Cựu binh 90 tuổi xây dựng Khu tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại gia
(Dân trí) - Với lòng thành kính Chủ tịch Hồ Chí Minh, cựu binh Bùi Xuân Phước ở Khánh Hòa đã dành mảnh đất của gia đình xây dựng khu tưởng niệm để người dân đến tưởng nhớ công ơn Bác Hồ.
Ở tuổi 90, cụ ông Bùi Xuân Phước (nguyên Giám đốc Bảo tàng Phú Yên) vẫn thoăn thoắt, tỉ mẩn lau từng hạt bụi, cắt tỉa từng cành cây trong Khu tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh (phường Nam Nha Trang, Khánh Hòa) để nơi đây luôn sạch sẽ, tinh tươm.
Khu tưởng niệm được ông Phước bỏ tiền túi xây dựng để trưng bày các tư liệu, hiện vật, hình ảnh về cuộc đời, sự nghiệp và hành trình tìm đường cứu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Một góc khuôn viên Khu tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh nhìn từ trên cao (Ảnh: Trung Thi).
Ông mong muốn khu tưởng niệm sẽ trở thành một “địa chỉ đỏ” - nơi giáo dục truyền thống cách mạng, lòng yêu nước và tinh thần biết ơn Chủ tịch Hồ Chí Minh cho các thế hệ người dân tỉnh Khánh Hòa.
“Khu tưởng niệm như một lời nhắc nhở để mỗi người dân Khánh Hòa luôn ghi nhớ công ơn của Bác Hồ. Nhờ có Bác mà dân tộc ta giành được độc lập, để hôm nay đất nước phát triển, giàu mạnh, đời sống nhân dân ngày càng ấm no”, ông Phước nói.
Hồi ức về một thời gian khổ và giá trị của độc lập
Ông Phước thắp nhang tưởng nhớ Bác Hồ (Ảnh: Trung Thi).
Sau khi đưa chúng tôi vào thắp nhang tưởng nhớ Bác Hồ, ông Phước kể ông sinh ra ở thành phố Đà Nẵng, lớn lên tại tỉnh Phú Yên (nay là tỉnh Đắk Lắk). Tuổi thơ của ông cũng như bao người dân Việt Nam ngày ấy là những chuỗi ngày chịu cảnh “một cổ ba tròng”, khi vừa bị phát xít Nhật, thực dân Pháp và chính quyền phong kiến ra sức bóc lột.
“Giai đoạn trước tháng 8/1945, cả Pháp, Nhật và chính quyền phong kiến cùng bóc lột dân ta, nên để có một củ sắn, củ khoai lấp đầy cái bụng đã khó, chứ đâu như mâm cao cỗ đầy như bây giờ. Còn tại miền Bắc thiên tai, mất mùa, nhưng Pháp, Nhật ép người dân phải nộp lương thực, áp sưu cao, thuế nặng khiến triệu người chết đói. Người dân căm phẫn vô cùng”, ông Phước kể.
Ông Phước nhớ lại, phong trào cách mạng nổ ra, ông nghe trong xóm nhỏ nhắc nhiều về Hồ Chí Minh - người đã giúp dân ta đuổi được cả Nhật, Pháp và bãi bỏ chính quyền phong kiến.
“Dù lúc đó chưa hiểu hết ý nghĩa của hai từ "độc lập", nhưng tôi cảm nhận rõ từ đầu làng đến cuối xóm ai cũng vui mừng, hớn hở”, ông kể.
Ông Bùi Xuân Phước, từng tham gia chiến đấu trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ (Ảnh: Trung Thi).
Ông Phước cho biết niềm vui độc lập vừa chớm nở đã nhanh chóng bị dập tắt khi thực dân Pháp quay lại xâm lược.
Dù sớm nuôi khát vọng đánh đuổi giặc Pháp, nhưng phải đến năm 15 tuổi, ông Phước mới được tham gia thiếu sinh quân. Năm 18 tuổi, ông chính thức nhập ngũ, tham gia chiến đấu trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước.
Ông kể, trong cuộc đời cầm súng của mình, những ngày chiến đấu ở Khu ủy Quảng Đà (nay là thành phố Đà Nẵng) là khốc liệt nhất. Ở đây, ngoài hy sinh vì bom đạn, nhiều chiến sĩ cách mạng đã phải chết vì đói, khát do bị địch càn quét, cắt đường tiếp tế trong thời gian dài.
“Ban đầu chúng tôi còn săn bắt, hái quả để ăn. Nhưng lâu dần cũng hết, rồi bị sốt rét, bị thương thiếu thuốc cứu chữa, nhiều anh em phải nằm lại chiến trường. Như bản thân tôi thiếu ăn dẫn đến cơ thể suy kiệt, may được đồng đội ứng cứu kịp thời đưa sang Lào để chữa trị, giữ được mạng”, ông Phước nhớ lại.
Theo ông Phước, chính những năm tháng sống giữa "mưa bom bão đạn", khi cái chết có thể đến bất cứ lúc nào, đã giúp ông thấm thía được giá trị to lớn của hòa bình và độc lập.
Mãi nhớ ơn Bác Hồ
Sau khi đất nước giành được độc lập, ông Phước trở về tỉnh Phú Khánh (nay một phần thuộc tỉnh Đắk Lắk và một phần thuộc tỉnh Khánh Hòa) tham gia thành lập bảo tàng và được giao chức vụ Trưởng phòng Bảo tồn, Bảo tàng Ty Thông tin Văn hóa Phú Khánh.
Năm 1989, tỉnh Phú Khánh tách thành 2 tỉnh Khánh Hòa và Phú Yên (cũ), ông Phước được điều ra làm Giám đốc Bảo tàng tỉnh Phú Yên cho đến khi nghỉ hưu vào năm 1995.
Chiếc áo, mũ, đôi dép mà Bác Hồ thường sử dụng được phục dựng đặt trang trọng trong khu tưởng niệm (Ảnh: Trung Thi).
Người cựu binh 90 tuổi cho hay, trải qua những năm tháng chiến tranh khốc liệt, từng sống dưới ách áp bức, bóc lột của thực dân, ông Phước hiểu rõ hơn ai hết giá trị của hòa bình, độc lập. Từ đó, ông càng khắc sâu trong tim lòng biết ơn vô hạn với Chủ tịch Hồ Chí Minh - Người đã hy sinh cả cuộc đời vì độc lập, tự do của dân tộc, vì hạnh phúc của nhân dân.
Chính từ tình cảm thiêng liêng ấy, ông muốn làm một điều gì đó để các thế hệ mai sau ở Khánh Hòa mãi nhớ công ơn mà Bác Hồ.
Tháng 10/1997, ông tự nguyện dành hơn 2.000m2 đất của gia đình ở phường Nam Nha Trang để bắt đầu xây dựng Khu tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Một số tư liệu, hình ảnh của Bác được trưng bày trong khu tưởng niệm (Ảnh: Trung Thi).
Năm 1997-2000, ông mới hoàn thành Khu đền thờ Bác Hồ. Sau đó, năm 2000-2010, ông rong ruổi khắp các bảo tàng trên cả nước tham quan, rút kinh nghiệm, xin phục chế nhiều hiện vật về Bác.
“Mọi người thấy mình có tâm huyết với khu tưởng niệm về Bác nên đi đến đâu cũng được giúp đỡ, hỗ trợ nhiệt tình”, ông Phước kể.
Ông cho biết đến nay khu tưởng niệm lưu giữ hơn 150 hiện vật, hình ảnh, tư liệu quý giá về hành trình gian nan của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong suốt quá trình tìm đường cứu nước.
Trong số đó có những hiện vật được phục dựng như chiếc áo, mũ, đôi dép mà Bác thường mang, mô hình nhà sàn... và cả bản sao chiếc micro - biểu tượng thiêng liêng gắn với thời khắc lịch sử ngày 2/9/1945, khi Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập tại Quảng trường Ba Đình, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (nay là Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam).
Bản sao chiếc micro Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dùng để đọc Tuyên ngôn Độc lập vào ngày 2/9/1945 (Ảnh: Trung Thi).
“Dù hiện vật chỉ là bản sao, nhưng qua đó tôi muốn giới thiệu để lớp trẻ, các cháu thiếu nhi và bà con nhân dân hiểu hơn về cuộc đời, sự nghiệp và sự hy sinh vĩ đại của Bác”, ông Phước chia sẻ.
Khu tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh được ông Phước xây dựng trên khuôn viên đất của gia đình, mỗi năm đón hàng nghìn lượt người dân, du khách tham quan. Nơi đây cũng là “địa chỉ đỏ” để các tầng lớp cán bộ, nhân dân sinh hoạt chính trị, tổ chức kết nạp đảng viên.
Học sinh tham quan Khu tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Khánh Hòa (Ảnh: Xuân Phước).
Ông Nguyễn Văn Minh, Chủ tịch UBND phường Nam Nha Trang, cho biết hằng năm có nhiều đơn vị thuộc sở, ban, ngành, địa phương và đoàn thể của tỉnh Khánh Hòa về Khu tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh do ông Phước xây dựng để dâng hương tưởng nhớ Bác.
Theo ông Minh, khu tưởng niệm cũng thường tổ chức các buổi sinh hoạt chính trị, giáo dục truyền thống cũng như các lễ kết nạp đảng viên và đoàn viên mới.
Với những đóng góp cho Tổ quốc qua 2 cuộc kháng chiến, ông Bùi Xuân Phước vinh dự được Nhà nước trao tặng Huân chương Kháng chiến hạng Nhất, Huân chương Chiến sĩ vẻ vang hạng Ba.
Trong thời bình, ông tiếp tục cống hiến cho sự nghiệp xây dựng đất nước, được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen cùng nhiều bằng khen, giấy khen, kỷ niệm chương từ các bộ, ban, ngành.
