Thế hệ người trẻ Việt ngại cam kết, chỉ thích yêu mập mờ

Việt Anh (21 tuổi) - sinh viên năm cuối, Đại học Ngoại Thương - tự thấy mối quan hệ phù hợp với bản thân nhất là mối quan hệ không ràng buộc, một mối quan hệ mà cậu có thể đến và rời đi bất cứ lúc nào.

Cậu không hề có ý định dấn thân trọn vẹn vào một mối quan hệ.

"Mình thấy việc giữ một mối quan hệ không can thiệp quá sâu vào đời tư của nhau là thoải mái nhất. Sau này, nếu có chia tay thì cũng không ai phải buồn quá nhiều", Việt Anh chia sẻ với phóng viên Dân trí.

Chàng sinh viên năm cuối cho hay, một trong những lý do khiến cậu có suy nghĩ như vậy đến từ những tổn thương trong quá khứ. Sự đổ vỡ của mối quan hệ cũ, cùng những vấn đề cá nhân khiến cậu gặp khó khăn trong việc bước vào một mối quan hệ chính thức.

Thực tế, Việt Anh không phải bạn trẻ duy nhất lựa chọn mối quan hệ "trên tình bạn, dưới tình yêu" ở thời đại này.

Mối quan hệ không tên

Theo một nghiên cứu của BBC, chỉ một trong 10 người thuộc Gen Z (những người sinh năm 1997-2012) sẵn sàng cam kết trong một mối quan hệ. Có vẻ như Gen Z có nỗi sợ cam kết lãng mạn lớn hơn bất kỳ thế hệ nào trước đây.

Không như thế hệ Millennials (những người sinh năm 1981-1996), Gen Z không bị cuộc khủng hoảng tài chính năm 2007 tác động mạnh. Một giả thuyết khá hợp lý cho tình trạng này là Gen Z đã lớn lên trong thế giới không ngừng thay đổi.

Mức sống dần phát triển, nhiều công nghệ mới ra đời, người trẻ có cách tiếp cận khác với tình yêu cũng là điều dễ hiểu. Họ không còn ưu tiên các mối quan hệ lãng mạn được cam kết từ hai phía như cách các thế hệ trước đã làm. 

Nhiều thuật ngữ hẹn hò mới đã được tạo ra, như "ghosting" - khi người bạn nói chuyện, tán tỉnh bỗng một hôm ngừng trả lời tin nhắn hay cuộc gọi từ bạn, biến mất không lý do; "love-bombing" - dành sự quan tâm, ngưỡng mộ và tình cảm quá mức cho một người với mục đích thao túng mối quan hệ; hay thuật ngữ phổ biến nhất - "situationship". 

"Situationship" chỉ mối quan hệ quan tâm, chiều chuộng không khác gì người yêu, chỉ thiếu mỗi danh phận chính thức, thường được gọi nôm na là mối quan hệ mập mờ. Không thể lùi một bước để làm bạn, cũng chẳng thể tiến thêm bước nữa để làm người yêu, mối quan hệ này chỉ có thể lửng lơ ở giữa hai ranh giới.

Minh Trí (22 tuổi) - sinh viên năm cuối Đại học Kinh Tế Quốc Dân - đang ở trong một mối quan hệ như thế. Khoảng một năm trước, thông qua một người bạn, Trí đã gặp được Nga - cô gái kém mình một tuổi.

Hai người nói chuyện rất hợp nhau, có nhiều sở thích tương đồng. Trí đã ngỡ cuối cùng cũng tìm được chân ái đời mình. Nhưng sau một khoảng thời gian gặp gỡ, tìm hiểu nhau, khi Trí tỏ ý muốn tiến xa hơn thì Nga bỗng lảng tránh.

Nga cho hay, hiện tại cô bận với việc đi học, đi làm, cần ưu tiên cho công việc nhiều hơn. Tuy vậy, cô cũng có tình cảm với Trí, chỉ là chưa sẵn sàng cho một mối quan hệ nghiêm túc. Trí không muốn mất cô, đành đồng ý tiếp tục việc mập mờ, dù không biết tương lai mối quan hệ sẽ ra sao.

"Chúng mình đã mập mờ thế này được hơn một năm rồi. Mình cũng muốn chấm dứt lắm, nhưng nói thì dễ hơn làm, tình cảm không phải thứ cứ thế bỏ được. Mình từng hỏi em ấy về tương lai mối quan hệ nhưng đều bị né tránh", Trí tâm sự.

Lựa chọn nguy hiểm

Bất chấp sự bất ổn về mặt cảm xúc, nhiều bạn trẻ vẫn chọn có mối quan hệ mập mờ. Bởi việc không ràng buộc khiến họ không cần chịu trách nhiệm về hành động của mình. 

"Hồi đầu mập mờ cũng vui, mình có thể làm bất cứ điều gì mình muốn mà không sợ bị ai kiểm soát. Nhưng về sau, chuyện này chỉ tốn thời gian của đôi bên thôi. Hơn nữa, việc bạn đồng ý để mối quan hệ này vào cuộc sống của mình nghĩa là bạn chưa sẵn sàng cho những kết nối sâu sắc và có ý nghĩa hơn",  Minh Anh (18 tuổi) - sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền - chia sẻ.

Bên cạnh nỗi sợ ràng buộc, Gen Z còn có một nỗi sợ khác cũng không ảnh hưởng không kém đến tình trạng thiếu cam kết hiện nay. Đó là nỗi sợ bỏ lỡ người tốt hơn, hoặc sợ phải thực hiện những trách nhiệm cần có trong một mối quan hệ.

Phương Anh (20 tuổi) - sinh viên Đại học RMIT - đã có mối tình đẹp từ hồi cấp 3 lên đại học, được nhiều người ngưỡng mộ. Trong một buổi đi xem phim với người yêu, cô bỗng nhận được tin nhắn từ một tài khoản lạ. Khi ấn vào, cô đã sốc khi nhìn thấy ảnh bạn trai mình được chụp lại trên một ứng dụng hẹn hò.

Hóa ra, yêu nhau đã lâu, tình cảm dần phai nhạt nhưng thay vì nói chia tay, anh ta lại lén mở hồ sơ ứng dụng hẹn hò. Khi bị phát hiện, chàng trai "chối bay chối biến", đến lúc đưa bằng chứng ra thì không còn đường chối cãi.

Công nghệ đã giúp việc kết nối với các đối tượng tiềm năng trở nên dễ dàng, với sự ra đời của loạt ứng dụng hẹn hò. Nhưng đồng thời, điều này dẫn tới văn hóa "quẹt trái, quẹt phải".

Việc chung thủy với một người khi có quá nhiều sự lựa chọn sẽ dễ có cảm giác choáng ngợp. Công cuộc kiếm tìm nửa kia trở thành cuộc đi săn lùng sự hoàn hảo với suy nghĩ "có lẽ có ai đó tốt hơn ở ngoài kia".

Giao tiếp là chìa khóa

Hẹn hò trực tuyến thời hiện đại đã tước đi cơ hội bắt đầu những cuộc trò chuyện để hiểu sâu về nhau hơn. Trước đây, khi hai người chuẩn bị đi đến quyết định ngừng kết nối sẽ nói ra tất cả vấn đề của mối quan hệ.

Nhưng giờ đây, việc kìm nén cảm xúc rồi biến mất không dấu vết trở nên phổ biến. Lòng dũng cảm để chân thật, giao tiếp thẳng thắn với người khác khá khó nhưng sẽ là nền tảng tốt nhất cho một mối quan hệ lãng mạn.

Minh Trí sau một buổi tâm sự với bạn bè, đã có buổi trò chuyện thẳng thắn với Nga về tình cảm của cả hai. Nhờ vậy, hai người hiểu rõ hơn về mục tiêu cũng như ranh giới của nhau và quyết định chấm dứt mối quan hệ tại đây. 

"Mình khá buồn vì cuối cùng hai đứa đã chấm dứt, nhưng đây là điều cần xảy ra. Mình mong chúng mình sau này vẫn giữ được cái nhìn tốt đẹp về người kia", Trí bộc bạch. 

Thạc sĩ Anh Khương - giảng viên khoa Tâm lý học, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn TPHCM - gửi lời khuyên đến các bạn trẻ: "Sự rõ ràng vẫn luôn cần thiết để cả hai có kế hoạch cụ thể cho hành trình chung hoặc riêng. Do đó, tôi luôn khuyến khích các bạn trẻ dành thời gian để đối thoại về nhu cầu tình cảm của bản thân và đưa ra phương án phù hợp cho mình.

Về cơ bản, bạn nên chân thật với cảm xúc của mình. Dù có thể đau lòng, hành trình sắp tới bạn sẽ mang theo cả bài học ý nghĩa để sống và bình an hơn với một nửa mình tìm trong đời".‏

Diệp Linh