(Dân trí) - Sự lạc quan ban đầu khi Jim Ratcliffe đến với tư cách chủ sở hữu Man Utd nhanh chóng tan biến, thay vào đó là nỗi thất vọng ngày càng lớn, mà thất bại trước Tottenham vào ngày 16/2 là ví dụ điển hình.
"Không sút làm sao ghi bàn" là bài học vỡ lòng trong bóng đá. Man Utd nói chung, HLV Ruben Amorim và tiền đạo Rasmus Hojlund nói riêng phải học lại khái niệm sơ đẳng này. Tại Premier League, 139 cầu thủ tung ra nhiều pha dứt điểm hơn Hojlund. Hơn 100 cầu thủ có tỷ lệ trung bình mỗi 90 phút dứt điểm nhiều hơn trung phong của Man Utd.
Một thống kê khác, trong số 187 cầu thủ đã thi đấu ít nhất 1.200 phút tại Premier League, quá nửa có số pha dứt điểm trúng khung thành nhiều hơn chân sút người Đan Mạch, bao gồm hậu vệ, tiền vệ phòng ngự và một số cầu thủ thi đấu ở vị trí khác, những người không hoạt động trong vòng cấm nhiều như Hojlund.
Man Utd là một trong những đội bóng ghi ít bàn thắng nhất tại Premier League mùa này. Đội bóng đang đứng thứ 6 từ dưới lên trên bảng xếp hạng đang đứng thứ 4 trong số những đội ghi ít bàn thắng nhất giải, với vỏn vẹn 28 lần làm tung lưới đối phương sau 25 vòng đấu. Bình quân mỗi trận, cả đội Man Utd chỉ ghi nhỉnh hơn một bàn chút xíu.
Nguyên do, như đã đề cập, không sút làm sao ghi bàn. Trung bình mỗi 90 phút, Hojlund, trung phong của Man Utd chỉ tung ra vỏn vẹn 1,2 pha dứt điểm.
Để dễ hình dung, thử so sánh thông số dứt điểm/90 phút của tiền đạo ở các đội bóng khác: Erling Haaland (3,82), Nicolas Jackson (3,24), Ollie Watkins (3,26), Alexander Isak (3,09), Luis Díaz (2,71), Darwin Nunez (2,60), Dominic Solanke (2,59). Thậm chí, Kai Havertz bị chỉ trích nhiều cũng đạt 2,54.
Rõ ràng, bàn thắng (chứ chưa nói đến dứt điểm) không phải là thước đo duy nhất đánh giá một trung phong. Tuy nhiên, một trung phong, đặc biệt trong sơ đồ 3-4-2-1, không ghi nhiều bàn thắng (mới chỉ có 2 bàn) một phần vì anh ta hiếm khi sút thì cần phân tích sâu hơn.
Hojlund vốn không phải tiền đạo thích dứt điểm. Không phải đến thời Amorim, dưới thời Erik Ten Hag, tiền đạo này cũng không dứt điểm nhiều (1,4 pha dứt điểm/90 phút).
Trước đó, trong thời gian khoác áo Sturm Graz tại Áo và Atalanta tại Italy, cầu thủ người Đan Mạch tích cực dứt điểm hơn (lần lượt 2,5 và 2,65 pha dứt điểm/90 phút) nhưng vẫn là "hà tiện" dứt điểm nếu so với các tiền đạo khác.
Hình mẫu Hojlund có thể noi theo là Roberto Firmino, tiền đạo không cần sút bóng hay ghi bàn nhiều vẫn thành công tại Liverpool.
Tuy nhiên, hệ thống chiến thuật tại Liverpool giai đoạn đỉnh cao dưới thời Jurgen Klopp và Man Utd hiện tại là một thời một vực. Firmino dứt điểm ít nhưng Salah và Mane thì thi nhau ghi bàn.
Tại Man Utd, cầu thủ tích cực dứt điểm nhất là Bruno Fernandes cũng chỉ tung ra 2,98 pha dứt điểm/90 phút.
Vậy, lỗi tại hệ thống chiến thuật của Amorim? Nửa đúng, nửa sai. Người hâm mộ có thể bức xúc vì sao Casemiro già cỗi vẫn loay hoay tại trung tuyến "Quỷ đỏ", nhưng nếu nhìn lên băng ghế dự bị sẽ thấy 8 cầu thủ tuổi teen và Victor Lindelof. Amorim không còn lựa chọn nào khác.
Trước đó, nhà cầm quân này cũng đã thành công với sơ đồ 3-4-2-1 tại Sporting Lisbon. Trung phong Viktor Gyokeres đạt tỷ lệ 4,59 pha dứt điểm/90 phút ở mùa này, 3,52 ở mùa trước, và tính từ tháng 8/2023 đến nay đã ghi 51 bàn tại giải vô địch quốc gia (VĐQG) Bồ Đào Nha, con số gấp 4 lần Hojlund.
Hojlund phải cải thiện khả năng dứt điểm. Amorim phải điều chỉnh đấu pháp tấn công. Một tiền đạo ít sút bóng hoặc thiếu tự tin hoặc hệ thống hỗ trợ phía sau không cung cấp đủ cơ hội chất lượng.
Tuy nhiên, đấy mới chỉ là bề nổi của tảng băng. Thật không công bằng khi đổ hết toàn bộ tội lỗi lên cầu thủ mới chỉ 22 tuổi như Hojlund, song Man Utd đáng ra phải có lựa chọn tối ưu hơn so với số tiền bỏ ra.
"Quỷ đỏ" đã tiêu tốn 72 triệu bảng để có được tiền đạo người Đan Mạch. Sự điên rồ ở đây nằm ở chỗ, hồi mùa hè 2022, Atalanta chiêu mộ cầu thủ này chỉ với giá 15 triệu bảng.
Cầu thủ này tăng giá gần 60 triệu bảng chỉ sau một mùa giải ghi được… 9 bàn thắng trong 32 trận tại Serie A. Trong khi đó, Harry Kane gia nhập Bayern Munich với giá 100 triệu bảng và đã đóng góp cho đội bóng này 75 bàn thắng.
Hojlund chỉ là một trong vô vàn bản hợp đồng kém cỏi, điên rồ, vô lý của Man Utd thời hậu Sir Alex. Những gì Jim Ratcliffe tiếp quản là mớ hỗn độn.
Đã có những kỳ vọng khi vị tỷ phú này mua lại một phần tư cổ phần Man Utd và nhận quyền điều hành hoạt động đội bóng từ nhà Glazers. Ratcliffe không chỉ giàu có mà còn là cổ động viên Man Utd và là người địa phương.
Tuy nhiên, một loạt biện pháp cắt giảm chi phí bao gồm nhiều biện pháp nhỏ nhặt một cách khó hiểu đã gây phản ứng gay gắt trong cộng đồng người hâm mộ. Khoảng cách giữa CLB và cổ động viên (CĐV) ngày càng xa. Điều tối kỵ nhất trong bóng đá.
Tuần này, Liên đoàn Rugby New Zealand (NZR) đánh tiếng sẵn sàng đưa tập đoàn INEOS của tỷ phú Ratcliffe ra tòa.
Vào năm 2021, INEOS đã ký một hợp đồng tài trợ trị giá 22 triệu bảng để trở thành đối tác của NZR. Đó là dấu hiệu cho thấy công ty hóa dầu trước đây được ví như "công ty lớn nhất mà bạn chưa từng nghe đến" đã bắt đầu làm thương hiệu, và đó là trước khi họ đầu tư vào Man Utd, một trong những CLB bóng đá lớn nhất thế giới.
"Liên đoàn Rugby New Zealand thất vọng vì INEOS đã vi phạm thỏa thuận tài trợ của mình," tổ chức này cho biết. "Gần đây nhất, INEOS đã không chi trả khoản phí tài trợ đầu tiên trong năm 2025, đồng thời xác nhận quyết định rút khỏi thỏa thuận 6 năm với chúng tôi.
Sau khi biết tin INEOS quyết định rút lui sớm ba năm, chúng tôi đã hành động để bảo vệ lợi ích của Liên đoàn Rugby New Zealand và toàn bộ môn thể thao này. Chúng tôi không còn lựa chọn nào khác ngoài việc khởi động thủ tục pháp lý để bảo vệ vị thế thương mại của mình".
Lý do cho cuộc chia ly chưa được công bố, khi INEOS đơn giản chỉ thông báo "không đạt được thỏa thuận để tiếp tục tiến hành".
Ở bộ môn xe đạp, khoản đầu tư nổi tiếng nhất của INEOS trước Man Utd, đã có những hoài nghi về sự cam kết gắn bó lâu dài. Các tiêu chuẩn ngày càng bị cắt giảm và đội hình thiếu tài năng. Giám đốc điều hành của đội, John Allert, đã công khai tuyên bố rằng INEOS "không muốn chi thêm tiền".
Điều này đã khiến các nhà bình luận tự hỏi liệu INEOS có đơn giản là mất hứng thú hay không. "Ratcliffe đã chán món đồ chơi của mình," Johan Bruyneel, bộ óc chiến thuật đằng sau 7 chiến thắng của Lance Armstrong tại Tour de France, nhận định.
Không chỉ có thể thao, việc cắt giảm cũng đang được thực hiện trong các doanh nghiệp của Ratcliffe. Tại nhà máy lọc dầu Grangemouth, được điều hành như một liên doanh với PetroChina là PetroINEOS, thư sa thải đã được gửi đến khoảng 450 nhân viên vào tuần trước.
Đặc biệt, Sky News đưa tin Ratcliffe đang lên kế hoạch bán INEOS Hygienics, được thành lập trong đại dịch Covid-19, để phân phối nước rửa tay, trong khi 4 tháng trước, INEOS Automotive tuyên bố rằng họ đã tạm ngừng sản xuất SUV Grenadier và xe bán tải Quartermaster với lý do là thiếu các thành phần quan trọng. Sản xuất chỉ được tiếp tục vào tháng trước.
Một đòn đau giáng mạnh vào Tập đoàn INEOS là việc bị hạ bậc tín dụng xuống mức "tiêu cực" do khoản nợ tăng lên gần 10 tỷ bảng, gấp 5 lần lợi nhuận hàng năm.
Không chỉ vậy, lợi nhuận của INEOS đang có chiều hướng đi xuống, từ 3 tỷ bảng vào năm 2021 xuống 2,2 tỷ bảng vào năm 2022, xuống chỉ hơn 1,2 tỷ bảng vào năm 2023. Theo công ty tư vấn hàng đầu McKinsey & Company, ngành công nghiệp hóa dầu đã chạm đến "đáy của chu kỳ".
Và cần lưu ý, Ratcliffe chưa bao giờ ngại đưa ra những quyết định không được lòng người để tối đa hóa lợi nhuận. Quyết định của ông về việc chuyển trụ sở của nhiều công ty ra nước ngoài vì lý do thuế là một ví dụ.
Tại Man Utd, tờ The Athletic đưa tin rằng Ratcliffe đang tiếp tục 250 đợt sa thải việc làm vào mùa hè năm ngoái bằng cách sa thải thêm 100 vị trí nhân viên trong những tháng tới.
Đây chỉ là động thái mới nhất trong một loạt các biện pháp mà Ratcliffe gọi là "điều chỉnh quy mô", chẳng hạn như loại bỏ thẻ tín dụng của CLB và cắt giảm hợp đồng đại sứ của Sir Alex Ferguson, cũng như tăng giá vé và loại bỏ các ưu đãi cho trẻ em và người hưu trí đối với vé chưa bán.
Theo kết quả tài chính của Man Utd, đây là một phần của "kế hoạch chuyển đổi kinh doanh trên toàn CLB" để "cải thiện hiệu quả hoạt động thông qua tiết kiệm chi phí, hợp lý hóa số lượng nhân viên và thay đổi cơ cấu tổ chức".
Vào tháng 12/2024, giám đốc điều hành của Man Utd, Omar Berrada, nói với nhân viên rằng năm 2024 là "một năm khó khăn và tôi không thể hứa năm tới sẽ không khó khăn".
Về phần mình, Ratcliffe nói với tạp chí người hâm mộ United We Stand trong cùng tháng rằng INEOS phải "đưa ra một số quyết định khó khăn và không được lòng. Nếu bạn né tránh những quyết định khó khăn, thì sẽ không có gì thay đổi nhiều".
Nhưng tất cả những điều này dường như đi ngược lại một trong những khẳng định trước đây của Ratcliffe với The Times trong một cuộc phỏng vấn vào năm 2019.
"Đó là đầu tư cho thành công, đầu tư khôn ngoan cho thành công", ông nói về chiến lược thể thao của mình trước khi đầu tư vào Man Utd. "Chúng tôi đã không mua Nice (một CLB bóng đá khác của INEOS) để kiếm tiền, điều đó rõ ràng. Nếu chúng tôi muốn kiếm tiền, chúng tôi sẽ làm điều đó trong ngành hóa chất, không phải bóng đá".
Vậy tầm nhìn cho Man Utd là gì? Nếu các thỏa thuận với các khoản đầu tư thể thao khác đang thất bại để tài trợ cho chúng, thì đó ít nhất là một chiến lược, nhưng các hành động gần đây lại chỉ ra hướng ngược lại. Liệu INEOS có đang tập trung lại, tinh gọn hay thậm chí bắt đầu rút lui có kiểm soát khỏi thể thao không?
