Ukraine thừa nhận lo lắng về tỷ phú Elon Musk

Trả lời các phóng viên tại Diễn đàn an ninh quốc tế Halifax, Phó Thủ tướng phụ trách hội nhập châu Âu của Ukraine Olha Stefanishyna cho biết, các điểm truy cập internet vệ tinh của Starlink là "tín hiệu của sự sống" đối với những người Ukraine đang gặp khó khăn, nhưng tính cách khó đoán của tỷ phú Elon Musk đang khiến Ukraine phải tìm kiếm các giải pháp thay thế những thiết bị này.

Bà Stefanishyna cho hay, chính phủ Ukraine đã bắt đầu mua một số thiết bị, hầu hết từ châu Âu, cũng như với một số đối tác Mỹ. Bà nói rằng, các thiết bị thay thế này không phức tạp như Starlink nhưng giúp chúng tôi thay thế và "ít nhất đảm bảo cho chính phủ khả năng liên lạc và kết nối bền vững".

Trên thực tế, Starlink đã nhận được "mưa" lời khen trên chiến trường từ các chỉ huy. Ukraine Starlink cho phép quân đội Ukraine sở hữu một hệ thống thông tin đáng tin cậy và mạnh mẽ. Quân nhân Ukraine sử dụng các hệ thống này để phối hợp các nhiệm vụ phản công hoặc yêu cầu hỗ trợ pháo binh. Trong khi đó, dân thường Ukraine dùng Starlink để giữ liên lạc với thân nhân ở trong và ngoài nước.

Sự đóng góp của ông Musk là quan trọng vì trong tác chiến hiện đại, với các đối thủ mạnh hơn, việc có một mạng lưới vệ tinh thông tin liên lạc mạnh mẽ được xem là "vũ khí" chiến lược.

Tuy nhiên, bà Stefanishyna nhận định, việc hợp tác với một tỷ phú có quan điểm thay đổi từng ngày, thậm chí là từng giờ, gây ra một số thách thức.

"Chúng ta đang nói về giám đốc điều hành một công ty tư nhân. Vì vậy, đây không phải là mô hình hợp tác liên chính phủ mà là hợp tác giữa chính phủ với doanh nghiệp. Nhưng trong quan hệ này, doanh nghiệp là bên khó đoán định", quan chức Ukraine cho hay.

Hồi tháng 10, ông Musk từng gây "bão" dư luận khi công ty mẹ của Starlink, SpaceX, đã cảnh báo với Lầu Năm Góc hồi tháng 10 rằng họ không thể trả hoàn toàn chi phí dịch vụ internet vệ tinh ở Ukraine thêm nữa. SpaceX cũng kêu gọi Mỹ chi trả cho khoản này. 

Ông Musk cảnh báo sẽ ngừng hỗ trợ tài chính để vận hành hệ thống internet vệ tinh của Starlink ở Ukraine. Ông cho biết, công ty SpaceX của ông đã chi hàng trăm triệu USD để cung cấp internet cho Ukraine nhiều tháng qua. 

Sau đó, ông Musk bất ngờ thay đổi quan điểm khi nói rằng, SpaceX sẽ tiếp tục giúp đỡ Ukraine.

Hồi đầu tháng, CNN dẫn 2 nguồn thạo tin cho biết, khoảng 1.300 thiết bị đầu cuối của hệ thống internet vệ tinh Starlink đã ngừng hoạt động ở Ukraine có thể do chưa trả phí dịch vụ. 

Ngoài ra, các phát ngôn trước đó của ông Musk cũng khiến Ukraine lo ngại. Hồi tháng 10, ông Musk cho rằng, để chấm dứt xung đột, Ukraine nên chấp nhận bán đảo Crimea thuộc Nga và đồng ý trung lập. Đề xuất này ngay lập tức vấp phải chỉ trích của Kiev.

Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba bình luận trên Twitter: "Những người gợi ý Ukraine từ bỏ người dân, từ bỏ lãnh thổ không nên sử dụng từ "hòa bình"". Mykhailo Podolyak, cố vấn cấp cao của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, cho biết Kiev đã có "một kế hoạch hòa bình tốt hơn, trong đó gồm giải phóng các vùng lãnh thổ, kể cả Crimea.