Thông điệp AI là chìa khóa giúp doanh nghiệp thực thi ESG bền vững

Chiều ngày 14/8, báo Dân trí và Sở Khoa học và Công nghệ TPHCM đồng tổ chức hội thảo “Thực thi ESG bằng AI, doanh nghiệp cần làm gì?”. Hội thảo là một trong những sự kiện của Diễn đàn ESG Việt Nam 2025 với chủ đề "Khoa học công nghệ và động lực cho phát triển bền vững".

Hội thảo mở đầu chuỗi sự kiện Diễn đàn ESG Việt Nam năm nay được tổ chức với mục tiêu nhấn mạnh vai trò then chốt của trí tuệ nhân tạo (AI) trong quá trình thực thi ESG.

Theo Ban Tổ chức Diễn đàn ESG Việt Nam, AI không chỉ là xu thế tất yếu mà còn là chìa khóa giúp doanh nghiệp rút ngắn lộ trình hiện thực hóa các mục tiêu phát triển bền vững, từ nâng cao hiệu quả quản trị, tối ưu nguồn lực đến tăng tính minh bạch và khả năng cạnh tranh. 

Hội thảo đã diễn ra trong 4 giờ với 2 phiên tham luận, thảo luận sôi nổi, trao đổi cởi mở từ các diễn giả từ cơ quan quản lý, chuyên gia, lãnh đạo doanh nghiệp với định hướng tương lai cùng nhau phát triển về việc ứng dụng AI trong công tác quản lý doanh nghiệp.

Diễn đàn ESG Việt Nam là diễn đàn mở kết nối chuyên gia, doanh nghiệp và cơ quan hoạch định chính sách

Nhà báo Phạm Tuấn Anh, Tổng biên tập báo Dân trí, Trưởng Ban Tổ chức Diễn đàn ESG Việt Nam, trong bài phát biểu khai mạc hội thảo, nhận định AI đang tác động mạnh mẽ tới xã hội và ESG không nằm ngoài xu thế này. Thực tế cho thấy ESG đang ứng dụng AI ngày càng sâu rộng, coi đây là yếu tố sống còn đối với sự phát triển của doanh nghiệp.

Báo Dân trí dự kiến tổ chức một chuỗi sự kiện thiết thực, ý nghĩa nhằm đem lại thông tin, kiến thức, góc nhìn đa chiều, sâu sắc, chất lượng từ các chuyên gia hàng đầu của Việt Nam, quốc tế trong thực thi ESG cũng như doanh nghiệp hàng đầu trong nhiều lĩnh vực. Các chuỗi sự kiện bao gồm hội thảo, tọa đàm, khảo sát làm việc thực tế tại doanh nghiệp để mang lại chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn, trực quan.

Hội thảo lần này không chỉ tạo diễn đàn kết nối các nhà quản lý, nhà khoa học và doanh nghiệp để tìm lời giải cho câu hỏi: Doanh nghiệp cần làm gì để thực thi ESG bằng AI một cách hiệu quả? Thông tin từ các cuộc trao đổi giúp tìm ra hướng đi phù hợp để ứng dụng AI trong ESG cho từng ngành, từng mô hình doanh nghiệp Việt Nam.

Ông Phạm Tuấn Anh cho biết, với vai trò cơ quan báo chí tiên phong khởi xướng Diễn đàn ESG Việt Nam, báo Dân trí mong muốn biến ESG từ khái niệm chiến lược thành hành động cụ thể, và AI chính là công cụ giúp doanh nghiệp rút ngắn con đường này, biến ESG thành lợi thế cạnh tranh bền vững.

Các tham luận minh chứng rõ nét cho thông điệp của Diễn đàn ESG Việt Nam 2025

Nhiều ý kiến, tham luận được đưa ra tại hội thảo để chứng minh cho thông điệp AI là chìa khóa giúp doanh nghiệp thực thi ESG bền vững. 

Ông Lê Thanh Minh - Phó giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TPHCM - khẳng định, các hoạt động phát triển AI của TPHCM thời gian qua - từ tổ chức sự kiện, xây dựng hạ tầng tính toán hiệu năng cao, kho dữ liệu dùng chung, đến đào tạo nhân lực - đều hướng tới mục tiêu biến AI thành “chìa khóa” giúp doanh nghiệp thực thi ESG hiệu quả và bền vững, đồng thời hiện thực hóa tầm nhìn TPHCM trở thành trung tâm kinh tế tri thức và đổi mới sáng tạo hàng đầu khu vực.

Trong khi đó, TS Bùi Thanh Minh, Phó giám đốc chuyên môn, Văn phòng Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV), nhấn mạnh ứng dụng AI là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp thực thi ESG hiệu quả trong bối cảnh toàn cầu đòi hỏi minh bạch dữ liệu và đáp ứng tiêu chí phát triển bền vững.

AI không chỉ hỗ trợ tối ưu tài nguyên, nâng cao hiệu quả sản xuất, mà còn là công cụ thu thập, phân tích và báo cáo ESG, góp phần vào các mục tiêu dài hạn như Net Zero 2050 của Việt Nam. 

PGS.TS Nguyễn Đức Trung, Hiệu trưởng Trường Đại học Ngân hàng TPHCM, dẫn chứng việc nhà trường đã ứng dụng AI trong nhiều khâu quản trị như tuyển dụng, đào tạo nhân sự, quản lý mua sắm, phân phối, marketing, quản trị rủi ro và tối ưu vận hành, từ đó nâng cao hiệu quả, giảm chi phí và minh bạch quy trình. AI cũng được sử dụng để phân tích dữ liệu, đánh giá hồ sơ năng lực, xây dựng báo cáo ESG và xác định những điểm cần cải thiện. 

Theo ông, dù AI ngày càng tiến bộ thì vẫn không thể thay thế con người mà sẽ là “người bạn” hỗ trợ, giúp doanh nghiệp thực thi ESG hiệu quả và bền vững.

Bà Trần Phương Nga, CEO Tập đoàn Thiên Long, cho biết doanh nghiệp tiếp cận ESG như một quá trình chuyển tiếp bền vững, gắn với sứ mệnh “truyền cảm hứng và cung cấp giải pháp toàn diện cho hành trình học hỏi hạnh phúc trọn đời”. 

Tập đoàn này triển khai nhiều hoạt động ESG, trong đó ứng dụng AI vào 6 ý tưởng chính như tối ưu thiết kế bao bì xanh, nhập liệu bằng robot AI, phân tích xu hướng để xây dựng nội dung CSR, tự động hóa phân tích dữ liệu ESG và tối ưu quy trình nội bộ. 

Bà cho rằng AI giúp giảm công việc lặp lại, tiết kiệm thời gian, nâng cao trải nghiệm khách hàng và mang lại môi trường làm việc hạnh phúc hơn. Tuy nhiên, Thiên Long ứng dụng AI theo hai nguyên tắc cốt lõi: bảo mật thông tin và tuân thủ quyền sở hữu trí tuệ, nhằm đảm bảo tính sáng tạo, độc lập của con người và phòng ngừa rủi ro pháp lý. 

Bà Nguyễn Thị Vân Khanh, Phó tổng giám đốc Gamuda Land Việt Nam, cho biết doanh nghiệp FDI này đã triển khai chiến lược ESG từ năm 2021 với kế hoạch 5 năm một lần, đặt mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. AI được tập đoàn này ứng dụng rộng rãi nhờ các lợi ích như tự động hóa, cá nhân hóa, nâng cao hiệu quả, hỗ trợ ra quyết định nhanh và minh bạch, chống gian lận. 

Tuy nhiên, doanh nghiệp cũng đối mặt 4 thách thức lớn: chi phí đầu tư công nghệ cao và kéo dài, thiếu nhân lực AI chuyên sâu, vấn đề bảo mật dữ liệu, và khó đo lường tác động dài hạn. Bà nhấn mạnh: “Sức mạnh của AI được phát huy tối đa khi được quản trị minh bạch và ứng dụng có trách nhiệm”. Đơn vị này coi AI là yếu tố quan trọng để doanh nghiệp thực thi ESG hiệu quả và bền vững.

Phiên thảo luận: Tìm câu trả lời cho việc AI giúp doanh nghiệp thực thi ESG bền vững

TS Lê Thái Hà, Giám đốc Điều hành Quỹ VinFuture, Giám đốc Điều hành Quỹ Vì tương lai xanh, dẫn dắt cuộc thảo luận với phong cách chuyên nghiệp, giúp kết nối các góc nhìn từ chuyên gia, cơ quan quản lý và doanh nghiệp tiềm năng đi tìm câu trả lời cho câu hỏi làm thế nào để AI không chỉ là công cụ mà thực sự trở thành cộng sự thông minh trong quá trình thực hiện ESG của doanh nghiệp.

Các diễn giả tham gia đánh giá thực trạng ứng dụng AI trong ESG. Nhiều doanh nghiệp đã bắt đầu áp dụng AI để nâng cao hiệu quả vận hành, minh bạch quy trình và giảm chi phí, tuy nhiên vẫn đang đối diện với các “nút thắt” như thiếu dữ liệu, nhân lực và khung pháp lý phù hợp.

Thách thức của doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs) cũng được chỉ ra trong phiên thảo luận. Theo GS.TS Mạc Quốc Anh, Phó chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa TP Hà Nội, Viện trưởng Viện Kinh tế và Phát triển doanh nghiệp chỉ khoảng 27% doanh nghiệp được đơn vị này khảo sát quan tâm đến ESG và chỉ 11% thực hành thành công. 

Nguyên nhân chính bao gồm thiếu thông tin rõ ràng, hạn chế nguồn lực và chưa nhận thấy ESG mang lại lợi ích cạnh tranh rõ rệt. Ông đề xuất cần có kho dữ liệu ESG với chi phí thấp để hỗ trợ nhóm này tiếp cận dễ dàng hơn.

Hội thảo “Thực thi ESG bằng AI, doanh nghiệp cần làm gì?” đã mang đến góc nhìn đa chiều từ giới học giả, doanh nghiệp FDI, doanh nghiệp trong nước về tiềm năng và thách thức của AI trong thực thi ESG. 

Các tham luận và phiên thảo luận đều thống nhất thông điệp: AI, khi được triển khai minh bạch và có trách nhiệm, sẽ trở thành “chìa khóa” giúp doanh nghiệp tối ưu quản trị, nâng cao hiệu quả vận hành, giảm thiểu tác động môi trường và gia tăng giá trị xã hội.

Nhà báo Phạm Tuấn Anh trong bài phát biểu tổng kết cũng đánh giá các ý kiến tại hội thảo được trình bày đa chiều, từ góc nhìn vĩ mô, chiến lược đến câu chuyện thực tiễn; từ kinh nghiệm của các tập đoàn lớn đến bài học của doanh nghiệp vừa và nhỏ. Nhờ đó, bức tranh toàn cảnh về ESG trở nên rõ nét hơn, giúp cộng đồng doanh nghiệp rút ra nhiều bài học ứng dụng thiết thực.

Ông Phạm Tuấn Anh cho biết Diễn đàn ESG Việt Nam 2025 sẽ được báo Dân trí tổ chức cuối năm nay, vinh danh các doanh nghiệp thực thi xuất sắc ESG với các danh vị tại Vietnam ESG Awards 2025. “Ban Tổ chức Diễn đàn ESG Việt Nam cũng chính thức mở cổng đăng ký tham gia Diễn đàn ESG Việt Nam 2025 và Việt Nam ESG Awards 2025, dự kiến diễn ra vào tháng 11”, Tổng Biên tập báo Dân trí nêu.