5G và vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia

Trong Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, công nghệ 5G được đề cập đến là một yếu tố quan trọng trong phát triển hạ tầng số và thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia.

Nghị quyết 57 đặt mục tiêu phủ sóng 5G trên toàn quốc vào năm 2030. Điều này được xem là một chủ trương lớn cho ngành viễn thông và các doanh nghiệp trong hành trình phát triển.

Cuộc đua 5G giữa các nhà mạng

Ngày 26/3 vừa qua, Tổng công ty Viễn thông MobiFone đã công bố gói dịch vụ 5G thương mại, giai đoạn đầu tập trung tại trung tâm các tỉnh, thành phố lớn.

Nhà mạng này cho biết thời gian tới sẽ tiếp tục mở rộng vùng phủ sóng, hướng đến mục tiêu phủ sóng 5G đến từng địa bàn xã trên phạm vi toàn quốc.

Sự kiện trên không chỉ đánh dấu bước phát triển quan trọng đối với riêng nhà mạng MobiFone, mà còn được xem là bước ngoặt đối với toàn ngành viễn thông Việt Nam bởi cả 3 nhà mạng lớn đều đã thương mại hóa thành công 5G.

Trước đó vào giữa tháng 10/2024, Viettel đã trở thành nhà mạng đầu tiên thương mại hóa 5G với hơn 6.500 trạm phát sóng, đảm bảo vùng phủ ngoài trời trên 90% khu vực thủ phủ 63 tỉnh, thành phố, các khu công nghiệp, trường học, sân bay, cảng biển…

"Đơn vị đã có kế hoạch mở rộng vùng phủ trong năm 2025 nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dùng đồng thời tiếp tục nghiên cứu và cho ra mắt thêm một số tính năng và sản phẩm trong hệ sinh thái 5G như: AR/VR, MeCall, SmartCall, YouTube Premium…

Trong năm 2025, mạng 5G sẽ được mở rộng tới các trung tâm huyện, những nơi tập trung đông dân cư phục vụ người dân. Song song với việc mở rộng vùng phủ sóng, chúng tôi cam kết mang đến nhiều dịch vụ mới kết nối trên nền 5G, thúc đẩy cuộc sống số hiện đại và tiện ích hơn", đại diện Viettel Telecom cho biết.

Tập đoàn VNPT cũng công bố chính thức cung cấp dịch vụ VinaPhone 5G vào tháng 12/2024. VinaPhone 5G sử dụng công nghệ 5G theo chuẩn mới nhất của thế giới 64T64R Massive MIMO & Beamforming; chipset tiên tiến (5nm); nền tảng kiến trúc kết hợp 5G NSA và 5G SA, hướng đến 5G Advanced.

Tại thời điểm chính thức cung cấp dịch vụ, VinaPhone 5G phủ sóng tại 63 tỉnh thành trên cả nước, chú trọng phủ sóng và cung cấp dịch vụ tại các khu vực trọng điểm về kinh tế xã hội. VinaPhone 5G cũng đặt mục tiêu sẽ tiếp tục phủ sóng rộng hơn trong năm 2025 và sớm phủ sóng 85% dân số trong thời gian tới.

Tính đến tháng 2, Viettel đã có khoảng 5,5 triệu thuê bao 5G, trong khi Vinaphone cũng đã đạt khoảng 3 triệu thuê bao. Từ khi mạng 5G được thương mại hóa, tốc độ Internet di động tại Việt Nam tăng trưởng mạnh, thuộc nhóm cao trên toàn cầu. 

Theo thống kê từ hệ thống đo tốc độ truy cập Internet tại Việt Nam (i-Speed) của Bộ Khoa học và Công nghệ, tính đến tháng 2, tốc độ mạng 5G tại Việt Nam tải xuống (download) đạt 187,58 Mbps, tốc độ tải lên (upload) 34,87 Mbps.

Thống kê cũng chỉ ra rằng Đà Nẵng hiện là địa phương có tốc độ 5G cao nhất với 324,05 Mbps. Hà Nội và TPHCM có tốc độ khoảng 144-158 Mbps.

Phát triển 5G góp phần thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia

Thời gian qua, Việt Nam đã triển khai nhiều giải pháp thúc đẩy sự phát triển của 5G. Việc triển khai mạng di động 5G đóng vai trò như một động lực then chốt, tạo ra nền tảng hạ tầng vững chắc để hiện thực hóa các mục tiêu chuyển đổi số trên mọi lĩnh vực của đời sống, kinh tế, xã hội.

Một trong những mục tiêu quan trọng được đặt ra trong Nghị quyết 57 là phủ sóng 5G trên phạm vi toàn quốc vào năm 2030. Đây không chỉ là mục tiêu về hạ tầng viễn thông, mà còn thể hiện cam kết cứng rắn nhằm tạo ra một môi trường kết nối vượt trội, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về băng thông và tốc độ truyền dữ liệu trong kỷ nguyên số. 

Để đạt được mục tiêu này, Nghị quyết nhấn mạnh sự chú trọng đầu tư và phát triển đồng bộ hạ tầng viễn thông, trong đó 5G là một ưu tiên hàng đầu. Nguồn lực nhà nước đóng vai trò chủ yếu trong việc phát triển hạ tầng số hiện đại này, đồng thời khuyến khích sự tham gia của các doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Gần đây nhất, Nghị quyết 193 của Quốc hội cũng đề cập việc hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp triển khai nhanh 5G. Cơ sở hạ tầng viễn thông được đánh giá là một thành phần quan trọng của hạ tầng số, là hạ tầng nền tảng cho phát triển kinh tế số, xã hội số, được Nhà nước ưu tiên phát triển và bảo vệ như hạ tầng giao thông, hạ tầng năng lượng.

Vì vậy, hạ tầng số nói chung và cơ sở hạ tầng viễn thông nói riêng cần phát triển nhanh và được đầu tư đi trước. Nghị quyết 193 cho phép hỗ trợ nhà mạng đầu tư 5G để phủ sóng nhanh toàn quốc.

Bình thường mỗi nhà mạng đầu tư một năm chỉ khoảng 5.000 trạm 5G. Nếu muốn mỗi nhà mạng đầu tư một năm tới 20.000 trạm để phủ sóng nhanh thì cần có sự hỗ trợ của Nhà nước. Mức hỗ trợ đã được Quốc hội thông qua là 15%, không vượt quá số tiền các nhà mạng đã bỏ ra để mua tần số 5G.

Sự phát triển của hạ tầng 5G hứa hẹn sẽ mang lại những tác động sâu rộng đến nền kinh tế số của Việt Nam. Với tốc độ truyền dữ liệu siêu nhanh, độ trễ cực thấp và khả năng kết nối số lượng lớn thiết bị, 5G sẽ là nền tảng vững chắc cho sự bùng nổ của các ứng dụng và dịch vụ số mới, từ thương mại điện tử, thanh toán điện tử đến các mô hình kinh doanh sáng tạo dựa trên dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo.

Ước tính, quy mô kinh tế số của Việt Nam sẽ đạt tối thiểu 30% GDP vào năm 2030 và 50% GDP vào năm 2045. Lúc này, hạ tầng 5G sẽ đóng vai trò như mạch máu, đảm bảo sự lưu thông thông suốt của dòng chảy dữ liệu và các giao dịch số.

Có thể nói, việc phát triển mạng 5G không chỉ là một bước tiến về công nghệ viễn thông, mà còn là một yếu tố then chốt, mang tính quyết định trong việc thúc đẩy quá trình chuyển đổi số quốc gia theo định hướng của Nghị quyết 57. 

Với khả năng kết nối vượt trội, 5G sẽ tạo ra nền tảng hạ tầng vững chắc cho sự phát triển của kinh tế số, mở ra những cơ hội mới cho việc ứng dụng các công nghệ tiên tiến như IoT, AI và Big Data.

Việc thực hiện thành công mục tiêu phủ sóng 5G toàn quốc vào năm 2030 sẽ là một bước tiến quan trọng, đưa Việt Nam tiến gần hơn đến mục tiêu trở thành một quốc gia số hùng cường và thịnh vượng trong kỷ nguyên mới.