Yêu trong một cú vuốt, sinh viên dấn thân vào những cuộc tình “mì ăn liền”

Khi tình yêu online nở rộ trong giới sinh viên

“Mình với bạn trai quen nhau qua tính năng hẹn hò của Facebook. Tính chỉ trò chuyện vui thôi, ai ngờ hợp quá nên gặp mặt rồi yêu nhau, đến giờ cũng đã gần hai năm”, Lam Ánh (*), sinh viên Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia TPHCM kể.

Câu chuyện của cô không phải là hiếm. Giữa guồng quay học tập và làm việc, kết nối xã hội hạn chế, nhiều sinh viên tìm đến các ứng dụng hẹn hò (dating app) như một giải pháp để kết nối, mở rộng mối quan hệ.

Tinder, Bumble, Facebook Dating… trở thành những cái tên quen thuộc trong điện thoại của các bạn trẻ. Không chỉ để tìm người yêu, sinh viên còn dùng app để “tám” giải khuây, kết bạn, thậm chí là tìm người học nhóm hay “đi cà phê cho đỡ buồn”.

Hẹn hò trên ứng dụng, với nhiều bạn trẻ, là một phần trong cách sống, cách giải tỏa cảm xúc cô đơn và cả một cách để thử nghiệm những điều mới mẻ.

Ứng dụng hẹn hò hấp dẫn bởi sự dễ tiếp cận và tính nhanh chóng. Chỉ mất vài phút tạo tài khoản, chọn ảnh, viết vài dòng giới thiệu là có thể bắt đầu “quẹt” và trò chuyện. Mọi thứ diễn ra tự nhiên đến mức trở thành một phần thói quen của không ít sinh viên.

Thậm chí, với một số bạn, việc dùng ứng dụng hẹn hò không còn là hành động chủ đích mà gần như là một thói quen vô thức, mở ra xem ai mới “match” (ghép đôi thành công), ai vừa nhắn, ai đang hoạt động.

“Mỗi tối trước khi ngủ là mình lại lướt app. Có khi chẳng nói chuyện với ai, chỉ đơn giản là quẹt trái, quẹt phải xem có ai thú vị không”, Hương Vũ, một du học sinh năm 2, cho biết.

Không khó để bắt gặp hình ảnh sinh viên vừa học bài, vừa tìm kiếm những cuộc hẹn trên điện thoại hay trò chuyện về người mới quen ai đó qua mạng trong các buổi gặp bạn bè.

Hồng Mận, sinh viên ngành luật tài chính, Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia TPHCM, chia sẻ: “Môi trường xung quanh hầu hết là nữ nên mình muốn có thêm cơ hội làm quen với những người khác giới”.

Nhờ các ứng dụng hẹn hò, nữ sinh có thể tiếp xúc với nhiều người mới, có thêm nhiều mối quan hệ. Hơn nữa, Hồng Mận cho biết mình vốn là người hướng nội nên nằm ở nhà lướt mạng sẽ thấy thoải mái hơn nhiều so với việc phải đi ra ngoài kết giao.

Cũng theo cô sinh viên ngành luật tài chính, việc sử dụng những ứng dụng hẹn hò không chỉ giúp giải tỏa sự cô đơn mà đôi khi còn giúp bản thân học hỏi thêm được nhiều điều từ đối phương.

“Việc gặp gỡ nhiều người nằm ngoài môi trường sống của mình cũng giúp bản thân mở rộng thêm về góc nhìn, học hỏi thêm từ họ bởi thế giới quan của mỗi người mỗi khác”, Mận bày tỏ.

Theo nhiều bạn sinh viên đã dùng các ứng dụng hẹn hò, mối quan hệ sau những lần kết nối có thể tiến triển rất nhanh nếu gặp người “cùng tần số”.

Cụ thể, chỉ với 1-2 tin nhắn qua lại đủ để các bạn bắt đầu có cảm tình với đối phương. Sau 1-2 tuần, họ thân thiết hơn, đủ tin tưởng để trao đổi những trang mạng xã hội cá nhân khác cho nhau.

Những cuộc tình “mì ăn liền”

Giữa những áp lực của học tập, kỳ vọng gia đình và guồng quay thời đại số, nhu cầu được kết nối, được chia sẻ càng trở nên rõ nét. Đặc biệt, khi các mối quan hệ ngoài đời thực ngày càng khó bắt đầu vì rào cản thời gian, không gian và cả sự dè dặt thì những cú vuốt tay trên màn hình trở thành lối đi ngắn nhất để chạm vào một ai đó.

Dù chỉ là vài phút trò chuyện, một cuộc hẹn cuối tuần hay thậm chí là một mối quan hệ yêu đương… nhưng trở nên muôn hình muôn vẻ với sự lôi cuốn khó tả trên không gian mạng.

Dẫu hấp dẫn ban đầu khó cưỡng lại, nhưng dần dần, những con người thật phơi bày sau lớp áo mang tên mạng xã hội.

Mộc Mộc, người từng trải qua một mối tình vài tháng với người bạn trai quen qua mạng, khẳng định: “Quen 1 người trên mạng thì chỉ biết những gì họ thể hiện ra mà không biết bên trong họ như thế nào. Sau 1 thời gian, có thể 2-3 tháng, người ta sẽ lộ con người thật ra, lúc đó mình sẽ thất vọng và không thể kéo dài được mối quan hệ nữa”.

Còn Bạch Nguyệt, sinh viên Khoa Báo chí và Truyền thông, chia sẻ: “Ý định ban đầu của mình khi dùng app hẹn hò chủ yếu để có thể kết nối và tìm người yêu, nhưng sau những lần gặp gỡ mình nhận ra họ không đúng như những gì mình cảm nhận nên những mối quan hệ này chúng mình đều dừng lại ở mức bạn bè và không thể tiến xa hơn”.

Những thất vọng lặp đi lặp lại khiến nhiều sinh viên dần “chai sạn cảm xúc”. Mộng Mơ, sinh viên Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia TPHCM, cho biết những lần nói chuyện ban đầu cô khá tin tưởng vào đối phương, dành nhiều thời gian và tình cảm với mong muốn đầu tư một mối quan hệ nghiêm túc.

Tuy nhiên, sau một thời gian không tìm được người nói chuyện như ý và nhận ra những mặt tối của app hẹn hò, cô đã bắt đầu thấy chán nản.

“Những lần “match” sau này mình cũng không hy vọng gì, lâu lâu lại lên nói chuyện cho vui chứ không đặt nặng tình cảm nữa”, Mộng Mơ bộc bạch.

Nhiều cuộc hẹn qua ứng dụng bắt đầu từ vài tin nhắn và kết thúc chỉ sau buổi gặp đầu, tạo nên những mối quan hệ “mì ăn liền” đầy chóng vánh, khó xây dựng lòng tin.

Những “cái bẫy chỉ chờ… con mồi”

Không chỉ dừng ở những mối quan hệ hời hợt, chóng vánh, không ít trường hợp đáng tiếc do niềm tin sai lệch mà sinh viên vô tình đặt vào một người vô danh trên mạng.

Qua những lời đường mật của đối phương, nhiều người không còn cảnh giác nữa. Đây cũng là cơ hội cho những kẻ lợi dụng tình cảm để đạt được mục đích cá nhân.

Tiểu Phương, sinh viên ngành logistics của một trường đại học lớn tại TPHCM từng rơi vào một trải nghiệm cay đắng khi yêu qua mạng.

Cô kể: “Bạn đó nói chuyện rất ngọt ngào, quan tâm, chăm sóc mình suốt cả tháng trời. Mình thật sự nghĩ là đang trong một mối quan hệ nghiêm túc. Nhưng sau khi thân mật lần đầu, người ấy bắt đầu lạnh nhạt rồi biến mất hẳn”.

Cô nàng nhận ra đây là kiểu “tình một đêm có kế hoạch”, khi một số người cố tình tạo dựng hình ảnh tử tế, quan tâm để lấy lòng tin đối phương, đặc biệt là những người trẻ còn thiếu kinh nghiệm yêu đương. Sau khi đạt được mục đích cá nhân, họ cắt đứt liên lạc, bỏ rơi đối phương.

Sau cú sốc đó, Phương mất một thời gian dài để cân bằng lại tinh thần. Cô cảm thấy tổn thương không chỉ vì bị phản bội, mà còn vì mình đã thật lòng trong một mối quan hệ không hề có thật.

Hình thức hẹn hò này dễ tiếp cận cũng đồng nghĩa với việc khó kiểm soát. Không ít bạn sinh viên rơi vào những trải nghiệm tiêu cực từ ứng dụng hẹn hò. Bị “ghost” (người kia bỗng dưng biến mất), bị lừa tiền, bị xin ảnh nhạy cảm, thậm chí là vướng vào các mối quan hệ độc hại nhưng không biết cách thoát ra.

Không chỉ về mặt cảm xúc, chuyện hẹn hò qua app còn ảnh hưởng đến việc học nếu thiếu kiểm soát. Nhiều sinh viên thú nhận từng trốn học vì bận đi chơi với người yêu mới quen, mất tập trung khi chờ tin nhắn, hay ngồi lớp mà chỉ lo nhắn với người kia…

Đặc biệt, khi mọi kết nối được xây dựng từ màn hình ảo, cảm xúc cũng dễ trở nên mong manh. Không ít người cảm thấy thất vọng khi đối phương ngoài đời không giống như hình dung. Việc chỉnh sửa quá đà, sử dụng hình ảnh không thật, thậm chí là giả mạo để trục lợi trên các nền tảng hẹn hò không hiếm.

Đừng để tiền mất, tật mang vì ứng dụng hẹn hò

TS tâm lý học Nguyễn Văn Tường, cho biết, ở tuổi sinh viên, nhiều bạn có xu hướng gán cho tình yêu một vị trí quá lớn, xem đó là trung tâm của cuộc sống. Họ dễ lý tưởng hoá đối phương và tin rằng tình yêu có thể "vượt qua tất cả".

“Tình yêu không chỉ là cảm xúc thăng hoa, mà còn là trách nhiệm với chính mình và người yêu. Hãy nghĩ đến hệ quả dài hạn, chứ không chỉ sống theo cảm xúc tức thời”, vị chuyên gia này nhấn mạnh.

TS Tường nói thêm, kiến thức khoa học là nền tảng. Sinh viên nên tham gia các chương trình giáo dục giới tính và cảm xúc lành mạnh. Biết nói “không”, biết đặt ranh giới và nhận diện những mối quan hệ không an toàn.

Tại một số trường đại học, các buổi sinh hoạt chuyên đề về “dating app” đã được đưa vào chương trình định hướng sinh viên, trong đó dạy cách thiết lập ranh giới an toàn, nhận diện hành vi nguy hiểm và kiểm soát cảm xúc khi yêu qua mạng.

Ứng dụng có thể giúp bắt đầu một mối quan hệ dễ dàng, nhưng giữ được mối quan hệ ấy cần bản lĩnh và hiểu biết. Yêu không sai, nhưng cần yêu đúng cách, đúng lúc và biết bảo vệ bản thân.

ThS truyền thông Hoàng Huyền, giám đốc một đơn vị giáo dục tại TP TPHCM, cho biết ứng dụng hẹn hò có thể là lựa chọn phù hợp cho những người bận rộn, sống khép mình mở lòng kết nối những người mà họ cảm thấy phù hợp với mình.

Tuy nhiên, bà nhấn mạnh mạng ảo nên người cũng ảo. Các ứng dụng hẹn hò hiện nay không còn đơn thuần chỉ dừng lại ở mục đích ghép đôi mà còn tiềm ẩn không ít rủi ro.

Người dùng không còn bất ngờ khi bắt gặp những hồ sơ có nội dung tiểu sử như tìm SGBB (sugar baby - người cần được bao nuôi), FWB (friend with benefit - bạn tình), ONS (one night stand - tình một đêm)...,

Bà cảnh báo đặc biệt hành vi sàm sỡ, quấy rối tình dục thậm chí bắt cóc tống tiền… khi hẹn gặp ngoài đời.

Để việc hẹn hò qua ứng dụng công nghệ được sử dụng với mục đích đúng và an toàn, các chuyên gia cho rằng mỗi người cần đề cao cảnh giác, hãy tìm hiểu đối tượng thật kỹ rồi mới đi đến quyết định đồng ý gặp, không nên dễ dàng tin tưởng bất cứ ai.

Hãy mạnh dạn nói không với những yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân có thể ảnh hưởng đến mức độ an toàn, hình ảnh nhạy cảm… Từ chối nếu cảm thấy không thoải mái với bất kỳ yêu cầu nào. Bảo vệ ranh giới cá nhân là điều cực kỳ quan trọng.

“Hãy luôn đặt mình vào vòng an toàn, tự trang bị cho bản thân những kiến thức cần thiết để bảo vệ chính mình. Khi chưa đủ thông tin xác thực ngoài đời, đừng gặp mặt ở nơi vắng vẻ, xa lạ, đi một mình hoặc sử dụng uống đồ có cồn hay những thứ có thể đẩy bạn vào tròng của kẻ xấu”, bà Huyền khuyên.

Sinh viên hãy xem ứng dụng hẹn hò là một công cụ hỗ trợ, không phải là trung tâm cuộc sống của bạn. Tránh dành quá nhiều thời gian lướt app hay chờ tin nhắn mà bỏ bê việc học, công việc hay các mối quan hệ ngoài đời.

Sống trong thời đại công nghệ, chỉ với một cú vuốt tay, bạn trẻ có thể bắt đầu một mối quan hệ mới. Hẹn hò trên mạng đã trở thành một phần đời sống của các bạn sinh viên, vừa hấp dẫn, vừa tiềm ẩn nhiều câu chuyện khó lường.

Một khảo sát của Forbes Health/OnePoll về xu hướng ứng dụng hẹn hò cho thấy việc vuốt màn hình đang dẫn đến tình trạng mệt mỏi.

Kết quả khảo sát cho thấy số lượng người tìm kiếm một mối quan hệ nghiêm túc thông qua ứng dụng hẹn hò khá cao, chiếm gần một nửa số người được hỏi.

Trong đó, thế hệ Z (Generation Z, 1997-2012) tập trung vào mục tiêu này nhiều hơn các thế hệ khác, ở mức 52%. Còn 49% thế hệ Millennials (Generation Y, 1981-1996) cho biết họ tìm kiếm một mối quan hệ lâu dài, tiếp theo là 47% thế hệ X (Generation X, 1965-1980) và 47% thế hệ bùng nổ dân số (Baby Boomers, 1946-1964).

Đáng chú ý, những người quan tâm đến mối quan hệ thoải mái hơn vẫn hiện diện khi có 12% mong muốn hẹn hò với nhiều người. Tiếp theo là 10% quan tâm đến kịch bản "bạn bè có lợi ích" và 9% chỉ muốn mối quan hệ bạn bè.

Mặc dù mục tiêu của một mối quan hệ lâu dài dường như chiếm đa số, nhưng điều đó không có nghĩa là ý định của người khác luôn rõ ràng, có thể có rất nhiều sự lừa dối trong câu trả lời. Mặt khác, không ai chắc chắn mình không rơi vào vòng kết nối với 12% còn lại.

Theo cuộc khảo sát, thế hệ trẻ cảm thấy tình trạng kiệt sức nhiều nhất khi sử dụng ứng dụng hẹn hò. Nguyên nhân có thể là do nhóm tuổi này thường xuyên sử dụng ứng dụng hẹn hò hoặc giao tiếp kỹ thuật số.

Một số nguyên nhân khác như kiệt sức vì liên tục gặp gỡ người mới, bỏ lỡ cơ hội và bị lừa dối. Theo thời gian, những lo lắng không đáng có khi sử dụng ứng dụng hẹn hò có thể khiến họ mất hy vọng vào quá trình hẹn hò và tìm kiếm người phù hợp.

Sự suy sụp của những người cảm thấy kiệt sức vì các ứng dụng hẹn hò đôi khi, thường xuyên hoặc luôn luôn bao gồm: Thế hệ Millennials 80%, thế hệ Z 79%, thế hệ X 78%, thế hệ bùng nổ dân số 70%.

Khi xem xét lý do mọi người trải qua những cảm xúc này, nguyên nhân lớn nhất là không tìm được sự kết nối tốt với người khác, với 40% số người được hỏi cho biết như vậy.

Tiếp theo là cảm giác thất vọng về người khác (35%), cảm thấy bị từ chối (27%), nói đi nói lại nhiều lần khi trò chuyện với nhiều người cùng kết đôi (24%), vuốt (22%) và đơn giản là thời gian sử dụng ứng dụng (21%).

Ngoài ra, 20% số người được hỏi cho biết họ cảm thấy áp lực phải xuất hiện theo một cách nhất định trước mặt người khác và 18% số người được hỏi cảm thấy mệt mỏi khi phải duy trì hồ sơ và sử dụng nhiều ứng dụng hẹn hò cùng lúc.

Những trải nghiệm khác góp phần gây ra kiệt sức bao gồm tình yêu sét đánh (27%), thao túng tâm lý (26%), lừa dối (21%) và lạm dụng, phân biệt chủng tộc hoặc phân biệt giới tính (18%).

Ở một góc nhìn khác, mặc dù tình trạng kiệt sức phổ biến, các ứng dụng hẹn hò thực sự có thể giúp tăng lòng tự trọng theo những cách nhất định. Kết quả khảo sát cho thấy mọi người cảm thấy tự tin (39%), hấp dẫn (33%) và được mong muốn (24%) khi sử dụng chúng.

* Tên các sinh viên trong bài đã được thay đổi

Tuyết Lưu - Khánh Ly - Thảo Quân - Hoàng Hoàng