Tỉnh lớn nhất miền Tây vận hành mô hình hành chính phục vụ ra sao?
(Dân trí) - Sau sáp nhập, do khối lượng công việc tăng lên nên lãnh đạo tỉnh An Giang đã đưa ra nhiều sáng kiến nhằm phục vụ người dân tốt hơn và từ đó mô hình "ngày không hẹn", "ngày không viết"... ra đời.
Sau sắp xếp, tỉnh An Giang mới được thành lập với diện tích tự nhiên hơn 9.888km² và dân số gần 5 triệu người, bao gồm 102 đơn vị hành chính cấp xã, trong đó có 85 xã, 14 phường và 3 đặc khu hành chính: Phú Quốc, Thổ Châu và Kiên Hải. Việc quản lý một địa bàn rộng lớn, đa dạng về địa hình và dân cư này đang đặt ra nhiều thách thức lớn cho công tác hành chính của tỉnh.
Những "kiến trúc sư" của nền hành chính phục vụ
Phòng Cải cách hành chính thuộc Sở Nội vụ được ví như "đầu não" của toàn bộ công cuộc cải cách hành chính tại An Giang. Đội ngũ này đóng vai trò là những "kỹ sư" và "kiến trúc sư", chịu trách nhiệm thiết kế, bảo dưỡng và không ngừng nâng cấp bộ máy hành chính công, hướng tới mục tiêu phục vụ người dân và doanh nghiệp một cách tốt nhất. Mọi quyết sách lớn về sắp xếp bộ máy, tinh giản thủ tục hay xây dựng chính quyền điện tử đều mang dấu ấn của họ.
Trao đổi với phóng viên, ông Mai Thanh Bình, Trưởng phòng Cải cách hành chính Sở Nội vụ tỉnh An Giang, người có 13 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực này, cho biết: "Sau khi vận hành, một số nơi thiếu nhân lực trong khi đó nhiều chỗ vẫn đang dôi dư.
Giám đốc sở đã yêu cầu địa phương báo lại danh sách, vị trí đăng ký của từng công chức, viên chức. Bước tiếp theo đó chúng tôi sẽ sắp xếp, cải cách, hướng dẫn và đào tạo đội ngũ mới".
Ông Bình nhấn mạnh sự khác biệt giữa công việc của một công chức thông thường và người làm cải cách hành chính. Trong khi công chức tập trung thực thi các quy trình có sẵn, người làm cải cách hành chính lại phải thay đổi và hoàn thiện chính những quy trình đó.
Họ cần có tầm nhìn liên ngành để thực hiện đồng thời nhiều nhiệm vụ quan trọng như cải cách thể chế, thủ tục hành chính, tổ chức bộ máy, công vụ và tài chính công. Đặc biệt, họ là đội ngũ tiên phong trong việc đưa ra các sáng kiến, nhất là trong xây dựng và phát triển chính quyền điện tử.
Theo ông Bình, yếu tố cốt lõi nhất trong cải cách hành chính là thay đổi ý thức trách nhiệm, tư duy và văn hóa công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, chứ không đơn thuần chỉ là điều chỉnh cơ học.
"Vấn đề cốt lõi của cải cách là phải nâng cao trách nhiệm công vụ của đội ngũ cán bộ, chuyển đổi cách làm từ "mệnh lệnh" sang "phục vụ". Đó là những gì chúng tôi định hướng với nhau. Bởi, mối quan hệ giữa nền hành chính và người dân là mối quan hệ tương - hỗ. Trong đó, cán bộ được xác định là những công bộc của nhân dân, có trách nhiệm quản lý công việc của nhà nước và phục vụ nhu cầu chính đáng của người dân," ông Bình phân tích.
Ông ví người làm công tác cải cách hành chính như một "kiến trúc sư" vừa thiết kế, vừa xây dựng, vừa phải thường xuyên lắng nghe phản hồi từ người dân và doanh nghiệp để điều chỉnh, hoàn thiện hệ thống, đảm bảo luôn đáp ứng đúng nhu cầu của người dân.
Chủ tịch tỉnh An Giang Hồ Văn Mừng thăm hỏi người dân làm thủ tục hành chính (Ảnh: Hoàng Duật).
Nền hành chính đặc thù nhất ĐBSCL
An Giang được ví như một "Việt Nam thu nhỏ" với dân số đông nhất Đồng bằng sông Cửu Long và các đặc khu hành chính như Phú Quốc, Thổ Châu, Kiên Hải, cùng các "siêu phường" đông dân nhất cả nước như Rạch Giá. Để xây dựng một nền hành chính hoàn hảo cho một tỉnh với nhiều điểm đặc biệt về địa lý và dân số như An Giang, rất cần một lực lượng tinh nhuệ, dám thay đổi tư duy.
"Nền hành chính của tỉnh mang nhiều đặc trưng riêng biệt, khi bao gồm các khu vực biên giới, đảo và các cù lao, cồn, đòi hỏi một tư duy quản lý linh hoạt và sáng tạo. Điều này cũng âm thầm tạo ra một bối cảnh độc đáo để chúng tôi thử nghiệm và triển khai các mô hình cải cách đột phá, khác biệt so với các tỉnh lân cận," ông Bình chia sẻ.
Từ đầu năm đến nay, UBND tỉnh An Giang đã ban hành hơn 50 quyết định công bố danh mục thủ tục hành chính với tổng số gần 1.500 thủ tục. Song song đó, 681 quy trình nội bộ được công bố, góp phần chuẩn hóa quy trình giải quyết thủ tục hành chính ở cấp tỉnh, huyện và xã.
Từ tháng 12/2024 đến giữa tháng 6 năm nay, toàn tỉnh tiếp nhận 195.026 hồ sơ, trong đó gần 172.000 hồ sơ được nộp trực tuyến, chiếm khoảng 90% tổng số. Tỷ lệ giải quyết đúng hạn đạt hơn 90%, cho thấy sự cải thiện rõ rệt trong hiệu quả xử lý công việc. Công tác số hóa hồ sơ cũng đạt kết quả cao: Tỷ lệ số hóa đầu vào đạt 91,18%, đầu ra đạt 90,1%, và số hồ sơ được số hóa cả hai chiều đạt 77,68%.
Trong lĩnh vực chính quyền điện tử, An Giang đã trao đổi hơn 124.000 lượt văn bản qua trục liên thông quốc gia, tăng 13% so với cùng kỳ năm trước. Toàn tỉnh có 40 đơn vị sử dụng phần mềm Văn phòng điện tử, với khoảng 400.000 lượt văn bản trao đổi.
Hội nghị trực tuyến cũng được đẩy mạnh với 243 cuộc họp được tổ chức, thu hút gần 24.000 lượt đại biểu tham dự. Trong đó, số cuộc họp với Chính phủ tăng 50% so với cùng kỳ, cho thấy sự chủ động kết nối và phối hợp giữa địa phương và trung ương.
Tỉnh đã tích hợp hơn 20.000 tài khoản cán bộ, công chức, viên chức vào hệ thống quản lý văn bản điều hành điện tử, đạt tỷ lệ trao đổi văn bản điện tử 100%. Hơn 96% công chức, viên chức được cấp chữ ký số, góp phần nâng cao hiệu quả làm việc.
Phòng Cải cách hành chính Sở Nội vụ xác định cải cách thủ tục hành chính là bước đột phá để cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh. Điều này được thể hiện qua việc công bố, công khai danh mục thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian giải quyết và loại bỏ nhiều giấy tờ không cần thiết.
Các mô hình như "ngày không hẹn" và "ngày không viết" tại phường Long Xuyên, hệ thống chatbot trên Cổng dịch vụ công và việc công bố 400 mã QR tại Trung tâm hành chính công Đặc khu Phú Quốc là những bước tiến đáng ghi nhận, thể hiện quyết tâm cao độ trong việc chấn chỉnh tồn tại, yếu kém và nâng cao ý thức, trách nhiệm của người thực thi công vụ.
Trung tâm hành chính công ở đặc khu Phú Quốc là một kiểu mẫu nổi bật cho sự quyết liệt trong công tác cải cách hành chính trên địa bàn tỉnh An Giang (Ảnh: Bảo Trân).
Ở đâu người dân cần, ở đó hành chính công phục vụ
Tại đặc khu Phú Quốc, sau sáp nhập, bộ máy hành chính đã đi vào ổn định với 155 công chức và 7 hợp đồng lao động, đảm bảo vận hành thông suốt mọi lĩnh vực. Trung tâm phục vụ hành chính công đặc khu Phú Quốc, thành lập ngày 1/7, là một điểm nhấn quan trọng trong hệ thống cải cách hành chính của tỉnh An Giang.
Trung tâm được trang bị 19 quầy tiếp nhận hồ sơ, điều hành bởi 1 giám đốc, 2 phó giám đốc và 13 công chức chuyên môn. Để giảm tải áp lực cho trụ sở chính, địa phương chủ động bố trí thêm 8 tổ cơ động tại các xã, phường cũ để hướng dẫn người dân nộp hồ sơ trực tuyến.
Trong tháng 7, trung tâm tiếp nhận 400 thủ tục hành chính cấp xã (70 lĩnh vực), 8 thủ tục hành chính cấp tỉnh và 25 thủ tục ngành dọc (gồm công an và bảo hiểm xã hội). Tổng số lượt công dân đến làm việc khoảng 19.000. Số hồ sơ thuộc bộ thủ tục hành chính được tiếp nhận là 8.343, trong đó có 6.499 hồ sơ đủ điều kiện giải quyết. Các lĩnh vực có nhiều hồ sơ phát sinh gồm đất đai, đăng ký giấy phép kinh doanh, hộ tịch, chứng thực và bảo hiểm xã hội.
Về hiệu quả giải quyết, 1.478 trong số 1.751 hồ sơ cấp xã được trả đúng hạn, đạt tỷ lệ 84,41%. Tỷ lệ số hóa hồ sơ khi tiếp nhận đạt 92,52%, trong khi tỷ lệ số hóa kết quả giải quyết là 57,51%. Kết quả thăm dò ý kiến cho thấy có 25/32 phiếu đánh giá hài lòng, đạt 78,13%.
Chị Lê Thị Thu Thảo (đứng) - cán bộ điều phối hoạt động của Trung tâm phục vụ hành chính công đặc khu Phú Quốc (Ảnh: Hoàng Duật).
Mặc dù còn đối mặt với một số khó khăn về cơ sở vật chất và trang thiết bị cũ, cũng như tình trạng quá tải hồ sơ, toàn bộ hệ thống hành chính công của đặc khu Phú Quốc đã hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Một trong những sáng kiến đột phá của trung tâm là in 400 mã QR code tương ứng với 400 lĩnh vực thủ tục hành chính khác nhau. Người dân chỉ cần quét mã QR tương ứng để truy cập thông tin và thực hiện các bước tiếp theo, giúp tiết kiệm thời gian, giảm thiểu giấy tờ và minh bạch hóa quy trình.
