PhotoStory

Hiện trạng công trình thủy lợi hơn 5.500 tỷ đồng có 8 người bị bắt

Thực hiện: Nguyễn Phê

(Dân trí) - Sau gần 15 năm khởi công, xây dựng, dự án hồ chứa nước Bản Mồng có tổng mức đầu tư 5.550 tỷ đồng ở Nghệ An vẫn chưa tích nước. Liên quan đến dự án này, Bộ Công an đã khởi tố 8 bị can.

Hiện trạng công trình thủy lợi hơn 5.500 tỷ đồng có 8 người bị bắt - 1

Dự án hồ chứa nước Bản Mồng, tại xã Yên Hợp, huyện Quỳ Hợp, Nghệ An (giai đoạn 1) được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Bộ NN&PTNT) phê duyệt năm 2009 bằng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ, với tổng mức đầu tư phần vốn trái phiếu Chính phủ 3.744 tỷ đồng, bao gồm cả các hợp phần bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Năm 2010, dự án được khởi công, do Ban Quản lý Đầu tư và Xây dựng thủy lợi 4 làm chủ đầu tư cụm công trình đầu mối và Sở NN&PTNT Nghệ An làm chủ đầu tư hợp phần bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. 

Hiện trạng công trình thủy lợi hơn 5.500 tỷ đồng có 8 người bị bắt - 2

Theo thiết kế, đập chính bằng bê tông dài hơn 220m, cao hơn 45m. Tràn xả lũ gồm 5 cánh cửa tràn, mỗi khoang rộng 75m. 5 cánh cửa tràn này phục vụ điều tiết cho việc xả lũ.

Khi quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư và bố trí thêm vốn cho dự án, Thủ tướng yêu cầu Bộ NN&PTNT rà soát tổng nguồn vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn, giai đoạn 2021-2025 đã được giao, cân đối bố trí đủ số vốn hơn 234 tỷ đồng để hoàn thành dự án hồ chứa nước Bản Mồng theo tiến độ vào năm 2025.

Hiện trạng công trình thủy lợi hơn 5.500 tỷ đồng có 8 người bị bắt - 3

Nguồn vốn giai đoạn 2021-2025 được bố trí 2.056 tỷ đồng, đã được bố trí 1.822 tỷ đồng, còn thiếu 234 tỷ đồng. Phần vốn này, Thủ tướng giao cho Bộ NN&PTNT chịu trách nhiệm rà soát, cân đối, bố trí đủ để hoàn thành dự án theo tiến độ.

Hiện trạng công trình thủy lợi hơn 5.500 tỷ đồng có 8 người bị bắt - 4

Đây là công trình thủy nông lớn nhất Nghệ An, sức chứa 225 triệu m3 nước. Khi đi vào hoạt động, công trình sẽ phục vụ tưới tiêu cho gần 20.000ha đất nông nghiệp ở các huyện Quỳ Hợp, Nghĩa Đàn, Tân Kỳ, thị xã Thái Hòa và 3 xã của huyện Anh Sơn; cấp nước về sông Cả vào mùa hạn với lưu lượng 23m3/s, cắt giảm lũ vào mùa mưa.

Hiện trạng công trình thủy lợi hơn 5.500 tỷ đồng có 8 người bị bắt - 5

Đây là công trình thủy điện Bản Mồng (thuộc Tổng Công ty Cơ điện xây dựng - CTCP) trong hợp phần dự án hồ chứa nước Bản Mồng. Dự án thủy điện Bản Mồng có tổng mức đầu tư 1.200 tỷ đồng.

Hiện nay, công trình đã hoàn thành phần xây dựng và lắp máy, đường dây 110, đang chờ tích nước để phát điện thương mại. Theo tiến độ, nhà máy sẽ phát điện quý I năm 2021. Tuy nhiên, do hồ thủy lợi chưa tích nước nên chưa phát điện.

Hiện trạng công trình thủy lợi hơn 5.500 tỷ đồng có 8 người bị bắt - 6

Đường ống lấy nước có đường kính 3m, dài gần 1km đã hoàn thiện. Đường ống này sẽ lấy nước phục vụ vùng hạ du gồm các huyện: Quỳ Hợp, Nghĩa Đàn, Tân Kỳ, thị xã Thái Hòa và một số xã của huyện Anh Sơn.

Tuy nhiên, đến thời điểm này, đường ống dù đã xong song vẫn chưa dẫn được nước để phục vụ tưới tiêu.

Hiện trạng công trình thủy lợi hơn 5.500 tỷ đồng có 8 người bị bắt - 7

Hồ chứa tích nước để phục vụ cho tưới tiêu tại các huyện, như: Quỳ Hợp, Nghĩa Đàn, Quỳnh Lưu, thị xã Thái Hòa... Song đến thời điểm này lòng hồ của dự án vẫn chưa thể tích nước.  

Hiện trạng công trình thủy lợi hơn 5.500 tỷ đồng có 8 người bị bắt - 8

Khu vực nhà điều hành đã hoàn thành, song đến nay công trình hồ chứa nước vẫn chưa thể tích nước phục vụ cho sản xuất. Nhà điều hành chưa được đưa vào sử dụng đúng mục đích, gây lãng phí. 

Hiện trạng công trình thủy lợi hơn 5.500 tỷ đồng có 8 người bị bắt - 9
Hiện trạng công trình thủy lợi hơn 5.500 tỷ đồng có 8 người bị bắt - 10

Trong khuôn viên dự án cỏ mọc um tùm, một số người dân địa phương thả trâu, bò, dê...

Hiện trạng công trình thủy lợi hơn 5.500 tỷ đồng có 8 người bị bắt - 11

Ngày 1/11, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố bị can, áp dụng biện pháp ngăn chặn đối với 8 bị can, trong vụ án Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng, Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, xảy ra tại Ban 4 - Bộ NN&PTNT, Công ty TNHH MTV Đầu tư và Xây dựng Hoàng Dân và các đơn vị liên quan (Ảnh: Bộ Công an).

Dự án hồ chứa nước Bản Mồng được Quốc hội thông qua chủ trương (Nghị quyết 135) chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác với tổng diện tích hơn 1.130ha, trên địa bàn 2 tỉnh Nghệ An và Thanh Hóa. Trong đó diện tích trên địa bàn Nghệ An gần 545ha rừng tự nhiên và rừng trồng.

Năm 2021, tỉnh Nghệ An đã ban hành quyết định chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác hơn 360ha. Phần còn lại gần 185ha chưa có quyết định chuyển mục đích sử dụng và đang chờ Bộ NN&PTNT bố trí tiếp nguồn kinh phí trồng rừng thay thế.

UBND tỉnh Nghệ An cũng phê duyệt phương án trồng rừng thay thế bằng hình thức nộp tiền trồng rừng thay thế với tổng số tiền hơn 36,2 tỷ đồng. Tỉnh Nghệ An đã ban hành 3 quyết định phân bổ kinh phí cho các đơn vị chủ rừng để thực hiện, đang triển khai trồng hơn 233ha.