Nữ chuyên viên Gen Z trang điểm tử thi kể chuyện người chết bật dậy ôm chặt
(Dân trí) - Kim Em, nữ chuyên viên dịch vụ tang lễ chỉ biết ngậm ngùi, nuốt nước mắt khi bạn bè cũng quay lưng vì cô "làm nghề xui xẻo". Ngược lại, cô gái nhận được nhiều ân nghĩa, chia sẻ trong mất mát, chia ly.
Nghề mang danh xui xẻo
Trần Kim Em (22 tuổi, quê tại Cà Mau) là chuyên viên dịch vụ tang lễ, có kinh nghiệm làm việc gần 1 năm tại một công ty ở TPHCM. Công việc của Kim Em chủ yếu là vệ sinh, trang điểm cho người đã mất, đồng thời hỗ trợ công tác tẩm liệm, tổ chức đám tang.
Kim Em bộc bạch, nghề này dạy cho bản thân nhiều bài học ý nghĩa trong cuộc sống nhưng cũng khiến cô gái mất rất nhiều mối quan hệ bạn bè.
“Không ít người nghĩ do tôi tiếp xúc nhiều với tử khí nên mang nhiều xui xẻo. Có lần tôi đang ngồi uống cà phê với nhóm bạn, chợt có chuyện gì đó không may xảy ra, các bạn nói nửa đùa nửa thật rằng vận xui từ tôi đến, rồi trách nhau đã rủ tôi đi cùng”, Kim Em kể, miệng cười méo xệch.
Trước đây, Kim Em từng theo học nghề pháp y, nhưng do hoàn cảnh khó khăn nên phải tạm ngưng, quyết định lên TPHCM lập nghiệp. Trong quá trình tìm việc, Kim Em vô tình xem đoạn clip trên mạng xã hội về một cô gái trạc tuổi mình, đang làm nghề trang điểm cho tử thi. Qua những câu chuyện được kể từ cô gái ấy, Kim Em dần hiểu ý nghĩa của công việc không phải ai cũng theo đuổi được đó. Vì thế, Kim Em đã ứng tuyển, trở thành chuyên viên dịch vụ tang lễ.
“Lần đầu tiếp xúc với tử thi, bản thân tôi tất nhiên có cảm giác sợ. Nhưng sợ ở đây là sợ mình làm việc không chỉn chu, không hoàn thành nhiệm vụ. Sau 2 tháng, nhờ có đồng nghiệp hỗ trợ, tôi cũng vượt qua được nỗi sợ và ngày càng trân quý công việc mình đang làm”, Kim Em nói.
Đến giờ, cô gái 22 tuổi vẫn không thể quên được tình huống thi hài của một người đàn ông trung niên chợt bật dậy, quắp chặt lấy cô, khi Kim Em thực hiện việc vệ sinh lần cuối cho người xấu số.
“Lúc đó, phía gia đình người đã khuất vô cùng hoảng sợ, tôi cũng cảm thấy bất ngờ. Tôi cố giữ bình tĩnh, khẽ thì thầm tự trấn an và nắn lại khớp tay cho người mất. Sau đó, tôi cũng đặt được thi hài nằm xuống trở lại, rồi bắt đầu thực hiện các quy trình tiếp theo. Về mặt khoa học, có thể lý giải, thi thể gặp tình trạng co rút cơ, khớp còn thân nhân người xấu số thì cho rằng người nằm xuống muốn gửi lời cảm ơn đến tôi”, Kim Em xúc động kể lại.
Trần Thị Yến Nhi (25 tuổi, ngụ tại TPHCM), cũng là chuyên viên tang lễ, chia sẻ vì từng đứng ra tổ chức đám tang cho bà ngoại, cô nhận thấy trong lúc tang gia bối rối, mọi việc thường không được chuẩn bị chỉn chu. Vậy nên cô quyết định trở thành người tổ chức tang lễ chuyên nghiệp, để giúp mỗi hành trình tiễn biệt của các gia đình đều thật sự chỉn chu, trọn vẹn.
“Lúc mới tiếp xúc với thi hài, tôi rất sợ, tối về nhà còn thấy ám ảnh. Nhưng dần dà, tôi mới nhận ra không có gì phải sợ bởi công việc của mình rất ý nghĩa. Bản thân cũng được gia đình người mất tin tưởng, giao nhiệm vụ làm sạch, làm đẹp cho thân nhân họ sẵn sàng cho cuộc sống mới ở thế giới bên kia”, Yến Nhi bộc bạch.
Trụ cột “kép” cho gia đình người mất
Kim Em cho hay công việc này không theo giờ giấc cố định. Mỗi khi nhận được thông báo, nhân viên lễ tang phải có mặt ở nơi tổ chức việc hậu sự trong vòng 1 giờ. Vì vậy, chuyện dậy sớm, thức đêm để làm việc là quá đỗi bình thường đối với những người làm nghề như Kim Em.
Nhiệm vụ đầu tiên là vệ sinh, chỉnh sửa thi hài, thường kéo dài từ 30 phút đến 1 giờ. Ở công đoạn này, Kim Em sẽ bắt đầu từ các bước như tiếp nhận và xem xét tình trạng thi hài; hướng dẫn người nhà về các nghi thức; thắp nến ở 4 góc tường; xoa bóp để nắn các khớp tay, chân; dùng rượu, cồn, nước ấm để lau và vệ sinh thi hài.
Sau đó, Kim Em sẽ mặc trang phục cho người đã mất tùy theo tôn giáo, tín ngưỡng rồi mới bắt đầu trang điểm.
“Việc trang điểm cho thi hài đòi hỏi cao, chúng tôi cần phải kiên nhẫn, đặt hết tâm sức vào đó vì da của người mất không như bình thường, đánh phấn thường không ăn. Lúc này chúng tôi cần tỉ mỉ lặp lại quy trình, đánh thành nhiều lớp”, cô gái giải thích.
Nữ chuyên viên tang lễ Yến Nhi thừa nhận, người làm công việc tiếp xúc tử thi dễ bị ảnh hưởng đến sức khỏe, do phải tiếp xúc nhiều với tử khí, hóa chất lưu giữ, thậm chí nguy cơ phơi nhiễm các bệnh truyền nhiễm.
Không những vậy, cô cũng từng bị bạn bè trêu chọc, thậm chí kỳ thị.
“Có lần, tôi gọi bạn cũ rủ đi uống cà phê. Nhưng giây đầu tiên nhận điện, người bạn ấy đã quát “nhà tao không có ai chết hết, gọi làm gì”, khiến tôi vừa sốc, vừa chạnh lòng. Nhưng lâu dần, vẫn có những người bạn thật sự thấu hiểu ý nghĩa của công việc này cũng ra sức động viên, ủng hộ, khiến tôi có thêm động lực theo nghề”, cô nói.
Theo Yến Nhi, người làm dịch vụ tang lễ được ví như “trụ cột kép” của thân nhân người quá cố. Họ vừa đảm nhiệm trọng trách hoàn thành nghi thức tang lễ thật chỉn chu, vừa là chỗ dựa tinh thần cho gia đình vừa mất đi người thân.
“Tôi từng tẩm liệm cho thi hài một bạn nhỏ chỉ mới 12 tuổi. Sau khi tôi mặc xong bộ quần áo tươm tất cho em, người mẹ đã chạy đến, nhờ tôi thắt chiếc khăn quàng cổ cuối cùng cho con cô ấy. Khoảnh khắc đó khiến tôi không kìm được xúc động.
Thậm chí, có lần tôi vừa soạn sửa cho thi hài xong, thân quyến sụp xuống quỳ lạy thay cho lời cảm ơn vì đã giúp họ được nhìn người thân quá cố lần cuối, một cách trọn vẹn nhất”, Yến Nhi chùng giọng.
Cô cho biết đối với người làm dịch vụ tang lễ, khó khăn nhất là làm cho thân nhân người mất cảm thấy được xoa dịu. Để làm được điều đó, nhân viên tang lễ luôn phải trong tâm thế như một người con trong gia đình, cố hết sức để giúp họ thực hiện những tâm nguyện cuối cùng cho người quá cố. Không những vậy, trong lúc tang quyến bối rối, lẫn lộn cảm xúc, họ càng phải giữ bình tĩnh hết mức để thực hiện các công đoạn thật chỉn chu.
Tại Trung Quốc, ngành tang lễ từ lâu bị bao phủ bởi lớp định kiến nặng nề: u ám, xui xẻo, gắn với thế giới tâm linh và sự mất mát. Nhưng vài năm gần đây, vấn đề này đang thay đổi đáng kể. Một thế hệ trẻ, sinh những năm 2000 đang mạnh dạn bước chân vào lĩnh vực từng được gọi là "nghề âm dương", với tinh thần hiện đại và sáng tạo chưa từng có.
Theo tờ Sixth Tone, nhiều người trẻ cho biết họ chọn ngành tang lễ không phải vì hết lựa chọn, mà vì đây là nghề ổn định và có ý nghĩa nhân văn. Một số vị trí trong ngành được biên chế nhà nước, mức lương trung bình khoảng 5.000 nhân dân tệ/tháng (tương đương khoảng 18 triệu đồng), đi kèm với bảo hiểm và trợ cấp đầy đủ.
Một trong những điểm nổi bật với làn sóng giới trẻ gia nhập ngành tang lễ là cách họ tiếp cận công việc với con mắt của những người làm marketing, thiết kế, và công nghệ. Tại Thượng Hải, công ty Baiduren hiện tuyển hàng loạt nhân viên dưới 35 tuổi, có kỹ năng tổ chức sự kiện, giao tiếp khách hàng, thiết kế không gian lễ tang - giống như một sự kiện nghệ thuật.
Năm 2024, có hơn 6.000 sinh viên đăng ký học các chuyên ngành liên quan đến dịch vụ tang lễ tại Trung Quốc - tăng gấp ba so với năm 2020, theo số liệu từ Bộ Giáo dục nước này. Một số trường đại học thậm chí còn mở thêm khoa "nghệ thuật tổ chức lễ tang" để đáp ứng nhu cầu nhân lực đang tăng.
Ảnh: Nhân vật cung cấp
