Fica
DTiNewsBộ luật Hình sự sửa đổi, bà Trương Mỹ Lan có thoát án tử?
(Dân trí) - Quốc hội vừa thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự 2015, trong đó bỏ hình phạt tử hình đối với tội Tham ô tài sản.
Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự có hiệu lực thi hành từ 1/7. Theo đó, Bộ luật Hình sự lần này đã bỏ hình phạt tử hình đối với 8 tội danh, gồm: Tội Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân; tội Gián điệp; tội Phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của Việt Nam; tội Sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh; tội Vận chuyển trái phép chất ma túy; tội Tham ô tài sản; tội Nhận hối lộ; tội Phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược.
Bị án Trương Mỹ Lan (Ảnh: Hải Long).
Tại Điều 4 (điều khoản chuyển tiếp) của Bộ luật Hình sự sửa đổi quy định hình phạt tử hình đã tuyên trước ngày 1/7, đối với người phạm 8 tội nêu trên mà chưa thi hành án thì không thi hành và Chánh án TAND Tối cao quyết định chuyển hình phạt tử hình thành tù chung thân.
Quốc hội giao TAND Tối cao chủ trì, phối hợp với Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, VKSND Tối cao và các cơ quan có liên quan tổ chức rà soát người bị kết án tử hình thuộc diện này để thực thi theo quy định mới.
Về những điểm mới trong Bộ luật Hình sự sửa đổi, luật sư Đặng Thị Thúy Huyền (Đoàn luật sư TPHCM) cho biết, việc chuyển hình phạt từ tử hình xuống chung thân (trong đó có tội Tham ô tài sản và Nhận hối lộ) sẽ là động lực cho nhiều bị án đang chấp hành án trong các đại án kinh tế tích cực khắc phục hậu quả, trong đó có bà Trương Mỹ Lan trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.
Ở giai đoạn 1 của vụ án, bà Lan đang phải chấp hành hình phạt tử hình về tội Tham ô tài sản. Ở giai đoạn 2 bà Lan phải chấp hành chung là 30 năm tù. Tổng hợp hình phạt chung của cả hai giai đoạn mà bà Lan phải thi hành là tử hình.
Theo luật sư Huyền, căn cứ Điều 7 Bộ luật Hình sự hiện hành, nếu quy định mới có lợi cho người phạm tội thì có thể áp dụng cho cả hành vi phạm tội được thực hiện trước thời điểm quy định đó có hiệu lực.
Như vậy, bà Trương Mỹ Lan có thể không còn bị áp dụng án tử hình đối với tội Tham ô tài sản, nhưng việc xem xét này không diễn ra tự động mà phải tuân theo trình tự, thủ tục, việc áp dụng quy định mới sẽ do cơ quan có thẩm quyền đánh giá, căn cứ vào tính chất đặc biệt nghiêm trọng của vụ án.
Cũng theo luật sư Huyền, khả năng giảm nhẹ hình phạt còn phụ thuộc vào quá trình thi hành án và mức độ hợp tác của người bị kết án. Thực tế, bà Trương Mỹ Lan đã có động thái khắc phục hậu quả khi nhiều trái chủ được hoàn trả số tiền bị chiếm đoạt.
Đồng tình với quan điểm trên, luật sư Lưu Tấn Anh Toàn (Giám đốc Công ty Luật Lưu Vũ) cho rằng, bà Lan bị kết án tử hình trước ngày 1/7, nên sẽ được áp dụng theo điều luật mới có lợi cho người phạm tội. Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung) bãi bỏ hình phạt tử hình đối với tội Tham ô tài sản do đó mức án cao nhất của bà Lan đối với tội này là tù chung thân.
Việc này sẽ được thực hiện bằng quyết định của Chánh án TAND Tối cao, sau khi phối hợp với Bộ Công an, Bộ Quốc phòng và VKSND Tối cao thực thi theo quy định mới.
Việc bỏ hình phạt tử hình ở 8 tội danh, theo Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh, một mặt vẫn đáp ứng được yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm, đồng thời đáp ứng được tiến trình tiếp tục thu hẹp hình phạt tử hình, cũng như yêu cầu hợp tác, mở rộng quan hệ quốc tế để phát triển đất nước.
Riêng đối với Tội tham ô tài sản và Tội nhận hối lộ, Bộ trưởng Tư pháp cho biết, sau khi bỏ hình phạt tử hình, nhằm bảo đảm thu hồi tài sản do phạm tội mà có, đồng thời khuyến khích người phạm tội tích cực khai báo trong quá trình giải quyết vụ án, dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung quy định theo hướng: “Người bị kết án tù chung thân về tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ chỉ có thể được xét giảm thời hạn chấp hành hình phạt khi đã chủ động nộp lại ít nhất 3/4 tài sản tham ô, nhận hối lộ và đã hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn”.
