"Phường, xã mới đừng nặng về hành chính, phải kiến tạo phục vụ nhân dân"

Đề nghị này được Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung nêu ra trong chuyến khảo sát mô hình chính quyền địa phương 2 cấp về công tác dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo tại xã Đồng Hỷ (tỉnh Thái Nguyên), ngày 5/9.

Tại đây, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung và đoàn công tác đã kiểm tra thực tế Trung tâm Phục vụ hành chính công của xã, sau đó làm việc với lãnh đạo tỉnh Thái Nguyên, chính quyền xã Đồng Hỷ.

Chạy nước rút để hoàn thành nhiệm vụ vì thiếu cán bộ

Tại buổi làm việc, Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên Phạm Hoàng Sơn cho biết, sau hơn 2 tháng triển khai mô hình chính quyền hai cấp, bộ máy của tỉnh cơ bản đã vận hành ổn định, đáp ứng tốt nhu cầu của người dân. Đồng bào các dân tộc, cũng như chức sắc, chức việc tôn giáo trên địa bàn đều chấp hành nghiêm chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Tuy vậy, trong quá trình triển khai, tỉnh Thái Nguyên vẫn gặp một số khó khăn, đặc biệt là vấn đề nhân lực đảm nhiệm các vị trí chuyên môn.

Ông Sơn cho biết, sau khi sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh và triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, quy mô địa bàn và dân số tăng mạnh, kéo theo khối lượng công việc cũng gia tăng đáng kể.

Số đầu mối công việc giữa sở và cấp xã nhiều hơn; UBND cấp xã được phân cấp, phân quyền thêm nhiều nhiệm vụ. Trong khi đó, công chức phụ trách công tác dân tộc và tôn giáo chủ yếu là cán bộ phòng Văn hoá - Xã hội kiêm nhiệm nhiều việc, dẫn tới khối lượng công việc lớn, phân tán, hiệu quả chưa cao.

Phần lớn công chức cấp xã, phường mới được phân công phụ trách lĩnh vực dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng nên còn thiếu kinh nghiệm, chưa nắm chắc địa bàn, số liệu, cũng như các quy trình, thủ tục dự án. Vì vậy, trong quá trình tham mưu, triển khai nhiệm vụ, nhiều người còn lúng túng, ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng công việc.

Về công tác dân tộc, Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên cho biết, việc sắp xếp lại tổ chức, cán bộ sau sáp nhập đã ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng công tác kiểm tra, báo cáo. Nhiều cán bộ mới chưa nắm vững địa bàn, đặc điểm dân cư cũng như chính sách dân tộc đặc thù, nên việc chỉ đạo và triển khai thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia còn hạn chế.

"Khó khăn lớn nhất của tỉnh thời gian qua là vấn đề công tác cán bộ, nhiều địa bàn thiếu kế toán, thiếu người làm chuyên môn. 1 tháng qua, địa phương phải chạy nước rút để hoàn thành nhiệm vụ khi có hơn 600 cán bộ xin nghỉ, trong đó số người làm được việc xin nghỉ không ít", ông Sơn chia sẻ.

Do đó, lãnh đạo tỉnh Thái Nguyên kiến nghị Bộ Dân tộc và Tôn giáo cùng các bộ, ngành liên quan, trong đó có Bộ Nội vụ, sớm ban hành quy định bố trí cán bộ chuyên trách công tác dân tộc, tôn giáo tại các xã vùng dân tộc và miền núi. Đồng thời, ban hành hướng dẫn về vị trí việc làm để làm cơ sở xây dựng, sắp xếp nhân sự cho cấp tỉnh và cấp xã.

Cùng với đó, ông Sơn kiến nghị Bộ quan tâm, tổ chức các lớp tập huấn chuyên môn nghiệp vụ về công tác Dân tộc và Tôn giáo, tín ngưỡng cho công chức trực tiếp thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước theo lĩnh vực.

"Phường, xã mới bây giờ phải kiến tạo, phục vụ người dân"

Trực tiếp kiểm tra tại cơ sở, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung hoan nghênh tỉnh Thái Nguyên nói chung và xã Đồng Hỷ nói riêng đã đạt được những kết quả tích cực sau 2 tháng triển khai mô hình chính quyền 2 cấp.

Bộ trưởng cho biết, thời gian qua, Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ và Thủ tướng đã chỉ đạo rất quyết liệt việc triển khai mô hình chính quyền hai cấp, và coi đây là một cuộc cách mạng, sắp xếp lại giang sơn. Việc sắp xếp đơn vị hành chính được thực hiện với tinh thần, như Tổng Bí thư Tô Lâm từng nói, là "vừa chạy vừa xếp hàng" - tốc độ nhanh, yêu cầu lớn, triển khai quyết liệt và khẩn trương.

Qua trực tiếp làm việc với các cấp lãnh đạo tỉnh và trực tiếp tiếp xúc với người dân, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhận định, Thái Nguyên là tỉnh thực hiện nghiêm túc chỉ thị của Trung ương trong việc triển khai chính quyền 2 cấp và đã đạt được nhiều kết quả quan trọng.

"Thấy rõ nhất là thời gian qua, bộ máy đã vận hành cơ bản ổn định, phục vụ tốt nhu cầu của người dân. Thái Nguyên hiện nằm trong nhóm 5 địa phương dẫn đầu cả nước về giải quyết thủ tục hành chính trực tuyến, cho thấy việc ứng dụng công nghệ thông tin của tỉnh rất hiệu quả.

Việc giải quyết thủ tục hành chính trực tuyến nhiều hơn trực tiếp là tín hiệu rất đáng mừng. Hồ sơ đều được xử lý đúng hạn, đến nay không có trường hợp trễ hạn. Đây là vấn đề hết sức quan trọng", Bộ trưởng ghi nhận.

Qua tiếp xúc ban đầu, Bộ trưởng cho biết, chủ trương của Đảng về tinh gọn, sắp xếp bộ máy đã nhận được sự đồng thuận, ủng hộ của nhân dân, không phát sinh phiền hà; quá trình triển khai được thực hiện nhanh, hiệu quả.

Điều này cho thấy chủ trương của Trung ương rất đúng, chính quyền 2 cấp đang vận hành đúng hướng, từng bước ổn định, thông suốt, hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng mong đợi của người dân.

Song, việc vận hành chính quyền 2 cấp của Thái Nguyên còn gặp khó khăn, vướng mắc, đặc biệt trong công tác cán bộ. Có nơi thừa, nơi thiếu, cơ cấu chưa phù hợp. Ở miền núi, nhiều cán bộ "cả ngày ngồi chẳng có hồ sơ", trong khi tại các trung tâm hành chính, người ít nhưng khối lượng công việc lại quá lớn. Áp lực dồn nén khiến bộ máy vận hành còn lúng túng.

Theo Bộ trưởng, nguyên nhân là việc phân cấp, phân quyền chưa thực sự triệt để. Nhiều vấn đề đã được ủy quyền nhưng cán bộ vẫn mang tâm lý "khó thì đẩy lên trên".

Nhắc lại chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung lưu ý, các phường, xã mới bây giờ phải chuyển mạnh tư duy, không chỉ dừng ở việc giải quyết thủ tục hành chính, mà phải đóng vai trò kiến tạo phát triển.

Một việc nữa mà theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung, Thái Nguyên nhất quyết phải thực hiện đó là đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin. Nếu muốn cải cách hành chính thực chất, phải bắt đầu từ đây.

Về định hướng phát triển lâu dài, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung đề nghị Thái Nguyên tập trung ưu tiên giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, đặc biệt không để tồn đọng, chậm trễ ở 3 lĩnh vực dễ phát sinh vướng mắc là đất đai, tư pháp và đầu tư.

Bên cạnh đó, tỉnh cần tiếp tục rà soát toàn bộ tổ chức bộ máy cấp xã, sau bước "lắp ghép" ban đầu phải đi vào sắp xếp căn cơ hơn. Nơi cần nhiều thì bố trí nhiều cán bộ, nhưng phải là những người có chuyên môn, năng lực thực sự.

"Thẩm định dự án mà cán bộ không có chuyên môn thì làm sao thẩm định được", Bộ trưởng nêu ví dụ.

Ông cũng lưu ý tỉnh Thái Nguyên phải khẩn trương tháo gỡ triệt để các "điểm nghẽn" về pháp luật, đặc biệt là những quy định còn mâu thuẫn, chồng chéo, bất hợp lý.

Về công tác cán bộ, theo Bộ trưởng Dung, cần chủ động rà soát, chỗ nào thiếu thì tăng cường, đồng thời gắn với việc bồi dưỡng, tập huấn nâng cao trình độ để bảo đảm chất lượng thực thi nhiệm vụ.

Đặc biệt, ông đề nghị tỉnh kiên quyết rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, tăng cường giải quyết trực tuyến để hạn chế phiền hà, tiêu cực.

"Nguyên tắc khi xử lý công việc là phải "rõ người, rõ việc, không chồng chéo chức năng, nhiệm vụ", Bộ trưởng lưu ý.

Một nhiệm vụ quan trọng khác của Thái Nguyên trong giai đoạn tới đó là tập trung phát triển kinh tế - xã hội gắn với giữ vững an ninh, trật tự. Bộ trưởng nhấn mạnh, tỉnh phải đặc biệt quan tâm, chăm lo đời sống của nhân dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số.