Tâm điểm
Đức Nguyễn

Máu đỏ đen

Euro đã khởi tranh trên các sân cỏ nước Đức, mang lại không khí sôi động cho hàng triệu tín đồ bóng đá trên toàn cầu. Thế nhưng, không ít con tim lại cảm thấy tổn thương mỗi khi đến những kỳ bóng đá lớn như Euro. Đó là những người vợ, những đứa con thơ, và các cha mẹ già hồi hộp từng ngày sau mỗi tiếng còi khai cuộc, lo lắng không biết đêm nay chồng, cha, con mình có về không.

Không biết ngày mai còn thứ gì phải ra đi để trả giá cho những niềm vui quá trớn của người thân yêu, và liệu cả gia đình có bị khủng bố bởi các nhóm đòi nợ không…

Câu chuyện của người bạn tôi là một ví dụ như thế. "Tao bị đuổi rồi!" Thằng bạn bất lực tâm sự với tôi sau khi đã nốc hết ba chai bia như muốn cuốn trôi đi những chất chứa trong lòng. "Mày bao tao chầu này nhé. Tao hết tiền rồi, xe tao cũng không còn nữa, tao bị nợ một khoản lớn, tao thực sự bế tắc, chẳng biết phải làm gì tiếp đây". Euro mới khởi tranh được có vài ngày mà thằng bạn tôi đã bị ngân hàng cho nghỉ việc. Sếp nó biết rõ nó có máu cờ bạc từ lâu, giờ chứng kiến nó vật vạ mỗi buổi sáng, công việc thì lơ mơ, liên tục sai sót. Sếp quyết định không gia hạn hợp đồng lao động nữa vì trong nghề tài chính ngân hàng, những người có máu đỏ đen là điều cấm kỵ.

Máu đỏ đen - 1

Một tình huống trong trận đấu giữa Croatia và Albania ở bảng B Euro 2024 (Ảnh: UEFA)

Vốn là một nhân viên chăm chỉ, nỗ lực và cầu tiến, nhưng kể từ khi Covid-19 bùng phát, làm việc từ xa trở thành bình thường, thời gian rảnh rỗi khiến nó tìm đến những hình thức kiếm tiền nhanh hơn. Nó bắt đầu khoe những khoản lời lớn từ chứng khoán, vàng bạc phái sinh, và tiền mã hóa. Dần dần, công việc chính bị bỏ bê, thay vào đó là sự xuất hiện trong các hội nhóm săn hàng, phím hàng trên Facebook, Zalo… Điện thoại trở thành vật bất ly thân, mỗi đêm nó không thể ngủ dài quá một tiếng vì phải "bám sát" thị trường.

Nhưng rồi mọi thứ nhanh chóng đổ vỡ. Các mã chứng khoán rớt giá thảm hại, tiền mã hóa, vàng bạc phái sinh cũng không khá hơn. Khi không còn gì, vợ bỏ đi, nó gặp tôi để rên rỉ. Sau khi hỗ trợ nó lấy lại tinh thần, tìm việc mới, tôi tưởng nó đã học được bài học lớn. Nhưng Euro lại là cơ hội để "con quỷ" đỏ đen trong nó trỗi dậy. Euro vừa bắt đầu vài ngày, nó đã mất xe, ôm cục nợ lớn và mất cả công việc. Còn vợ nó, ngay khi biết nó quay lại đỏ đen, đã dắt con về ngoại.

Bóng đá, một môn thể thao mang lại niềm vui và sự phấn khích cho hàng triệu người, giờ đây trở thành nguồn cơn của nỗi đau và sợ hãi cho nhiều gia đình. Mỗi trận đấu không còn đơn thuần là cuộc tranh tài thể thao mà trở thành dịp cho trò chơi đỏ đen, đầy nguy hiểm. Cá cược bóng đá không chỉ là một trò chơi may rủi mà còn gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng.

Sự hấp dẫn của cá độ bóng đá nằm ở chỗ nó mang lại cảm giác hồi hộp, kích thích người chơi tiếp tục đặt cược với hy vọng giành chiến thắng và mang về những số tiền lớn không phải nhọc công. Tuy nhiên, đây là một hình thức mà người chơi luôn ở thế bất lợi, tỷ lệ thua lỗ thường cao hơn rất nhiều so với tỷ lệ thắng. Khi vận may không đến, những khoản tiền nhỏ ban đầu nhanh chóng biến thành những khoản nợ lớn, đẩy người chơi vào tình thế không thể kiểm soát.

Thói quen cờ bạc trở nên mạnh mẽ hơn trong và sau các kỳ bóng đá lớn như Euro, khi sự hưng phấn và niềm tin vào đội bóng yêu thích thúc đẩy nhiều người tham gia cá cược, đưa ra các quyết định bốc đồng mà không cân nhắc kỹ lưỡng. Cá độ bóng đá không chỉ là vấn đề trong thể thao. Tâm lý cá cược lặng lẽ len lỏi vào thói quen hàng ngày, ăn sâu vào tư duy của những người chơi. Những người như bạn tôi thường mang tâm lý này vào các lĩnh vực khác, dẫn đến những quyết định bất chấp, liều lĩnh trong làm ăn, trong đầu tư và cả cuộc sống hàng ngày mà không có sự cân nhắc đánh giá cẩn thận.

Với tính chất nhanh gọn, mọi việc giải quyết trong 90 phút của bóng đá làm người tham gia cá cược có cảm giác, nhận thức sai lệch về giá trị của tiền bạc, sức lao động, mất đi sự trân trọng, kiên nhẫn cần có để bảo vệ và phát triển tài sản lâu dài.

Bên cạnh đó, những thất bại cá cược có thể dẫn đến cảm giác thất vọng, chán nản và mất niềm tin vào chính mình, cảm giác tội lỗi, xấu hổ và căm phẫn bắt đầu xâm chiếm. Hơn nữa, việc mất tiền một cách nhanh chóng có thể tạo ra áp lực tài chính lớn, gây căng thẳng trong các mối quan hệ và làm giảm chất lượng cuộc sống.

Cá cược cũng làm cho người chơi rơi vào hố sâu của chán chường, không tìm thấy niềm vui trong cuộc sống thường ngày do bộ não đã bị sai lệch với việc liên tục bị kích thích cường độ cao, mất ngủ. Căng thẳng do bóng đá và do thắng thua dần làm cho những người tham gia rơi vào tình trạng mà các chuyên gia gọi là cạn kiệt nhận thức và quá tải tinh thần, khiến họ đưa ra những quyết định điên rồ mà một người thông thường không bao giờ có thể nghĩ tới.

Câu chuyện của bạn tôi không phải là cá biệt mà đang dần trở thành một trào lưu trong xã hội do nhiều nguyên nhân. Mặc dù có vẻ ngược đời, nhưng điều khiến nhiều người trẻ tuổi đắm chìm vào những cuộc chơi phiêu lưu tài chính đầy rủi ro như các loại tiền mã hóa rác (meme crypto) phái sinh, cá cược… chính là cảm giác cuộc sống của họ luôn chông chênh, ngày càng trở nên không thể kiểm soát và hỗn loạn.

Khi tương lai cảm thấy bất định, với các hệ thống tài chính toàn cầu dường như chống lại họ, mọi thứ tăng giá không ngừng so với thu nhập, ít cơ hội, cạnh tranh gay gắt và những giấc mơ về sự ổn định, sở hữu nhà cửa, và sự thăng tiến xã hội dường như chỉ dành cho các thế hệ trước, cho những đứa con có cha mẹ khá giả, họ dễ dàng chọn cách chấp nhận rủi ro cho một hy vọng mong manh, hư ảo…

Sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội cũng như điện thoại thông minh góp phần thổi bùng lên ngọn lửa đó với rất nhiều hình ảnh hào nhoáng của các bạn trẻ đã giàu lên nhanh chóng, đổi đời chỉ nhờ một vài cơ hội đầu cơ nào đó, được phím hàng bởi các "chuyên gia".

Chúng ta, những người yêu bóng đá, hãy là những cổ động viên chân chính. Hãy tận hưởng niềm vui của những trận đấu, hòa mình vào sự hồi hộp, phấn khích mà bóng đá mang lại, và cơ hội để gắn kết. Nhưng đồng thời cũng hãy biết dừng lại đúng lúc. Đừng để sự ham muốn thắng thua trong cá cược lấn át niềm vui và đam mê thực sự dành cho môn thể thao vua này. Hãy vui chơi có giới hạn và có trách nhiệm. Đặt ra những nguyên tắc cho bản thân. Đừng để những trò chơi may rủi biến niềm vui thành nỗi đau, đừng để những khoảnh khắc đáng nhớ bên gia đình và bạn bè bị thay thế bằng những đêm dài lo lắng, sợ hãi.

Đặc biệt, hãy tỉnh táo trước những trào lưu mạo hiểm tài chính. Hãy để bóng đá là môn thể thao mang lại niềm vui, sự đoàn kết và tình yêu thương giữa mọi người.

Tác giả: Đức Nguyễn là chuyên gia huấn luyện tài chính được chứng nhận Certified Professional Coach của Liên đoàn Huấn luyện Quốc tế (ICF). Ông có 10 năm kinh nghiệm đào tạo, tư vấn & quản lý đội ngũ tư vấn tài chính tại Citibank, Standard Chartered bank và Vndirect; 13 năm kinh nghiệm giảng dạy, huấn luyện tài chính.

Chuyên mục TÂM ĐIỂM mong nhận được ý kiến của bạn đọc về nội dung bài viết. Hãy vào phần Bình luận và chia sẻ suy nghĩ của mình. Xin cảm ơn!