùng.