DMagazine

Từ cù lao nghèo đến vùng trồng xoài xuất khẩu bậc nhất ĐBSCL

(Dân trí) - Xã Cù Lao Giêng (tỉnh An Giang) đã "thay da đổi thịt" sau nhiều thập kỷ thay đổi tư duy làm giàu. Từ xứ cù lao xa xôi cách trở, xã đã vươn mình trở thành "thủ phủ" xoài xuất khẩu ở ĐBSCL.

Nếu tìm kiếm một minh chứng sống động cho tinh thần "ý Đảng lòng dân", nơi ý chí của chính quyền hòa quyện cùng khát vọng đổi đời của người dân, tôi lại nhớ đến Cù Lao Giêng, tỉnh An Giang. 

Về lại xã Cù Lao Giêng những ngày cuối tháng 11 mới thấy được sự thay đổi kỳ diệu trên quê hương xã đảo ngày nào còn chìm trong khó khăn. Cù Lao Giêng nay đã vươn mình, không chỉ thay áo mới mà còn thay cả vận mệnh, nhờ vào Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới đầy nhân văn và ý nghĩa.

Từ cù lao nghèo đến vùng trồng xoài xuất khẩu bậc nhất ĐBSCL - 1

 Để cảm nhận được sự ấm áp của ngày hôm nay, người dân xã Cù Lao Giêng không khỏi nhớ lại những ngày tháng cũ. Ông Dương Văn Tới, ở xã Cù Lao Giêng, người đã gắn bó cả đời với vùng đất này, hồi tưởng với niềm xúc động.

 “Lúc xưa vùng đất này khó khăn lắm, đâu ai nghĩ hôm nay vùng quê phát triển nhanh chóng và hiện đại”, ông Tới trầm ngâm. 

Sự phát triển ấy, đối với ông Tới, không chỉ là thành quả của chính sách, mà là giấc mơ có thật, là niềm hạnh phúc giản dị khi chứng kiến quê hương mình thay đổi từng ngày. Sự nỗ lực không ngừng nghỉ ấy đã kết trái ngọt. 

Xã Cù Lao Giêng đang tiến hành cập nhật, rà soát theo Bộ tiêu chí xã Nông thôn mới (NTM) nâng cao, trên cơ sở sáp nhập từ xã nông thôn mới nâng cao: Tấn Mỹ, Mỹ Hiệp và xã Nông thôn mới kiểu mẫu Bình Phước Xuân, đây là một dấu mốc lịch sử không thể nào quên đối với người dân xứ cù lao. 

Sự chuyển mình ấy không chỉ dừng lại ở tinh thần, mà hiện hữu rõ ràng qua sự thay đổi từ cơ sở hạ tầng. Chương trình NTM đã giúp xã lồng ghép và thực hiện hiệu quả các dự án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu.

Từ cù lao nghèo đến vùng trồng xoài xuất khẩu bậc nhất ĐBSCL - 3

Điều người dân cảm nhận rõ nhất chính là sự thay đổi của những con đường. Hệ thống giao thông nông thôn, vốn là rào cản lớn nhất, nay đã được đầu tư đồng bộ, các tuyến đường liên ấp, nội đồng đều đã được cứng hóa 100%, trở thành sợi dây kết nối kinh tế. 

Ông Dương Văn Tới tâm sự, việc hạ tầng giao thông nông thôn được đầu tư đồng bộ đã tạo thuận lợi cho việc lưu thông hàng hóa, giúp bà con mua bán kinh doanh dễ dàng hơn, không còn cảnh bùn lầy hay khó khăn khi vận chuyển nông sản, nhất là xoài xuất khẩu của địa phương. 

Cùng với những con đường, hệ thống điện, trường, trạm cũng được đầu tư đạt chuẩn, phục vụ trọn vẹn nhu cầu sinh hoạt, sản xuất, học tập của người dân. Cù Lao Giêng giờ đây có 13/14 trường đạt chuẩn quốc gia (trong đó có 1 trường đạt chuẩn cơ sở vật chất mức độ 2) và 3 trạm y tế được đầu tư đạt chuẩn y tế quốc gia, đảm bảo về tương lai cho thế hệ trẻ và sức khỏe cộng đồng. 

Từ cù lao nghèo đến vùng trồng xoài xuất khẩu bậc nhất ĐBSCL - 5

Ông Lê Văn Út Em, một người dân xã phấn khởi nói: “Sau hơn 13 năm thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân từng bước được nâng lên; hệ thống điện, đường, trường, trạm được đầu tư đáp ứng nhu cầu sinh hoạt, sản xuất, học tập của người dân”.

Hình ảnh những tuyến đường bê tông sạch đẹp nối ấp liền ấp, những ngôi nhà kiên cố khang trang không còn tạm bợ nữa, thay thế cho những hình ảnh khó khăn ngày xưa, là minh chứng rõ nhất cho sự quan tâm đầu tư của Đảng và Nhà nước, đã giúp vùng quê xứ cù lao thay da đổi thịt trên đà phát triển mạnh mẽ.

Từ cù lao nghèo đến vùng trồng xoài xuất khẩu bậc nhất ĐBSCL - 7

Điểm mấu chốt tạo nên sự đột phá về thu nhập chính là cuộc cách mạng thầm lặng trên đồng ruộng. Để nâng cao đời sống, Cù Lao Giêng đã thực hiện chuyển dịch cơ cấu sản xuất nông nghiệp một cách mạnh mẽ, chuyển từ đất lúa sang trồng cây ăn trái, cây chủ lực là xoài tượng da xanh. Sự chuyển đổi này không chỉ là thay đổi cây trồng, mà còn là thay đổi tư duy làm giàu.

Hơn 15 năm trước, giá thu mua lúa thấp "chạm đáy", khiến thu nhập của nhiều nông dân thấp, đời sống bấp bênh. 

Ông Phạm An Toàn, cán bộ phòng Kinh tế, Hạ tầng xã Cù Lao Giêng là một trong những người mạnh dạn thay đổi, 1ha đất trồng lúa của ông Toàn được chuyển sang trồng xoài. 

Quyết định táo bạo này đã mang lại "quả ngọt", nếu trừ các khoản chi phí, hiện gia đình ông thu lợi nhuận khoảng 200 triệu đồng/năm, cao gấp nhiều lần so với trồng lúa.

Ông Toàn tính toán: “Một công lúa một vụ lời 1,5 triệu đồng, trong khi giá xoài hiện tại có thể lời 25 đến 30 triệu, ngay cả lúc xoài có giá thấp nhất là 5.000 đồng, bà con vẫn có lời”. 

Sau một thập kỷ chuyển đổi mạnh mẽ mô hình kinh tế nông nghiệp, toàn xã đã có gần 4.300ha cây ăn trái, chiếm 98,12% diện tích sản xuất nông nghiệp, trong đó xoài chiếm 4.135ha. Sự thành công này có sự đóng góp lớn từ sự hỗ trợ kỹ thuật. 

Từ cù lao nghèo đến vùng trồng xoài xuất khẩu bậc nhất ĐBSCL - 9

Ông Nguyễn Văn Tấn, người đã gắn bó với ngành nông nghiệp, cho biết, xã đã quan tâm hỗ trợ nông dân về cây giống, phân bón và chuyển giao các lớp tập huấn kỹ thuật trồng trọt, giúp bà con chuyển đổi cây trồng một cách hiệu quả nhất. 

Ông Lâm Anh Tú, Trưởng phòng Kinh tế xã, cũng khẳng định rằng, việc chuyển đổi mạnh mẽ từ trồng lúa sang cây ăn trái đã phần nào đem lại hiệu quả kinh tế rõ rệt. 

Sản xuất nông nghiệp hiện đại đã được áp dụng, với nhiều mô hình hiệu quả theo hướng VietGAP, GlobalGAP, nâng giá trị sản xuất bình quân 1ha đất nông nghiệp lên tới hơn 330 triệu đồng. Trái xoài Cù Lao Giêng, nhờ chất lượng vượt trội, đã không chỉ đáp ứng thị trường nội địa mà còn vươn ra, xuất khẩu đến nhiều thị trường trên thế giới, mang về nguồn thu ngoại tệ đáng kể và khẳng định vị thế của nông sản xứ cù lao.

Thành quả kinh tế đã tạo nên những thay đổi sâu sắc và bền vững trong đời sống xã hội. Ông Lê Văn Út Em đã dùng từ "phấn khởi" để diễn tả sự đổi thay này. Thu nhập của người dân ở xã đã tăng gấp 2-3 lần so với những năm đầu xây dựng nông thôn mới. 

Thu nhập bình quân đầu người của địa phương hiện đã đạt trên 70 triệu đồng/năm, tăng gấp 3,5 lần so với năm 2010. Cùng với thu nhập, tỷ lệ hộ nghèo đã giảm mạnh một cách đáng kinh ngạc, từ trên 6% xuống còn dưới 1,79% dân số, và hiện nay chỉ còn 1,7%. 

Từ cù lao nghèo đến vùng trồng xoài xuất khẩu bậc nhất ĐBSCL - 11

Những con số này không chỉ là thống kê, mà là sự hiện hữu từ thực tế, biết bao gia đình đã thoát khỏi cảnh nghèo khó, được xây nhà kiên cố, được cho con ăn học đàng hoàng. Tình hình an ninh, trật tự xã hội được đảm bảo ổn định, tạo điều kiện để người dân an tâm làm giàu trên chính quê hương cù lao xa xôi.

Bên cạnh nông nghiệp, kinh tế dịch vụ cũng phát triển theo. Hoạt động thương mại, dịch vụ và du lịch đã khởi sắc. Du lịch tâm linh và du lịch sinh thái Cồn Én thuộc xã Cù Lao Giêng đã thu hút hàng chục ngàn lượt du khách mỗi năm. 

Xã có 25 doanh nghiệp, gần 300 cơ sở sản xuất kinh doanh và các làng nghề truyền thống hoạt động hiệu quả, giải quyết việc làm cho lao động nông thôn. Đặc biệt, công tác vận động quần chúng đã huy động được nguồn lực lớn, với sự đóng góp của nhân dân và các mạnh thường quân lên đến hơn 47 tỷ đồng để thực hiện các công trình. Đó là minh chứng cho tinh thần "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra" trong xây dựng nông thôn mới. 

Từ cù lao nghèo đến vùng trồng xoài xuất khẩu bậc nhất ĐBSCL - 13

Với phương châm xây dựng nông thôn mới có điểm khởi đầu nhưng không có điểm kết thúc, Cù Lao Giêng đang tiếp tục hành trình của mình. 

Bí thư Đảng uỷ xã Cù Lao Giêng Võ Minh Nâng cho biết, xã đang nỗ lực nâng cao chất lượng các tiêu chí để đạt chuẩn NTM nâng cao, và hướng tới xây dựng NTM kiểu mẫu.

Theo Bí thư Nâng, Cù Lao Giêng đã đạt 18/19 tiêu chí và 73/74 chỉ tiêu NTM nâng cao theo Bộ tiêu chí tỉnh An Giang giai đoạn 2021-2025. Tiêu chí duy nhất còn lại là nâng cao thu nhập. Xã đang tập trung nguồn lực để hoàn thành tiêu chí này, phấn đấu đến cuối năm 2025 sẽ đạt chuẩn NTM nâng cao. Mục tiêu thu nhập bình quân đầu người sẽ đạt từ 65-75 triệu đồng/người/năm, một bước tiến vững chắc trên con đường sung túc.

Từ cù lao nghèo đến vùng trồng xoài xuất khẩu bậc nhất ĐBSCL - 15

Nhìn về tương lai xa hơn, trong định hướng phát triển nhiệm kỳ 2025-2030, Đảng bộ xã Cù Lao Giêng đã đề ra những khát vọng lớn lao, với tốc độ tăng tổng giá trị sản phẩm bình quân hằng năm đạt 7,7%. Xã phấn đấu tổng thu ngân sách từ kinh tế địa bàn 5 năm đạt 38,5 tỷ đồng.

Khâu đột phá được nhấn mạnh là tiếp tục chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng hiệu quả, bền vững, gắn với ứng dụng khoa học, công nghệ. Xã sẽ đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý, điều hành, giải quyết thủ tục hành chính và phát triển nông nghiệp hiện đại. Mục tiêu là hình thành vùng sản xuất tập trung, liên kết chuỗi giá trị, tiêu thụ nông sản qua nền tảng số, gắn với phát triển sản phẩm OCOP và dịch vụ du lịch cộng đồng đặc trưng của xã. 

Từ cù lao nghèo đến vùng trồng xoài xuất khẩu bậc nhất ĐBSCL - 17

Cuối cùng, Cù Lao Giêng hướng tới xây dựng một vùng nông thôn có cảnh quan, không gian môi trường sáng xanh sạch đẹp, giữ gìn nét đặc trưng của vùng quê sông nước. Mọi nỗ lực đều nhằm đạt đến mục tiêu cao cả nhất: thu nhập bình quân đầu người năm 2030 sẽ đạt 108,14 triệu đồng, và tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống dưới 2%.

Với tinh thần Đoàn kết - Kỷ cương - Đột phá - Phát triển, Bí Thư xã Cù Lao Giêng khẳng định, toàn thể Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Cù Lao Giêng đang viết tiếp trang sử mới. Tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng cách mạng, hun đúc sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và nuôi dưỡng khát vọng vươn lên. 

Lãnh đạo xã Cù Lao Giêng tin tưởng rằng, tập thể Đảng bộ và nhân dân xã sẽ tiếp tục vượt qua mọi khó khăn, thách thức, tạo ra thế và lực mới, thực hiện thắng lợi các mục tiêu đã đề ra, để Cù Lao Giêng mãi mãi là biểu tượng của sự hồi sinh và sung túc giữa lòng miền Tây sông nước.

Nội dung: Hoàng Duật

Thiết kế: Tuấn Huy