Tổng Bí thư: Trao quyền cho người khuyết tật như những chủ thể phát triển

Chiều 3/12, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Tổng Bí thư Tô Lâm chủ trì buổi làm việc về tình hình thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đối với người khuyết tật.

Chăm lo cho người khuyết tật là thước đo của sự văn minh, hiện đại

Phát biểu tại buổi làm việc, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, việc chăm lo cho người khuyết tật không chỉ là trách nhiệm đạo lý, mà còn là thước đo của sự văn minh, hiện đại, là yêu cầu của phát triển bền vững và hội nhập quốc tế.

Trong những năm qua, Đảng, Nhà nước đã có nhiều chủ trương, chính sách quan trọng; nhiều mô hình hỗ trợ, phục hồi chức năng, giáo dục hòa nhập, tạo việc làm... đã phát huy hiệu quả. Nhiều người khuyết tật đã nỗ lực vươn lên, học tập, lao động, đóng góp giá trị cho xã hội.

Tổng Bí thư chỉ rõ, thực tiễn cho thấy, phần lớn người khuyết tật còn gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống hằng ngày. Không ít người khuyết tật, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em, vẫn đối mặt với nguy cơ bị bạo lực, bị bỏ rơi, bị phân biệt đối xử.

Nhằm xác định rõ những khó khăn, đề ra các giải pháp thiết thực, Tổng Bí thư yêu cầu phải hướng tới mục tiêu rất rõ ràng: Không để bất kỳ người khuyết tật nào bị bỏ lại phía sau. Mọi người khuyết tật đều có cơ hội sống tốt hơn mỗi ngày.

Chuyển cách tiếp cận từ y tế, chăm sóc sang xã hội hòa nhập

Tổng Bí thư yêu cầu, phải làm rõ và hoàn thiện các giải pháp nâng cao khả năng tiếp cận, phục hồi chức năng cho người khuyết tật. Việc xây dựng chính sách cho người khuyết tật trong giai đoạn hiện nay phải đổi mới tư duy, chuyển cách tiếp cận từ y tế, chăm sóc sang cách tiếp cận xã hội hòa nhập. Tức là phải xây dựng các chính sách pháp luật tiếp cận người khuyết tật theo mô hình xã hội chứ không phải theo mô hình tiếp cận y tế thông thường.

Điều này có ý nghĩa rất quan trọng, khuyết tật không phải chỉ là vấn đề sức khỏe, khiếm khuyết chức năng mà là những rào cản xã hội, hạn chế tham gia đời sống kinh tế, văn hóa cộng đồng của người khuyết tật. Khi nhìn nhận đúng bản chất này, chính sách phải hướng đến việc loại bỏ định kiến, giảm bất bình đẳng, mở rộng cơ hội, trao quyền cho người khuyết tật như những chủ thể phát triển chứ không phải đối tượng bị động chăm sóc. Từ góc độ đó, hệ thống chính sách cần phải được thiết kế mang tính liên ngành và toàn diện hơn.

Tổng Bí thư cho rằng, bên cạnh việc hỗ trợ y tế, phục hồi chức năng, bảo hiểm sức khỏe, nhà nước cần tập trung mạnh vào các chính sách giáo dục hòa nhập, đào tạo nghề phù hợp, cơ chế ưu đãi trong tuyển dụng, tiếp cận hạ tầng giao thông, công trình công cộng, chuyển đổi số cho phép người khuyết tật tiếp cận với dịch vụ công trực tuyến và các công cụ công nghệ hỗ trợ.

Chính sách an sinh xã hội cũng phải đảm bảo mức sống tối thiểu, hỗ trợ sinh kế, nhà ở, trợ giúp pháp lý để người khuyết tật có điều kiện hòa nhập một cách thực chất. Điều này đòi hỏi nâng cao nhận thức cộng đồng, xóa bỏ kỳ thị, thúc đẩy mô hình xã hội không rào cản và tiếp cận cho tất cả.

Cùng với đó, cần khuyến khích các khu vực tư nhân, các tổ chức xã hội, cộng đồng tham gia sâu rộng vào các hoạt động hỗ trợ người khuyết tật, tạo ra việc làm, sáng tạo sản phẩm, dịch vụ thân thiện khác. Rà soát, cụ thể hóa mục tiêu đến năm 2030 mà Bộ Y tế đang xây dựng; mở rộng các dịch vụ phục hồi chức năng tại tuyến cơ sở, đảm bảo người khuyết tật được theo dõi sức khỏe định kỳ…

Tổng Bí thư yêu cầu, tiếp tục nghiên cứu các giải pháp mạnh mẽ để mọi trẻ khuyết tật đều được phát hiện sớm, được đến trường, được học tập, hòa nhập. Mỗi xã nào, mỗi địa phương nào có trẻ khuyết tật vẫn ở nhà là chính quyền, địa phương đó phải chịu trách nhiệm. Coi giáo dục là chìa khóa để trẻ khuyết tật không bị bỏ lại phía sau.

Tổng Bí thư đề nghị, đề xuất giải pháp thiết thực, mở rộng cơ hội việc làm, sinh kế cho người khuyết tật và phải có những chính sách về vấn đề này cho người khuyết tật, bình đẳng, tự lực vươn lên, có cơ hội đóng góp cho xã hội. Những giải pháp về hạ tầng giao thông, công trình công cộng, dịch vụ trực tuyến chuyển đổi phải thân thiện, dễ tiếp cận hơn; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trợ giúp và chuyển đổi số, nâng cao chất lượng cuộc sống sống cho người khuyết tật.

Tổng Bí thư nêu rõ, quan điểm chung là phải tạo một bước chuyển mới, hành động mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn để nâng cao chất lượng cuộc sống của người khuyết tật trong cả nước; để mọi người khuyết tật đều có cơ hội sống an toàn, học tập, làm việc, hòa nhập và phát triển như mọi công dân khác.