Vừa pha xong ấm trà mời khách, chuông điện thoại của ông Bính vang lên, người gọi là một cán bộ trật tự xây dựng đô thị của phường về việc một hộ dân ở khu đô thị Pháp Vân - Tứ Hiệp (Hoàng Mai, Hà Nội) tự ý tu sửa lại vỉa hè do đã xuống cấp. Ngay lập tức, ông Bính khoác vội chiếc áo ấm rồi đến hiện trường.

Lúc này, chủ nhà bị vị cán bộ phường yêu cầu tạm dừng thi công và lập biên bản đang rất bực tức vì cho rằng việc sửa chữa vỉa hè, lát lại gạch hư hỏng là chuyện bình thường, người dân làm vì cái chung.

"Vỉa hè trước cửa nhà tôi đã xuống cấp, hư hỏng nhiều, tôi có quyền sửa, không ai cấm được", người đàn ông lớn tiếng.

Sau ít phút quan sát, lắng nghe ý kiến của cán bộ UBND phường Hoàng Liệt và của chủ nhà, ông Bính nhẹ nhàng phân tích tường tận về các quy định trong việc tu sửa vỉa hè. Sau những lời phân tích hợp tình, hợp lý, chủ nhà vui vẻ đồng ý dừng việc sửa vỉa hè.

"Để bà con hiểu, chấp hành quy định thì ngoài cái lý phải có cái tình thì bà con mới nghe", ông Bính cười.

Đây là một trong nhiều công việc hàng ngày của ông Trần Văn Bính, Tổ trưởng tổ dân phố 19 (phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai, Hà Nội) trong suốt 20 năm qua. Hoàng Liệt là phường có dân số đông nhất Thủ đô với hơn 9 vạn dân.

Tận tâm, trách nhiệm, gần gũi, hiền lành là những lời mà người dân tổ dân phố thường hay nhắc về người lính già Trần Văn Bính.

Dù đã gần bước sang tuổi 80 nhưng ông Bính vẫn khá nhanh nhẹn, minh mẫn, hàng ngày ông vẫn đi từng ngõ, gõ từng nhà để phổ biến các chính sách của cấp ủy, chính quyền địa phương và lắng nghe những tâm tư, nguyện vọng của người dân để kịp thời xử lý.

Hà Nội những ngày giáp Tết trời rét buốt, nhưng mỗi khi trong tổ dân phố có việc, vị tổ trưởng không quản ngày, đêm luôn có mặt kịp thời.

Trở về nhà, rót chén trà mời khách, ông Bính lật lại từng trang ký ức, chậm rãi kể, ông sinh ra tại xã Thanh Bình Thịnh, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh. Tháng 10/1964, thanh niên Trần Xuân Bính nhập ngũ khi vừa tròn 18 tuổi.

Sau 3 tháng huấn luyện, ông được lệnh vào Nam làm nhiệm vụ. Trong 10 năm (1965-1975), ông tham gia chiến đấu ở các chiến trường như Quảng Nam, Quảng Ngãi, miền Đông Nam Bộ... Đây cũng là thời kỳ cuộc kháng chiến chống Mỹ diễn ra ác liệt.

"Khi đang học cấp 3 tôi viết đơn tình nguyện nhập ngũ và từng chiến đấu ở nhiều chiến trường ác liệt, nhiều trận đánh vào sinh ra tử", ông Bính kể.

Đến năm 1975, khi đang ở chiến trường Quảng Trị, ông Trần Văn Bính được kết nạp vào Đảng. Sau năm 1975, ông hành quân ra Lạng Sơn rồi về công tác tại Tổng Cục hậu cần.

Sau thời gian dài chiến đấu, ông Bính phát hiện bị nhiễm chất độc da cam mức độ 2 (mất hơn 60% sức khỏe). Vợ chồng ông Bính không có con, nhận nuôi hai người con. Năm 1991, ông rời quân ngũ về sinh sống tại phường Hoàng Liệt cùng gia đình.

Năm 1993, ông Bính bắt đầu tham gia các hoạt động của tổ dân phố. Ông cho biết, quá trình đô thị hóa tại xã Hoàng Liệt (nay là phường Hoàng Liệt) diễn ra nhanh nên công tác quản lý đất đai, trật tự xây dựng cũng xảy ra nhiều vi phạm.

Mỗi khi phát hiện sai phạm, đảng viên, người dân trong phường nói chung và tổ dân phố nói riêng đều tin tưởng, gửi gắm niềm tin vào đảng viên Trần Văn Bính để mạnh dạn phản ánh những hành vi vi phạm pháp luật.

Với bản tính chính trực, thẳng thắn, nhiều sai phạm về đất đai, trật tự xây dựng đô thị đã được ông phản ánh đến các cấp có thẩm quyền để điều tra, xử lý. Những nỗ lực của ông đã được đền đáp khi người vi phạm bị xử lý và người dân được hưởng đúng quyền lợi.

Câu chuyện mà nhiều người địa phương còn hay nhắc lại là tại Đại hội Đảng bộ xã Hoàng Liệt, huyện Thanh Trì (nay là phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai) năm 1993, trong bài tham luận của mình, ông Bính đã nêu ra một số điểm còn yếu kém trong công tác quản lý đất đai và kiến nghị giải pháp khắc phục.

Chỉ vài ngày sau đó, ông Bính bị kẻ xấu chặn đường gây hấn ở gần Bến xe Nước Ngầm, nhưng ông may mắn tránh được. 3 ngày sau, trong lúc chờ đón vợ, ông lại bất ngờ bị 2 đối tượng "mai phục" ném gạch trúng mắt khiến ông bị thương nặng. Ông Bính phải nằm viện điều trị hơn một tháng và sau đó mắt bên phải bị tổn thương nặng, chỉ còn 3/10 thị lực.

Sau này, khi vụ án được đưa ra xét xử, kẻ chủ mưu đã khai nhận có người thuê để đánh dằn mặt ông Bính vì bài phát biểu tại Đại hội Đảng bộ xã. Sau này, ông Bính không những không giận mà còn cho tiền, hỗ trợ người đã khiến mình bị thương làm lại cuộc đời.

Ngoài vụ việc trên, ông Bính còn nhớ như in nhiều câu chuyện về đấu tranh vì lẽ phải của mình. Đó là năm 2004, khi thực hiện dự án xây dựng Khu đô thị Bắc Linh Đàm, phường Hoàng Liệt làm công văn xin một số ki ốt để bán cho các hộ gia đình mất đất có khó khăn về nhà ở.

Song một số cán bộ phường lại lợi dụng để chia nhau. Phát hiện những sai phạm, ông đã làm đơn gửi Ủy ban Kiểm tra các cấp, Quận ủy Hoàng Mai sau đó đã giao cho Đảng ủy phường Hoàng Liệt đình chỉ nhiều trường hợp để bàn giao đất cho đúng đối tượng.

Một câu chuyện khác là năm 2005, trong quá trình cấp đất tái định cư đường Vành đai 3, ông Bính phát hiện một số cán bộ cấp sai đất cho người nhà của mình nên đã có những phản ánh, kiến nghị lên các cấp. Sau đó, Thanh tra TP Hà Nội vào cuộc và xác định việc cấp đất này là sai quy định. Cơ quan chức năng sau đó đã bàn giao đất cho người dân hợp pháp.

Ngoài ra, ông Bính cho biết, ngôi nhà ông đang sống cũng nhiều lần phải hứng gạch đá bởi những kẻ côn đồ muốn đe dọa, dằn mặt ông vì tính chính trực, ngay thẳng của ông.

Theo ông Bính, có những cán bộ có sai phạm được ông góp ý, chỉ ra khuyết điểm nhưng vì sự chính trực, ngay thẳng của ông, sau này gặp lại họ vẫn vui vẻ, thậm chí gửi lời cảm ơn ông.

"Tôi đấu tranh không phải cho cá nhân mình mà vì công bằng xã hội, thượng tôn pháp luật, đem lại quyền lợi chính đáng cho người dân", ông Bính nói.

Năm 2000, ông được Bộ Công an tặng Kỷ niệm chương vì những cống hiến xuất sắc cho phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc. Năm 2015, ông được Chủ tịch UBND TP Hà Nội trao tặng Bằng khen trong phong trào đấu tranh chống tham nhũng. Ngoài ra, ông được TP Hà Nội tặng danh hiệu "người tốt, việc tốt" năm 2024 và các cấp đã tặng hàng chục giấy khen, bằng khen vì những đóng góp khác nhau…

Tổ dân phố 19 phường Hoàng Liệt được xác định là địa bàn phức tạp, bởi thường xuyên có nhiều đối tượng xã hội đến hoạt động, gần bến xe Nước Ngầm.

Trong mọi phong trào của địa phương, ông Bính luôn gương mẫu, đi đầu. Bên cạnh đó, mỗi khi phát hiện các hoàn cảnh khó khăn của địa phương, người đảng viên gương mẫu luôn tiên phong trong việc hỗ trợ cũng như kêu gọi hỗ trợ.

"Công việc hàng ngày của tôi chủ yếu là kiểm tra các khu dân cư, đảm bảo an ninh, trật tự, tuyên truyền để người dân thực hiện các nhiệm vụ chính trị của địa phương. Mình giúp được người dân việc gì là giúp ngay. Đối với người có hoàn cảnh khó khăn, mỗi người bỏ công, bỏ của một ít thì người ta đỡ khổ", ông Bính tâm sự.

Trong 20 năm ông Bính làm Tổ trưởng tổ dân phố, các chỉ tiêu về kinh tế, xã hội của tổ đều hoàn thành xuất sắc. "Đặc biệt, trong 20 năm qua, trên địa bàn tổ dân phố 19 không có vụ trọng án nào xảy ra, mặc dù địa bàn rất phức tạp nhưng đời sống của người dân rất bình yên", ông Bính tự hào.

Trong 2 năm diễn ra đại dịch Covid-19, không ngại khó khăn, gian khổ, ông luôn có mặt ở những điểm có dịch bệnh để tuyên truyền, nhắc nhở người dân khu phố nêu cao tính tự giác trong phòng, chống dịch bệnh.

Vị Tổ trưởng tổ dân phố ngày đêm bám sát và theo dõi đến từng ngõ ngách trong tổ dân phố để duy trì tốt công tác an ninh trật tự và vệ sinh môi trường, kịp thời cùng các lực lượng tham gia xử lý các vấn đề phát sinh.

Vào những ngày cao điểm cả Hà Nội căng mình chống dịch Covid-19, vợ chồng ông đã không tiếc thời gian, tiền bạc, sẵn sàng dùng lương hưu của mình để ủng hộ, chia sẻ với những thân phận cơ nhỡ, không có nơi nương tựa, những hoàn cảnh khó khăn.

Nhiều năm qua, căn hộ của gia đình đảng viên Trần Văn Bính tại chung cư N8 Khu đô thị Pháp Vân - Tứ Hiệp đã trở thành "điểm hẹn" của người dân và các đảng viên, tổ chức đoàn thể.

Vợ ông, bà Đinh Thị Mỹ (77 tuổi) không chỉ là người vẹn toàn việc gia đình, mà còn là người luôn đồng hành cùng chồng trong công tác ở địa phương. Bà Mỹ cũng có tới 15 năm (2008-2023) tham gia cấp ủy, giữ cương vị Bí thư Chi bộ Tổ dân phố Pháp Vân - Tứ Hiệp.

"Để có được những thành quả như ngày hôm nay, một phần lớn là nhờ có sự hỗ trợ giúp đỡ của vợ và các con", ông Bính tâm sự.

Nói về đảng viên Trần Văn Bính, người dân đều hết lời khen ngợi. Bà Nguyễn Thị Nụ (sống tại Tổ dân phố 19, phường Hoàng Liệt) chia sẻ, bất kể việc to hay nhỏ tại địa phương, ông Bính đều có mặt để kịp thời để xử lý.

"Ông Bính là một vị Tổ trưởng vô cùng gương mẫu, được lòng người dân. Mọi vấn đề phát sinh ở khu dân cư đều được bác xử lý rất thấu tình nên chúng tôi rất nể phục", bà Nụ chia sẻ.

Còn theo bà Trịnh Thị Minh Huyền, Tổ phó tổ dân phố 19, ông Bính luôn được nhân dân tin tưởng, kính mến nên mọi công việc trong tổ đều diễn ra thuận lợi, người dân nghiêm chỉnh chấp hành các chủ trương, đường lối chính sách của Đảng, Nhà nước. Để làm được công tác xã hội ở cấp thôn, tổ dân phố... trước hết người lãnh đạo phải nhiệt tình, không ngại khó, ngại khổ, không vụ lợi, không vì mục đích cá nhân.

"Chúng tôi là những người đàng hoàng, hoàn toàn vì tập thể, không vụ lợi nên được người dân tin tưởng", bà Huyền nói.

Đánh giá về vị Tổ trưởng tổ dân phố 19, ông Nguyễn Xuân Chinh, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND phường Hoàng Liệt cho biết, tuy tuổi cao, sức khỏe giảm sút nhưng với trọng trách là Tổ trưởng tổ dân phố, đảng viên Trần Văn Bính luôn khắc phục khó khăn để duy trì tốt hoạt động của tổ dân phố nhất, là trong công tác bảo đảm an ninh trật tự, phòng chống cháy nổ.

Theo ông Chinh, 20 năm qua, tổ dân phố 19 không để xảy ra các vụ trộm cắp, tệ nạn xã hội nghiêm trọng. Đặc biệt, trong những năm qua, tổ dân phố 19 thu 6 loại quỹ luôn đạt 100%, thu thuế nông nghiệp, nghĩa vụ quân sự đều hoàn thành chỉ tiêu giao. Tổ dân phố 19 đạt Tổ dân phố văn hóa xuất sắc. Hơn 30 năm gắn bó với Thủ đô, đảng viên Trần Văn Bính đã được tặng hơn 60 giấy khen các cấp vì những đóng góp của mình.

"Những tình cảm trân quý của bà con tổ dân phố và sự tin tưởng của Đảng ủy, UBND phường là món quà lớn nhất dành cho Đảng viên Trần Văn Bính", Bí thư Đảng ủy phường Hoàng Liệt Nguyễn Xuân Chinh nói.

Năng nổ trong các hoạt động của tổ dân phố, vị Tổ trưởng tổ dân phố 19 luôn sâu sát nắm bắt tình hình biến động của khu dân cư, trực tiếp tuyên truyền, vận động, hướng dẫn nhân dân, cùng cán bộ đảng viên chấp hành nghiêm các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước.

"Đảng viên Trần Văn Bính luôn thẳng thắn, không ngại va chạm, nhiệt tình, gương mẫu, trách nhiệm với công việc được giao, gần gũi, gắn bó mật thiết với nhân dân, luôn lắng nghe ý kiến của nhân dân được cán bộ, đảng viên và người dân tin yêu, tín nhiệm. Trong mọi hoạt động phong trào của địa phương, ông Bính luôn là người gương mẫu, đi đầu, một tấm gương sáng có sức lan tỏa trong cả lời nói và việc làm", ông Chinh đánh giá.

Ông Chinh cho biết thêm, trong thời điểm xảy ra dịch Covid-19, ông Bính đã cùng với tập thể cấp ủy, cán bộ, đảng viên lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch, là tổ dân phố tham gia ủng hộ quỹ vaccine hàng trăm triệu đồng.

Theo ông Chinh, thời điểm Covid-19, ông Bính không ngại khó khăn, gian khổ, luôn có mặt tại các vị trí khó khăn nhất, phức tạp nhất, những điểm có dịch bệnh để tuyên truyền, nhắc nhở người dân trong tổ dân phố nêu cao tính tự giác, ý thức chấp hành các quy định về phòng chống dịch.

"Hình ảnh đảng viên Trần Văn Bính trong cuộc sống hàng ngày đã để lại nhiều ấn tượng, tình cảm tốt đẹp, có sức lan tỏa trong cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân trên địa bàn tổ dân phố 19 nói riêng và phường Hoàng Liệt nói chung", Bí thư Đảng ủy phường Hoàng Liệt nói.

Nội dung: Bạch Huy Thanh, Nguyễn Hải

Thiết kế: Tuấn Huy