Từ "phép cộng gộp" cán bộ khi mở rộng Hà Nội tới cuộc sắp xếp tỉnh thành
(Dân trí) - Nhấn mạnh việc khó nhất khi sắp xếp bộ máy là khâu tổ chức cán bộ, nguyên cán bộ lãnh đạo Hà Nội thời mở rộng nhận xét, các bước sắp xếp tỉnh, xã hiện tại được làm rất bài bản, chu đáo.
Quyết định đúng đắn
Ngày 26/6, báo Dân trí tổ chức tọa đàm trực tuyến chủ đề “Vận hành chính quyền địa phương hai cấp chưa có tiền lệ tại Việt Nam”.
Tọa đàm có sự tham gia của TS Nguyễn Tiến Dĩnh. Ông nguyên là Thứ trưởng Bộ Nội vụ, chuyên mảng tổ chức hành chính; đồng thời là cán bộ lãnh đạo Hà Nội trong giai đoạn mở rộng thủ đô, sáp nhập cùng Hà Tây năm 2008, tương tự việc sáp nhập các tỉnh thành hiện nay.
Các chuyên gia, cán bộ tham dự tọa đàm (Ảnh: Mạnh Quân).
Cụ thể, trong giai đoạn 2004-2009, TS Nguyễn Tiến Dĩnh là Ủy viên Thường vụ Thành ủy Hà Nội, Phó Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hà Nội.
Ông kể về công cuộc "tái thiết" Hà Nội khi mở rộng thủ đô: “Nghị quyết của Quốc hội quyết định hợp nhất Hà Nội và Hà Tây có hiệu lực từ ngày 1/1/2008 có điểm khác với bây giờ là hợp nhất nguyên trạng từ địa giới hành chính đến tổ chức bộ máy. Lúc đó, cán bộ tất cả các cơ quan của thành phố gần như tăng gấp đôi. Vấn đề đặt ra là phải nhanh chóng kiện toàn bộ máy hợp nhất”.
Hai đơn vị cấp tỉnh hợp nhất thành một, các đơn vị chuyên môn sáp nhập lại với nhau, mỗi đơn vị đều có 2 trưởng, số cấp phó và cán bộ tăng gấp đôi. Sắp xếp ai làm cấp trưởng đơn vị mới? Làm sao đảm bảo số cấp phó không vượt chuẩn?...
Khi sắp xếp bộ máy, nhiều sở ngành chuyển về Hà Đông, cán bộ ở Hoàn Kiếm, Ba Đình phải về Hà Đông làm việc, cán bộ ở Hà Đông lại chạy vào trung tâm thành phố. Yêu cầu nhanh chóng ổn định nơi làm việc cũng là vấn đề đặt ra.
Chưa kể nề nếp, phong cách làm việc của cán bộ 2 địa phương cũng có sự khác biệt, trình độ phát triển các vùng trong thành phố mới sau hợp nhất rất khác nhau vì nhiều vùng của Hà Tây khi đó còn khó khăn.
TS Nguyễn Tiến Dĩnh, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ (Ảnh: Mạnh Quân).
“Giờ việc sắp xếp cán bộ thuận lợi hơn vì có chính sách hỗ trợ cán bộ như Nghị định 178/2024/NĐ-CP chứ thời điểm đó không có. Hà Nội tiếp nhận nguyên trạng cán bộ khi hợp nhất nên để sắp xếp, thống nhất phương pháp, lề lối, tinh thần làm việc... rất khó khăn”, ông Dĩnh cho hay.
Với nhiều khó khăn như vậy nhưng bộ máy Hà Nội đã hợp nhất thành công, ổn định để vận hành thủ đô mới với diện tích, dân số lớn hơn rất nhiều.
TS Nguyễn Tiến Dĩnh nhận định, Hà Nội đã làm rất tốt. Sau 17 năm sáp nhập Hà Nội với Hà Tây, tới nay có thể thấy Hà Nội đã phát triển rất mạnh, khá đồng đều ở các khu vực.
Theo ông Dĩnh, thành công của Hà Nội đến từ việc cả bộ máy cùng làm vì công việc chung. Mục tiêu chung thời điểm ấy là vì sự phát triển của Hà Nội, tạo vị thế cho thủ đô, mở ra không gian và động lực phát triển cho cả Hà Nội cũng như Hà Tây cũ.
“Tôi cho rằng quyết định của Quốc hội là rất đúng đắn nhưng thời điểm đó vẫn có nhiều ý kiến khác nhau. Thời điểm hiện tại cũng tương tự. Cả nước sắp xếp để từ 63 tỉnh thành giảm còn 34 tỉnh thành. Tôi nhất trí với sự sắp xếp này vì mục tiêu chung của việc này là tạo ra không gian mới, động lực mới cho các tỉnh phát triển”, TS Nguyễn Tiến Dĩnh nhấn mạnh.
Dân chủ, công tâm, vì công việc mà bố trí con người
Theo TS Nguyễn Tiến Dĩnh, trong giai đoạn hợp nhất, Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội phải tập trung giải quyết nhiều vấn đề, quan trọng nhất là công tác tổ chức cán bộ.
Vấn đề đặt ra là các phường xã, quận huyện thời điểm hợp nhất được giữ nguyên, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức thực sự là "phép cộng gộp". Việc sắp xếp nhân sự chủ yếu là ở các cơ quan thành phố, các ban đảng, sở ngành.
Ông Dĩnh nói: “Bao giờ cũng thế, công tác tổ chức cán bộ là khâu khó, phức tạp vì đụng đến vấn đề con người. Trong khi đó, cán bộ cũng là khâu then chốt, quyết định mọi công việc”.
Để sắp xếp bộ máy, Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội thời điểm đó đã bàn rất nhiều phương án nhân sự, thảo luận, mổ xẻ nhiều lần trước khi quyết định.
“Khi hợp nhất, một cơ quan có 2 lãnh đạo là trưởng, để ai thôi cũng khó. Nhiều khi, Ban Thường vụ phải đưa 1 phó bí thư về làm trưởng, 2 cán bộ cấp trưởng trước thì đều làm phó, để tạo ra một bước đệm uyển chuyển”, TS Nguyễn Tiến Dĩnh nêu kinh nghiệm.
Ông cho rằng, nguyên tắc quan trọng nhất khi giải quyết việc sắp xếp là phải làm trên tinh thần dân chủ, khách quan, công tâm, vì việc chung, vì công việc mà bố trí con người. Bên cạnh đó, là yêu cầu về sự hài hòa trong tổ chức bộ máy giữa Hà Nội cũ với Hà Tây.
Nhờ định hướng đúng đắn trên, công tác sắp xếp cán bộ thời điểm Hà Nội mở rộng vào năm 2008 diễn ra thuận lợi, được tập thể cán bộ đồng thuận, bộ máy nhanh chóng hoàn thiện, chung sức phát triển thủ đô thành công như thời gian qua.
Theo TS Nguyễn Tiến Dĩnh, tổ chức cán bộ phải làm trên tinh thần dân chủ, khách quan, công tâm, vì việc chung, "vì công việc mới bố trí con người" (Ảnh minh họa: Trịnh Nguyễn).
Từ kinh nghiệm thành công của Hà Nội trước đây, ông Dĩnh nhận định, lần sáp nhập tỉnh thành, xây dựng hệ thống chính quyền mới đang thực hiện, các bước sắp xếp bộ máy rất bài bản, chu đáo. Nguyên cán bộ lãnh đạo Hà Nội nhận xét, từ việc hỗ trợ cán bộ tinh giản, sàng lọc cán bộ ở lại, bố trí nhân sự cho đến tổ chức bộ máy mới, sửa luật để phân cấp phân quyền mạnh hơn... đều được xử lý đồng bộ, rốt ráo.
Từ sự chuẩn bị chu đáo đó, TS Nguyễn Tiến Dĩnh bày tỏ: “Tôi hy vọng từ 1/7, việc vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, chính quyền toàn quốc 3 cấp sẽ tạo ra đà phát triển mới, thực hiện tốt việc đưa đất nước vươn mình, đạt mục tiêu đến năm 2045 trở thành nước phát triển, có thu nhập cao”.
