Lý do Mỹ chọn Bộ trưởng Lục quân dẫn đầu đàm phán về Ukraine

Bộ trưởng Lục quân Mỹ Dan Driscoll có mặt tại Nhà Trắng hồi đầu tháng này để chuẩn bị cho chuyến đi đến Kiev nhằm thảo luận về công nghệ máy bay không người lái (UAV) khi ông nhận được một nhiệm vụ bất ngờ từ Tổng thống Mỹ Donald Trump: hối thúc Ukraine quay lại bàn đàm phán hòa bình với Nga và phải làm thật nhanh.

Cựu quân nhân 38 tuổi và là bạn thân của Phó Tổng thống JD Vance tại Trường Luật Yale này chưa từng có kinh nghiệm ngoại giao. Tuy nhiên, một cuộc thảo luận “quân đội với quân đội” có vẻ đầy hứa hẹn. Theo lời một người am hiểu các cuộc trao đổi: phía Ukraine biết và tin tưởng các quan chức Lục quân Mỹ, những người đã đào tạo và trang bị cho lực lượng của họ hơn một thập niên qua.

Tổng thống Trump cũng mến ông Driscoll và gọi ông là “anh chàng máy bay không người lái”, ám chỉ công việc chuyên sâu của ông trong việc phát triển công nghệ máy bay không người lái mới cho Lục quân.

Ông Trump được cho là thường hỏi ý kiến Driscoll về “cách giải quyết vấn đề Ukraine” mỗi khi ông có mặt tại Nhà Trắng và ông Driscoll hào hứng nhận thử thách.

Sau một tuần “chạy nước rút ngoại giao” tại 3 quốc gia, có vẻ ông sắp trở về với một phần thắng lợi: Kiev đã đồng ý với “các điều khoản then chốt” của một kế hoạch hòa bình mà ông và Ngoại trưởng Marco Rubio đã cùng thảo luận với các quan chức Ukraine tại Geneva vào cuối tuần qua.

Vai trò của ông Driscoll thể hiện cách tiếp cận không truyền thống của ông Trump đối với các cuộc khủng hoảng quốc tế, giao nhiệm vụ đàm phán cho những nhân vật có liên hệ cá nhân hoặc công việc với ông, thay vì các nhà ngoại giao chuyên nghiệp.

Con rể của Tổng thống Trump, Jared Kushner, từ lâu đã đóng vai trò quan trọng trong các nỗ lực của ông ở Trung Đông. Ông cũng đã bổ nhiệm cộng sự kinh doanh lâu năm Steve Witkoff làm đặc phái viên của mình tập trung vào các cuộc xung đột ở Ukraine và Gaza.

Người am hiểu mối quan hệ này cho biết ông Driscoll đã liên lạc với Nhà Trắng trong từng bước, trong khi Tổng thống Trump ban hành chỉ đạo thông qua Phó Tổng thống Vance và đặc phái viên Witkoff.

“Chuyện diễn ra quá nhanh, và cách duy nhất để làm điều đó là nhờ sự tin tưởng tuyệt đối mà họ dành cho nhau”, người này nói về mối quan hệ giữa ông Driscoll, ông Vance và ông Witkoff.

Sau các cuộc gặp ở Kiev, ông Driscoll tiếp tục gặp gỡ đại diện của Nga ở Abu Dhabi vào đầu tuần này.

Nhiệm vụ này cho thấy vị thế ngày càng cao của ông Driscoll trong chính quyền, điều mà ông không hề né tránh dù mối quan hệ gần gũi của ông với Nhà Trắng và Phó Tổng thống Vance từng gây căng thẳng với Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth.

Ông Driscoll “thực sự đã trở thành một ngôi sao đang lên trong chính quyền”, Leslie Shedd, cựu cố vấn cấp cao của Ủy ban Đối ngoại Hạ viện, hiện là nghiên cứu viên không thường trú tại Hội đồng Atlantic, nhận định.

Bà nói thêm, Tổng thống Trump “đang đưa tất cả những ngôi sao dự bị mạnh nhất của mình vào sân để xem ai có thể đạt được thỏa thuận tốt nhất, ai có thể tạo ra tác động lớn nhất. “Bạn không muốn cứ cử đi cử lại cùng một người nếu cảm thấy các cuộc đàm phán đã bế tắc lâu ngày”, bà giải thích.

Việc giao phó nhiệm vụ ngoại giao cho Driscoll cũng là sự thừa nhận rằng quan hệ của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Hegseth với Ukraine đã xấu đi ngay từ đầu nhiệm kỳ của ông. Người đứng đầu Lầu Năm Góc đã nhiều lần tạm dừng việc chuyển giao vũ khí của Mỹ cho Kiev mà không thông báo trước. Ông Hegseth cũng đã vội vàng loại trừ khả năng Ukraine gia nhập NATO trong một trong những cuộc gặp quốc tế đầu tiên của ông với các đồng minh tại Brussels hồi đầu năm nay.

Tuy vậy, ông Driscoll thiếu kinh nghiệm ngoại giao, đặc biệt là trong chính sách với Nga.

“Tôi nghĩ việc có ông Driscoll ở đó, một người được tin cậy trong thế giới của ông Trump, là quan trọng, nhưng vẫn cần một người đi cùng Driscoll hiểu rõ các chi tiết, vì phía Nga có thể có thể có những bước đi khó đoán”, Daniel Fried, cựu Đại sứ Mỹ tại Ba Lan, nhận xét.