3 môn 27 điểm vẫn có thể… trượt đại học
Sau nhiều lần lọc ảo nguyện vọng vào đại học, các đại học lần lượt công bố điểm chuẩn. Và năm nay cũng ghi nhận một thực tế không khác mấy năm gần đây, đó là điểm chuẩn nhiều ngành tăng cao và không ít học sinh đạt 3 môn 27 điểm (9 điểm/môn) vẫn có thể trượt nguyện vọng 1 vào đại học.
Theo kết quả đã công bố, năm nay nhiều ngành lấy điểm chuẩn cao vút 30/30: Sư phạm tiếng Anh, Sư phạm tiếng Trung ở trường Đại học Ngoại ngữ của Đại học Huế và trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội; ngành quan hệ quốc tế của Học viện Khoa học quân sự và ngành Y khoa của Học viện Quân y.
Điểm chuẩn này đủ “chóng mặt”, xét trên thực tế khi cả nước năm nay chỉ có 9 em đạt 30/30 điểm thi tốt nghiệp THPT theo tổ hợp xét tuyển ba môn, trong đó có tới 8 học sinh ở tổ hợp A00 (Toán, Lý, Hóa) và thêm một học sinh ở tổ hợp B00 (Toán, Hóa, Sinh). Không thí sinh nào khối D (Toán, Văn, Ngoại ngữ) - tổ hợp thường dùng để xét tuyển vào các ngành liên quan đến ngôn ngữ và Quan hệ quốc tế - đạt điểm tuyệt đối.
Theo các nhà trường, thí sinh phải đạt 30/30 điểm mới đỗ vào các ngành nêu trên vì chỉ tiêu ít nhưng số lượng đăng ký đông. Ngoài ra, chính sách quy đổi chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế và cộng điểm thưởng khiến nhiều thí sinh có điểm rất cao. Một số trường còn cộng thêm điểm cho học sinh có học lực giỏi, hạnh kiểm tốt ba năm và đáp ứng một trong các điều kiện: đạt giải ba cấp tỉnh, có chứng chỉ quốc tế như IELTS từ 5.5 (hoặc tương đương), điểm SAT từ 1.068/1.600 hoặc ACT (bài thi xét tuyển đầu vào đại học hàng đầu tại Mỹ) từ 18 trở lên.
Ngành sư phạm và công nghệ gây chú ý
Cũng như năm trước, năm nay điểm chuẩn khối ngành sư phạm ở mức cao, có nhiều ngành lấy trên 29 điểm, gần 30 điểm. Ví dụ như ngành Sư phạm Lịch sử - Địa lý của trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội có điểm chuẩn tới 29,84 điểm. Trong khi đó, để đỗ vào ngành Sư phạm Lịch sử của Đại học Sư phạm Hà Nội cần đạt 29,06 điểm. Tại Trường Đại học Sư phạm TPHCM có ngành Sư phạm Hóa lấy 29,38 điểm, Sư phạm Ngữ văn là 29,07 điểm.
Các ngành khác trong khối ngành Sư phạm đều ở mức bình quân 28 điểm, gọi là thấp cũng trên 26 điểm, hiếm ngành dưới 26 điểm.

Thí sinh thi tốt nghiệp THPT ở TPHCM (Ảnh: Hải Long).
Khối ngành công nghệ cũng có điểm chuẩn “cao vút”. Điểm chuẩn vào ngành Khoa học máy tính (chương trình tiên tiến) ở trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia TPHCM, là 29,92 điểm, theo tổ hợp A00 (Toán, Lý, Hóa). Mức này tăng gần 1,5 điểm so với năm ngoái.
Những ngành thu hút mạnh như Trí tuệ nhân tạo, Khoa học dữ liệu, Công nghệ thông tin, Kỹ thuật thiết kế vi mạch… cũng có điểm chuẩn cao, đặc biệt ở những trường top; cao nhất trên 29 điểm, nhiều trường hơn 28 điểm mới đạt yêu cầu.
Năm nay, điểm chuẩn khối ngành Y dược giảm mạnh, tập trung ở các ngành Điều dưỡng, Y tế công cộng, Y học dự phòng, Hộ sinh, Dinh dưỡng. Nhiều ngành vốn ít hấp dẫn hạ tới hơn 5 điểm, trong khi các ngành “hot” ở trường nhóm đầu giảm khoảng 2,5 điểm trở xuống. Nhìn chung, mức điểm chuẩn giảm do đề thi khó dẫn tới điểm không cao, và một số trường tăng chỉ tiêu trong khi số nguyện vọng không tăng tương ứng.
Cung - cầu dẫn tới điểm chuẩn cao - thấp
Dù có nhiều yếu tố khác nhau, nhưng có thể thấy cung - cầu đang là nguyên nhân cơ bản dẫn tới điểm chuẩn các ngành cao hay thấp.
Ví dụ, ngành sư phạm đang ngày càng nóng do chính sách miễn học phí và hỗ trợ sinh hoạt phí hàng tháng (3,6 triệu đồng). Ra trường, cơ hội công việc được đảm bảo do tình trạng thiếu giáo viên trên cả nước. Thêm vào đó, chế độ lương thưởng đối với giáo viên cũng được ưu tiên hơn so với các ngành khác trong khu vực công.
Sư phạm tiếng Anh đặc biệt “hot” do đây là ngoại ngữ bắt buộc trong giáo dục phổ thông; sư phạm tiếng Trung cũng ngày càng hút sinh viên khi vài năm trở lại đây nhu cầu của các doanh nghiệp vốn đầu tư nước ngoài có quan hệ làm ăn kinh doanh với Trung Quốc cần nhân sự thông thạo tiếng Trung.
Khối ngành công nghệ tiếp tục nóng do nhu cầu nhân lực trong tương lai được dự báo tăng mạnh, khi Nhà nước chủ trương thúc đẩy phát triển mạnh công nghệ, đặc biệt là công nghệ cao liên quan tới AI, bán dẫn…
Tương tự, khối ngành quân đội, công an cũng thu hút nhiều thí sinh vì được hỗ trợ học phí và đảm bảo đầu ra.
Cuộc đua 2 mặt
Chứng kiến “cuộc đua” vào đại học những năm gần đây, đặc biệt trong năm nay, chúng ta thấy một bức tranh 2 mặt. Một mặt, cơ hội vào được các ngành “hot”, trường “hot” vô cùng cam go, điểm cao chóng mặt, tới mức có nhiều thí sinh 3 môn đạt 27 điểm cũng không chắc vào được cánh cửa trường đại học. Mặt khác, lại cũng có những ngành, những trường đại học yêu cầu rất dễ dàng, thậm chí chào mời, chèo kéo bằng mọi cách để có sinh viên nhập học.
Một thực tế khác mà thí sinh và các bậc phụ huynh quan tâm là, đậu vào được ngành “hot” với điểm cao chót vót rồi, liệu có đảm bảo một cách chắc chắn về tương lai? Điều này quả thực rất khó. Trừ những ngành nghề đang “khan hiếm” nhân sự hoặc được đảm bảo việc làm khi ra trường, còn lại, dù “hot” vào thời điểm tuyển sinh nhưng ra trường tìm được việc hay không thì câu trả lời còn bỏ ngỏ. Chẳng hạn, ngành báo chí lấy điểm chuẩn rất cao, nhưng số lượng việc làm trên thực tế bị suy giảm mạnh. Trong khối ngành công nghệ, ngành công nghệ thông tin đang diễn ra làn sóng sa thải tại nhiều công ty lớn nhỏ trên toàn cầu, khiến người có kinh nghiệm cũng chưa hẳn đảm bảo giữ được việc làm, huống hồ với sinh viên vừa tốt nghiệp.
Trong khi đó, chi phí học đại học có xu hướng tăng cao. Hơn 130 trường đại học vừa công bố học phí dự kiến với tân sinh viên từ 9,8 triệu đến 170 triệu đồng/năm, mức phổ biến là 15-40 triệu đồng. Hai năm nay, mức tăng học phí đại học khoảng 11-12% năm so với năm học trước. Xu hướng này tiếp diễn sẽ là gánh nặng đối với nhiều gia đình, nhất là với những hộ gia đình thu nhập thấp, bởi ngoài học phí còn chi phí đi lại, ăn ở, sinh hoạt… Như vậy, để sở hữu một tấm bằng đại học trong nước ngày nay dự trù tốn kém vài trăm triệu đồng đến cả tỷ đồng.
Những yếu tố kể trên có thể sẽ khiến nhiều thí sinh và các bậc cha mẹ đứng trước những sự lựa chọn, cân nhắc rất thận trọng, kỹ lưỡng về ngành nghề, trường học, về tương lai. Dù là lựa chọn nào, người trẻ cũng cần ý thức về bồi dưỡng năng lực, nâng cao tri thức, học tập suốt đời phục vụ cho lao động và sáng tạo.
Tác giả: Bà Nguyễn Thị Bích Hậu tốt nghiệp Đại học Sư phạm Hà Nội ngành Ngôn ngữ và Văn chương; có 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực báo chí. Bà là tác giả các cuốn sách giúp các bậc cha mẹ chuẩn bị cho con học tập trong nước và du học, lấy học bổng thành công như Đồng hành du học cùng con, Du học cho con nhà nghèo, Du học đừng để tiền mọc cánh, Cẩm nang chọn trường công, trường tư hay trường quốc tế...
Chuyên mục TÂM ĐIỂM mong nhận được ý kiến của bạn đọc về nội dung bài viết. Hãy vào phần Bình luận và chia sẻ suy nghĩ của mình. Xin cảm ơn!



















