VKS tranh luận thế nào về đề nghị án tử hình với bà Trương Mỹ Lan?

Sáng 1/4, đại diện cơ quan công tố sẽ tranh luận lại những luận cứ, quan điểm của luật sư cùng các bị cáo trong đại án Vạn Thịnh Phát. Hơn 10 ngày từ khi VKS đưa ra quan điểm luận tội đối với bà Trương Mỹ Lan và 85 bị cáo, các luật sư và tất cả bị cáo đã trình bày quan điểm bào chữa, tự bào chữa cho mình.

Việc định tội danh, hình phạt đề nghị, quyền lợi của bị cáo và những cá nhân, tổ chức liên quan là những vấn đề chờ VKS đối đáp.

Vai trò của bị cáo Trương Mỹ Lan

VKS cho rằng cần có hình phạt nghiêm trị, loại bỏ bị cáo Trương Mỹ Lan ra khỏi đời sống xã hội, đề nghị HĐXX tuyên mức án chung là tử hình cho 3 tội danh Tham ô tài sản; Đưa hối lộ; Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.

Các luật sư bào chữa cho bà Trương Mỹ Lan cho rằng mức án mà VKS đề nghị quá nghiêm khắc với bị cáo. Theo các luật sư, hồ sơ thể hiện bà Trương Mỹ Lan "không phải là người quản lý, điều hành hoạt động của SCB". Vì vậy, bị cáo không có trách nhiệm quản lý tài sản của SCB.

Bị cáo không ký bất kỳ hồ sơ vay và đảm bảo tiền vay nào, chỉ lo việc đưa toàn bộ tài sản, dự án có giá trị vào SCB nhằm đảm bảo khoản vay tái cơ cấu. Nhiều bị cáo có lời khai rằng các hồ sơ cấp tín dụng, cho vay được thực hiện theo chỉ đạo bà Lan, nhưng về pháp lý, việc duyệt các hồ sơ tín dụng thuộc thẩm quyền HĐQT và Ban điều hành SCB.

Về các khoản vay bà Lan bị cáo buộc chiếm đoạt, luật sư phân tích, thực tế, bà Lan đã cho SCB mượn tài sản của gia đình và bạn bè để tái cơ cấu SCB. Bà Lan là người bảo lãnh vì phải giữ uy tín nên đã phải tìm mọi cách trả thay cho SCB. Do đó, khoản tiền hơn 108.000 tỷ đồng và 14,7 triệu USD mà tài xế vận chuyển từ SCB về tòa nhà 127 Pasteur "thực chất là tiền của bà Lan rút ra để thay SCB trả nợ".

Trong phần luận tội, cơ quan công tố đánh giá trong vụ án này, bị cáo Trương Mỹ Lan đóng vai trò chủ mưu, cầm đầu, chỉ đạo các bị cáo khác thực hiện chuỗi hành vi phạm tội. Bị cáo phạm tội nhiều lần, tội danh đặc biệt nghiêm trọng, thực hiện chuỗi hành vi phạm tội trong thời gian dài, gây thiệt hại số tiền đặc biệt lớn, phạm tội 2 lần trở lên, dùng thủ đoạn tinh vi để phạm tội.

Trong quá trình điều tra và tại tòa, bị cáo không tỏ ra ăn năn hối cải mà quanh co, đổ lỗi cho nhân viên dưới quyền. Hành vi bị cáo tạo dư luận xấu trong xã hội, dư luận xấu với quốc tế.

Có xem xét thêm tình tiết giảm nhẹ cho các bị cáo?

Mức hình phạt đề nghị với 85 bị cáo còn lại trong vụ án gồm 4 án chung thân, 1 bị cáo bị đề nghị 22-24 năm, 6 bị cáo bị đề nghị 19-20 năm tù, 2 bị cáo khung 16-17 năm, 4 người bị đề nghị 15-16 năm, 15 bị cáo được đề nghị 3 năm tù treo với thời gian thử thách 5 năm và những bị cáo còn lại bị VKS đề nghị 3-14 năm tù.

Khi đề nghị hình phạt, cơ quan công tố phân loại các bị cáo thành nhiều nhóm khác nhau dựa vào tội danh, mức độ hành vi, thái độ, tình tiết tăng nặng giảm nhẹ... theo nguyên tắc có lợi cho các bị cáo.

Song, luật sư bào chữa và các bị cáo mong HĐXX xem xét lại mức hình phạt đã đề nghị, nhiều người cho rằng mức án quá nặng.

Quá trình điều tra và tại phiên tòa, ngoại trừ bị cáo Trương Mỹ Lan và 5 người bỏ trốn, các bị cáo còn lại được ghi nhận đều thành khẩn khai báo, thừa nhận hành vi phạm tội của mình, ăn năn hối cải, tích cực hợp tác với cơ quan điều tra để làm rõ vụ án, tác động người thân khắc phục hậu quả thiệt hại. Một số bị cáo cho rằng đã khắc phục dư thiệt hại gây ra.

Nhiều bị cáo có nhiều thành tích trong công tác, nhiều bằng khen, huân chương, đóng góp cho hoạt động xã hội được ghi nhận... Họ mong mỏi được HĐXX khoan hồng để sớm trở về với gia đình, làm lại cuộc đời.

Vấn đề dân sự trong vụ án

Tại tòa, bị cáo Trương Mỹ Lan, Võ Tấn Hoàng Văn, Trần Thị Mỹ Dung, Trương Khánh Hoàng... cùng các luật sư bào chữa đều cho rằng việc định giá các tài sản trong vụ án để xác định thiệt hại đang quá thấp, mong tòa xem xét.

Theo đó, Công ty thẩm định giá Hoàng Quân (Công ty Hoàng Quân, được chọn thẩm định giá tài sản trong vụ án) mới định giá 726/1.166 mã tài sản thế chấp cho các khoản vay của nhóm Vạn Thịnh Phát tại SCB. Số còn lại Công ty Hoàng Quân không định giá vì lý do các tài sản là cổ phần, cổ phiếu, quyền tài sản, bất động sản không đủ hồ sơ, pháp lý tài sản...

VKS đề nghị bà Trương Mỹ Lan phải bồi thường cho Ngân hàng SCB 677.000 tỷ đồng thiệt hại và lãi phát sinh. Về điều, này, luật sư bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho SCB đề nghị HĐXX xác định bà Lan và các bị cáo phải bồi thường cho ngân hàng số tiền thiệt hại tính đến ngày 5/3 (xử sơ thẩm) là hơn 760.000 tỷ đồng (hơn 482.000 tỷ nợ gốc, 277.830 tỷ lãi) và lãi phát sinh cho đến khi nào SCB thực nhận được tiền.

Luật sư cũng đề nghị tòa cho phía SCB toàn quyền khai thác, sử dụng quản lý đối với 1.166 tài sản đảm bảo cho gần 1.300 khoản vay của nhóm bà Lan và "hệ sinh thái" Vạn Thịnh Phát.

Đối với số tiền 1.000 tỷ đồng ông Nguyễn Cao Trí chiếm đoạt của bà Lan và 5,2 triệu USD bị cáo Đỗ Thị Nhàn nhận hối lộ, luật sư cho rằng đây là tiền có nguồn gốc từ SCB và do hành vi phạm tội của người khác chiếm đoạt chứ không phải tiền riêng của bà Lan. Do đó, phía SCB đề nghị HĐXX tuyên thu hồi nhưng không sung công quỹ Nhà nước mà để khắc phục hậu quả vụ án.

Luật sư bảo vệ cho SCB cũng cho rằng, trong quá trình xét xử có nhiều bị cáo đã nộp tiền khắc phục hậu quả của vụ án, đề nghị tòa giao số tiền này cho SCB định đoạt; kiến nghị cơ quan chức năng tiếp tục truy tìm các tài sản có liên quan tới hành vi phạm tội của bà Lan và đồng phạm để khắc phục hậu quả vụ án.

Trong những ngày tranh luận, bị cáo Trương Mỹ Lan xin chuyển 1.650 tỷ đồng để giúp chồng và cháu gái khắc phục thiệt hại. Cụ thể, bà Lan xin được chuyển 1.350 tỷ đồng để khắc phục hậu quả cho cháu gái là bị cáo Trương Huệ Vân. Nguồn gốc số tiền này gồm 1.000 tỷ đồng (tiền mặt và tài sản đang bị phong tỏa) do ông Nguyễn Cao Trí bồi thường cho bà Lan và 350 tỷ đồng do một cá nhân trả cho bà.

Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát cũng mong muốn chuyển thêm 300 tỷ đồng mà cá nhân trên trả cho bà để khắc phục cho chồng là bị cáo Chu Lập Cơ.

Luật sư bào chữa của các bị cáo mong tòa ghi nhận tình tiết này để làm căn cứ xem xét hình phạt đã đề nghị.