Trung tâm xét nghiệm Covid-19 công suất lớn nhất Việt Nam là thành quả của Học viện Quân y kết hợp với Trung tâm kiểm soát bệnh tật Bắc Giang. Chỉ trong 3 ngày từ 22-25/5, nơi đây đã xử lý và trả kết quả trên 38.000 mẫu xét nghiệm.

PV Dân trí đã có mặt tại cơ sở xét nghiệm Covid-19 nằm ở thôn Tiêu (xã Đồi Chè, Phường Dĩnh Kế, TP Bắc Giang), nơi đây vừa thiết lập 8 phòng chuyên môn được xây dựng thần tốc trong 3 ngày. Trung tâm này nằm ở vị trí khá thuận lợi, tiện di chuyển qua lại các ổ dịch lớn nhất trong tỉnh. Đây là thành quả của sự nỗ lực không ngừng giữa Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh Bắc Giang và Học viện Quân y.

TS. BS Hồ Hữu Thọ - Trưởng phòng Công nghệ gen và Di truyền tế bào, Học viện Quân y là người trực tiếp điều hành phòng xét nghiệm. "Ưu điểm của Trung tâm xét nghiệm Covid-19 chính là việc phát hiện virus SARS-CoV-2 có độ chính xác rất cao, chi phí xét nghiệm cũng được tiết kiệm đáng kể so với việc xét nghiệm trước kia, và đặc biệt là công suất xét nghiệm rất lớn, có thể lên tới hàng chục nghìn người mỗi ngày", Trung tá Hồ Hữu Thọ chia sẻ:.

Khu vực lấy mẫu ban đầu có thể coi là nơi nguy hiểm nhất của Trung tâm. Cán bộ, học viên Học viện Quân y với trang bị đầy đủ áo bảo hộ, khẩu trang, tấm chắn giọt bắn được bố trí trong căn phòng với nhiều lớp kính bảo vệ.

Căn phòng khép kín được trang bị tủ an toàn sinh học, thực hiện việc lọc không khí đảm bảo an toàn cho các mẫu bệnh phẩm và con người bên trong. Việc giao tiếp, chỉ đạo được thực hiện hoàn toàn bằng bộ đàm

21 cán bộ, học viên trong phòng sẽ thực hiện quá trình tách chiết, nhân gen... Việc tiếp xúc trực tiếp với các mẫu bệnh phẩm sẽ rất nguy hiểm nếu không được trang bị bảo hộ kỹ càng.

Số lượng các mẫu bệnh phẩm được đưa về sau khi lấy mẫu các đối tượng có khả năng nghi nhiễm Covid-19 là rất lớn, gần 100 cán bộ học viên Học viện Quân y sẽ được chia thành các kíp nhỏ làm việc đảm bảo phòng xét nghiệm luôn hoạt động xuyên suốt 24h.

Sau khi hoàn tất việc tách chiết, nhân gen..., các cán bộ, học viên sẽ tiến hành tra mẫu bệnh phẩm vào các ống sinh phẩm trước khi đem đi chạy máy.

Việc xử lý, phân tích các mẫu bệnh phẩm sẽ được thực hiện qua các máy làm giàu gen đích. Đây là những chiếc máy "nhỏ mà có võ", rất cơ động và có thể đem đi bất kỳ đâu.

Theo TS. BS Hồ Hữu Thọ, hiện tại Trung tâm được trang bị tổng cộng 15 máy, mỗi máy sẽ thực hiện 10 lượt chạy/ngày, một lượt chạy sẽ thực hiện xét nghiệm cho 96 mẫu bệnh phẩm, mỗi lượt chạy trong vòng 150 phút được 1.400 mẫu. Trường hợp cần tăng công suất chỉ cần tăng số lượng máy.

Trung tâm đã ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để phân tích kết quả PCR phát hiện mầm bệnh SARS-CoV-2, đây là công nghệ gen đầu tiên được thực hiện trên thế giới. Việc vận dụng quy trình có thể ứng dụng trên quy mô lớn, khắc phục được hạn chế về thiết bị hóa chất dựa trên nguyên lý Nested-Heptaplex End-point RT-PCR với độ nhạy cao.

Độ nhạy của phương pháp này dựa trên bộ mẫu chuẩn RNA in-vitro cho ngưỡng phát hiện là 7,2 bản sao/phản ứng, thấp hơn so với quy trình khuyến cáo bởi WHO gần 7 lần, khi đánh giá trên cùng điều kiện thí nghiệm (50 bản sao/phản ứng).

Thực tế đánh giá lâm sàng trên 142 ca dương tính, 1.034 ca âm tính với SARS-CoV-2 và 14 chủng virus khác liên quan tới đường hô hấp đã cho kết quả độ nhạy và độ đặc hiệu đều là 100%. Một điều thành công khác khi thử nghiệm trộn 100 mẫu bệnh phẩm trong một phản ứng realtime duy nhất mà không ảnh hưởng tới độ nhạy. Vì vậy, đây là một phương pháp xét nghiệm đơn giản, siêu nhạy và tiềm năng cho sàng lọc quy mô lớn, chi phí vô cùng tiết kiệm.

Khi bắt đầu ứng dụng vào thực tế (từ ngày 22/5 tới 25/5), trung tâm đã xét nghiệm tổng cộng trên 38.000 mẫu, với ngày cao điểm số lượng lên tới trên 20 nghìn người (khi có nhiều mẫu cần xét nghiệm, có thể sàng lọc diện rộng cho tối đa 50 nghìn người nếu áp dụng gộp 5 mẫu theo hướng dẫn của Bộ y tế); và đã phát hiện được 75 trường hợp liên quan dương tính với Sars-Cov-2 cần cách ly và truy vết.

Thời điểm thay ca mỗi kíp làm việc, cán bộ học viên sẽ tiến hành khử khuẩn khu vực làm việc, thay đồ bảo hộ theo đúng trình tự và di chuyển tới khu vực nghỉ ngơi trước khi ra xe trở về nơi ở tập trung.