(Dân trí) - Ở buôn Kram, xã Ea Ktur (Đắk Lắk), bà H'Bliắk Niê được biết đến là một nữ già làng uy tín, hết mình vì cộng đồng và là người “truyền lửa” cho thế hệ trẻ bảo vệ, giữ gìn khối đại đoàn kết dân tộc.
Bà H'Bliắk Niê (63 tuổi) được người dân trong buôn gọi với tên trìu mến là già làng Amí Bơng. Bà là một trong những nữ già làng hiếm hoi ở vùng đất Tây Nguyên.
“Tôi nghỉ hưu rồi nhưng vẫn được bà con tin tưởng, tín nhiệm làm già làng đại diện cho buôn nên vui vẻ đồng ý. Ngày nào còn sức khỏe, còn minh mẫn ngày ấy tôi sẽ cống hiến hết mình cho buôn làng”, già làng Amí Bơng mở đầu cuộc trò chuyện.
Mồ côi mẹ từ năm 3 tuổi, bà H'Bliắk Niê có tuổi thơ vất vả, nhiều khó khăn nhưng bà vẫn nuôi ước mơ trở thành một giáo viên. Khi lập gia đình và có con, bà chấp nhận cảnh cõng con đến lớp mỗi ngày với quyết tâm bằng mọi giá phải trở thành cô giáo mầm non.
Ra trường, bà H'Bliắk Niê được chuyển về một trường mầm non công tác, 4 năm sau, bà được điều động về công tác tại UBND xã Ea Tiêu (cũ), nay là xã Ea Ktur. Khi làm lãnh đạo xã, bà vẫn tiếp tục dành thời gian cho việc học và sau đó bà lấy được tấm bằng đại học Luật - điều hiếm có với phụ nữ Êđê thời bấy giờ. Với trình độ năng lực của mình, bà H'Bliắk Niê giữ chức Phó Chủ tịch UBND huyện Cư Kuin (cũ) cho đến khi nghỉ hưu.
Trong từng cương vị bà đều để lại dấu ấn mạnh mẽ về sự kiên quyết, sâu sát, thấu tình, đạt lý. Đặc biệt, thực hiện Quyết định 134 năm 2004 về chính sách hỗ trợ đất sản xuất, đất ở, nhà ở và nước sinh hoạt cho hộ đồng bào dân tộc thiểu số nghèo, đời sống khó khăn và Quyết định 167 năm 2008 hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở, bà H'Bliắk Niê luôn tiên phong, mang lại quyền lợi chính đáng cho đồng bào dân tộc tại địa phương.
“Niềm tự hào nhất là đồng bào các dân tộc được an cư, lạc nghiệp và có đời sống ổn định hơn. Nhiều người dân còn lấy tên của tôi đặt cho khu rẫy của mình khiến tôi rất xúc động”, bà H'Bliắk Niê chia sẻ.
Năm 2004 - thời điểm xảy ra vụ việc phức tạp tại Tây Nguyên - bà H'Bliắk Niê được giao nhiệm vụ vận động, ổn định tình hình vùng đồng bào dân tộc. Bà đi từng nhà, họp từng nhóm, trấn an từng hộ để bà con không nghe lời kích động của kẻ xấu. Nhờ vậy, nhiều người dân của xã Ea Tiêu đã từ bỏ việc đi theo kẻ xấu và quay trở về buôn làng chăm lo sản xuất.
Suốt nhiều năm, bà được các cơ quan chức năng mời làm cố vấn để hỗ trợ công tác an ninh tôn giáo, an ninh vùng đồng bào, giúp ổn định tình hình tại địa phương.
Sau khi nghỉ hưu, bà H'Bliắk Niê được người dân buôn Kram tín nhiệm bầu làm già làng. Bà đã tích cực tham gia nhiều hoạt động ở thôn, buôn.
Với uy tín của mình, già làng Amí Bơng còn được lựa chọn làm hội thẩm nhân dân trong 5 năm. Nhờ đó, bà nắm rõ nhiều vụ việc dân sự phức tạp thực tế của người dân đồng bào Êđê như tranh chấp đất đai giữa anh em, dòng họ, nạn cho vay nặng lãi, tảo hôn, bạo lực gia đình, ly hôn.
Nữ già làng H'Bliắk Niê, người "truyền lửa" giữ gìn văn hóa cho buôn làng
Mỗi khi buôn làng có chuyện, bà lại đến từng nhà, ngồi đến khi nào hai bên “nguội” mới thôi. “Ngày xưa phạt bò, phạt heo, giờ thì giơ cao đánh khẽ nhưng phải để dân sợ mà răn nhau”, bà nói vui.
Nhờ những buổi hòa giải kiên trì, rất nhiều gia đình của buôn không còn tan vỡ, trẻ nhỏ không còn bị ép cưới sớm, tình làng nghĩa xóm thêm bền chặt.
Già làng Amí Bơng tâm huyết với các hoạt động phục dựng văn hóa Êđê như lễ cúng lúa mới, lễ mừng sức khỏe, các hoạt động truyền thống trong ngày hội Đại đoàn kết dân tộc.
Bà đang ấp ủ dự định cùng các thôn, buôn sẽ mở được những buổi tuyên truyền, giáo dục cho giới trẻ về nạn tảo hôn, phòng chống nạn ma túy, tín dụng đen len lỏi vào buôn làng. Đồng thời, kết hợp mở các lớp dạy đánh cồng chiêng, dệt thổ cẩm truyền thống.
“Mất bản sắc là mất dân tộc. Lớp trẻ bây giờ rất cần người giải thích, chỉ bảo tường tận về văn hóa dân tộc”, bà nói.
Buôn Kram hiện có 398 hộ, chỉ còn 2 hộ nghèo và 13 hộ cận nghèo là thành quả của nhiều năm vận động nhân dân phát triển kinh tế.
Già làng Amí Bơng nhiều năm qua nỗ lực cùng buôn xây dựng mô hình sản xuất xen canh cà phê, sầu riêng, cây cau và phát triển mô hình chăn nuôi sạch.
Bà H’Ben Knul, trú tại buôn Kram chia sẻ: “Già làng nói gì chúng tôi nghe nấy, bà cụ uy tín lắm, lại luôn chăm lo và thương người dân”.
Khi được hỏi vì sao được người dân tin tưởng đến vậy, già làng cười đáp: “Nói phải đi đôi với làm. Điều gì muốn bà con làm thì mình phải làm trước vì uy tín không tự nhiên mà có”.
Bà tự hào khi ngày càng nhiều con em buôn, làng đỗ đại học, có việc làm tốt, có xe, xây được nhà mới. Hầu hết người dân trong buôn đều có số điện thoại của bà để trao đổi, gửi gắm tâm tư và bà chưa bao giờ từ chối.
Ở tuổi 63, khi nhìn lại hành trình của mình, già làng Amí Bơng tự hào khi đã hoàn thành trách nhiệm Đảng, nhân dân giao phó suốt 30 năm qua nhưng bà vẫn tiếp tục đồng hành với bà con, với đồng bào dân tộc thiểu số và nỗ lực giữ bản sắc, giữ bình yên, sự gắn kết bao đời của cộng đồng Êđê trên mảnh đất đỏ bazan.
Nhận xét về già làng Amí Bơng, ông Nguyễn Lưu Tuệ, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Ea Ktur, cho biết bà là người có uy tín hàng đầu không chỉ của riêng Kram mà của cả xã Ea Ktur.
“Tiếng nói của Amí Bơng luôn có trọng lượng, nhiều người tôn trọng và nghe theo. Nhờ bà mà buôn Kram hôm nay ngày càng giàu đẹp, đoàn kết, bình yên. Già làng Amí Bơng là tấm gương sáng điển hình khi cả cuộc đời gắn bó với cộng đồng, để lại dấu ấn sâu đậm với người dân”, ông Tuệ nhấn mạnh.
